31 YEDÝAYLIKERKEKBEBEKTE'EBAÐLIÝDRARYOLUENFEKSÝYONU SERRATIAMARCESCENSÝpekAKÝL,SemraKURUTEPE,DilekYILMAZ

(1)

31

ADÜ Týp Fakültesi Dergisi 2004; 5(1) : 31 - 33 Olgu Sunumu

YEDÝ AYLIK ERKEK BEBEKTE 'E BAÐLI ÝDRAR YOLU ENFEKSÝYONU

SERRATIA MARCESCENS

Ýpek AKÝL , Semra KURUTEPE , Dilek YILMAZ¹ ² ¹

ÖZET

Anahtar Sözcükler:

Urinary tract infection with in a 7-months old male infant SUMMARY

Key Words:

Ýdrar yolu enfeksiyonu çocuklardaki bakteriyel enfeksiyonlarýn en sýk nedenleri arasýndadýr. Ýdrar yolu enfeksiyonlarýnýn en sýk rastlanan etkeni ise E. coli'dir. hastane kökenli ve kateterizasyonla iliþkili bir enfeksiyon etkeni olarak bilinmektedir. Üriner sistemde malformasyon veya disfonksiyon durumlarý dýþýnda alýþýlagelmiþ bir enfeksiyon etkeni deðildir. Bu olgu sunumunda dört ay önce hastanede yatýrýlmýþ ve iki ay önce miksiyon sistoüretrografi (MSUG) çekilmesi sýrasýnda üriner kateterizasyon öyküsü bulunan 7 aylýk erkek bebekte 'e baðlý idrar yolu enfeksiyonu tartýþýlmýþtýr.

çocukluk çaðý, idrar yolu infeksiyonu,

Urinary tract infection is among the most common bacterial infections in childhood. E.coli is the most frequently isolated causative agent in children with urinary tract infection. is known to be responsible for urinary tract infection related to hospitalization and urinary catheterization. Urinary tract infection with without malformation and dysfunction in the urinary tract is not a usual condition. In this paper, we discuss a 7-month-old male infant with urinary tract infection caused by .

childhood, urinary tract infection,

Serratia marcescens

Serratia marcescens Serratia marcescens

Serratia marcescens

1 2

Celal Bayar Üniversitesi Týp Fakültesi, Çocuk Saðlýðý ve Hastalýklarý Anabilim Dalý, MANÝSA Celal Bayar Üniversitesi Týp Fakültesi, Mikrobiyoloji Anabilim Dalý, MANÝSA

Çocuklarda idrar yolu enfeksiyonlarý sýk görülen ve anlamlý bir morbiditeye neden olabilen enfeksiyonlardýr. Ýdrar yolu enfeksiyonunun oluþmasýnda normal periüretral floranýn bozulmasý ve konak savunma mekanizmalarýna direnç kazanmýþ olan patojen mikroorganizmanýn kolonizasyonu söz konusudur. Erken çocuklukta periüretral florayý enterobakter ve enterokok türleri oluþturur. Ýdrar yolu enfeksiyonlarýnýn en sýk rastlanan etkeni ise E.coli'dir. Bununla beraber üriner sistemde malformasyon veya disfonksiyon olmasý durumunda veya

, ,

ve türleri gibi normalde daha az virulan olan bakteriler etken hale gelebilir.

, özellikle yoðun bakým ünitelerinde olmak üzere önemli bir hastane kökenli

enfeksiyon etkenidir. 'e baðlý

idrar yolu enfeksiyonu geliþimi için uzun süreli antibiyoterapi alýmý, hastenede yatýþ ve üriner kateterizasyon gibi risk faktörleri gerekmektedir.

Ayrýca hastanede yatýþ ve üriner kateterizasyon sonrasýnda gizli kolonizasyonlar ile ileri dönemlerde de 'e baðlý idrar yolu enfeksiyonu geliþebilir.

