KAPIDAĞ 34 MW Rüzgar Enerji Santrali
Bu doküman, Kapıdağ Rüzgar Enerji Santralinin Gold Standard prosedürlerine uygun şekilde sertifikalandırılması sürecinin bir parçası olarak hazırlanmıştır ve projeye ait “Proje Tanımlama Dokümanı”, “Gold Standard Pasaportu” ve “Bölge Halkı Bilgilendirme Raporu"nun genel bir özetidir.
Bu özet, Geri Bildirim Süreci içerisinde bölge halkından ve diğer paydaşlardan proje hakkında geri bildirim almak maksadıyla hazırlanmıştır.
Lütfen varsa proje hakkındaki görüş ve önerilerinizi dokümanın sonunda bulunan iletişim bilgilerini kullanarak aşağıda belirtilen tarihler arasında bizlere iletiniz.
Geri Bildirim Süreci 18 Mart 2011 – 20 Mayıs 2011
1
BÖLÜM 1: Projenin Genel Tanıtımı Projenin Konumu
Kapıdağ Rüzgar Enerji Santrali (Kapıdağ RES), ülkemizin kuzeybatısında Balıkesir’in Erdek ilçesi sınırları içerisinde Kapıdağ Yarımadası’nda inşa edilecektir. Projenin amacı bölgenin rüzgar potansiyelinden faydalanarak elektrik üretmek ve bu elektriği Türkiye’nin elektrik şebekesine iletmektir. Proje kapsamında 17 adet rüzgar türbini yer almaktadır. Bu türbinlerin yerleşimi aşağıdaki gibidir:
Türbin
No Doğu *m+ Kuzey [m] Yükseklik *m+
T-01 558,067 4,483,887 33
T-02 558,190 4,483,573 65
T-03 558,383 4,483,439 75
T-04 559,067 4,483,510 100
T-05 559,288 4,483,429 154
T-06 559,489 4,483,310 179
T-07 559,709 4,483,220 206
T-08 558,504 4,483,057 84
T-09 558,706 4,482,692 91
T-10 558,906 4,482,542 127
T-11 559,059 4,482,350 155
T-12 559,252 4,482,230 183
T-13 559,450 4,482,112 193
T-14 559,685 4,482,067 230
T-15 559,768 4,481,116 180
T-16 560,039 4,481,127 230
T-17 560,306 4,481,128 231
Tablo 1: Türbinlerin konumu
Şekil 1: Projenin Türkiye Haritası Üzerindeki Konumu
2
Şekil 2: Kapıdağ RES Genel Yerleşim
Kapıdağ RES projesi Erdek’in 12 km, Balıkesir’in ise 26 km kuzeybatısında yer almaktadır. Proje, Kapıdağ Yarımadası’nda, Kavalı, Nişan ve sıkağaç tepeleri üzerinde 31 – 231 m kotları arasında yer alacaktır. Toplam 17 adet 78 m yükseklik ve 80 m kanat çapına sahip rüzgar türbininden oluşan projede, herbir türbinin kurulu gücü 2,0 MW olcaktır (Toplam 34,0 MW). Rüzgar enerjisini elektrik enerjisine dönüştürecek olan santral yılda toplam 100.000 MWh’e yakın elektrik üretecek ve ürettiği bu elektriği Türkiye2nin elektrik şebekesine iletecektir.. Üretmiş olduğu elektrik enerjisi miktarı ile paralel bir şekilde, yılda yaklaşık 60.000 ton’a yakın CO2 azaltımı sağlayacak proje, dünyanın gündemindeki en önemli konu olan Küresel ısınmayla mücadeleye katkı sağlayacaktır.
Projenin Çevresel, sosyal ve Ekonomik Yönden Faydaları
- Proje elektrik üretimi ile orantılı olarak sera gazı emisyonlarının azaltılmasına katkı sağlayacaktır.
- Türkiye’nin artan enerji ihtiyacının karşılanmasına katkı sağlayacaktır.
- Proje ülkenin enerjide dışa bağımlılığının azaltılmasını ve enerji kaynaklarının çeşitlendirilmesini sağlayacaktır.
- İnşaat aşamasında geçici olarak 25 kişilik ve tesisin işletmesinde kalıcı olarak 9 kişilik bir istihdam yaratacaktır.
- Tesisin ihtiyacı olan malzemeler ve iaşe ihtiyacı bölgeden karşılanacaktır. Ayrıca tesisin taşeron işleri için bölgeden bir firmayla anlaşılmıştır.
