KASIM - ARALIK 2017 / November - December 2017 / YIL 27 - YEAR 27
Sahibi İSMMMO Adına - Owner on behalf of the ISMMMO l YÜCEL AKDEMİR Genel Yayın Yönetmeni - Editor l GÜLGÜN ÖZTÜRK
Sorumlu Yazı İşleri Müdürü - Editorial Assistant l Yrd. Doç. Dr. MUSTAFA ÇANAKÇIOĞLU
DANIŞMA KURULU Advisory Board
YAYIN KURULU Publication Board Prof. Dr. Cemal İBİŞ (Işık Üniversitesi) Prof. Dr. Rüstem HACIRÜSTEMOĞLU (Galatasaray Üniv.)
Prof. Dr. S. Ateş OKTAR (İstanbul Üniversitesi) Prof. Dr. Serdar ÖZKAN (İzmir Ekonomi Üniversitesi) Doç. Dr. İsmail Ufuk MISIRLIOĞLU (Bilgi Üniversitesi)
Prof. Dr. Volkan DEMİR (Galatasaray Üniversitesi)
Gülgün Öztürk (Genel Yayın Yönetmeni)
Yrd. Doç. Dr. Mustafa Çanakçıoğlu (Sorumlu Yazı İşleri Müdürü) Sabri Karakaşlıoğlu (Üye)
Doç. Dr. Oğuzhan Bahadır (Üye) Hafize Öztürk (Üye)
Hacı Demir (Üye)
ÇÖZÜM
MALİ
İ K İ A Y L I K M E S L E K İ D E R G İ
®
2
ISSN 1303-5444
Net 5000 adet basılmıştır.
Dergi Adı: Mali Çözüm®
Dergimiz Proquest ABI/INFORM Global, EBSCO Business Source Complete ve ULAKBİM Sosyal Bilimler Veritabanları tarafından taranmaktadır.
İmtiyaz Sahibinin Adı, Soyadı ve Adresi: Yücel AKDEMİR Kurtuluş Caddesi No: 114 A Blok Kat:7 Kurtuluş-Şişli/İSTANBUL Genel Yayın Yönetmeni: Gülgün ÖZTÜRK
Kurtuluş Caddesi No: 114 A Blok Kat:5 Kurtuluş-Şişli/İSTANBUL Yazı İçerik-Teknik Sorumlusu: İlkim MENGÜLEREK Kurtuluş Caddesi No: 114 B Blok Kat:5 Kurtuluş-Şişli/İSTANBUL Grafik Tasarım ve Dizgi: Alican SEZER
Kurtuluş Caddesi No: 114 A Blok Kat:6 Kurtuluş-Şişli/İSTANBUL Yönetim Yeri Adresi: Kurtuluş Caddesi No: 114 Kurtuluş-Şişli/İSTANBUL Basımı Yapanın Adı, Soyadı ve Adresi: Matsis Matbaa
Tevfikbey Mahallesi Dr. Ali Demir Caddesi No:51 34290 Sefaköy/İSTANBUL Tel: 0212 624 21 11 Fax: 0212 624 21 17 E-mail: info@matbaasistemleri.com
Yayın Türü: Yerel-Süreli, 2 aylık
Dergimiz HAKEMLİ DERGİ olma özelliği taşımaktadır.
Dergimize gönderilen yazılar, hakem değerlendirmesine tabi tutulduğundan yayımında gecikmeler olabilmektedir.
Dergimizde yayınlanan yazılar kaynak gösterilerek kullanılabilir.
Yazılardaki görüşler yazarlarına aittir.
Mali Çözüm (Financal Analyze) is bimonthly journal of Chamber of Certified Public Accountants of Istanbul. It is a peer-reviewed Journal publishing refered articles, opinion papers, letters, reviews, news, questions and answers, law decisions on accounting.
