KİŞİLER ARASI ÇEKİM KİŞİLER ARASI ÇEKİM

(1)

KİŞİLER ARASI ÇEKİM

(2)

ÖYKÜLER ÖYKÜLER

Parlak bir öğrenci mezun olduktan sonra Parlak bir öğrenci mezun olduktan sonra ünlü bir avukatlık bürosunda önemli bir iş ünlü bir avukatlık bürosunda önemli bir iş

bulup çalışmaya başlar. Ancak 3 ay sonra bulup çalışmaya başlar. Ancak 3 ay sonra

işi bırakıp doğduğu kente geri döner.

(3)

Geçen yıl gerçekten imrenilecek bir Geçen yıl gerçekten imrenilecek bir

yaşantısı olan bir çocuk sahibi komşumuz yaşantısı olan bir çocuk sahibi komşumuz

intihar eder.

(4)

Bu durumlar arasında benzerlik var mı?

(5)

Biri kız arkadaşından uzak Biri kız arkadaşından uzak

kalamadığından geri döner, diğeri ise kalamadığından geri döner, diğeri ise

kendisini terk etmek isteyen kocasına tepki kendisini terk etmek isteyen kocasına tepki

olarak intihar eder.

Mantıksız gibi görünen bu davranışlar Mantıksız gibi görünen bu davranışlar

güçlü çekim duygularından güçlü çekim duygularından

kaynaklanmaktadır.

(6)

Kuşkusuz güçlü çekim duyguları sadece Kuşkusuz güçlü çekim duyguları sadece

mantıksız davranışlara yol açmaz.

Pek çok kuramcı bu duyguların sosyal Pek çok kuramcı bu duyguların sosyal

dayanışmayı pekiştiren olumlu duygular dayanışmayı pekiştiren olumlu duygular

olduğu belirtmektedir.

(7)

Kişiler arası çekim insan yaşantısında Kişiler arası çekim insan yaşantısında önemli bir etkiye sahiptir. İnsanları bir önemli bir etkiye sahiptir. İnsanları bir

araya getiren şeylerin ne olduğunu araya getiren şeylerin ne olduğunu

anlamaksa sosyal psikolojinin önemli bir anlamaksa sosyal psikolojinin önemli bir

görevidir.

(8)

Sosyal psikologlar; çeşitli sorunların yanı Sosyal psikologlar; çeşitli sorunların yanı

sıra, insanların dostlarında veya sıra, insanların dostlarında veya

yakınlarında neyi aradıklarını, mahrem yakınlarında neyi aradıklarını, mahrem

ilişkileri sürdürmenin niçin güç olduğunu ilişkileri sürdürmenin niçin güç olduğunu

anlamaya çalışmaktadırlar. Bu sorunlar ve anlamaya çalışmaktadırlar. Bu sorunlar ve

benzerleri

benzerleri kişilerarası çekim kişilerarası çekim konusuyla konusuyla ilgilidir.

ilgilidir.

(9)

Çekimin doğuşu Çekimin doğuşu

Çekimin bir çok nedeni olabilir. Ayrıca bir Çekimin bir çok nedeni olabilir. Ayrıca bir

durumda bireyi çeken şey bir başka durumda bireyi çeken şey bir başka

durumda itebilir. İnsan ilişkileri karmaşıktır durumda itebilir. İnsan ilişkileri karmaşıktır

ve içinde bir çok iyi ve kötü deneyimleri ve içinde bir çok iyi ve kötü deneyimleri barındırır. Her ilişkinin bir pahası vardır.

barındırır. Her ilişkinin bir pahası vardır.

Önemli olan da paha ile kazanç arasındaki Önemli olan da paha ile kazanç arasındaki

farktır.

(10)

Ödül ne kadar büyük pahada ne küçükse Ödül ne kadar büyük pahada ne küçükse çekim o kadar büyük olur.

çekim o kadar büyük olur.

Tüm çekim türlerinde durum böyledir. Tüm çekim türlerinde durum böyledir.

Örn.Aile,arkadaşlık,sevgili vb.