Projenin Sebep Olacağı Emisyon Azaltımları
Projenin, tahmini devreye alınma tarihi olan 2011 yılı sonundan itibaren ilk 7 yıllık kredi döneminde sebep olacağı emisyon azatlımı miktarı aşağıdaki tabloda gösterildiği şekildedir:
3
Yıllar Tahmini Yıllık Emisyon Azaltımı Miktarı (tCO2e)
2011 57.269
2012 57.269
2013 57.269
2014 57.269
2015 57.269
2016 57.269
2017 57.269
2018 57.269
Toplam Emisyon Azaltımı
(t CO2e) 400.886
Tablo 2: Projenin Yıllara göre sebep olacağı Emisyon azaltımları
BÖLÜM 2: Referans Senaryo ve İzleme Planı Metodolojisinin Uygulanması
Kapıdağ RES projesinin yol açacağı sera gazı emisyon azatlımlarının esaplanmasında ve izleme planlarını hazırlanmasında Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi tarafından onaylanmış metodolojiler1, 2, 3 kullanılmıştır. Bu metodolojilere göre oluşturulan referans senaryo aşağıda gösterildiği gibidir:
Referans Senaryo
Referans senaryo projenin yapılmaması durumunda, projenin üreteceği elektriğin Türkiye’nin elektrik şebekesinden karşılanması durumunda ortaya çıkacak sera gazı emisyonu miktarıdır. Bu miktarı belirlerken tüm veriler Türkiye Elektrik İletim A.Ş.’nin (TEİAŞ) internet sitesinden alınmıştır. Elde edilen sonuçlar göstermektedir ki, Türkiye’nin elektrik şebekesi MWs elektrik başına 0,6108 ton CO2 emisyonuna sebep olmaktadır. Fakat Kapıdağ RES projesi 93.767 MWs/yıl elektrik üretimi ile yıllık 57.269 tCO2 emisyonunun atmosfere yayılmasına engel olmaktadır.
Referans Senaryo Emisyon Miktarı: 0,6108 x 93.767 = 57.269 tCO2
1http://cdm.unfccc.int/EB/052/eb52_repan07.pdf 2http://cdm.unfccc.int/EB/016/eb16repan1.pdf
3http://cdm.unfccc.int/Reference/tools/ls/meth_tool07_v01_1.pdf
4
İzleme Planı
Projenin elektrik üretimi, kurulu gücü, gibi temel veriler her yıl izlenerek düzenli bir kontrol sağlanacaktır. Projenin İzleme Planı kapsamındaki parametreler aşağıdaki gibidir:
1. Elektrik Üretim Miktarı: Tesisin santral binasında bulunan sayaçlar üretilen elektriği sürekli olarak ölçecektir. Ölçülen elektrik miktarı aylık dönemlerde kayıt altına alınacaktır. Alınan bu kayıtlar üzerinden projenin toplamda ürettiği yıllık elektrik miktarı kontrol edilecektir.
2. Kurulu Güç: Santralin kurulu gücü sabit bir değer olmakla birlikte, ekipmanların yenilenmesi ya da yeni ekipman eklenmesi gibi bir durum söz konusu olduğunda, tesisin kurulu gücünün değişmesi durumunda yıllık İzleme Raporunda bu durum belirtilecektir.
3. Emisyon Faktörü: Proje için emisyon faktörü uygun metodolojiler kullanılarak hesaplanmıştır.
Bu hesaplama 7 yıllık ilk kredi dönemi için geçerlidir. 7 yılın sonunda emisyon faktörü o gün için mevcut metodolojiler ve veriler ışığında yeniden hesaplanacaktır.
BÖLÜM 3: Proje Süresi / Proje Takvimi
KAPIDAĞ Ruzgar Enerjisi Santrali Elektrik Üretim San. ve Tic. A.Ş. proje için Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu’ndan 12 Aralık 2006’da 49 yıllık elektrik üretim lisansı almıştır. Projenin inşaatı 2011 yılı ilk çeyreğinde başlayacaktır. Tesisin 2011 yılı sonuna kadar devreye alınması beklenmektedir.
