GÖĞÜS HASTALIKLARI SERVİS BİRİM ORYANTASYON REHBERİ

1

D.P.Ü. KÜTAHYA EVLİYA ÇELEBİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ

SAĞLIK BAKIM HİZMETLERİ MÜDÜRLÜĞÜ

HEMŞİRELİKTE FARKINDALIK PROJESİ 2017

GÖĞÜS HASTALIKLARI SERVİS BİRİM ORYANTASYON REHBERİ

Hazırlayan: Sibel DEMİREL

Belkız KILLI

2

HEMŞİRELİK HİZMETLERİNİN ETKİNLEŞTİRİLMESİ PROJESİ

2017

T.C.

KÜTAHYA VALİLİĞİ İL SAĞLIK MÜDÜRLÜĞÜ Sağlık Bakanlığı Dumlupınar Üniversitesi Kütahya Evliya Çelebi Eğitim ve Araştırma Hastanesi

GÖĞÜS HASTALIKLARI SERVİSİ BİRİM ORYANTASYON REHBERİ

Kod: EY.RH.30 Yayın Tarihi:09.01.2018 Revizyon No:0 Revizyon Tarih: S.N: 2/43

3

GÖĞÜS SERVİSİ UYUM REHBERİ

Göğüs Hastalıkları Hemşiresi olmak demek

çoğu zaman bir NEFES olmak demektir…

4

GÖĞÜS HASTALIKLARI SERVİSİ FİZİKİ YAPISI

DPÜ Kütahya Evliya Çelebi Hastanesi Göğüs Hastalıkları Bölümü, solunum sistemi ile ilgili sağlık sorunlarında uzman hekim kadrosu ve modern teknolojik donanımı ile ek hizmet binası 3.ve 4. Katta hizmet vermektedir.

İletişim numaraları

3.kat hemşire bankosu :3202 3. kat hemşire odası :3211 4. kat hemşire bankosu :3300 4. kat hemşire odası : 3310 4.kat hemşire bankosu(2):3325 4.kat hemşire odası(2) :3326 3. KAT

3 adet 4 yataklı oda 2 adet 2 yataklı oda 2 adet 1 yataklı (özel oda)

1 adet hemşire odası,1 adet girişimsel işlem odası,1 adet tedavi odası,1 adet asistan odası, 1 adet bronkoskopi odası bulunmaktadır.

4. KAT

(1. BANKO) 3 adet 4 kişilik oda 3 adet 2 kişilik oda

2 adet 1 yataklı (özel oda) 1 adet hemşire odası

1 adet tedavi odası

(2. BANKO) 3 adet 4 kişilik

2 adet 2 kişilik

2 adet 1 yataklı (özel oda) 1 adet hemşire odası

1 adet tedavi odası

Göğüs servisinde 1 adet yardımcı doçent,4 adet göğüs hastalıkları ve tbc uzman doktor görev yapmaktadır.

2 sorumlu hemşire, 16 hemşire ,10 temizlik personeli, 2 tıbbi sekreter görev yapmaktadır.

5

SERVİS ŞEF VE UZMANLARININ GÖREV VE YETKİLERİ :

(Yataklı Tedavi Kurumları İşletme Yönetmeliği Madde 114 – Servis şef ve uzmanları)

a) Servislere kabul edilen hastaları uzmanlıkları çerçevesinde muayene ve tedavi eder.

Kendi servisinin polikliniğini yaparlar. Ayrıca çeşitli uzmanlık dalları bulunmayan küçük yataklı tedavi kurumlarında Tababet ve Şuabatı Sanatlarının Tarzı İcrasına Dair Kanunun hükümleri çerçevesinde diğer uzmanlık şubelerine ait hastaları da muayene ve tedavi etmekle yükümlüdür. Ancak ilk tedaviden sonra mutlaka ilgili dal uzmanının görmesi gereken vakaları, gereği yapılmak üzere baştabibe bildirir. Şef ve uzmanlar, hasta müşahade ve tabelalarının düzenli ve usulüne uygun olarak yazılmasından sorumludurlar.

b) Her ne zaman olursa olsun şubelerinde çıkan önemli ve acil vakalar nedeniyle kurumca kendilerine yapılan davete gelmek ve gereken muayene ve tedaviyi yapmakla yükümlüdürler. Herhangi bir hasta hakkında konsültasyon için diğer şubelerden gelen davetleri kabul ve görüşlerini bildirmek zorundadırlar. Aynı şubeden birçok uzman bulunan kurumlarda bu çeşit hizmetler baştabibin düzenleyeceği sıraya göre nöbetleşe yapılır.

c) Poliklinik ve servislerinde ihbarı mecbur bir bulaşıcı hastalık görüldüğünde, ihbar vesikasıyla durumu baştabibe bildirirler.

d) Orijinal çalışmalara esas teşkil edebilecek nadir vakalara rastladıkça, hastane bilimsel konseyine sunulmak üzere bütün belgeleri ile beraber baştabibe verirler.Servis şef ve uzmanları, servis istatistiklerinin düzenlenmesi ve zamanında idareye verilmesi ile servis protokol defterinin usulüne uygun olarak tutulmasından sorumludurlar.

e) Kurum içinde yapılacak ameliyatlarda; 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı SanatlarınınTarzı İcrasına Dair Kanunun aşağıda belirtilen 70. maddesine uymaları zorunludur. (Tabipler, diştabipleri ve dişçiler yapacakları her nev’i ameliye için hastanın, hasta küçük veya tahtı hacirde ise veli veya vasisinin evvelemirde muvafakıtını alırlar. Büyük ameliyat cerrahiyeler için bu muvafakatın tahriri olması lazımdır. Veli veya vasisi olmadığı veya bulunmadığı veya üzerinde ameliyat yapılacak şahıs ifadeye muktedir olmadığı takdirde muvafakat şart değildir.) Ameliyatı yapan uzman, ameliyatın sonunda yaptığı ameliyatı ameliyat kayıt defterine kaydeder

f) Poliklinik ve servislerde geçen önemli fenni ve idari vakaları baştabibe bildirirler.

g) Servislerine lüzumlu alet, ilaç ve sıhhi malzeme için örneğine uygun birer istek belgesi düzenleyerek baştabibe havale ettirdikten sonra bunların cinsine göre imza mukabilinde eczane veya depodan alınmasını sağlar.

h) Servislerine ait bütün demirbaş eşyanın bakımı, muhafazası ile tüketim maddelerinin yerinde ve ekonomik kullanımından sorumludur.

i) Kadın hastalıkları ve doğum uzmanları ile aile planlaması kursu görmüş diğer tabipler aile planlaması uygulamaları yapmak ve kendi birimleri içinde bu çalışmaları düzenlemekle yükümlüdürler.

6 GÖĞÜS SERVİSİ SORUMLU HEMŞİRESİ GÖREV YERİ: Göğüs Servisi

BİRİNCİ DERECEDE SORUMLU AMİRİ : Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü

GÖREV ÖZETİ : Göğüs servisinde hemşirelik hizmetlerinin yürütülmesini sağlamaktır.

İŞ GEREKLERİ : En az sağlık meslek lisesi hemşirelik bölümü mezunu olmak, tercihen üniversitelerin hemşirelik bölümlerinden önlisans veya lisans mezunu olmak, mesleğinde en az 1 yıl deneyimli olmak

GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLARI:

1. İşlemlerin daha önceden belirlenen Servis İşleyiş kuralları ve talimatlara göre yapılmasını sağlar.

2. Servis hemşirelerinin ve yardımcı sağlık dışı personelinin izin, işe devam, kılık-kıyafet, iş verimliliği vb. konularında denetim ve koordinasyonunu sağlar.

3. Servis çalışanlarının ve kendisinin mesleki bilgi ve becerisini geliştirecek eğitim

faaliyetlerine (seminer, konferans, kurs, workshop vb.) katılımlarını sağlar. Hizmet içi eğitim seminerlerini planlar ve uygular.

4. Dahiliye servisin ilgili olduğu hastane içi ve dışındaki kişi ve birimlerle, koordinasyonunu ve iletişimini sağlar.

5. Eğitim, araştırma ve uygulama kuruluşlarındaki bölüm faaliyetleri ile ilgili konularda; en son yenilik ve değişiklikleri yakından takip ederek, öneriler geliştirir ve uygulanmasını sağlar.

6. Servis faaliyetlerine ilişkin istatistikî verilerin toplanması, düzenlenmesi ve ilgili birimlere gönderir.

7. Hastanenin Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürlüğünün ve Hastane Yönetiminin, bölümün politika, hedef, kural, yönetmelik ve düzenlemelerine uyar. Bunları sorumluluğu altındakilere açıklar ve benimsetir.

8. Hastanın bakımıyla ilgili girişimleri planlar, acil durumlarda bizzat uygulamaya katılır.

9. Hemşirelik hizmetlerinde 24 saat sürekli ve aktif olarak sürdürecek şekilde personel çalışma listeleri düzenler, izinlerin çalışma düzenini aksatmayacak şekilde kullanılmasını sağlayarak Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürlüğü onayına sunar. İmza çizelgelerini kontrol eder onaylar ve Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürlüğüne gönderir.

10. Servisin sarf malzeme ve ilaçlarını temin eder.

11. Yeni durumlara göre hemşirelik felsefesini formüle eder, bölüm standardı ve bunları ölçecek kriterleri belirler. Teknik metot ve izlem geliştirir.

12. Araç ve gereç malzemenin yerinde doğru ve ekonomik kullanımını sağlar. Arızaları tespit eder, gerekli yerlere bildiriminde bulunur.

13. Hemşirelerin hemşire öğrencilerin eğitimine katkıda bulunmasını sağlar.

14. Üniteye yeni başlayan hemşirenin adaptasyonunu sağlar. Eğitimini yapar ve değerlendirir.