Yönetim Merkezi ve Yazışma Adresi:
İSMMMO
Kurtuluş Caddesi No: 114 Kurtuluş-Şişli/İSTANBUL Telefon: (0212) 315 84 00 pbx Faks: (0212) 343 47 80 E-mail: ismmmo@ismmmo.org.tr
www.istanbulsmmmodasi.org.tr
HAKEM KURULU (Alfabetik Sıraya Göre) Editorial Advisory Board (Alphabetical orders)
Prof. Dr. Nalan AKDOĞAN (Başkent Üniversitesi) Doç. Dr. Tamer AKSOY (TOBB Üniversitesi) Doç. Dr. Halil İbrahim ALPASLAN (Marmara Üni.) Prof. Dr. Erdinç ALTAY (İstanbul Üniversitesi) Prof. Dr. Dursun ARIKBOĞA (İstanbul Üniversitesi) Doç. Dr. Oğuzhan BAHADIR (Galatasaray Üniversitesi) Prof. Dr. Doğan ARGUN (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Refika BAKOĞLU (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Ercan BAYAZITLI (Ankara Üniversitesi) Prof. Dr. Nejat BOZKURT (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Emre BURÇKİN (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Nurşen CANİKLİOĞLU (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Nuran CÖMERT (Marmara Üniversitesi) Prof. Doç. Dr. Volkan DEMİR (Galatasaray Üniversitesi) Dr. A. Bumin DOĞRUSÖZ (Marmara Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Ali DURAL (Galatasaray Üniversitesi) Prof. Dr. M. Banu DURUKAN (Dokuz Eylül Üniversitesi) Prof. Dr. Mehmet Hasan EKEN (Kırklareli Üniversitesi) Prof. Dr. Melih ERDOĞAN (Anadolu Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Diğdem GÖÇ ( Marmara Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Ender GÜLVER (İstanbul Üniversitesi) Prof. Dr. Recep GÜNEŞ (İnönü Üniversitesi) Prof. Dr. Oktay GÜVEMLİ (E.Öğretim Üyesi) Prof. Dr. Rüstem HACIRÜSTEMOĞLU (Galatasaray Ünv.) Prof. Dr. Cemal İBİŞ (Işık Üniversitesi)
Prof. Dr. Seval KARDEŞ SELİMOĞLU (AnadoluÜnv.) Dr. Ahmet KAVAK (Yeminli Mali Müşavir)
Prof. Dr. Lerzan KAVUT (İstanbul Üniversitesi)
Prof. Dr. Yüksel KOÇ YALKIN (E.Öğretim Üyesi) Yrd. Doç. Dr. Resul KURT (İstinye Üniversitesi) Prof. Dr. Ömer LALİK (İst.Ticaret Üniversitesi) Prof. Dr. Haluk LEVENT (Kemerburgaz Üniversitesi) Mehmet MAÇ (Yeminli Mali Müşavir)
Doç. Dr. İsmail Ufuk MISIRLIOĞLU (UWE Bristol Üniversitesi)
Prof. Dr. Fatma Naciye Can MUĞAN (İzmir Ekonomi Üniversitesi)
Prof. Dr. S. Ateş OKTAR (İstanbul Üniversitesi) Prof. Dr. Serdar ÖZKAN (İzmir EkonomiÜniversitesi) Prof. Dr. Korkut ÖZKORKUT (Ankara Üniversitesi) Prof. Dr. Recep PEKDEMİR (İstanbul Üniversitesi) Doç. Dr. Kerem SARIOĞLU (İstanbul Üniversitesi) Doç. Dr. A.R Zafer SAYAR (TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi)
Dr. Veysi SEVİĞ
Prof. Dr. Barış SİPAHİ (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Fevzi SÜRMELİ (Anadolu Üniversitesi) Prof. Dr. Münir ŞAKRAK (E.Öğretim Üyesi) Doç. Dr. Fatma PAMUKÇU (Marmara Üniversitesi) Prof. Dr. Oktay TAŞ (İstanbul Teknik Üniversitesi) Prof. Dr. Tuğrul TÜFEKÇİOĞLU (E.Öğretim Üyesi) Prof. Dr. Nuri UMAN (Koç Üniversitesi) Prof. Dr. Selçuk USLU (Bilkent Üniversitesi) Prof. Dr. Hakan ÜZELTÜRK (Yeditepe Üniversitesi) Yrd. Doç. Dr. Doğan YILDIZ (Yıldız Teknik Üniversitesi) Prof. Dr. Göksel YÜCEL (İstanbul Üniversitesi)
ÇÖZÜM
MALİ
İ K İ A Y L I K M E S L E K İ D E R G İ
®
4
SUNUŞ
Sevgili Okurlar,
Mali Çözüm Dergimiz Kasım-Aralık sayısı ile yılın son günlerini yaşarken değerli yazarlarımızın makaleleri eşliğinde sizlerin bir kez daha karşısında.
Her geçen yılın ardından mesleki konulardaki değişimin hızı, digital devri- minin de etkisi ile baş-döndürücü bir hal almıştır. İçinde bulunduğumuz 2017 senesi de bu hızlı değişimden payını büyük ölçüde alarak elektronik ortamda yaptığımız bildirimlerin sayısının artmasına neden olmuştur. Torba yasalar ise mesleki yoğunluğumuzun artmasında önemli bir etken olarak 2017 yılına damgasını vurmuştur. Zorlu piyasa koşulları, daralan ekonomiler; işletmele- rin faaliyetlerini olumsuz yönde etkileyerek ödeme dengelerini bozmuştur.
Yaşanan sıkıntıların finansmanını sağlamak amacıyla, borçların ötelenmesi yönünde benimsenen hükümet politikaları torba yasaların oluşturulmasında önemli bir etken olmuştur. Ancak ticari hayatın aktörlerinin beklentisi; geçici çözümler yerine kalıcı çözümlerin getirilmesi ve işletmeler üzerindeki ezici vergi yüklerinin azaltılarak ülke ekonomisinin canlandırılması yönündedir.
Ticari faaliyetlerin yöntem ve uygulamaları da içinde bulunduğumuz bu dönemde daha fazla değişime uğrayarak ve dünya örneklerine de benzer çıkış- larla ‘e-ticaret’ olarak gündemimizde önemli yer bulmaktadır. İnternete olan bağlılık, mobil akıllı telefonların sayısındaki artış, teknolojik trendler içinde sanal müşteri temsilcileri, kişiselleştirilmiş teklifler, drone’larla teslimat gibi uygulamalar e-ticaretin gelişmekte olan ülkelerde de hızla yaygınlaşması yö- nünde itici güç olmaktadır.
