ARTERIA METACARPEA DORSALİS I DAĞILIM TİPLERİNİN ANATOMİK İNCELENMESİ
A. O rhan M AĞDEN, Candan ARMAN
Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Anatomi Anabilim. Dalı, İzmir
ÖZET
24 erişkin insan kadavrasında 48 arteria metacarpea dorsalis I'in dİsseksiyonunda belirlenen anatomik varyasyonlar sunuldu. Tip 1 (müsküler) 25 olguda (%52.1), Tip 2 (fasyal) 18 olguda (%27.1), Tip 3 (fasyal+rnüsküler) 3 olguda (%6.2) Tip 4 (median) 3 olguda (%6.2)., Tip 5(fasyal+median) 2 olguda (%4.2), Tip 6 (fasyal+fasyal), 1 olguda (%2.1) ve Tip 7 (müsküler+mûsküler) 1 olguda (%2.1) saptandı. İlgili kaynaklar ışığında AMCD I dağılımının klinik çalışmalardaki önemi vurgulanmaya çalışıldı.
Anahtar Kelimeler: Arteria metacarpea dorsalis I, fasyakutanöz flep.
GİRİŞ
A rte ria ra d ia lis; m u sc u lu s in te ro s s e u s do rsalis I'in ra d ia l ve u ln a r b aşları a raşm a u la ş tığ ın d a , fa sc ia p r o f u n d a 'n ın ü z e rin d e uzanan, baş ve işa re t p a rm a k la rın ın b irb irin e b ak a n y ü zlerin d e d ağ ılan a rte ria m e ta c a rp e a dorsalis (AMCD I) dalını v erir1-16.
E l i n v a s k u l a r i z a s y o n u ü z e r i n e g e r ç e k l e ş ti r il e n ço k s a y ıd a k i a n a to m ik a r a ş tır m a l a r ın y a ln ız b ir k a ç ın d a b irin c i m etakarpal aralığın dorsal y ü zünün kanlanım ı ile ilgili ay rıntılı bilgi v e rilm e k te d ir17' 19. Son y ılla rd a E a rle y ve M iln e r 14, AM CD I'in y ü z e y e l- f a s y a l ( a p o n ö r o z ü s t ü ) ve derin-m üsküler (a p o n ö ro z altı) olm ak üzere iki t i p i n i t a n ı m l a m a k t a d ı r l a r . D a u t el ve a rk a d a şla rı15 ise AMCD I'i ya tek başına ya da birisi d iğ e ri ile b irlik te b u lu n a b ile n fasyal, m üsk ü ler ve m ed ian (birinci m etakarpal aralık o r ta s ın d a u z a n a n ) o lm a k ü z e re 3 tip e ayırm aktadırlar.
AM CD I 'in o rijin ve d a ğ ılım ın ın b u a r a lık ta n a lm a n g e le n e k s e l a d a y a d a fasyakutanöz H eplerin klinik uygulam aların d a n e denli önem li olduğu, re k o n strü k tif cerrah i a ğ ırlık lı a r a ş t ı r m a l a r d a s ık ç a g ü n d e m e
SUMMARY
The anatomic variations encountered in the disseciion of 48 firsl dorsal melacarpal artery in 24 adult kuman cadavers are presented. Type 1 (muscular) in 25 cases (52.1%), Type 2 (fasyal) in 13 cases (27.1%), Type 3 (fasyal+muscular) in 3 cases (6.2%), Type Type 4 (median) in 3 cases (6.2%), Type 5(fascial+median) in 2 cases (4.2%), Type 6(fasyal+fasyal) in 1 case (2.1%) and Type 7 (muscular+ muscular) in 1 case (2.1%) are found.
The imporlance of course of the first dorsal metacarpal artery in clinical sludies zoas tried to be emphasized in the light of the literatüre.
Key zoords: Firsl dorsal ınetacarpal artery, fasciocutaneous flap
g etirih n e k te d ir9’12d 3*l7,.i8,20-33_
B u ç a lış m a , A M C D I 'i n d a ğ ılım varyasyonlarını b e lirle m e k ve k linik ö n em in i vurgulam ak am acı ile düzenlenm iştir.