15. Hasta gereksinimine ve mesleki yeterliliğe göre personeli görevlendirir.

16. Tıbbi ve hemşirelik hizmetleri müdürlüğü vizitlerine katılır, ünite içinde bireysel vizitlerini düzenler.

17. Hasta ailelerine, hemşirelere ve diğer personele hastanın bakımını açıklar.

18. Hasta için bireysel bakım planının gereksinimin olup olmadığına karar verir.

19. Servis hemşire ve personelin performansla ilgili eksiklik ve yetersizliklerini tespit eder.

Gerekli görüşmeleri yapar, Hemşirelik Müdürlüğüne bildirir.

20. İhtiyaç duyulan hallerde hasta bakımını üstlenir.

21. Hastane enfeksiyonlarının önlenmesinde eğitim verilmesinde enfeksiyon kontrol hemşiresiyle işbirliği yapar.

7

22. Ünitede kullanılan demirbaş malzemelerin sayımını, tamirini, bakımını, kontrolünü ve temizliğini sağlar.

23. Narkotik ilaçların denetimini ve tespitini yapar.

24. İhtiyaçlar doğrultusunda servis hemşireleriyle toplantılar yapar. Onların ihtiyaçlarını ve olanaklarını gözden geçirerek gerek gördüğü değişikliklerini, müdürlük onayıyla yapar.

25. Hijyen ve dezenfeksiyon konularında temizlik personeline bilgi verir ve kontrollerini yapar.

26. Verilen orderler doğrultusunda tedavi planı yapılmasını ve kontrolünü sağlar 28. Hemşire performanslarını değerlendirir.

30. Hastane Afet Planının parçası olarak önceden belirtilen görevleri yerine getirir.

31. Bağlı olduğu amire, çalışmaları ile ilgili rapor verir ve kendisine verilen konusu ile ilgili diğer görevleri de yapar.

SERVİS HEMŞİRESİ

GÖREV YERİ : Göğüs servisi

BİRİNCİ DERECEDE SORUMLU AMİRİ Göğüs Servisi Sorumlu Hemşiresi GÖREV ÖZETİ : Göğüs Servisi hemşirelik hizmetlerini yapmak.

İŞ GEREKLERİ : En az sağlık meslek lisesi hemşirelik bölümü mezunu olmak, tercihen üniversitelerin hemşirelik bölümlerinden önlisans veya lisans mezunu olmak.

GÖREV, YETKİ VE SORUMLULUKLARI

1. İşlemlerini daha önceden belirlenen Klinik İşleyiş kuralları ve talimatlarına göre yapar.

2. Hastanın fiziksel çevre güvenliği için önlem alır.

3. Enfeksiyon kontrolü için gerekli önlemleri alır.

4. Hastanın serviste diğer hastaları ve kendini rahatsız edici davranışlarına karşı koruyucu önlemler alır.

5. Hasta iletişiminde terapötik iletişim teknikleri kullanır.

6. O2, buhar ve nebül tedavisi uygular. Hastanın durumuna göre öksürük ve solunum egzersizi yaptırır.

7. Kardiyopulmoner resusitasyon ve hastaların ilk stabilizasyonunda hekimi asiste eder.

8. Aldığı çıkardığı izlemi yapar.

9. Enteral ve parenteral beslenmesini sağlar.

10. Lavman yapar.

11. Dren ve kanama kontrolü yapar.

12. Gereksinimi olan hastaya sürgü, ördek verir 13. Foley sonda bakımı yapar.

14. Hekimin yazılı imzalı istemini alır ve forma kaydeder.

15. Biyolojik örnek ve kan tüplerinin üstüne barkod (hastanın adı, soyadı ve protokol

numarasını) yapıştırır. Numune alma saatinin kayıt altına almak amacıyla HBYS’ de barkod okutur. Numunelerin bekletilmeden laboratuvara transferini sağlar.

16. Hastanın oral/parenteral ilaç uygulamasını yapar.

18. Sıcak/soğuk uygulama yapar.

19. Gereksinimine göre hastaya pozisyon verir, mobilizasyonuna yardımcı olur.

20. Kendi bakımını yapamayan hastaya bakım (ağız, el-yüz, saç, göz, ayak, vücut silme, perine bakımı) verir.

21. Hasta adına kullanılan sarf malzemeleri ve ilaçları takip eder, ilgili kayıtları yapar.

22. Ex olan hastayı hazırlar, morga gönderir.

23. Mesleki gelişimi için kurs, kongre, seminer ve hizmet içi eğitim programlarına katılır.

8 24. Hastaya eğitim verir.

25. Öğrenci hemşirelerin eğitimine katkıda bulunur.

26. Hastane Afet Planının parçası olarak önceden belirtilen görevleri yerine getirir.

27. Bağlı olduğu amire, çalışmaları ile ilgili rapor verir ve kendisine verilen konusu ile ilgili diğer görevleri de yapar.

2.Tıbbi tanı ve tedavi planının uygulanmasına katılım:

a) Hekim tarafından gerçekleştirilen invaziv girişimlere katılır; hemşirelik işlevlerini yerine getirir.

b) Acil ilaçları, tıbbi malzeme ve cihazları kullanıma hazır bulundurur.

c) Acil durumlarda hekimle işbirliği sağlar. Arrest durumunda mavi kod çağrısı yapar.

Kurumun benimsemiş olduğu protokoller doğrultusunda temel/ileri yaşam desteği uygulamalarına katılır (oksijen verme, solunum desteği, kalp masajı, acil ilaçlar, tıbbi cihazların uygulanması gibi). Eğer o an ünitede hekim yok ve (geçerlilik süresi dolmamış) ileri yaşam desteği sertifikası var ise temel ve ileri yaşam desteği uygulamalarını başlatır, kalp masajı, solunum desteği, defibrilasyon ve acil senkronize kardiyoversiyon uygular. Vakaları rapor eder.

ç) Hastanın laboratuvar tetkikleri için kan ve idrar örneklerini toplar, laboratuvara gönderir, sonuçlarını takip eder, değerlendirir ve hastanın hekimine bilgi verir.

d) Hastaya uygulanacak radyolojik tetkikler için hastayı hazırlar, ilgili birime transferini organize eder, gerekli durumlarda transfere eşlik eder.

VERİ GİRİŞ ELEMANI

BAĞLI OLDUĞU AMİR: İdari Mali İşler Müdür Yardımcısı, SORUMLULUKLARI VE YETKİLERİ :

1. Kimlik kartı ile servise gelen hastaların, kimlik ve belge kontrolünü yaparak otomasyona kaydını sağlar. Acil kayıt defterlerini tutar, yapılan işlemleri eksiksiz otomasyona girer.

2. Hekimin söylediği teşhis, tetkik ve tedavileri otomasyona kayıt eder.

3. SGK’ ya uygun olarak hastalara düzenlenen istirahat belgelerini, iş başı kâğıtlarını hazırlar, mesai sonunda toplu olarak (Zimmet Defterine kaydederek) teslim eder.

4. Kurumlardan alınması gereken resmi belgelerin eksiksiz teslimini yapar.

5. Defter kaydıyla eksik evrak takibini yaparak muhasebeye sevklerini sağlar.

6. Hastanın bilgilerinin güvenliğini sağlamakla yükümlüdür.

7. Kalite Yönetim Sistemi şartlarına uygun çalışır.

8. Ayrıca veri giriş elemanlarında görev sırasında uyacağı kurallar aşağıda sıralanmıştır;

a. Görevini, kendisine verilen özel giysilerini giyerek yapacaktır.

b. Giysinin ve varsa özel giysinin temiz ve ütülü bulundurulacaktır.

c. Erkek elemanlar günlük sakal tıraşını aksatmayacaktır.

d. Çalıştığı yerin tertip, düzen ve temizliğine özen gösterecektir.

e. Özel giysilerini görevi dışında giymeyecektir.

f. Görev süresince görev dışı işlerle uğraşmayacak, iş takibinde bulunmayacaktır. Firma personeli, hastane personeli veya başka hizmet sunan firma personeli ile lüzumsuz olarak kişisel veya resmi tartışmaya girmeyecektir.

g. Kıyafetleriyle bağdaşmayacak biçimde kolye, madalyon, künye, rozet v.b.gibi şeyler takmayacaktır.

h. Bina içerisinde postal ve kaban giymeyecektir.

i. Kamu kurum ve kuruluşlarında çalışan personel kılık kıyafetine dair yönetmelikle belirtilen şeklin dışında saç ve bıyık uzatılmayacak, favori bırakılmayacaktır.

9

j. Görev yaptığı sürece hiçbir idareci, işçi, hasta ve yakınlarıyla görevi ile ilgili konular dışında konuşma ve görüşme yapmayacaktır.

g. Görev mekanı gibi konularda yönetimin isteklerini yerine getireceklerdir.

m. Hastane personeline, hasta ve hasta sahiplerine karşı daima saygılı olacak, özellikle hasta ve hasta yakınlarına karşı, ikaz ve engellemelerinde nazik davranacaklardır.

n. Yemek saati, tuvalet gibi zorunlu durumlarda görev yerine ancak başka eleman kaydırılarak terk edebilecektir.

o. Veri giriş elemanlarından sorumlu müdür yardımcısı acil durumlarda yönetimin isteği veya kendi inisiyatifi ile belli bir bölgede gerekirse tüm veri giriş elemanlarının toplanmasını temin edecektir.

p. Elemanlar görev sırasında fotoğraflı kimlik kartı takacaktır.

q. Görevi sona eren personel görev yerini terk edecektir.