BÖLÜM 4: Çevresel Etkiler
Orta ölçekli bir rüzgar enerji santrali olması nedeniyle Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından ilgili yönetmelikler gereğince proje için detaylı bir Çevresel Etki Değerlendirme Raporu hazırlanmasına gerek görülmemiştir. 2009 yılı Nisan ayında bir Proje Tanıtım dosyası hazırlanmış ve 19 Ağustos 2009’da bakanlıktan “ÇED Gerekli Değildir” Kararı alınmıştır. Firma tarafından bu zamana kadar projenin olası çevresel etkilerini azaltmak maksadıyla gerekli tüm önlemler alınmıştır ve bu önlemler alınmaya devam etmektedir.
BÖLÜM 5: Paydaş Yorumları / Toplantı Tutanağı
Projenin kurulu gücünün küçük olması nedeniyle detaylı bir ÇED raporu hazırlanmamış ve dolayısıyla
“ÇED Sürecine Halkın Katılımı Toplantısı” düzenlenmemiştir. Bununla beraber, 8 Ekim 2010 tarihinde Gold Standard Enstitüsü ihtiyaçlarına uygun bir “Bölge Halkı Bilgilendirme Toplantısı” düzenlenmiştir.
5
Resim 1: Bölge Halkı Bilgilendirme Toplantısından Görüntüler
Toplantıda proje tüm yönleriyle bölge halkına ve diğer ilgililere anlatılmış, katılımcıların görüş ve önerilerine başvurulmuştur. Özet olarak toplantının soru cevap bölümü şu şekildedir:
--- 0 --- S1: Narlı Köyü sınırları içerisinde kaç adet türbin olacaktır.
C1: Proje kapsamında 17 adet türbin olacak ve bunların tamamı Narlı Köyü sınıarları içerisinde yer alacaktır.
--- 0 --- S2: Proje sahasına ulaşmak için açacağınız yollar bizim arazilerimizden mi geçecek?
C2: Öncelikle şunu belirtmeliyim ki AKSA enerji’nin 5 adet rüzgar santrali vardır ve bunların tamamında bölgeye zarar vermemek için firmamız elinden geleni yapmaktadır. Sizin arazilerinize herhangi zarr verilmeyecektir. Eğer böyle bir problem yaşanırsa da, tüm zararınız en kısa zamanda firmamız tarafından karşılanacaktır.
--- 0 --- S3: Türbin yakınlarında gürültü olacak mı?
C3: Hem inşaat hem de işletme aşamasında, bakanlık tarafından belirlenen gürültü seviyeleri aşuılmayacaktır. Bu konuda toplumsal bir sorumluluğumuz var. Ek olarak, eski teknolojilerde gürültü gerçekten büyük bir problemdi. Ancak bu projede son teknoloji türbinler kullanılmaktadır. Türbinler dünyanın lider firması Vestas’tan tedarik edilmektedir. Diğer taraftan, yerleşim yerleri ve türbinler arasındaki mesafe dikkate alındığında da gürültünün herhangi bir şekilde sorun olmayacağı görülmektedir. Son olarak, işletmede olan diğer rüzgar santrallerimizde kesinlikle gürültü ile ilgili bir problem yaşamadığımızı da eklemek isteriz.
--- 0 ---
6
S4: Bu proje bölgenin tüketimini karşılamak adına mı yapılıyor, yoksa ileride burada kurulması planlanan sanayi tesislerinin ihtiyaçlarını karşılamak için mi inşa ediliyor? Bölgenin enerji tüketimiyle ilgili bir çalışma yapıldı mı? Bölgenin ihtiyacından fazla enerji santrali neden yapılıyor? Yoksa yatırımlar buraya mı kaydırılıyor?
C4 : Biz ürettiğimiz enerjiyi Türkiye’nin elektrik şebekesine satıyoruz. Bölgeye satış gibi bir durum söz konusu değil. Burada asıl yapılan Türkiye’nin toplam ihtiyacını karşılayan havuzun doldurulmasıdır. Biz rüzgârı nerede buluyorsak, santral oraya kuruluyor. Amaç, gelecekte burada ihtiyaç artacak diye enerji arzını artırmak değil.
--- 0 --- S5: Bu proje ne kadar alan kaplayacaktır?
C5: (Harita üzerinden proje sahasını göstererek) Biz sadece şu iki tepe üzerinde yer alıyoruz. Km2 olarak ne kadar alan kaplıyoruz bilmiyorum. Ancak zaten tüm bu araziyi de kullanmayacağız. Ayrıca herhangi bir şahıs arazisi içerisinde de yer almıyoruz.
