Erzincan’ın Kemah ilçesi Deliçay nehri üzerinde bulunan ve inşasına 2007 yılında başlanan HES (Hidroelektrik Santral) Projesinin yürütmesi durduruldu fakat şirket inşaatta kullandığı ve can güvenliğine kasteden dinamitlerini köyün merasında toprağa gömülü halde bıraktı
HES inşaatının sahibi AKP Muğla eski milletvekili Hasan Özyer olan As Enerji Üretim Limited Şirketi hakkında, daha önce bulunan 10 ton dinamit ve usulsüz taşıma yüzünden 10 ayrı tutanak tutuldu fakat herhangi bir cezai işlem uygulanmadı. Sarıyazı Köyü Muhtarı Aras ‘Can güvenliğimiz tehlikede’ derken, Deliçay Platformu’ndan Avukat Altaş ‘Yürütmenin durdurulması kararına rağmen dinamitleri bölgede bulundurmaları, bu HES her halükarda yapılacak zihniyetidir” dedi.
6 AY ÖNCE 10 TON BULUNMUŞTU
Bölgede bulunan dinamitler, HES inşaatında çalışan köylülerden birinin itirafıyla ortaya çıktı. Deliçay Platformu’ndan Avukat Ümit Aktaş ise bundan önce bölgede 10 ton daha dinamitin köylüler tarafından bulunduğunu şöyle anlatıyor:
“Pek çok hukuksuzluktan sonra ve 6-7 ay önce bölge idare mahkemesinin yürütmeyi durdurma kararı vermesiyle şirket iş makinelerini indirmesi gerektiği halde indirmiyordu. Bunun üzerine köylü inşaatı izleme nöbetine başladı.
Şantiyede toprağa bazı şeyler gömüldüğünü farkedip jandarmayla alan gittiler. Suçüstü bir şekilde 10 ton üzerinde dinamit gömüldüğü tespit edildi. Şimdi de HES çalışanlarından biri dinamitlerin gömüldüğü diğer alanı itiraf etti ve böylece hukuksuzca köyün mera alanına kurulan santral binasının toprak altında, dinamit bulunduğunu tespit ettik.”
CEZAİ İŞLEMLER UYGULANMADI
Dinamit inşaat sürerken kullanılıyor. Normal şartlar altında yerleşim yerinden uzakta, can ve mal güvenliğini tehdit etmeyecek şekilde korunması ve taşınması gereken dinamitler, inşaatın yürütmesinin durdurulmasına rağmen bölgeden alınmıyor. Kanunlara göre inşaat alanında yalnızca kullanılacak miktarda dinamit bulunabilir, daha fazlası ise cezai yaptırım gerektiriyor. Şirket hakkında bundan önce 10 kez dinamit yüzünden hazırlanmış tutanak bulunuyor.
Bunların 6’sı ise usulsüz taşıma yapmaktan. Fakat şirket hakkında herhangi bir cezai işlem uygulanmadı ya da soruşturma açılmadı. Avukat Altaş yalnızca şirkete ait patlatma ruhsatlarının iptal edildiğini ve az miktarda para cezası verildiğini söylüyor. HES yapılması durumunda şirketin yıllık kazanacağı miktar ise 10 milyon dolara yakın.
“MESELE CAN GÜVENLİĞİMİZ”
Dinamitlerin bulunduğu noktaya 1.5 km. uzaklıkta bulunan Sarıyazı Köyü Muhtarı Binali Aras: ”Orası mera, hayvanlarımızı otlatıyoruz. Bu inşaattan da, patlamalardan da rahatsız oluyoruz. Dinamitlerin oradan alınmasını istiyoruz çünkü can güvenliğimiz yok. Mesele artık çevreye zarar vermekten çıktı” diye konuştu.
O HES YAPILACAK ZİHNİYETİ YERLEŞTİ
Avukat Altaş gelinen noktayı “Bu sistemin temeli artık sadece mülkiyet. Son 4-5 yıldaki bakanlar kurulunun verdiği kamulaştırma kararı 40 -50 yıl içinde verilenden kat kat fazla. Bütün kurumlarda artık HES’in direk olarak bir tercih olduğu anlayışı yerleşmiş durumda.’ Her halükarda yapılacaktır’ anlayışı tüm bürokratlarda var. Bu yüzden şirketler en asgari hukuk kurallarına bile uyma gereği hissetmiyorlar. Hiçbir HES firması santral yapılacak alanı görmüyor bile.
İşler doğrudan taşerona naklediliyor ve taşeron şirketler de işlerini hızlıca bitirmeye bakıyor” diyerek açıklıyor.
***
Dinamitler neden taşınmadı?
Bölgeden dinamitleri taşımak şirket için maliyet demek. çünkü yeniden jandarma gözetimi için izin almak, dinamitleri saklamak için başka bir alan kiralamak, nakliye etmek için araçlar gerekiyor.
BIRGUN 7-4-14