9. Atık yönetimi talimatına uygun olarak kaynağında atıkları ayrıştırır.

10. Bölümlerinde tespit ettiği uygunsuzluklarla ilgili DÖF ( Düzeltici Önleyici Faaliyet ) başlatmak.

11. Kalite Yönetim Sistemi şartlarına uygun çalışır.

HASTANE HİZMETLİLERİNİN GÖREVLERİ

Madde 135 – Hastane hizmetlileri, hastanenin temizliği, hastaların laboratuvar vesair yerlere götürülüp getirilmesiyle ilgili her türlü hizmetleri yapan yardımcı hizmetler sınıfı personelidir.

a) Servis sorumlu hemşiresi ve hemşirelerinin direktif ve sorumluluğu altında, servislerin genel temizliklerini yapar ve hasta yemeklerini mutfaktan getirirler, Hemşirelerin dağıttığı yemek servisini yaparlar, hastaları bir yerden bir yere (Laboratuvar, servislere) götürüp getirirler.

b) Laboratuvara gidecek muayene materyelini götürürler ve kendilerine verilen saatte neticelerini alırlar.

c) Bizzat hasta bakımı ve hemşirelik hizmetleriyle ilgili olmamak üzere tabib, çalıştığı servis veya laboratuvarların hemşire, ebe ve tıbbi teknisyeni tarafından verilen emir ve görevleri yerine getirirler.

d) Hastaların istek ve ihtiyaçlarını, servisteki önemli olayları, ağırlaşan hastaların ıstıraplarını nöbetçi hemşireye derhal bildirirler, kendilerine teslim edilen hasta ve kurum eşyasından sorumludurlar.

e) Hastane hizmetlilerinin kendilerine verilen görevlere uyumunu ve bu konularda eğitimini ilgili tabip, hemşire ve tıbbi teknisyenler sağlar.

HEMŞİRE NÖBET DEVİR TESLİM TALİMATI

AMAÇ:

Nöbet değişimlerini standartlarını belirlemek ve birimlerdeki tedavi ve işleyiş diğer çalışanlara aktarmasını sağlamak.

KAPSAM:

Tüm klinik ve birimlerde çalışan hemşireleri kapsar.

SORUMLULAR:

Tüm hastane personeli

10 UYGULAMA:

Göğüs Servisinde Nöbetçilerinin Belirlenmesi:

Haftalık çalışma süresi 40 saattir.

1.Gögüs servisinde çalışan doktorların icap ve nöbet listeleri ve kendilerine her zaman ulaşılabilecek iletişim bilgileri(Servis sekretaryasında) hazır bulundurulur.

2. Gögüs servisinde her banko için nöbetçi olarak 1 hemşire, icap nöbeti olarak 1 uzman doktor, 1 temizlik personeli bulundurulur.

Genel Kurallar:

 Nöbet Saat 16.00 dan ertesi gün 8.00 e kadar devam eder. İcap nöbeti hariç nöbetçi olanlar hiçbir surette kurumdan ayrılamazlar.

 Nöbetçi personel, nöbeti teslim alacak personel gelmeden ve nöbetinde geçen önemli olaylar, izlenecek hususlar hakkında gerekli bilgiyi vermeden ayrılamaz.

 Nöbeti teslim alacak vaktinde gelmediği takdirde, durum önce servis sorumlusuna ,servis sorumlusuda durumu Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürüne bildirilir, gerekli tedbir alındıktan sonra nöbetini tamamlayan kişi ayrılabilir.

 Nöbet günleri ancak Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü izniyle değiştirilir. Bu takdirde nöbetçinin kabul edilebilir bir mazeretinin bulunması, değişikliğin Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü tarafından daha önceden nöbet cetvellerine işlenmesi ve ilgililere duyurulması gerekir.

 Gece nöbeti tutanlara ertesi günü görev verilmez. Geceyi yoğun mesai ile uykusuz geçiren personele, kurumun personel durumu ve olanakları uygun olmak, hizmeti aksatmamak kaydıyla evinde veya kurum içersinde lüzum görüldüğü sürece dinlenmesi için baştabip izin verebilir. Bu takdirde de bunlar acil durumlarda baştabip veya nöbetçi tabibin davetine uymaya mecburdurlar.

 Hafta tatillerinde ve resmi tatil günlerinde nöbet tutanlara hizmeti aksatmamak kaydıyla diğer iş günlerinde nöbet süresi kadar izin verilebilir.

 Nöbet listeleri normal günler için ayrı, Cumartesi, Pazar, bayram ve tatil günleri için de ayrı olarak düzenlenir. Nöbet listelerinin düzenlenmesinde yıllık izinler dikkate alınır.

Hemşire Nöbetleri:

 Hafta içi nöbet saatleri 16:30-08:00 ve resmi tatiller ve hafta sonu 08:00-08:00 olarak düzenlenir.

 Nöbet tutan hemşire ertesi gün izinli sayılır.

 Servis Hemşireleri nöbet listeleri her servis için her ayın son haftasında bir sonraki ayın nöbet listesi servis sorumlu hemşiresi tarafından aylık olarak hazırlanarak Sağlık Bakım Hizmetleri Müdürü ve Başhekime onaylatılır.

 Listelerin aslı Sağlık Bakım Hizmetleri Müdüründe saklanır. Diğer suretleri ilgili birimlere verilir.

 Çalışma saatleri ve düzeni Başhekimlik tarafından belirlenir ve düzenlenir.

11 Hemşire Nöbet Teslimi:

 Hemşire nöbet çizelgelerinde belirtilen saatten en az 15 dakika önce çalışacağı birimde hazır bulunur.

 Acil durumlar (hastalık ve ölüm) dışında gecikme ve işe gelmeme durumunda en az 8 saat önceden sorumlu hemşire haberdar edilir.

 Nöbet teslim alacak hemşire gelmeden çalışmakta olan hemşireler servisi terk edemez.

 Nöbeti devredecek hemşireler öncelikle Hemşire Nöbet Teslim Defteri’ni imzalar.

 Nöbet değişiminde görevi teslim alan hemşireye önce deskte sonra hasta odaları tek tek dolaştırarak hasta ile tanıştırılması ve hastanın bakım ve tedavisi hakkında gerekli bilgilerin verilmesi ile hastaların ve servislerin teslimi yapılır.

 Nöbet teslim vizitelerinde teslim eden ve teslim alan hemşireler formalı olarak hazır bulunacaktır.

 Hasta teslimi kayıtlar üzerinden gerçekleştirilir.

Bunlar;

 Hemşire hastaya ait dosya üzerinden hastayla ilgili tüm bilgileri yeni gelen hemşireye aktarır.

 Hemşire tesliminde, nöbeti teslim eden hemşire hasta ile ilgili bakım sürecindeki bilgileri nöbeti teslim alan hemşireye iletmelidir.

 Viziten sonra görevi teslim alan hemşire hastaları tekrar dolaşıp varsa hastanın serum, dren, sonda yara takiplerini görür ve kontrol eder.

 Servisin tesliminde serviste bulunan ilaç, demirbaş alet, sarf malzemeler teslim edilir.

 Nöbet sırasında gelişen her türlü sorun hakkında sorumlu hemşireye bilgi verilir, gerektiğinde yazılı ve imzalı rapor tutulur.

İlaç ve Malzeme Temini:

1. Göğüs servisinde kullanılan ilaçların temini, hekim tarafından orderına yazılan ilaçlar servis hemşireleri tarafından hbys girilip eczaneden temin edilir.

2. Göğüs servisinde kullanılan sarf malzemeler ise sarf malzeme defterine yazılıp sorumlu hemşire tarafından onaylandıktan sonra ambar-ayniyat bölümüne gönderilerek gerekli malzemeler ilgili bölümden alınır.

3. Göğüs servisinde kırtasiye ve malzeme ihtiyacında İstek kâğıdı sorumlu hemşire tarafından doldurulup ambar memuruna onaylattırılır. Gerekli malzemeler görevli personel tarafından depodan alınır.

4. Müdahale sırasında acil çantasından kullanılan malzemeler hemşire tarafından tamamlanır.

GÖĞÜS SERVİSİNE HASTA KABUL SÜRECİ Hasta Kabul Süreci Nedir?

Hasta kabul sürecinin faydaları nelerdir

• Hastanın tedaviye uyumu sağlanır ve endişeleri azaltılmış olur

• Hastanın kendini tanımadığı bir ortamda olmasına rağmen daha iyi hissetmesine yardımcı olur

12

• Hastanın hastanede yatma sürecini kısaltır

• Hastanın taburculuk işlemlerine etkin katılımını sağlamaya yardımcı olur Hasta kabul çeşitleri

• Rutin hasta kabulü (Bireyin yaşamında acil,ciddi bir tehlike ve hayati fonksiyonlarını etkileyen acil bir durum olmadığı zaman yapılan kabul işlemidir)

• Acil hasta kabulü (Acil durumda gelen hastanın kabulüdür) YATIŞ VERİLEN HASTAYA HEMŞİRELİK YAKLAŞIMI

GÖĞÜS SERVİSİNE HASTA YATIŞ PROSEDÜRÜ

 Poliklinik muayenesi yapılan hasta yatışına karar verildikten sonra yatış evraklarıyla servise yönlendirilir ve servis hemşirelerine haber verilir

 Servise gelen hasta daha önceden hazırlanmış olan yatağına alınarak oksijen maskesi takılır

 Yatış evrakları kontrolü yapılır ve hemşirelik hizmetleri ön değerlendirme formu adı altında hastanın anamnezi alınır

 Servis hemşiresi kendini tanıtarak Hastaya odası, çağrı zili, yatağı, lavabosu tanıtılır ve nasıl kullanacağı hakkında bilgileri verir

 Kat hemşiresi tarafından ihtiyacı olan hastaya havlu, tek kullanımlık terlik, sabun, şampuan, çatal, kaşık gibi günlük kullanım gereçleri verilir.

 Acil durumda sorumlu kişilere nasıl ulaşacağı hakkında bilgi verilir

 Banyonun,tuvaletin ve mutfağın yeri, yemek saatleri hakkında bilgiler verilir

 Hastalar için refakatçi kalmasına izin verilir ve kat yönetici sekreteri tarafından refakatçi kartı düzenlenir.

 Refakatçi, refakatçi kartını sağlık tesisinde kaldığı sürece taşımak zorundadır. Birden fazla refakatçiye izin verilmez

 Haberleşme yolları ve telefon yerleri hakkında bilgi verilir

 Ziyaret günü ve saatleri, varsa servisteki ziyaretçi kabul odası yeri hakkında bilgi verilir

 Hastanın ve refakatçısının uyması gereken hastane kuralları hakkında bilgi verilir

 Hastanın değerli eşyalarının yakınlarına verilir yada tutanakla teslim alınır

 Hastanın damar yolu açılır

13

 Doktor orderındaki tahlil ve tetkikler yapılır Hekim tarafından düzenlenen tedavisi başlanır. Hemşire hasta dosyasını inceler, talimatlara uygun olarak hemşire gözlem kâğıdını düzenler.