Digital değişim; bankacılık sistemini de büyük ölçüde etkileyerek, ülke- mizde de bugüne değin olmadığı kadar hızlı bir değişim yaşanmasına sebep olmaktadır. Bu yıl içinde şube ve personel sayılarında ki önemli düşüş, digital dönüşümün en önemli göstergesidir. Sayılara örnek vermek gerekirse 2017 yılında 412 adet banka şubesi kapatılmış, 4505 personel işinden olmuştur.
Digital bankacılık sistemi, finansal verilerin işletme muhasebe sistemlerine aktarılmasında kullandığımız muhasebe programlarının da yardımı bizlere kolaylık sağlamaktadır. Bu doğrultuda digital ortamda elde edilen bu verilerin güvenliğini ve kişisel verilen korunması konularının önemini günden güne atrmaktadır.
6
Bizler, bu mesleği icra eden meslek mensupları olarak yaşadığımız bu hızlı değişime ayak uydurmak adına çalışmalarımıza hız kesmeden devam etmek durumundayız. Çıktığınız bu yolda odamızın yayınları ve eğitimleri ile her daim sizlerin yanındayız.
Bu vesile ile yeni yılınızı kutlar, çalışmalarınızda başarı ve kolaylıklar dileriz.
Sevgi ve Saygılarımla, Yücel AKDEMİR Başkan
HAKEMLİ YAZILAR REFEREED PAPERS
Sigorta Şirketlerinde Risk Ve Mali Yeterlilik: Avrupa Birliği Düzenlemesi Solvency II
Risk And Solvency Of Insurance Companies: European Union Regulation Solvency II
Prof. Dr. Cemal İBİŞ - Yard. Doç. Dr. Neşe ÇOBAN ÇELİKDEMİR
Muhasebe Meslek Mensuplarının Kişilik Özelliklerinin İş Tatmini Ve Mesleki Bağlılıklarına Etkisi
The Effect Of The Personal Characteristics Of Accountants On The Job Satisfaction And Professional Commitment
Yrd. Doç. Dr. Ayhan KARAKAŞ - Prof. Dr. Metin SABAN - Arş. Gör. Ahmet ASLAN
Tepe Yönetici Ücretlerinin Firma Performansına Etkisi: Kurumsal Yönetişimin Rolü
Impact Of Top Management Team Compensation On Firm Performance:
Role Of Corporate Governance Doç.Dr. Aylin ATAAY
Düzeltme Beyannamelerine İhtirazi Kayıt Konulabilme Sorunu The Issue To Reservation Regarding Correction Return Yrd. Doç. Dr. Ercan SARICAOĞLU
Vergi Planlamasının Kötüye Kullanımını Önleyici Bir Etken Olarak İşletmelerde Vergi Uyumunun Sağlanmasına Yönelik Politikalar Poilicıes For Providing Tax Compliance In Enterprises As A Preventive Factor Of Abuse Of Tax Planning
Arş. Gör. İmren Peker KILIÇER
13
41
63
89
109
8
127
151
159
167
177
191
199
207
HAKEMSİZ YAZILAR OPINION PAPERS
Serbest Meslek Kazancının Tespitinde İndirilebilecek / İndirilemeyecek Giderler - II
İmdat TÜRKAY
Kooperatiflerin Birleşmesi İşleminin Hukuk Âleminde Doğurduğu Sonuçlar
Ufuk ÜNLÜ
Bir Yatırım Aracı Olarak Altına Dayalı Kira Sertifikası İle Altın Tahvili Ve Vergilendirilmesi
Metin ÇELİK
Gelir ve Gider Olarak Tazminatların Vergisel Boyutu Sedat ÖZEKEZ
Türk Ticaret Kanununda Anonim Şirket Ortaklarına Tanınan Dava Hakları
Mustafa YAVUZ
Yatırım Teşvik Belgesi Kapsamında Stopaj Teşvikinden Faydalanamayan İşçilerin İlave İstihdam Teşvikinden Faydalandırılması Mümkün Müdür?
Mustafa ŞEN
İzale-İ Şüyu Yoluyla Yapılan Satışa İlişkin İhale Kararının Vergiye Tabi Bedeli Ve Aynı Yolla İktisap Edilen Gayrimenkullerin Satışı
Kenan AKBULUT
Vergiye Uyumlu Mükelleflere Getirilen Vergisel Avantajlar İbrahim AKBAYRAK
219
225
245 253 KKDF Kesintisinin İthalat Kapsamında Geri Gelen Eşyaya Ait Transfer Bedelinde Yapılıp Yapılmayacağı Hususunun Değerlendirilmesi
Bilgehan ÖZKAN
Vergi Usul Kanunu Hükümlerine Göre Tebliğ Esasları ve Hükümleri İbrahim APALI
İş Davalarında Zorunlu Arabuluculuk Sistemi Cumhur Sinan ÖZDEMİR
Yayın Politikası İlkeleri