GEREÇ VE YÖNTEM
D okuz Eylül Ü n iv e rsite si T ıp F ak ü ltesi A natom i A nabilim Dalı labo ratu v arın d a 1991-94 yıllarında eğitim gereci olarak kullanılan ve el d eform asyonuna rastlanm ayan 24 erişkin insan kadavrasında 48 olguda AMCD I'in orijini ve uç d a lla n Özenle disseke ed ile re k ara ştırıld ı ve d ağ ılım ın d a s a p ta n a n v ary asy o n lar Earley ve M i l n e r 17 ile D a u te l ve a r k a d a ş la r ın ın 1 8 tanım lam alarına göre tiplerine ayrıldı.
BULGULAR
A raştırm a k apsam ına alın an el piyeslerinin u n ila te ra l g ö z le m le rin d e AM CD I’in fasyal, m ü s k ü le r ve m e d ia n d a ğ ılım lı 3 a n a tip i belirlendi. Ayrıca b u an a tip le rin ya tek başına ya da birisi diğeri ile birlikte b u lu n an örnekleri araştırm am ızda asıl tipler olarak değerlendirildi.
B una göre;
Tip 1: AMCD I'in ap o n ö ro z altın d a dağılan d e rin (m üsküler) ö rn eğ i 25 o lg u d a (% 52.1)
58 Geliş Tarihi : 03,10.1995
Kabul Tarihi : 08.03.1996
Türk Plast Cer Üerg"(1996) Cilt: 4, Sayı: 1
Şekİ! 1A : Tip 1 (derin). 1.A.radialis, 2. AMCD I, 3. MJntercsseus dorsalis I, 4. os metacarplel.
(sağda 12, solda 13)(Şekil 1 A,B),
Tip 2: AMCD I'in apo n ö ro z üstü n d e dağılan yüzeyel (fasyal) örneği 13 olguda (%27.1) (sağda 6, solda 7) (Şekil 2 A,B),
Tip 3: AMCD I'in yüzeyel + d erin çift dal Örneği 3 olguda (%6.2) (sağda 2, solda 1) (Şekil 3 A,B)
T ip 4: A M C D T in m e d ia n (b irin c i m etak arp al aralık o rta sın d a u zanan) ö rn eğ i 3 olguda (%6.2) (sağda 1, solda 2) (Şekil 4 A;B),
Tip 5:AMCD I’in m edian+yüzeyel çift dal örneği 2 olguda (% 4.2)(sağda 1, solda l)(Şekil 5 A,B),
Şekil 2 A ; Tip 2(yüzeyel)
Tip 6:AMCD I'in yüzeyel + yüzeyel çift dal Örneği sağda 1 olguda (%2.1) (Şekil 6 A,B),
Tip 7: AMCD I'd erin + d e rin çift dal örneği yine sağda 1 olguda (%21) (Şekil 7 A,B) saptandı
TARTIŞMA
B irin c i m e t a k a r p a l a r a lık ile ilg ili fasyakutanöz fleplerin u y g ulam alarında önem li b ir yeri o lan AMCD Tin o rijin ve dağılım ına y ö n e lik a r a ş t ı r m a l a r ı n y e te r s iz o ld u ğ u d ü ş ü n ü l m e k t e d i r 17' 19. AMCD I"m an a to m ik v a ry a sy o n la rın ın b e lirle n m e s in d e E arley ve M iln e r17 ile D autel ve ark ad aşların ın 19 bulgu ve tanım lam aları şüphesiz en önem li kaynak olarak değerlendirilm ektedir.
E arley ve M iln e r 30 olguyu k a p sa y a n anatom ik çalışm asında 3 olguda (%10) derin; 18 olguda (%60) yüzeyel ve 9 olguda (%30) d erin + yüzeyel tipleri belirlem işlerdir.
D autel ve ark ad aşları d a 30 el piy esin d e A M C D T in d a ğ ı l ı m v a r y a s y o n l a r ı n ı a ra ş tırd ık la rın d a 13 o lg u d a (% 43.3) d e rin , 7 o lg u d a (% 23.3) yüzeyel, 4 o lg u d a (% 13.3) yüzeyel+derin, 4 olguda (% 13.3) m e d ia n ve 2 o lg u d a (% 6.6) m e d ia n + yü zey el tip le ri saptam ışlardır.