 Vital bulgularını alır, uygulanacak tedavi ve saatlerini kaydeder. Yaptığı tüm bu girişimlerde parafını atar.

 İlgili branş uzmanı yapılacak ileri tetkikleri planlar. İlgili branş uzmanı tarafından ileri tetkik istemi yapılırsa yataklı servis banko sekreteri organizasyonu yapar. Alınan numunelerin barkodları çıkarılır ve numune üzerine yapıştırılır. Pnömatik sistemi ile laboratuvara ulaştırılması sağlanır.

 İstenen tetkik sonuçları hakkında hemşire tarafından hekimine bilgi verilir, tetkik sonuçları hastanın dosyasına yerleştirilir, ilgili branş hekimi vizit sırasında tetkik sonuçlarını inceler ve duruma göre hastanın tedavisini tekrar düzenler.

 Tetkik sonuçlarına göre bulaş riski yüksek hastalık tespit edilen hastalar için izole hasta prosedürü geliştirilir, uygulanır ve gerekli formlarda kayıt altına alınır.

 Düşme Riski Olan Hastalar İçin Dört Yapraklı Yonca

 Solunum İzolasyonunda Sarı Yaprak

 Damlacık İzolasyonunda Mavi Çiçek

 Temas İzolasyonunda Kırmızı Yıldız

 Yataklı servislerden yapılan radyolojik istemlerde eğer hasta mobilize olabiliyorsa veya yapılacak radyolojik tetkik cihazı hareket ettirilemiyorsa hastanın hemşiresi eşliğinde ve uygun transfer aracı ile tetkikin yapılacağı yere ulaştırılır. Tetkik yapıldıktan sonra hasta tekrar yataklı servise geri götürülür. Hastalar mobilize olamıyorlarsa taşınabilir röntgen ve ultrasonografi cihazları ile hastanın bulunduğu yere gidilerek tetkik gerçekleştirilir.

 Hemşire hekim talimatında yazılan hastanın kullanacağı ilaçların otomasyon sistemi üzerinden eczaneden istemini yapar.

 Eczacılar tarafından ilaçlar eczanede görevli sağlık personeli tarafından hemşireye imza karşılığı teslim edilir.

 Hastaya gerekli olan ilaçlar sağlık tesis eczanesinde yok ise sağlık tesisi eczanesi ilaçları dışarıdan temin eder.

 Hastanın başka branşlarla ilgili problemleri varsa hekim tarafından konsültasyon formu doldurulur. Kat sekreteri, konsültasyon için ilgili kat yönetici sekreterini arar.

14

 Konsültasyon hizmetleri ilgili kat yönetici sekreterleri tarafından hekimin çalışma programı dikkate alınarak yapılır.

 Konsültasyonu yapacak hekim hastayı yatağında değerlendirir. Konsültasyon sonucu hastanın hekimine bildirilir. Gerekiyorsa hekimler arasında ortak tedavi planı hazırlanır.

 Hastaya kan vermek gerekiyor ise, kan istemi hekim tarafından yapılmalı ve kan istem formunda istemi yapan hekimin kaşe ve imzası olmalıdır.

 Otomasyon üzerinden isteniyor ise kişisel şifresi ile istenmelidir. Gerekli form doldurulur cross kanı alınıp hasta refakat ve yönlendirme elemanı ile kan merkezine gönderilir.

 Kan hazır olduğunda kan merkezi kan isteyen bölüme bilgi verir, görevli personel gönderilerek kanı aldırılır. Kan torbası üzerinde hasta bilgileri, kan grubu bilgileri barkotla yapıştırılır. Standart kan transfüzyon kontrolleri yapılmadan ve kan transfüzyon onamı alınmadan kan hastaya verilmez.

İhbarı zorunlu bir hastalığın tespit edilmesi durumunda,

Yataklı servis yönetici sekreteri tarafından Tıbbi Hizmetler birimi bilgilendirilir. Bildirim sürecinin uygun formlarla yürütülmesi, Tıbbi Hizmetler biriminin sorumluluğundadır.

Serviste arrest durumunda; hemşire tarafından sağlık tesisi için düzenlenmiş mavi kod uygulamasına göre mavi kod ekibine haber verilir (2222). Mavi kod ekibi gelinceye kadar, hemşire, personel acil çantası, defibrilatör, EKG, aspiratör gibi cihazları hasta başına hazırlar.

Bakımın sonuçlarının anlaşılabilmesi için hastanın izlenmesi ve gerektiğinde bakımda değişiklikler yapılması Hastalara ister medikal, ister cerrahi tedavi uygulanmış olsun sonuçta:

a. Yoğun bakıma alınabilirler: Yoğun bakımdan yer ayarlandıktan sonra hasta transfer formu doldurulur varsa hastanın ilaçları, kullandığı cihazlar ve hasta dosyası ile birlikte hasta servis personeli ve hemşire eşliğinde yoğun bakıma indirilir ve teslimi yapılır.

b. Taburcu edilebilirler. Hastanın taburcu işlemleri için hemşire dosyayı kat yönetici sekreterine teslim eder. Sekreter dosya muhteviyatı formuna tanımlanmış tüm formları eksiksiz olarak koyar ve taburcu işlemini yapar. Hastanın kullanması gereken ilaçları hekimi tarafından reçete edilir ve epikrizi verilir. Hastaya tek hekim veya heyet raporu verilecekse kat banko sekreteri tarafından taburcu işleminden önce organizasyonu yapılır.

Gereken hastalar için sosyal servis bilgilendirilir. Hekim tarafından uygun görülen tarihe kontrol amaçlı poliklinik randevusu alınır. Evde kullanacağı ilaçları, kullanım şekilleri ve saatleri hakkında bilgilendirilir.

c. Sevk edilebilirler. Bu durumda hekim tarafından hasta bilgilendirilir ve taburcu işlemleri yapılır. Epikriz doldurulur. Hastanın tıbbi destekle sevk edilmesi gereken durumlarda hastaların ilgili sağlık personeli eşliğinde hasta sevk formu ile sevk işlemi

15

yapılır. Sorumlu hekim, hastanın sevk işlemleri için ilgili birimlerle irtibata geçer ve hastanın işlemini yapar.

d. Ex olabilir. Yataklı serviste ex olan hastalar hemşire ve personel tarafından hazırlanır.

Hasta üzerinde bulunan damar yolu, sonda, dren, kateter, elektrotlar vb. çıkartılır. Hasta künyesi çıkarılmaz. Sağ ayak başparmağına ex kartı takılır. Ölünün üzeri personel tarafından örtülerek morga götürülür. Sorumlu hekim tarafından hasta yakını uygun bir yerde ve şekilde bilgilendirilerek haberdar edilir.

Servisler Arası Hasta Transferi

 Uzman hekim tarafından başka bir kliniğe transferine karar verilen hastanın dosyası tamamlanıp epikrizi yazılır.

 Nakledileceği servisten yatak onayı alınır.

 Hasta Transfer Formu doldurulur.

 Hasta tüm dosyası ile birlikte sağlık çalışanı eşliğinde yeni servise transfer edilir.

GİRİŞİMLER

1. ASPİRASYON İLKELERİ

 Aspirasyon işlemi ihtiyaç duyulduğu oranda yapılmalıdır. Gereksinim hastanın sürekli olarak izlenmesiyle saptanabilir.Gereksinim saptandıktan sonra uygun şekilde Aspire etmek önemlidir. Aseptik tekniklere uyulmaksızın yapılan Aspirasyon hasta da enfeksiyon gelişmesine neden olabilirken, yeterince havalandırılmadan ve

oksijenlendirilmeden uzun süreli yapılan Aspirasyonlar Kalp Ritim bozukluklarına ve Kardiak Arreste neden olabilmektedir.

 Aspirasyon da 4 temel teknik vardır:

 Oral ve Nazofarengeal Aspirasyon

 Oral ve Nazotrakeal Aspirasyon

 Airway ya da Endotrakeal Tüp’ten Aspirasyon

 Trakeostomi kanülden Aspirasyon

Aspirasyonda Uyulması Gereken Kurallar

 Aseptik çalışılır. Orafarenks ve Trakea Steril olarak düşünülmeli. Ağız temiz olarak düşünülmeli ve ağızdaki sekresyonlar orafarenks ve trakeanın Aspirasyonundan sonra temizlenmelidir.

 Her defasında steril nelaton sonda kullanılır. Sekresyonun fazla olduğu durumlarda açık uçlu kateter tercih edilir.

 Her aspirasyon 15 sn’den fazla sürmemeli. Aspirasyonlar arası süre 3 dk. olmalı ve 3 kezden fazla tekrarlanmamalıdır.

 Aspiratör basıncı yetişkinde 50–95 mmHg, Çocukta 85–110 mmHg, yeni doğanda 50–

95 mmHg olacak şekilde ayarlanır. Aksi takdirde fazla negatif basınç Pnömotoraksa neden olabilir.

 Oratrakeal ve Nazotrakeal Aspirasyon : Öksürük refleksiyle akciğerlerdeki

sekresyonun atılamadığı durumlarda uygulanır. Ağız yada burundan yapılabilir. Ancak

16

öğürme reflexi az olduğu için daha çok burun tercih edilir. Kateter ucu, trakeaya kadar uzatılarak aspire edilir.

 Hastaya işlem açıklanır. Semi foxler pozisyonu verilir. Oratrakeal Aspirasyon için baş yana çevrilir. Nazotrekeal Aspirasyon için baş Hiperextaniseyona getirilir.

 Hasta bilinçsiz ise, yüzü hemşireye bakacak şekilde yan yatırılır. Bu şekilde dilin arkaya kaçıp, hava yolunu kapatması ve GiS muhtevasının Aspirasyonu önlenmiş olur. Ayrıca sekresyonun çıkartılması kolay olur. Eller yıkanır. Steril eldiven giyilir.