(11)

Cazibenin bir çok nedeni vardır. İçe Cazibenin bir çok nedeni vardır. İçe dönükseniz hayatınıza renk katacak dönükseniz hayatınıza renk katacak

sosyal biri sizi çekebilir. Ayni kişiyi sosyal biri sizi çekebilir. Ayni kişiyi

gereksiz geveze de bulabilirsiniz. Yine gereksiz geveze de bulabilirsiniz. Yine

bazı davranışlar bazen çekici gelirken, bazı davranışlar bazen çekici gelirken,

bazen de dayanılmaz olabilir.

(12)

ÇEKİMİN KAYNAKLARI ÇEKİMİN KAYNAKLARI

1. 1. Fiziksel yakınlık Fiziksel yakınlık 2. 2. Fiziksel güzellik Fiziksel güzellik 3. 3. Kişisel benzerlik Kişisel benzerlik 4. 4. Olumlu yaklaşım Olumlu yaklaşım

5. 5. Bağlanma isteği ve enformasyon Bağlanma isteği ve enformasyon

(13)

FİZİKSEL YAKINLIK FİZİKSEL YAKINLIK

Fiziksel yakınlık önemli bir çekim Fiziksel yakınlık önemli bir çekim

kaynağıdır.

a) a) Ulaşabilirliğin etkileri Ulaşabilirliğin etkileri

Yakın sokakta, aynı apartmanda Yakın sokakta, aynı apartmanda oturmak, aynı iş yerinde çalışmak oturmak, aynı iş yerinde çalışmak

dostluğu kolaylaştırır.

(14)

b) Aşina olmanın etkisi b) Aşina olmanın etkisi

İnsanlar bir uyaranı ne kadar çok İnsanlar bir uyaranı ne kadar çok

görürlerse o uyarana karşı o kadar olumlu görürlerse o uyarana karşı o kadar olumlu

duygular geliştirirler.

Aynı yolu kullanmak, aynı otobüs Aynı yolu kullanmak, aynı otobüs

durağında beklemek, öğretmenlerin sizin durağında beklemek, öğretmenlerin sizin

dersinize girmeseler de sürekli yüzlerini dersinize girmeseler de sürekli yüzlerini

görmeniz.

(15)

c) Mesafe kuralları c) Mesafe kuralları

Birisiyle yakın yerlerde yaşamak, sık Birisiyle yakın yerlerde yaşamak, sık karşılaşmak ulaşılabilirliği arttırarak,

karşılaşmak ulaşılabilirliği arttırarak, kaygıyı azaltarak çekimi kolaylaştırır.

kaygıyı azaltarak çekimi kolaylaştırır.

Mesafeyi yönelten kurallar vardır. Hall’a Mesafeyi yönelten kurallar vardır. Hall’a göre insanlar 4 tür mesafe kullanırlar.

göre insanlar 4 tür mesafe kullanırlar.

Bunlar;

(16)

Bu kurallar ilişkinin niteliğine göre Bu kurallar ilişkinin niteliğine göre

değişmektedir.

Mahrem mesafe (0-45cm) eşler,çocuklar Mahrem mesafe (0-45cm) eşler,çocuklar

Kişisel mesafe (45-1.25) dostlar Kişisel mesafe (45-1.25) dostlar

Sosyal mesafe (1.25-3.70) sosyal ilişkiler Sosyal mesafe (1.25-3.70) sosyal ilişkiler

Kamuya açık mesafe (3.70-ötesi) resmi Kamuya açık mesafe (3.70-ötesi) resmi

ilişkiler

(17)

FİZİKSEL GÜZELLİK FİZİKSEL GÜZELLİK

Fiziksel güzelliğe ilişkin çeşitli kültürlerde Fiziksel güzelliğe ilişkin çeşitli kültürlerde

çeşitli anlayışlar vardır. Her kültürün çeşitli anlayışlar vardır. Her kültürün kendine ait normları vardır.

kendine ait normları vardır.

a) a) İlk çekim (başlangıçta herkes eşit İlk çekim (başlangıçta herkes eşit değildir)

değildir)

Çekim sadece cinsler arasında olmaz. Çekim sadece cinsler arasında olmaz.