A raştırm am ızda ise AMCD I'in 25 olguda (% 52.1) d erin , 13 o lg u d a (% 27.1) yüzeyel, 3 olguda (%6.2) yüzeyel + derin, 3 olguda (%6.2)
ARTERIA METACARPEA DORSALtS I DAĞILIM TİPLERİ
Şekil 3 A : Tip 3{a.yüzeyel, b.derin)
m edian, 2 o lg u d a (% 4.2) m ed ian + yüzeyel, 1 olguda (%2.1) yüzeyel + yüzeyel ve 1 olguda (%2.1) d e rin + d e rin tip lerd e olduğu gözlenm iş ve T ip 6 ile T ip 7 'n in orijin al o lg u lar o larak değerlendirilebileceği Önerilmiştir.
A r a ş t ı r ı c ı l a r ı n b u l g u l a r ı i l e karşılaştırıldığında; serim izdeki Tip 1-5 oranları D au tel ve a rk a d a şla rın ın v erile ri ile u y u m lu olm asına karşın, Earley ve M iln er'in serisinde tip le rin azlığı ve dağılım o ra n la rın d a k i zıtlık dikkat çekicidir (Tablo 1).
A yrıca g erek fasyal8’10-19, gerekse fasyal + m üşkül e r9’19 tip lerin araştırm a kapsam ına giren
Şekil 4 A: Tip 4(median)
tüm olgularda gözlendiği de bildirilm ektedir.
Sonuç olarak; AMCD Ti içeren fasyakutanöz fle p le rin k a ld ırılm a sı s ıra s ın d a b u a r te r in d a ğ ılım t i p le r i n i ve y e r in i b e lir le m e d e güçlüklerle karşılaşılabilir. Bu n e d e n le önem li b i r o lu ş u m o la n A M C D T in c e r r a h i yaklaşım larda gereği k a d a r k o ru n a b ilm esi için a r te rio g ra f ik d e ğ e rle n d irilm e s i ile b irlik te tip le rin in d e göz ö n ü n d e b u lu n d u ru lm a s ı önerilebilir.
Dr, A. Orhan Mağden
Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Anatomi Anabilim Dalı
înciraltı - İZMİR
KAYNAKLAR
1. Tandler,J.: Zur Anatomie der arterien der Hand.
Anat. Hefte. 7: 263; 1897,
2. Manners-Smith, T.: The limb arteries of primate.
J. Anat. Physiol. 45: 23; 1910,
3. Adachi, B.: D as Arterien system der Japaner.
Band I. Kyoto: Maruzen Co., 375; 1928,
4. Szepsenwol, J., Genequand, B.: A propos düne anomalie exceptionelle et symetrique dans I'innervation et la vascularization de la fase dorsale de la main. Ann. Anat. Path. 12: 610;
1935,
5. Lawrence, H.W.: The collateral circulation in the
Türk Plast Cer Derg (1996) Cilt: 4, Sayı: 1
Şekil 5 A : Tip 5(a.yüzeye!, b.median)
hand. Indust. M. 6: 410; 1937,
6. Mc Cormack, L.K., Cauldwell, E.W., Anson, B.J.:
Brachial and antebrachial arterial patterns. Surg.
Gynecol. Obstet. 96: 43; 1953.
Şekil 6 A : Tip 6{çift yüzeyel)
7. Coleman, S.S., Anson, BJ Arterial patterns in the hand based upon a study of 650 specimens. Surg.
Gynecol. Obstetr. 113(4): 265; 1961,
8. Braun, J.B., Werner, JE., Borrelly, J., Foucher, G., Miclıon, J.: Quelques notions d'anatom io arterielle de la main et leurs applications of chirurgicales. Ann. Chir. 33: 701; 1979,
9. Foucher, G., Braun, J.B.: A new island flap transfer from the dorsum of the index to the thumb. Plast. Reconstr. Surg. 63: 344; 1979, 10. Bonnel, F., Teİssier, J., Allieu, Y., Rabischong, P.,
Mansat, M.: Arterial supply of ligaments of metacarpophalangeal joint. J. Hand. Surg. 7: 445, 1982.
11. Bilbo, J.T., Stern, P.H.: The first dorsal interosseous muscle: An anatomical study. J. Hand Surg. 11 A: 748; 1986,
12. Eearly, M.J.: The arterial supply of the thumb, first web and index finger and its surgical application. J. Hand Surg. 118: 163; 1986.