 Kateter Aspiratöre takılır. Kateter hastanın kulak memesi ve burun ucu arasındaki mesafe uzunluğunda baş ve işaret parmağı arasında sıkıştırılır. Steril solüsyona (SF yada Distile su)batırılarak nemlenmesi sağlanır. Girerken doku tahriş edilmemiş olur.

 İşlem öncesi hastaya buhar ve oksijen uygulaması yapılır. Kateter Oral ve Nazal ilerletildikten sonra Aspiratör açılır. Kateter üzerindeki basınç başparmağı çekerek kaldırır ve kateter parmaklar arasında döndürülerek çıkartılır.

 Kateter steril sudan geçirilerek içindeki sekresyonun çıkması sağlanır. Bu arada hasta bilinçli ise derin nefes alıp vermesi ve öksürmesi söylenir. Bu sekresyonun daha çabuk atıımasını sağlar. Hastanın Akciğer sesleri dinlenir, solunumu izlenir ve gerekli ise işlem tekrarlanır.

 İşlem esnasında hastanın ağzındaki ve dil altındaki veya burnundaki sekresyonlar aspire edilerek temizlenir.

 Hastaya rahat bir pozisyon verilir. Sekresyonun yoğunluk, renk ve miktarı kayıt edilir.

2. NAZOGASTRİK SONDA TAKILMASI

 Gastro İntestina Sistemine yeterli fonksiyon görmediği durumlarda biriken sıvı-gazı boşaltmak, ameliyat sonrası ve travmatik olgularda mide bulanış ve kusmayı gidermek GİS fonksiyonlarını izlemek, ilaç uygulama ve hastayı beslemek amacıyla NG sonda yerleştirilir

 İşlemlerde hastaya açıklama yapılır.

 Oturur pozisyon verilir.

 NG sondanın ucu burun ucundan kulak memesine, oradan ksifoldin alt ucuna kadar uzatılır. Bu nokta işaretlenir. Erişkin birey için bu uzunluk yaklaşık 55-60 cm, çocuk için ise yaklaşık 40-45 cm kadardır.

 Hastaya başın kaldırılması ve hafifçe geriye doğru eğmesi söylenir. Tüp burun

deliğinden içeriye, aşağıya ve ileriye ilerletilir. Bu arada hastaya yutkunması söylenir.

Işlem sırasında en çok dikkat edilmesi gereken tüpün ilerleyişi esnasında hasta öksürüyor nefes nefese kalıyor ve siyanoza giriyorsa bu tüpün solunum yollarında olduğunu göterir. Tüp çekilir, işleme ara verilir.

 Tüpün takıldıktan sonra midede olup, olmadığı test edilir. Bunun için tüpün ucuna enjektör takılarak bir miktar mide içeriği aspire edilir. Yada tüpe 10-15 cc hava edilir.

Aynı anda enjektörle verilen havanın Steteskopla mide üzerinden oskülte edilir. NG tüp yerleştirildikten sonra buruna tespit edilir. Sorun gelişmezse (tıkanma çıkma gibi)1 hafta takılı kalabilir.

3. LAVMAN (REKTAL LAVAJ):

 Belirli amaçlar için Rektum ve Sigmoid Kolona sıvı vermektir. Temel yapılış nedeni bağırsak peristatizmini uyararak defakasyon sağlanmasıdır. Işlem esnasında hastaya sol lateral pozisyon verilir.

 Boşaltıcı ve Tedavi edici olarak iki şekilde uygulanır.

17

 Boşaltıcı Lavman; musluk suyu, normal tuzlu su, hipertonik tuzlu su ve sabun köpüğü solüsyonlarıyla yapılabilir.

 Musluk suyu ve tuzlu su için önerilen maximum miktarlar yaşa göre farklıdır.

 Bebek için – 150- 250cc

 Çocukta – 300 – 500cc

 Yetişkinde – 750 – 1000cc

Tedavi Edici Lavman; ilaç uygulaması yapılır.

Örn: Neomycin solüsyonlarının uygulanması.

Amaç, barsaklara uygulanacak cerrahi girişimler öncesi kolondaki bakterilerin azaltılmasıdır.

 İşlem hastaya açıklanır. Rektal tüpün ucu 3-4cm vazelin likid, pomad yada jel ile kayganlaştırılır. Rektuma yerleştirilirken hastaya ağızdan derin nefes alıp-vermesi söylenir. Amaç, Anal sfinkteri gevşetmektir. Sonda ilerletilirken herhangi bir engelle karşılaşıldığında tüp hemen geri çekilmelidir. Zorlanırsa bağısak perforasyonuna neden olabilir.Bu nedenle Rektal tüpün, yerleştirilen kısmı ;

 Yetişkinde – 75-10 cm

 Çocuklarda – 5 – 7,5cm

 Bebeklerde – 2,5 – 4 cm olmalıdır.

Kateter yerleştirildikten sonra klemp açılarak sıvının yavaşça akması sağlanır. Lavman sıvısı 30-45cm yükseklikten akıtılır. Genelde 1 litre sıvı 10 dk. Içinde verilir. Hastada gaz sancısı, kramp gibi rahatsızlıklar gelişebilir. Bu durumda sıvı akışı durdurulur. Işlem sonunda sonda klemplenerek çekilir.

 Hasta bilinçli ise mümkün olduğu kadar içerde tutması söylenir. Bebek ve çocuklarda birkaç dk. için anüs bölgesi elle sıkıştırılır. Bu uygulama, bilinçsiz hastalarda da kullanılabilir ya da kateter içerde bekletilir. Sürgü yardımı ya da tuvalette hastanın dışkılamasına yardımcı olunur. Boşaltım bittikten sonra Anal bölge sabunlu suyla yıkanır ya da hastanın yıkamasına yardım edilir.

4. ÜRİNER KATETER TAKMA VE BAKIM

Amaç hastane enfeksiyonlarını önlemek amacıyla üriner katater takılması ve bakımı konusunda yöntem belirlemektedir.

Üriner Kateter Takılması

 Eller yıkanıp, kuru Steril alet ile tamponlar tutulup antiseptik solüsyona batırılmalıdır.

 Eksternal mea çevresi temizlenip hazır kateter takma seti kullanılmıyorsa antiseptik solüsyonu yardımcı vermeli, steril örtü ile uygulama alanı örtülmelidir.

 Kateter hazırlanmalı ya da hazır kateter takma seti kullanılmıyorsa yardımcı paketi açarak steril kateteri uygulayıcıya vermelidir.

 Kayganlaştırıcı jel üretraya sıkılıp, kateter üretraya yerleştirilmelidir.

 Kateterin balonunu şişirmek için kullanılacak olan steril sıvı enjektöre çekilmelidir.

 Steril idrar toplama kabı hastanın bacakları arasına yerleştirilmeli, steril idrar toplama kabı yoksa steril kapalı direnaj torbası katetere bağlanmalıdır.

 Idrarın geldiği izlenip, kateterin mesanede olduğu düşünülüyorsa, buna karşılık idrar gelmiyorsa hafif suprapubik bası yaparak idrarın gelip gelmediği kontrol edilmeli, yine idrar gelmiyorsa, mesane steril SF ile irrige edilerek kateter ucunun mesanede olduğu kontrol edilmelidir.

 Balonlu kateter ise 8-10 mL steril sıvı ile balon şişirilir, kateter yavaşca geri çekilerek mesane boynuna oturtulmalıdır.

18

 Steril kaplı drenaj torbası takılmalıdır.

 Balonsuz kateter ise gelen idrar bittiğinde kateter yavaşça geri çekilerek mesanenin tamamen boşalması sağlanır. Idrar akışı bittiği zaman kateter çekilerek çıkartılmalıdır.

 Steril örtü kaldırılır, kateter takma sırasında perinede kirlenme olduysa antiseptik solüsyon ile temizlenmelidir.

 Idrar torbasının ve toplayıcı sistemin mesane düzeyinin altında tutulması gerektiği hatırlatılmalıdır.

 Hasta kalktığında direnaj sisteminin bükülüp tıkanmadığı kontrol edilmelidir.

 Üriner kateterler periyodik olarak değiştirilmemelidir.

 Kateter endikasyonu biter bitmez ürenir kateter çıkarılmalıdır.

Üriner Kateter Bakım

 Kateterle temastan önce ve sonra eller yıkanmalıdır.

 Işlemler sırasında eldiven giyilip meatus su ve sabunla temizlenmelidir.

 Hasta banyo yapacak ise öncesinde torba boşaltılmalı ve bağlantıların kapalı olduğu kontrol edilmelidir.

 Hastanın transferi sırasında torbanın boş ve bağlantıların kapalı olmalıdır.

5. İNTRAVENÖZ KATETER TAKILMASI

Sıvı ve ilaç infüzyonu nedeniyle I.V. kateter takılır. Uygun ven seçimi önemlidir.

Uygun Ven:

 Kolay bulanabilir, zedelenmemiş olmalı ve eklem üzerinde olmamalıdır.

 Distalden proksimale doğru seçim yapılır.

 Bacak ve ayak venleri zorunlu olmadıkça kullanılmamalıdır.

 Hipertonik solüsyonlar, damar duvarını irriter edici ilaçları içeren solüsyonlar ve hızlı verilmesi gereken solüsyonlar için büyük venler tercih edilmelidir.

 Vene uygun ölçülerde kateter seçimi 20-22 numara. İşlem hastaya açıklanır. Tek kullanımlık eldiven giyilir. Turnike, vene girilecek alanın 10-15cm yukarısına bağlanır.

 Turnike, venöz kan akışını engelleyecek sıklıkta olmalı, Arteriyal kan akışını engellenmelidir. (Radyal Nabzın alınıp alınmadığını kontrol ederek anlaşılabilir.)

 Alkol ya da Povidon-Iyot solüsyonu ile damar boyunca yukarıdan aşağıya silinir.

Damara girilecek alan bir elle sıkıca çekilerek gerdirilir. Bu şekilde ven ve deri

iğnenin girişi için sabitleşmiş olur. Vene girerken doğrudan ve dolaylı olmak üzere iki teknik kullanılır. Büyük venlerde doğrudan vene girme tekniği (deri ve ven aynı anda hızlıca delinerek) kullanılır. Bu teknikte iğnenin açık ağzı yukarı bakmalı ve deli ile iğne 15-20 derece bir açı yapılmalıdır.