Bu yazýda, dört ay önce hastanede yatýrýlmýþ ve iki ay önce miksiyon sistoüretrografi (MSUG) çekilmesi sýrasýnda üriner kateterizasyon öyküsü olan

7 aylýk erkek bebekte 'e baðlý

idrar yolu enfeksiyonu sunulmuþtur.

Ýki aylýk erkek hasta ateþ ve huzursuzluk yakýnmasýyla baþvurdu. Hastanede izlenen olgunun fizik bakýsýnda ateþ 38.7C, kilo, boy ve baþ çevresi yaþýnýn % 50-75'inde idi, sistemik bakýsý olaðandý.

Laboratuvar incelemelerinde; lökositoz (23160 / mm ), eritrosit sedimentasyon hýzý 1 mm/saat, hemoglobini 11,6 gr/dl, hematokrit %29, MCV 77.9 bulundu. Kan üre azotu, serum kreatinin, elektrolitler, transaminazlar, kan þekeri, C-reaktif protein deðerleri normaldi. Ýdrar strip testte nitrit pozitifliði ve idrar sedimentinde her sahada silme lökosit ve lökosit kümeleri izlendi. Torba ile alýnan idrar kültüründe E.coli (1x10 koloni/ml) üredi. Hastaya sulbaktam- ampisilin tedavisi baþlandý. Karýn ultrasonografisi normal bulundu. Üçüncü günde yapýlan kontrol kültürde üreme olmadý. Bir yaþýn altýnda olduðu için radyolojik deðerlendirme planlanan hastaya ampisilin ile koruyucu tedavi baþlandý. Hastanýn DMSA görüntülemesi normal bulundu.

Hastanýn poliklinik izlemlerinde koruyucu tedavide aksama olduðu öðrenildi. Ýzleminin birinci ayýnda tekrar E.coli enfeksiyonu saptandý ve kültür antibiogram sonucuna göre amoksisilin-klavulonik asit tedavisi uygulandý. Daha sonra üç hafta süre ile düzenli olarak amoksisilin ile koruyucu tedavi uygulandý. Koruyucu tedavi devam ederken çekilen MSUG incelemesi normal bulundu. Bu sýrada ve koruyucu tedavi sonlandýrýldýktan bir ay sonra yapýlan

1-2

3

4-5

6-7

3

5

enterokok, Pseudomonas, Stafilokok aureus epidermidis grup B Streptokok Hemofilus influenza

Serratia

OLGU SUNUMU

(2)

Mitral carpentier ring anüloplasti

32

kültürlerinde üreme saptanmadý. Hastanedeki yatýþý izleyen dördüncü ayda (MSUG'den iki ay sonra) semptomsuz iken kontrol edilen idrar bakýsýnda piyürisi olan olgunun idrar kültüründe

(1x10 koloni/ml) üremesi oldu.

Doðrulamak amacýyla tekrarlanan ikinci kültüründe de ayný etken izole edildi. Üç gün amikasin tedavisini izleyen trimetoprim-sulfametaksazol ile tedavi 10 güne tamamlandý. Kontrol idrar bakýlarý normal olan olgunun, prepisiumdan alýnan kültüründe ve daha sonraki idrar kültürlerinde üreme olmadý. Hastanýn üriner sisteminde anatomik bozukluk olmamasýna raðmen enfeksiyonlarýn tekrarlamýþ olmasý nedeni ile sünnet yapýldý. Hasta, sünneti izleyen dört aylýk dönemde idrar yolu enfeksiyonu geçirmedi.

hastane kökenli ve kateterizasyonla iliþkili bir enfeksiyon etkeni olarak bilinmektedir. Üriner sistemde malformasyon veya disfonksiyon durumlarý dýþýnda alýþýlagelmiþ bir enfeksiyon etkeni deðildir. Bu olguda

enfeksiyonu için risk faktörü sayý labilecek etkenler, dört ay önceki hastaneye yatýþ öyküsü veya iki ay önceki üriner kateterizasyondur.