--- 0 ---
S6: Kapıdağ dağlık bir arazi. Burada ormanlar var. Bu proje nedeniyle hayvanlar zarar görebilir, radyasyon, elektromanyetik lan ve gürültü gibi nedenlerle. Neden daha boş bir arazi kullanmıyorsunuz?
C6: Bizim Manyas Şamlı’da bir rüzgar santralimiz daha var. Hayvanlar türbinler etrafında otlayabiliyorlar. Hiçbir sorun yaşamadık bu konuda. Ayrıca biz EPDK’ya gerekli ölçümleri yaparak başvuruda bulunduk. Rüzgâr burada çok iyiydi. Lisansımızı bu yönde aldık. O yüzden de artık bu araziyi değiştiremeyiz. Diğer taraftan rüzgar enerjisinin en çok geliştiği ülkelerden Almanya, Danimarka gibi ülkeler tarımsal faaliyetleri yoğun ülkelerdir. Bu ülkelerde çok fazla rüzgâr santrali bulunmaktadır. Yine de bir problem olmuyor. Bizim sadece enerji nakil hattımızda bir miktar elektromanyetik etki olabilir. Bu da mevcut trafo merkezinin etkisine göre kıyaslanamayacak kadar az olacaktır.
--- 0 ---
S7: Rüzgârın iyi olduğu her yere santral kurulamaz ama. Burası bir milli park arazisidir. Bildiğim kadarıyla en son İngiltere’de milli park arazisinde olduğu için rüzgâr santralleri iptal edilmişti.
C7: Bizim bulunduğumuz arazide herhangi bir sit alanı ya da milli park bulunmamaktadır.
--- 0 ---
BÖLÜM 6: Sürdürülebilirlik İzleme Planı
Bölüm 2’de belirtilen temel parametrelere ek olarak projenin sürdürülebilir kalkınmaya katkısını izleyebilmek adına aşağıda listelenen belli başlı temel parametreler de İzleme Raporunun bir parçası olarak ilk izleme döneminde ya da sürekli olarak kontrol edilecektir:
7
a. Toprak Kalitesi: Projenin inşaatı esnasında yapılan kazı çalışmalarının toprak üzerindeki etkisi Çevre ve Orman Bakanlığı tarafından düzenli kontroller ile izlenmektedir. (Depolama alanlarının uygun kullanımı, hafriyatın kaldırılması gibi) Proje sahasının ziyaret edilmesi ve tutanakların kontrol edilmesi ile projenin toprak kalitesi de ilk izleme döneminde takip edilecektir. Bu izleme dönemi de sadece inşaat dönemini kapsamaktadır.
b. Gürültü: Proje kapsamında seçilen türbinler ve bu türbinlerin yerleri gürültüyü azaltmak adına özenle seçilmiştir. Yine de herhangi bir şikayet olması durumunda bakanlıkça yetkilendirilmiş üçüncü taraf bir kuruma sahada gürültü ölçümü yaptırılarak bu parametre izlenecektir.
c. Biyolojik Çeşitlilik: Rüzgar türbinlerine kuş ve yarasaların çarpması sonucu oluşabilecek ölümleri engellemek için türbin kanatları rahatça seçilebilecek bir renge boyanacak ve gece görüşü için de türbinlerin tepesine ışıklı işaretler yerleştirilecektir.
d. Çalışan Kalitesi: Proje çalışanlarına iş sağlığı ve güvenliği gibi konularda eğitim verilmektedir.
e. İstihdam Miktarı ve Gelire Katkı: Firma bölge halkından kişileri projede çalıştırarak istihdamı artırmakta ve böylelikle bölge gelirine katkı sağlamaktadır. SGK kayıtları ile bu durum izlenecektir.
f. Teknoloji Transferi ve Teknolojik Özgüven: Proje teknolojisi yurtdışından ithal edilecektir.
Böylelikle ülkeye yeni bir teknolojinin gelmesi sağlanmaktadır. Ayrıca tedarikçi firma tarafından çalışanlara eğitim verilerek teknoloji hakkında bilgi edinmeleri sağlanacaktır.
Bunlar anlaşma ve eğitim kayıtları ile izlenecektir.
BÖLÜM 7: İLETİŞİM AKSA ENERJİ
Adres : Gülbahar Cad. 1. Sk. 34212 İstanbul / Türkiye Tel : 0212 478 66 66
Faks : 0212 657 55 16
E-mail : sevinc.rustemoglu@aksa.com.tr