Çekimde zeka ve kişiliğin fiziksel çekim Çekimde zeka ve kişiliğin fiziksel çekim

kadar etkili olmadığı vurgulanmaktadır.

(18)

b) İlk karşılaşmanın sonrası yada güzelliğin b) İlk karşılaşmanın sonrası yada güzelliğin

sosyal sonuçları sosyal sonuçları

Fiziksel görünüşün sadece başlangıçta Fiziksel görünüşün sadece başlangıçta değil ileriki dönemlerde de etkili olduğu değil ileriki dönemlerde de etkili olduğu

görülmüştür.

(19)

Fiziksel olarak çekici kişilerin kişilik Fiziksel olarak çekici kişilerin kişilik çizgileri, sosyal ve mesleki planda da çizgileri, sosyal ve mesleki planda da diğerlerinden başarılı oldukları inancı diğerlerinden başarılı oldukları inancı

vardır. Ayrıca onlara gösterilen ilgi onların vardır. Ayrıca onlara gösterilen ilgi onların

kişilik ve davranışlarını da etkilemektedir.

(20)

c) Güzelliğin yeniden gözden geçirilmesi c) Güzelliğin yeniden gözden geçirilmesi Güzelliğin avantajları yanı sıra Güzelliğin avantajları yanı sıra

olumsuzlukları da vardır. Genelde güzel olumsuzlukları da vardır. Genelde güzel

birisi kıskançlık ve çekememezliğe de yol birisi kıskançlık ve çekememezliğe de yol

açar. Bazı araştırmalar güzellerin bencil, açar. Bazı araştırmalar güzellerin bencil,

havai, materyalist olarak algılandıklarını havai, materyalist olarak algılandıklarını

saptamıştır. Onların ezilmişleri saptamıştır. Onların ezilmişleri

sevmedikleri ve eşlerini aldatma eğilimleri sevmedikleri ve eşlerini aldatma eğilimleri

olduğuna inanılır.

(21)

KİŞİSEL BENZERLİK KİŞİSEL BENZERLİK

Kişiler arası benzerlik; kanaatler, sevgiler, Kişiler arası benzerlik; kanaatler, sevgiler,

bağlanma biçimleri, enerji düzeyleri vb.

alanlardadır.

(22)

a)a) Benzerliğin olumlu yanlarıBenzerliğin olumlu yanları

Benzerlik ilişkilerde olumlu sonuçlar verir.Benzerlik ilişkilerde olumlu sonuçlar verir.

b)b) Benzeyenler toplanır-karşıtlar birbirine çeker Benzeyenler toplanır-karşıtlar birbirine çeker tartışması.

tartışması.

Benzerlikler hem çekici hem de itici etkiler içerir. Benzerlikler hem çekici hem de itici etkiler içerir.

Örn/ bir konuda tek olmak istediniz ancak birinin Örn/ bir konuda tek olmak istediniz ancak birinin

daha olduğunu öğrendiniz daha olduğunu öğrendiniz

Örn/ Siz dinlemekten karşı taraf konuşmaktan Örn/ Siz dinlemekten karşı taraf konuşmaktan

hoşlanır.

(23)

Benzerliğin yanı sıra ilişkilerde Benzerliğin yanı sıra ilişkilerde

tamamlayıcılıkta

tamamlayıcılıkta çekim üzerine etkilidir. çekim üzerine etkilidir.

Söyle ki;

Eşlerden birisi başat ise diğeri boyun eğici Eşlerden birisi başat ise diğeri boyun eğici

olduğu ölçüde mutlu olacaktır yada biri olduğu ölçüde mutlu olacaktır yada biri

liderse diğerinin izleyici olmasını liderse diğerinin izleyici olmasını

isteyecektir.

(24)

Tamamlayıcılık ilişki netleştiğinde daha Tamamlayıcılık ilişki netleştiğinde daha

önemli olmaktadır.

Başlangıçta insanlar fikir benzerliği Başlangıçta insanlar fikir benzerliği

nedeniyle birbirlerine yaklaşabilirler fakat nedeniyle birbirlerine yaklaşabilirler fakat

birbirlerini daha iyi tanıdıklarında birbirlerini daha iyi tanıdıklarında

tamamlayıcılık daha güçlü bir etkiye sahip tamamlayıcılık daha güçlü bir etkiye sahip

olmaktadır.