 Dolaylı teknik ise iğnenin açık ağzı yukarı bakacak şekilde ve 30-45 derece açıyla delinir.

 Deriye giren nokta, vene girmek için belirlenen alanın yaklaşık 1cm altında ve vene paraleldir. Deriye girildikten sonra iğnenin deriyle yaptığı açı 15 dereceye kadar küçültülerek vene girilir. Bu teknik özellikle küçük ve kaygan venlerden kullanılır ve hematom oluşma olasılığı daha azdır. Kan geldiği görüldüğünde kateter, kan akımına doğru ilerletilir ve turnike açılır.

 Kateterin içindeki çelikiğne çıkartılır. Ven içinde kalacak plastik iğne, kan akımı yönüne doğru ilerletilir ve tamamen ven içine yerleştirilir. Tespit etmeden önce solüsyon gidip gitmediğine bakılır. Sorun yoksa tespit edilir. Kateter, belirli aralarla

19

sadece ilaç uygulaması için takılmış ise Heparin kilidi uygulanır ve kateter steril kapağı ile kapatılır. Günün tarihi ve takan hemşirenin parafı atılmalıdır.

6. POSTÜRAL DRENAJ İŞLEMİ

Hastaya çeşitli pozisyonlar verilerek, yer çekiminin etkisiyle, Akciğerlerin Alt segmentlerinde birikmiş sekresyonların trakeaya doğru atılmasını sağlamak amacıyla yapılan bir tedavi yöntemidir.

 Ciddi solunum zorluğu, Kafa Içi Basıncı Artması, Yaşam Bulgularının pozisyon değişikliğinden olumsuz etkileneceği durumlarda uygulanmaz.

 Drenajın etkili olabilmesi için: Uygun pozisyon, sekresyonun sulandırılması, diyafragma

 solunumu uygulanması, Perküsyon ve Vibrasyon bitiminde uygun öksürtme önemlidir.

 Postüral Drenaj, günde 2-4 kez yada ihtiyaca bağlı olarak yapılır. Sabahları yataktan kalkmadan ve uyumadan önce uygulanabilir. Yemeklerden önce veya 2 saat sonra uygulanmamasına dikkat edilmelidir.

 Her bir seansta uygulama süresi 20 dk. yi geçmemelidir.

 Işlem hastaya açıklanır. Doktor isteminde- varsa Bronkodilatatör verilir. Eller yıkanır.

 Tanpone ederek vurma hareket. El ayası fincan gibi çukurlaştırılır. Lezyonlu olan üzerineparmak uçlarıyla kısa, ani vuruşlar yapılır. Elin çukurlaştırılması göğüs duvarı ve el ayası arasında bir hava yaptığı oluşturduğu için çok önemlidir. Ancak kuvvetli yapılmamalıdır.

 Vurma akciğerlerde dolaşımı, hücre aktivitelerini ve sekresyon çıkartmayı arttırır.

 Sarsma - lezyonlu olan, üzerine iki el üst üste konarak hastaya derin nefes alması söylenir, nefesini verirken çabuk ve ard arda titreşimler halinde fibrasyon yapılır.

Hasta nefes alırken fibrasyon yapılmaz.

Postural Drenajda Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar:

 Uygulama saati, işlem sonunda hastanın öksürerek sekresyon çıkarıp çıkarmadığını, ayrıca hasta sekresyon çıkarmışsa miktarı ve görünüşü Hemşire Izlem Çizelgesine kaydedilir.

 İşlem esnasında hastanın genel durumu, solunum şekli ve öksürük biçimi gözlenmeli.

 Uygulama sonrası hastaya ağız bakımı verilir.

 Çıkan sekresyon genellikle kötü kokuludur. Oda kokusunun giderilmesi için hasta hava akımında bırakılmadan oda havalandırılmalı.

 Direne edilmesi istenen Akciğer segmentine göre pozisyon verilir. Çocuğa verilecek pozisyon, drenajı istenen Akciğer segmentinin anatomik yerine ve çocuğun durumuna bağiı olarak değişebilir.

 Gereksinimine göre her bir pozisyonda kalış süresi ayarlanır. Akciğerlerin drenajı sağlanırken, çocuk Trendelenburg pozisyonuna getirilir. Her iki Akciğerin üst lob Apikai Segmentlerinin drenajında ise çocuğu oturur pozisyonda tutmak en uygun pozisyondur.

 Ciddi karın distansiyonu olan veya ciddi solunum zorluğu olan veya Kafa içi Basınç artışı olan çocuklar, baş aşağı pozisyonda tutulmalıdır. Pozisyon verildikten sonra, drene edilecek Akciğer segmentlerine Perküsyon ve Vibrasyon işlemi yapılır.

Arkasından derin solunum ve öksürme egzersizleri yaptırılır. Eğer çocuk istenen öksürme tekniğini yapamıyorsa, trakeal gıdıklama ile etkili öksürtme sağlanabilir.

Trakeal gıdıklama, troid kıkırdak üzerine hafifçe bası yapılarak uygulanabilir.

20

 Perküsyon; Drenaj sırasında aralıklı olarak vurma hareketidir. Sekresyonun hızlı bir şekilde hareketini sağlar. Eller kubbe şekline getirilerek veya yumuşak bir anestezi maskesi kullanılarak yapılır. İşlem kemik çıkıntıları üzerine ve karına yapılmaz.

Çocuklarda iki veya üç parmağın kullanılması yeterlidir. 1-2 dk. sürmelidir.

 Vibrasyon: Perküsyondan hemen sonra ekspiryum sırasında göğüs duvarına, kol ve ellerin hızlı hareketleriyle uygulanan sarsıcı hareketlerdir. Sekresyonların trakeaya doğru hareket etmesine yardımcıdır.

 Perküsyon ve Vibrasyondan sonra hasta daima öksürtülmelidir. Işlem sırasında Hipoksi yönünden izlenir. Sekrasyonun özelliği ve miktarı değerlendirilir. Ağız bakımı verilir.

7. ALDIĞI – ÇIKARDIĞI SIVI İZLEMİ

 Ameliyat sonrası dönemde, oral yolla beslenme istenmeyen durumlar, Dehidratasyon nedeniyle fazla sıvı alması gereken durumlar. I.V. sıvı tedavi uygulamaları gibi durumlarda mutlaka izlem yapılmalıdır.

 Genelde doktor istemi doğrultusunda başlanıp sürdürülmesine rağmen, hemşire gereksinimi kendisi belirleyip, A.Ç.Takibini başlatabilir yada gerek olmadığını saptayabilir.

 Takibe başlarken işlemin nasıl yapılacağı hastaya açıklanır. Işlemin doğru bir şekilde sürdürülebilmesi hastanın işbirliğine bağlıdır. Bilinçsiz hastalarda işlem tamamiyle hemşire kontrolündedir.

 A.Ç. Takibi saatlik isteniyorsa, Her saat hastanın aldığı (oral, Nazogastrik yoluyla) içerik, miktar ve özellikle açısından belirlenir ve kayıt edilir.1 çay bardağı – 100 cc 1 su bardağı – 200-240 cc olarak kabul edilir. Nazogastrik ile beslemede enjektör sistemi ve infüzyon pompasıyla miktar belirlenir.

 Hasta bilinçli ise her saat aldığı sıvı miktarını kendine ait bir kağıda kaydetmesi istenir. ( 8saatlik yapılacakizlemde de bu uygundur.)

 I.V. yolla beslemede; hangi solüsyonun hangi miktarda verileceğine karar verdikten sonra tedavinin başlatılması ve sürdürülmesinden hemşire sorumludur.

 DDS ve saatte gidecek mayi miktarı belirlenir.

 Sıvı – İzlem : 08.00’den itibaren ya da ne zaman başlatılması istenmişse başlatılır.

Saatte gidecek mayi miktarına göre, her saat başı kalan ve giden mayi miktarı kayıt edilir. 8 saatlik gönderilen mayi miktarları toplanarak hastanın aldığı diğer sıvılar eklenerek Genel Aldığı toplamında gösterilir.

 Hastanın Çıkardıkları (İdrar, NG, Kusma, Direnler) saatlik olarak takip edilecekse, miktarları bağlantı sağlanmış torbalarla ya da torbadan serum şişesine boşaltılarak belirlenir.

 İdrarda Ürofix ya da normal idrar torbası NG’de idrar torbası kullanılır.

 Kusma; miktar ve özellik açısından değerlendirilir. Miktarı böbrek küvet ve ölçekli bir kapla ölçülür.

 Her biri ilgili alanlara saatlik olarak yazılarak 8 saatlik toplamalar şeklinde belirlenir.

 AÇ. Takibinde 24 saat sonunda Genel toplam hesaplanır. Elde edilen sonuçlar, bireyin aldığı ve çıkardığı sıvı miktarının dengeli olup olmadığı yönünden değerlendirilir.

Değerlendirme yapılırken hissedilmeyen sıvı kayıpları da göz önüne alınmalıdır.

8. DREN TAKİBİ

 Takipte, Drenaj tüplerinin yeri, hangi amaçla yerleştirildiği tüplerden gelecek drenajın özelliği bilinmelidir.

21

 Birden fazla diren varsa numaralandırılır. Hangi dirende ne kadar geldiği ölçülür ve kayıt edilir.

 Sıklıkla, göğüs, kalp, üriner sistem cerrahisi sonrasında Diren uygulanır.

 Göğüs drenajı takibinde; Göğüs drenaj şişelerinin konumu önemlidir. Şişeler

kesinlikle hastanın göğüs seviyesinden 90 cm aşağıda yer almalıdır. (Bu konumda her yerçekimi etkisiyle drenaj kolay olur hem de hava ve sıvı plevral alana geri dönmez) ve devrilmemesi için yatağın kenarına tespit edilmelidir.

 Hastanın pozisyonu: Hastanın pozisyonu ne olursa olsun önemli olan tüplerin altta kalmaması, kıvrılması ve bükülmemesidir. Aksi halde drenaj engellenir. Sıvı ve hava plevral hava basıncında artışa neden olur.

