Rize’nin Güneysu İlçesi Başköy'de yapımı planlanan hidroelektrik santrali için hazırlanan Çevresel Etki
Değerlendirme (ÇED) raporu, yöre halkının itirazı üzerine Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından yetersiz bulunarak geçersiz sayıldı.
Rize İdare Mahkemesi de, aynı ÇED raporunun iptali ve yürütmenin durdurulması istemiyle açılan davada yürütmeyi durdurma kararı vererek bölgede bilirkişi incelemesi yaptı. Güneysu Çevre Platformu Sözcüsü Ceyhun Kalender, Bakanlık ve mahkemenin verdiği kararlarla bir kez daha ÇED raporlarının formaliteden öteye gitmeyecek şekilde hazırlandığının görüldüğünü söyledi.
Başköy'de İpekyolu Enerji firması tarafından yapımı planlanan 2.5 megavat kurulu gücündeki Tepe HES için 3 ay önce halkın Çevresel Etki Değerlendirme (ÇED) sürecine katılımı toplantısı düzenlendi. Santral karşıtı köylüler toplantıya protesto ederek katılmadı. Santral yapılacak bölgede korumada öncelikli tür olmadığı, can suyunun doğal hayatın devamlılığı için yeterli olduğu ve patlatılan dinamitlerin yerleşim yerleri üzerine bulunmadığı şeklinde
hazırlanan ÇED raporu ise, Çevre ve Orman Bakanlığı’na sunuldu. Bunun üzerine yöre halkı da 500 imzalı dilekçe ile Bakanlığa başvurarak, ÇED raporunun iptalini istedi, Rize İdare Mahkemesi’ne başvurarak, raporun iptali ve
yürütmenin durdurulması istemiyle dava açtı. Gelişen süreçte vatandaşların itirazlarını değerlendiren Bakanlık, hazırlanan ÇED raporunu yetersiz olduğu gerekçesiyle geçersiz saydı, yeniden ÇED raporu hazırlanması kararı verdi. Rize İdare Mahkemesi de, aynı ÇED raporu için yürütmeyi durdurma kararı vererek bölgede bilirkişi incelemesi yapılmasını kararlaştırdı.
BÖLGEDE BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ
Karar üzerine bugün bölgede Rize İdare Mahkemesi heyeti ile Rize Üniversitesi’nden (RÜ) Öğretim Görevlisi Doç. Dr. Davut Turan, Orta Doğu Teknik Üniversitesi’nden Jeoloji Mühendisi Lütfi Süzen ve Hacettepe Üniversitesi’nden Çevre Mühendisi Doç. Dr. Selim Latif Sanin’in katılımı ile bilirkişi incelemesi yapıldı. İnceleme sırasında jandarma da geniş güvenlik önlemi alarak, köylüleri ve çevrecileri heyete yaklaştırmadı. Elinde, bölgede dal kesmekte kullanılan nacakla gelen bir kişi ise jandarmanın uyarısı ile bölgeden uzaklaştı. İnceleme sırasında Derelerin Kardeşliği
Platformu Kurucu Başkanı ve davanın avukatı Remzi Kazmaz, enerji şirketi yetkililerini ÇED raporunu eksik hazırlamakla suçladı.
‘HES'LER DOĞAL HAYATIN ÖLÜM FERMANI’
Güneysu Çevre Platformu Sözcüsü Ceyhun Kalender, Bakanlık ve mahkemenin verdiği kararlarla bir kez daha ÇED raporlarının formaliteden öteye gitmeyecek şekilde hazırlandığının görüldüğünü belirterek şunları söyledi:
”Projelerin hayata geçebilmesi için ‘yaptım oldu’ mantığıyla hazırlanan ÇED raporlarının ne kadar doğru, bilimsel ve tarafsız olduğu sorgulanırken, koskoca vadideki bitki ve hayvan çeşitliliği ile doğal yaşam ve yerleşim yerleri
hakkında, ‘korumada öncelikli tür yoktur. Can suyu doğal hayatın devamlılığı için yeterlidir’, ‘Patlatılan dinamitlerin yerleşim yerleri üzerinde olumsuz bir etkisi yoktur’ gibi, kapsamlı bir araştırma yapılmadan, gelişi güzel hazırlanmış, akıldan ve bilimden uzak raporlar, bu vadilerdeki doğal hayatın adeta ölüm fermanlarıdır. İlgili firmanın ÇED
raporunun geçersiz sayılmasına sebep olan itiraz dilekçemizdeki kaygıları gidermek için baştan savma bir ÇED raporu hazırlayıp Bakanlığa sunması ve Bakanlığın bunu kabul edip etmemesi bu konuda samimi olup olmadıklarını
gösterecektir.”