Üriner kateterizasyonla iliþkili idrar yolu enfeksiyonlarý hastane kökenli enfeksiyonlar içinde

%40'lýk bir oranla en sýk karþýlaþýlan enfeksiyonlardýr, genellikle benign kabul edilmektedir. Bir haftanýn üzerinde kateterizasyon yapýlan hastalarda nozokomial bakteriüri veya kandidüri sýklýðý %25 ve daha sonra günlük risk oraný %5 olarak artmaktadýr.

Tek bir kateterizasyon uygulanmasýnda ise enfeksiyon riski %1-5'dir. Sunulan hastada MSUG çekilmesi amacýyla tek bir defa ve uygun koþullarda kateter yerleþtirilmiþtir. Hastanýn daha sonra bir ay ara ile iki kez negatif kültürünün olmasý baþlangýçta, kateterizasyon ve hospitalizasyonla iliþkili bir kolonizasyon düþüncesinden uzaklaþtýrmaktaydý.

Hastada risk faktörü olabilecek immün sistem hastalýðý, uzun süreli ve kombine antibiyotik kullanýmý, üriner sistem malformasyonu yoktu.

Hastane kökenli idrar yolu enfeksiyonlarý daha çok antibiyotik tedavisi almakta olan veya immünolojik hastalýðý olan hastalarda görülmektedir.

yenidoðan yoðun bakým ünitelerinde n o z o k o m i n a l e n f e k s i y o n l a r ý n b a þ t a g e l e n nedenlerindendir. Carton ve arkadaþlarýnýn, hastane kökenli idrar yolu enfeksiyonu tanýsý alan 283 eriþkin hasta ile yaptýklarý incelemede olgularýn %7'sinde ajan

patojen olarak saptamýþlardýr.

Yine Arosio A. ve ark.'ý, merkezlerinde hastane kökenli idrar yolu enfeksiyonu tanýsý alan 384 eriþkin olguyla yaptýklarý çalýþmada üriner katerterizasyonu olan olgularda Serratia, Acinetobacter ve Pseudomonas ajan patojenlerini anlamlý olarak yüksek saptamýþlardýr.

Transüretral kateter veya suprapubik aspirasyon uygulamalarý, endoskopik giriþimler idrar yolu enfeksiyonu için risk oluþtururlar. Kateterizasyona baðlý geliþen idrar yolu enfeksiyonlarýndan , Klebsiella, Proteus, Serratia, Pseudomonas, Enterobacter ve Candida gibi çeþitli patojenler s o r u m l u d u r. B u m i k r o rg a n i z m a l a r ý n ç o ð u gastrointestinal florada bulunsa da, hastane personeli ve diðer hastalardan steril olmayan araçlar ve kontamine solüsyonlarla bulaþma riski de bulunmaktadýr. Bu mikroorganizmalar içinde

ve her

zaman gastrointestinal floranýn bir üyesi olmayýp enfeksiyon kaynaðýnýn eksojen bir odak olabilmesi nedeni ile farklýlýk gösterir. Kateterizasyona baðlý bakteriüride, mesane üroepitel hücrelerine adhezyon yeteneði nedeniyle 'in de içinde yer aldýðý gram negatif bakteriler ilk sýrayý alýr.

Sonuç olarak, sunulan hastada Serratia marcescens'e baðlý idrar yolu enfeksiyonu, dört ay önceki hospitalizasyon veya iki ay önceki kateterizasyonu izleyerek geliþen gizli kolonizasyona baðlý olabilir. Bu enfeksiyon, toplum kökenli olarak düþünülmemiþtir. Hastane kökenli üriner sistem infeksiyonu etkenlerinden biri olan

'e baðlý infeksiyonlarýnýn engellenmesi için mümkün olduðu kadar üriner kateterizasyondan kaçýnmak, kateterizasyon süresini kýsa tutmak, doðru teknik ve aseptik koþullarda uygulamak ve etkenin yayýlýmýnda en önemli faktör olan saðlýk personelinin hijyen konusunda eðitiminin saðlanmasý gerektiði düþünülmüþtür. Ayrýca hastane enfeksiyonlarýnýn, hastaneden taburcu olduktan sonra geç dönemde dahi ortaya çýkabiliyor olduðu ve her hastada hospitalizasyon kriterlerinin dikkatle gözden geçirilmesi gerektiði hatýrlatýlmak istenmiþtir.