 Drenaj tüpleri; Çok uzun yada kısa olmamalıdır. Uzun tüpler kıvrılır, bükülür. Kısa tüpler gerilir ve bağlantı yerlerinden ve göğüs duvarından ayrılabilir.

 Tüplerin açıklığının sürdürülmesi: Tıkanıklık sık sık kontrol edilir. Özellikle Ameliyat sonrası ilk saatlerde Kanlı drenaj, pıhtılaşmaya neden olabileceği için tüpler, 30-60 dk.

da bir sağılmalı yada sıvazlanmalıdır. Sıvazlanma, sadece tüp tıkanmalarında uygundur. Eller işlem öncesi alkollenir ve ağrıya neden olmamak için tüpler yavaş yavaş sıvazlanmalıdır.

 Tıkanma dışında tüplerin, sağılması uygundur. Tüp, göğse yakın olan yerden iki elle sıkıca kavranır ve “süt sağarcasına” sağılır.

 Hasta hareketli tutulur. Drenaj otururken ve dolaşırken daha kolay olur.

 İstem olmadıkça ve acil durumlar dışında tüpler klemplenmemeli, gerekli girişimler yapıldıktan hemen sonra açılmalıdır. Tüpler, hasta ekspirasyon yaptıktan sonra klemplenir.

 Şişenin devrilmesi plevral alana atmosfer havasının kaçması demektir. Hemen şişe dik pozisyona getirilerek uçun tüpün su içinde olması sağlanır. Hastadan plevral boşlukta biriken havayı atması için kuvvetli nefes vermesi ve öksürmesi istenir.

 Drenaj şişesi üzerine su seviyesi işaretlenir, gelen drenaj saat başı ölçülerek kaydedilir.

 İlk 24 saatte 500- 1000cc drenaj olması ve bunun 100-300cc’sinin Ameliyat sonrası ilk 2 saatte olması normaldir. Daha sonra azalması renginin açılması beklenir.

9. BİLİNÇLİ – PUPİL – EXTREMİTE TAKİBİ

 Bilinç Takibi: Bilinç düzeyinin belirlenmesi amacıyla yapılır. Bilinçsiz ya da bilinç düzeyinde değişiklik olan hastalarda her saat başı, stabilleşmiş fakat risk taşıyan hastalarda her 8 saate bir yapılıp, kaydedilmelidir.

 Bilinç düzeyi belirlenmesinde Glasgow Koma Skalası kullanılır.Bu skalada;göz açma,motor tepki ve sözel cevap gibi Spesifik gözlemlere sayısal değerler verilerek değerlendirme yapılır.

Puanlama düzeyine göre :

 Bu tanımlamalar hastanın kliniğine göre farklılık gösterebilir.

 Hastanın bilinç düzeyi, verilen herhangi bir uyarana (ağrı, ses... gibi) hastanın verdiği tepki ile belirlenir. Uyarı hafiften başlanıp gerektikçe artırılarak uygulanır.

Uyarı verilen alanlar

 Glebella üzerine parmakla bası uygulanır

 Tırnak yatağına parmakla yada yabancı cisimle bas uygulanır.

 Meme ucu sıkıştırılır.

 Ayak tabanı topuktan parmaklara doğru sert bir cisimle çizilir.

 Kemikle derinin yakın olduğu alanlara bası uygulanır.

22 Pupil Takibi

 Pupiller büyüklük, şekil ve ışığa reaksiyon açısından değerlendirilir. Bir pupilde gözlenen bulgular diğer pupille karşılaştırılır. Normalde her iki pupil eşit büyüklükte ve yuvarlaktır. Büyüklük ve şeklindegörülebilecek değişiklikler (Oval, düzensiz kenalı pupil...) belirlenir. Işık uygulaması yapılarak Çap ve Reaksiyon açısından

değerlendirilir. Çap olarak;

 Izokorik, Anizokorik, Bilateral Midriyazıs ve Bilaterel Myozis tanımlamaları belirlenir.

 İzokorik : Her iki pupil birbirine eşit, ışık reaksiyonu pozitif ve büyüklük normaldir.

 Anizokorik ; Pupil büyüklükleri birbirine eşit değildir.

 Bilateral Midriyazis : Her iki pupil normalden büyüktür.

GÖĞÜS HASTALIKLARI ve HEMŞİRELİK BAKIMI

 Akciğer kanseri tanı ve tedavisi

 Allerjik akciğer hastalıklarının tanı ve tedavisi

 Obstrüktif akciğer hastalıkları (astım, KOAH, bronşektazi) tanı ve tedavisi

 Kronik öksürükler

 Pnömoni (zatürre)

 Plörezi (akciğer zarında sıvı birikmesi)

 Pnomotoraks (akciğerin sönmesi)

 Pulmoner Emboli (akciğer embolisi)

 Sigara bağımlılığı, sigaraya bağlı hastalıklar ve sigara bırakma yöntemler

 Solunum fizyoterapisi

 Solunum fizyoloji laboratuvarı biriminde solunum fonksiyon testleri

 Bronkoskopi ünitesi

 Uyku laboratuarı

23

KOAH HEMŞİRELİK BAKIM PLANI TANI VE UYGULAMALARI

HEMŞİRELİK TANISI AMAÇ UYGULAMA

Ventilasyonun azalması ve hava yollarında bol mukus olması nedeniyle gaz değişiminin bozulması

Akciğerlerinde ventilasyonun ve gaz değişiminin yeterli olmasını sağlama

 Düzenli olarak solunum hızı, şekli ve hipoksi yönünden izlenmelidir

 Düşük düzeyde oksijen verilir

 Hastaya fowler pozisyonu verilir

 Solunum yolları açıklığı sağlanır

 İsteme göre bronkodilatör verilir

 Eğer norkotik ilaç verilirse yakından hasta izlenmeli Fazla sekresyon ve etkisiz öksürük

nedeniyle hava yolu açıklığında yetersizlik

Hastanın etkili öksürebilmesi ve hava yollarında ventilasyon için yeterli açıklığın sağlanması

 Hastaya bol sıvı içirilir

 Odanın havası nemlendirilir

 Etkin öksürme ve derin solunum egzersizleri öğretilir ve uygulatılır Dispne ve yetersiz oksijenlenmeye

bağlı aktivite intöleransı

Hastanın aktiviteleri yapabilir duruma gelmesini sağlama ve enerji tüketimi hakkında bilgi sahibi olmasını sağlama

 Hastaya sigara içme fazla sıcak hava fazla kilo stres gibi oksijen kullanmasını arttıran aktivitelerden uzak durması söylenmeli

 Aktivite ve istirahat

planlarını gün içine yayarak yapması söylenmeli fazla yoracak aktivitelerden uzak durması söylenmeli

 Günlük aktivitelerini azar azar arttırarak devam etmesi gerektiğini söylemeliyiz

 Hastaya aktiviteleri sırasında derin solunum yaparak soluması söylenir

 İsteme göre oksijen tedavi uygulanır

 Yaşam bulguları yönünden takip edilir

Solunum güçlüğü ve boğulma korkusuna bağlı anksiyete

Hastanın etkili baş etme yöntemlerini kullanmasını ve psikolojik olarak rahatlatılması

 Akut solunum güçlüğü sırasında hastanın yanında kalınır ve telaş etmeden yardımcı olunur

 Sakin çevre koşulları

24

sağlanır

 Akut solunum güçlüğü sırasında kapı ve pencereler açılır odadaki görevi

olmayan kişiler ortamdan uzaklaştırılır

 Hastanın rahatlatılması sağlanır ve solunum egzersizleri yenilenir Beslenmede değişikliğe bağlı beden

gereksiniminden daha az beslenme

Hastanın beslenmesini sağlama normal kilosuna getirme

 Hasta ya yemeklerden önce ve sonra ağız bakımının önemini anlat ve uygulat

 Yüksek proteinli ve kalorili diyet ve az ve sık yemesini anlat

 Gaz yapan gıdalardan uzak durması gerektiği söylenir ve önerilir

 Gerektiğinde yüksek kalorili besinler yemesini önermeliyiz

 Hastanın beslenmesi kilo takibi yapılır ve yakından izlenir

Dispne ve dış uyaranlar nedeniyle uyku düzeninde bozukluk

Hastanın yeterince kendini dinlenmiş hissetmesi

 Hasta odasının sakin iyi havalandırılmış olması ve hafif ışıklandırma yapılır

 Kafein gibi uyaranlardan uzak durması söylenir

 Hergün düzenli olarak aynı saatlerde yatması söylenir Yatmadan önce biraz yemesi gerekir açlık uykuyu kaçırır

 Ilık banyo ılık içecekler içebilir

Ailede bireyin kronik hastalığı olmasına bağlı ailenin yaşam sürecinde değişiklik

yardım alması ve duygularını ifade etmesini sağlama

 Hasta bakım planı

yapılırken hasta ve ailesinin durumu göze alınarak yapılmalı

 Ailenin sosyo ekonomik durumu değerlendirilir ve destek alacak yerlere yönlendirilir

25 PNÖMONİ HEMŞİRELİK BAKIM Belirti ve bulguları:

Pnömoni genellikle ateş, boğaz ağrısı gibi üst solunum yolu enfeksiyonu belirtilerini takiben başlar ve hastalarda bu belirtilerden 2-3 gün sonra yüksek ateş, titreme, hızlı soluk alıp verme, halsizlik, öksürük, balgam çıkarma, nefes almakla batıcı tarzda göğüs ağrısı ve hastalığın ciddiyeti ile ilişkili olarak nefes darlığı, siyanoz gibi semptomlar ortaya çıkar. Atipik seyirli pnömonilerde baş ağrısı, karın ağrısı, bulantı, kusma, ishal gibi belirtiler de olabilir.

Hastaların birçoğunda dudak ve dudak çevresinde uçuk görülebilir.