13. Cormack, G.C., Lamberty, B.G.H.: The arterial anatomy of skin flaps. Edinburg: Churchill Tablo 1: AMCO I tiplerinin kıyaslanması
T İ P L E R
Ekip 1 2 3 4 5 6 7
Earley ve Mîlner(1987) olgu 3(10) 18(60) 9(30} - - -
Dautel ve arkadaşları (1989} sayısı 13(43.3} 7(23.3) 4(13.3) 4(13.3) 2(6.6} - -
Araştırmamızda (%) 25(52.1} 13(27.1) 3(6.2} 3(6.2) 2(4.2} 1(2.1) 1(2.1}
ARTERIA METACARPEA DORSALÎS I DAĞILIM TİPLERİ
Şekil 7 A : Tip 7 (çift derin)
Livingstone, 186-9; 1986,
14. Tillmann, B., Töndury, G., Zilles, K.: Anatomie des Menschen. Lehrbuch und Atlas. Band IV Stutgart, New York: Georg Thieme Verlag, 423;
1987,
15. Ikeda, A., Ugawa, A., Kazihara, Y., Hamada, N.:
Arterial patterns in the hand based on a three-dimensional analysis of 220 cadaver hands.
J. Hand Surg. 13A: 501; 1988,
16. Williams, P.L., Warwick, R.: Gray's Anatomy.:
Thirty-seventh Edition, Edinburgh, London, Melbourne and New York: Churchill Livengstone, 760; 1989,
17. Earley, M J., Milner, R.H.: Dorsal metacarpal flaps.
Br. J. Plast. Surg. 40(4): 333; 1987,
18. Dautel, G., Borrelly, J., Merle, M., Michon, J.:
Dorsal vascular network of the flrst web spa.ce.
Surg. Radiol. Anat. 11(2): 109; 1989,
19. Sherif, M.M.: First dorsal metacarpal artery flap in hand reconstruction. I. Anatomical study, J.
Hand Surg. 19 A: 26; 1994,
20. Bunnell, S.: Plastic problems in the hand. Plast.
Reconstr. Surg. 1(3): 265; 1946,
21. Holevitch, J.: A new m ethod of restoring sensibility of the thumb. J. Bone Joint Surg. 45:
496; 1963.
22- Parks, B.J., Arbelaez, J., Horner, R.L.: Medical and surgical importance of the arterial blood supply of the thumb. J. Hand Surg. 3A: 383; 1978, . 23. Lesavoy, M,A.: The dorsal index neurovascular
island flap. Orthop. Rev. 9: 91;1980,
24. Lubahn, J.D.: The denertvated first dorsal interosseus flap. A case report. J. Hand Surg. 11:
748; 1986.
25. Small, J.O., Brennen, M.D.: The flrst dorsal metacarpal artery neurovascular island flap. J.
Eland Surg. Br. 13(2): 136; 1988,
26. Rose, E.H.: Small flap coverage of hand and digits. Clİn. Plast. Surg. 16; 427; 1989,
27. Maruyama, Y.: The reverse dorsal metacarpal flap.
Br. J. Plast. Surg. 43:24;1990,
28. Quaba, A.A., Davison, P.M.: The distally based dorsal hand flap. Br. J. Plast. Surg. 43: 28; 1990.
29. Bertelli, J.A., Paglie, A., Lassau, J.P.: Role of the first dorsal metacarpal artery in the construction of pedicled bone grafts. Surg. Radiol. Anat.
14:275;1992,
30. Ratcliffe, R.J., Regan, P.J., Scerri, G.V.: First dorsal metacarpal artery flap cover for extensive pulp defects in the normal length thumb. Br. J.
Plast. Surg. 45:544;1992.
31. Yousif, N.J., Ye, Z., Sanger, J.R., Arria, P., Gilbert, A., Matloub, H.S.: The versatile metacarpal and reverse metacarpal artery flaps in hand surgery. Ann. Plast. Surg. 29(6): 523; 1992.
32. Schoofs, M., Chambon, E., Leps, P., Millot, F., Bahm, J., Lambert, F.: The reverse dorsal metacarpal flap from the first web. Eur, J. Plast.
Surg. 16: 26; 1993.
33. Sherif, M.M.: The first dorsal metacarpal artery flap in hand reconstruction. II. Clinical application. J. Hand Surg. 19A: 32; 1994,