Serratia marcescens

E. coli

Serratia marcescens Pseudomonas cepacia

5

8

9

10

11

6

12

13

6

7

14,15

16

TARTIÞMA

KAYNAKLAR

1. Hansson S, Martinell J, Stokland E, Jodal U. The natural history of bacteriuria in childhood. Infect Dis Clin North Am 1997;11:499-512. Ê

2. Hansson S, Bollgren I, Esbjörner E, Jakobsson B, Marild S. Urinary tract infections in children below two years of age: a quality assurance project in Sweden.

Acta Pediatr 1999;88:270-4. Ê

3. Keith M. Krasinski.Urinary Tract Infections.

Krugman's Infectious Diseases of Children.

1998;10:605-619.

4. Naylor GR. A 16-month analysis of urinary tract infection in children. Journal of medical microbiology, 1984, 17(1):31-6.

5. Travis LB, Bruhard BH. Infections of the urinary tract.

In: Rudolph AM et al., eds. Rudolph's pediatrics, 19th ed. Stamford, Appleton and Lange, 1991.

6. Arosio A, Ferrari S, Tranchina G, Borroni M, Grassi L.Urinary tract infections in a general medicine department. Comments on cases collected over 3 years.

Minerva Med 1986 Jul 14;77(28-29):1339-46.

7. Grifoni R, Pierangeli T. Nosocomial infections of the urinary tract in urology patients. Minerva Med 1988 Jan;79(1):29-33.

(3)

8. Hansson S, Jodal U. (1999) Urinary tract infection. In Barratt TM, Avner ED, Harmon WE (eds). Pediatric Nephrology Lippincott Williams Wilkins 4th edition pp:835-850.

9. Center for Disease Control. National Nosocomial Infections Study Report, Atlanta: Center for Disease Control, November 1979: 2-14.

10.

11. Turck M, Goffe B, Petersdorf RG. The urethral catheters and urinary tract infection. J Urol 1962;88:834-7.

12. Miranda-Novales MG, Gordillo-Perez MG, Solorzano- Santos F, Leanos-- Miranda B, Villasis-Keever MA, Villegas-Silva R Case-control study of an outbreak of S. marcescens in a neonatal intensive care unit. Rev Invest Clin 1998;50:13-18.

13. Carton JA, Gomez Moro MB, Gonzalez Lopez B, Maradona JA, de Diego.Nosocomially acquired infection of the urinary tract. Enferm Infecc Microbiol Clin 1989 Oct;7(8):408-14.

14. Selden R, Lee S, Wang WLL, et al. Nosocomial infections: intestinal colonization as a reservoir. Ann Intern Med 1971;74:657-64.

15. McLeod JW. The hospital urine bottle and bedpan as reservoirs of infection by . Lancet 1958;1:394-5.

16. Daifuku R, Stamm WE.Bacterial adherence to bladder uroepithelial cells in catheter-associated urinary tract infection. N Engl J Med 1986 May 8;314(19):1208-13.

Klebsiella

Pseudomonas

YAZIÞMAADRESÝ Dr. Ýpek AKÝL

Adres: 6345 sokak, 50/10 Bostanlý, Karþýyaka, ÝZMÝR

Fax: 232 464 63 78 Tel: 232 362 79 25

E-Posta: ipek.akil@bayar.edu.tr Geliþ Tarihi: 06.10.2003 Kabul Tarihi: 10.03.2004

http://www.cdc.gov/ncidod/eid/vol7no2/1#1.

33