PNÖMONİLİ HASTAYA YAKLAŞIM VE HEMŞİRELİK BAKIM VE UYGULAMASI

HEMŞİRELİK TANISI AMAC UYGULAMA

Bronşlarda ki sekresyonun fazla olmasına bağlı hava yolu açıklığında yetersizlik

Hava yolu açıklığının sağlanması ve devam ettirilmesi

 Boş sıvı verilerek balgamın koyuluğunu yumuşatma ve dışarı atılmasını sağlama

 Aynı amaç doğrultusunda odanın havasını nemlendirme

 İsteme göre uygun ilaç verme

 Öksürük eksersizleri yaptırma ve balgam atımını kolaylaştırma

 Solunum egzersizleri yaptırılır

 Hastayı sağdan sola doğru hareket ettirerek hava yolları drenajı sağlanır

Solunum fonksiyonunda bozulma sonucu oksijen sağlanmasında azalma ve buna bağlı aktivite intorelansı

istirahatın sağlanması ve enerji kullanımını azaltma

 Semptomların artmaması için hasta istirahat e alınır

 Hastanın rahat soluk alabileceği ve dinleneceği en rahat pozisyon almasını sağlamalıyız

 Kendini fazla yoracak aktivitelerden uzak tutması gerektiği söylenmeli

 Derin solunum egzersizi yaptırılmalı

Ateş ve dispne ye bağlı sıvı volüm yetersizliği riski

Sıvı volüm dengesinin kontrolünü

 Hastaya günlük en az 2-3 litre su içmesi söylenmeli ve sebebi anlatılmalı

26 sağlama ve

gözlemleme

 Dehidrasyon gelişebileceği için gözlem yapılmalı

 Yaşam bulguları yönünden takibi yapılmalı

Beden gereksiniminden az beslenme

Beslenmenin sağlanması

 Hastanın gereksinimini karşılayacak kalori de besin verilmeli

Üst solunum yolu

enfeksiyonlarından korunma tedavi ve kendine bakım konusundan bilgi eksikliği

Bilgi eksikliğinin giderilmesi

 Hastaya ve aileye üst solunum yolları enfeksiyonundan nasıl korunacağı hakkında bilgi verilir

 Tedavi planın tamamen uygulaması yeterli istirahat etmesi gerektiğini anlatmalı

 Sigaradan uzak durması gerektiği söylenmeli

 Yaşlı bir bireyse grip aşısı olması gerektiği söylenmeli

TÜBERKÜLOZLU HASTANIN HEMŞİRELİK BAKIM PLANI BELİRTİLERİ:

Verem yani tüberküloz hastalarında en çok görülen belirti öksürüktür. Öksürük sırasında hasta da balgam görülür. Balgam çıkarma ve kan gelmesi hastalığın kronikleşmiş olabileceğinin bir göstergesi olabilir. Fakat hastalığın başlangıç döneminde nadir de olsa bu durum gözlenebilir.

Halsizlik, iştahsızlık, kilo kaybı, öksürük ve gece terlemesi hastalığın ilk belirtileridir.

Kişi genelde bu durumun verem olabileceğini düşünmez. İlerlemiş verem hastalığında akciğerdeki hasar sonucu nefes almada güçlük çekilebilir. Hastanın ateşi artar.

HEMŞİRELİK TANISI

AMAÇ PLANLAMA /UYGULAMA

Trakiabronşial sistemde yapışkan balgam

birikmesine bağlı hava yolu açıklığında yetersizlik

Hava yolu açıklığının sağlanması ve devam ettirilmesi

 Boş sıvı verilerek balgamın koyuluğunu yumuşatma ve dışarı atılmasını sağlama

 Aynı amaç doğrultusunda odanın havasını nemlendirme

 İsteme göre uygun ilaç verme

 Öksürük eksersizleri yaptırma ve balgam atımını kolaylaştırma

 Solunum egzersizleri yaptırılır

 Hastayı sağdan sola doğru hareket ettirerek hava yolları drenajı sağlanır Tedavi planı ve

koruyucu sağlık

önlemleri hakkında bilgi

Tedavi programına uyum sağlama ve devam ettirme

 Hastaya ilaçların etkileri yan etkileri ve ne zamanlar alacağı hakkında bilgi verilmeli

27 eksikliği nedeniyle

tedaviye uyumda yetersizlik

 Hastalığının bulaşıcı bir hastalık olduğu söylenmeli ve ona göre tedbirleri nasıl alacağı konusunda bilgilendirilmeli

 Hastaya uyulması gereken hijyen kuralları öğretilmelidir

Yorgunluk beslenmede değişim nedeniyle aktivite intoleransı

Yeterli ve dengeli beslenmesi ve aktivite toleransının

arttırılması

 Düzenli bir diyet programı yapılmalı proteinden zengin bol vitaminli yemeli

 Hastanın sık sık azar azar yemesi önerilir

 Giderek artan egzersizler yaptırılır

 Ağız bakımı yapılabilir böylece yemek yeme sırasında mide bulanması aza indirilir

YETERSİZ SOLUNUM VE ETKİSİZ HAVA YOLU AÇIKLIĞI Amaç

Etkin hava yolu temizliğinin ve yeterli solunumun sağlanması.

Planlama/ Uygulama

1.Kontraendike değilse semi fowler pozisyonu verilecek

2.Solunum hızı, derinliği,ritmi,yardımcı kasların kullanılması,solunum sesleri,öksürük,balgam karakteristiği(renk,koku,miktar,kıvam)yönünden değerlendirilecek.

3.Hasta sekresyon miktarı ve rengindeki değişiklikleri ve hiper termi acçısından takip edilecek.

4.Gerekirse hava yolları aspire edilecek(nazotrakeal,nazofarengeal).

5.Gerekirse fizyoterapist ile iletişime geçilerek hastanın derin solunum ve öksürük egzersizleri yapması sağlanacak.

6.Sekresyonları kolay atması için hastanın durumuna göre pozisyon değişikliği yapılacak.(2 saatte bir)gerekirse postral drenaj sağlanacak.

7.Sık sık ağız bakımı verilecek.

8.Hasta ve ailesi beslenme sırasında aspirasyonu önleme ve gerekirse yapılacaklar konusunda eğitilecek.

9.Kontraendike değilse yeterli sıvı alımı sağlanacak

10.Gerekirse doktor ile iletişime geçilerek kan gazı bakılacak.

11.Doktor orderina göre bronkodilatör,ekspektoran,steroid ve antibiotik tedavileri yapılacak.

12.Oksijen tedavisi order edilirse nemlendirilerek ,belirlenen hızda verilecek.

28

1. YÜKSEK ATEŞLİ ERİŞKİN HASTALARDA HEMŞİRELİK BAKIMI

 Hasta için sakin ve güvenli bir ortam sağlanır.

 Vücut ısısı ve diğer vital bulgular düzenli aralıklarla takip edilir ve hemşire gözlem çizelgesine kaydedilir.

 Hastanın sıvı alımı sağlanır, yaşlı yatağa bağımlı ağızdan alamayan hastalara IV destek sağlanır.

 Aldığı çıkardığı takibi yapılır ve kaydedilir.

 Soğuğa yakın ılık suyla soğuk uygulama yapılır ve kaydedilir. (Uygulama 10dk.’yı geçmemeli, ateş 1 0C derece’den fazla düşürülmemeli.)

 Oda havalandırılır, oda ısısının 17-19 C derecede olması sağlanır.

 Gerekli görülen kültürler aseptik koşullarda ve tekniğine uygun olarak alınır.

 Doktor istemine uygun olarak hastaya antipiretik ilaçlar uygulanır.

 Hastanın uygulamalara yanıtı mutlaka kaydedilir.

2. BASI YARASI ÖNLEMEDE HEMŞİRELİK BAKIMI

 Dekübitüs önleme bakım veren hemşirenin sorumluluğundadır.

 Hastalar “Braden Skalası” kullanılarak bası yarası riski yönünden değerlendirilir.

 Servise yatan her hasta 24 saat içinde skala ile bası yarası riski yönünden değerlendirilir.

 Yüksek riskli hastalarda havalı yatak kullanılır.

 Cilt bakımında alkali olmayan PH 5,5 sabunlar kullanılır.

 Cilt bakımında talk pudrası kullanılmaz.

 Hassas ve kuru cilt üzerine doğrudan masaj yapılmaz, yumuşatıcı hafif yağlı kremler kullanılabilir.

 Hasta ve yakınları uygun şekilde bilgilendirilerek uygulamaların tüm aşamalarına katılımı sağlanır.

 Her iki saatte bir pozisyon değiştirilir ( Havalı yatak olsa bile ).

 Cildin temiz ve kuru olması sağlanır. Kurulama sırasında özenli davranıp sert hareketten kaçınılır.

 Banyo ve bakımlardan sonra cilde nemlendirici sürülür.

 Hastanın giysileri her zaman temiz, kuru, terletmeyen ve emici kumaştan olması sağlanır.

 Yatak takımlarının gergin, temiz ve kuru olması sağlanır.

 Sürgü verirken cilt tahrişi engellenir.

 Sakral bölge temizliğine özen gösterilir.

 Pozisyon verilirken hastanın rahat olması sağlanır.

 Pozisyon verirken basıncın abdomen, sırt ve ekstremitelere eşit dağılımı sağlanır.

 Yatak pozisyonu verilirken eklem koruma prensiplerine ve kontraktür oluşmasına karşı tedbirlere uyulur. Bilinci kapalı veya plejisi olan hastalarda ; ekstremitelere yastık, havlu veya yardımcı cihazların desteği ile fonksiyonel ve anatomik pozisyonlama yapılır.

 Üst ekstremite; omuz 45 derece abdüksiyon, dirsek semi fleksiyon +iç rotasyon, el bileği 15–20 derece dorsifleksiyonu, parmaklar semifleksiyon, başparmak

oppozisyonda veya hekimce istemi yapılan özel pozisyonda tutulur.

 Alt ekstremitelerde; kalça 45 derece abdüksiyon, diz ve ayak bileği nötral pozisyonda tutulur. Ayak bileğinde 90 derece bacak dış rotasyonu ve diz fleksiyonundan kaçınılır veya hekimce istemi yapılan özel pozisyon verilir.