(25)

OLUMLU YAKLAŞIM OLUMLU YAKLAŞIM

Hiç kimse sıcak bir karşılamanın, gülüşün, Hiç kimse sıcak bir karşılamanın, gülüşün,

ilgi dolu bir bakışın, cesaret verici bir ilgi dolu bir bakışın, cesaret verici bir

sözün çekiminden etkilenmediğini sözün çekiminden etkilenmediğini

söyleyemez. Olumlu değerlendirilmek söyleyemez. Olumlu değerlendirilmek

insana güven ve mutluluk verir. Bu insana güven ve mutluluk verir. Bu

nedenle olumlu yaklaşım gösterenlere nedenle olumlu yaklaşım gösterenlere

doğru çekiliriz.

(26)

OLUMLU YAKLAŞIM OLUMLU YAKLAŞIM

PEKİ PEKİ

Olumlu yaklaşımın bu denli belirgin ve ikna Olumlu yaklaşımın bu denli belirgin ve ikna

edici etkilerinin olması nereden edici etkilerinin olması nereden

kaynaklanmaktadır ?

(27)

OLUMLU YAKLAŞIM OLUMLU YAKLAŞIM

Bilim insanları diğer insanların onayını alma Bilim insanları diğer insanların onayını alma gereksiniminin çocukluktan itibaren geliştiğini gereksiniminin çocukluktan itibaren geliştiğini

savunan Roger’in görüşünü savunan Roger’in görüşünü

paylaşmaktadırlar.

Çocuk ödülleri ana/babasının Çocuk ödülleri ana/babasının

onaylarına,cezanınsa kınamalarına bağlı onaylarına,cezanınsa kınamalarına bağlı

olduğunu öğrenmektedir ve böylece olumlu olduğunu öğrenmektedir ve böylece olumlu

değerlendirme,önemli bir güce sahip değerlendirme,önemli bir güce sahip

olmaktadır.

(28)

OLUMLU YAKLAŞIM OLUMLU YAKLAŞIM

Diğerlerinin onayı olmadığında, insanların Diğerlerinin onayı olmadığında, insanların

çoğu bir güvensizlik duygusu içine çoğu bir güvensizlik duygusu içine

girmektedir.

(29)

BAĞLANMA İSTEĞİ VE BAĞLANMA İSTEĞİ VE

ENFORMASYON ENFORMASYON

Sosyal bağlanma isteğini güdüleyen şey Sosyal bağlanma isteğini güdüleyen şey

nedir?

İnsanlar küçük yaşlardan itibaren İnsanlar küçük yaşlardan itibaren korktuklarında diğerlerini aramayı korktuklarında diğerlerini aramayı

öğrenirler,çünkü diğer kişiler onlar için bir öğrenirler,çünkü diğer kişiler onlar için bir güven kaynağıdır.Onlarla iken tehlikeden güven kaynağıdır.Onlarla iken tehlikeden

korunabileceklerini düşünürler

(30)

BAĞLANMA İSTEĞİ VE BAĞLANMA İSTEĞİ VE

ENFORMASYON ENFORMASYON

Genelde enformasyonun kitle iletişim Genelde enformasyonun kitle iletişim

araçları, kitaplar ve tanınmış kamu araçları, kitaplar ve tanınmış kamu

personelinden geldiğine dair bir inanç personelinden geldiğine dair bir inanç

vardır.

Örn/ öğretmen-öğrenci ilişkisi Örn/ öğretmen-öğrenci ilişkisi

öğretme yöntemlerinden etkilenen öğrenci öğretme yöntemlerinden etkilenen öğrenci öğretmenine bağlanır. Birisi size yardım

öğretmenine bağlanır. Birisi size yardım ettiğinde aranızda bir ilişki oluşmaktadır.

ettiğinde aranızda bir ilişki oluşmaktadır.

(31)

T E S E K K U R L E R::::: T E S E K K U R L E R:::::