• Sonuç bulunamadı

Green Fonksiyonu Bu bölümde

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Green Fonksiyonu Bu bölümde"

Copied!
3
0
0

Yükleniyor.... (view fulltext now)

Tam metin

(1)

Green Fonksiyonu Bu bölümde

p 0 (x) y 00 + p 1 (x) y 0 + p 2 (x) y = f (x) (1)

` 1 [y] = a 0 y (a) + a 1 y 0 (a) + 0 y (b) + 1 y 0 (b) = A (2)

` 2 [y] = 0 y (a) + 1 y 0 (a) + b 0 y (b) + b 1 y 0 (b) = B homogen olmayan BVP ve homogen

p 0 (x) y 00 + p 1 (x) y 0 + p 2 (x) y = 0 (3)

` 1 [y] = 0; ` 2 [y] = 0 (4)

BVP yi ele alal¬m. ¸ Simdi homogen (3) (4) BVP için Green fonksiyonu olarak adland¬r¬lan bir G (x; t) fonksiyonu bulaca¼ g¬z ve homogen olmayan (1) ; (4) BVP nin çözümünün G (x; t) cinsinden aç¬k olarak ifade edilebildi¼ gini gösterece¼ giz.

Daha sonra (1) (2) BVP nin çözümü de Green fonksiyonu cinsinden hesaplan- abilecektir. Bundan böyle homogen (3) (4) probleminin sadece a¸ sikar çözüme sahip oldu¼ gu kabul edilecektir.

Tan¬m. [a; b] [a; b] karesel bölgesinde tan¬ml¬ ve a¸ sa¼ g¬daki özelliklere sahip olan bir G (x; t) fonksiyonuna (3) (4) homogen BVP için Green fonksiyonu denir:

(i) G (x; t), [a; b] [a; b] içinde süreklidir;

(ii) @G (x; t)

@x ; a x t ve t x b üçgensel bölgelerinde sürekli olup

@G (t + ; t)

@x

@G (t ; t)

@x = 1

p 0 (t) dir; burada

@G (t + ; t)

@x = lim

x !t x>t

@G (x; t)

@x ; @G (t ; t)

@x = lim

x !t x<t

@G (x; t)

@x ;

(iii) Her t 2 [a; b] için z (x) = G (x; t) fonksiyonu a x < t ve t < x b aral¬klar¬n¬n her birinde (3) homogen denklemini sa¼ glar;

(iv) Her t 2 [a; b] için z (x) = G (x; t) fonksiyonu (4) homogen s¬n¬r ko¸sullar¬n¬

sa¼ glar.

Green fonksiyonu a¸ sa¼ g¬daki gibi bulunur:

(3) ün lineer ba¼ g¬ms¬z iki çözümü y 1 (x) ve y 2 (x) olsun. Bu durumda G (x; t) Green fonksiyonu

G (x; t) = y 1 (x) 1 (t) + y 2 (x) 2 (t) ; a x t;

y 1 (x) 1 (t) + y 2 (x) 2 (t) + y 1 (x) 1 (t) + y 2 (x) 2 (t) ; t x b;

¸ seklinde tan¬mlan¬r. Burada 1 (t) ve 2 (t)

y 1 (t) 1 (t) + y 2 (t) 2 (t) = 0 y 1 0 (t) 1 (t) + y 0 2 (t) 2 (t) = p 1

0

(t)

(5)

1

(2)

sisteminden, 1 (t) ve 2 (t) ise 8 >

> <

> >

:

` 1 [y 1 ] 1 (t) + ` 1 [y 2 ] 2 (t) = 0 (y 1 (b) 1 (t) + y 2 (b) 2 (t))

1 (y 0 1 (b) 1 (t) + y 0 2 (b) 2 (t))

` 2 [y 1 ] 1 (t) + ` 2 [y 2 ] 2 (t) = b 0 (y 1 (b) 1 (t) + y 2 (b) 2 (t)) b 1 (y 1 0 (b) 1 (t) + y 2 0 (b) 2 (t))

(6)

sisteminden elde edilir.

Teorem (3) (4) homogen BVP sadece belirgin çözüme sahip olsun. Bu du- rumda

1) (3) (4) homogen problemi için bir tek G (x; t) Green fonksiyonu vard¬r, 2) Homogen olmayan (1) ; (4) BVP nin tek y (x) çözümü

y (x) = Z b

a

G (x; t) f (t) dt: (7)

Sonuç (1) denklemi self adjoint (p 0 0 = p 1 ) olsun. Bu durumda

p 0 (x) y 00 + p 1 (x) y 0 + p 2 (x) y = 0 (8)

a 0 y (a) + a 1 y 0 (a) = 0 (9)

b 0 y (b) + b 1 y 0 (b) = 0

BVP sadece s¬f¬r çözümüne sahipse, bu durumda (8) (9) BVP için Green Fonksiyonu

G (x; t) = 1 c

y 1 (x) y 2 (t) ; a x t;

y 1 (t) y 2 (x) ; t x b;

burada

c = p 0 (t) W (y 1 ; y 2 ) (t) ve y 1 ; y 2 ; s¬ras¬yla,

p 0 (x) y 00 + p 1 (x) y 0 + p 2 (x) y = 0; y (a) = a 1 ; y 0 (a) = a 0

p 0 (x) y 00 + p 1 (x) y 0 + p 2 (x) y = 0; y (b) = b 1 ; y 0 (b) = b 0 IVP çözümleridir.

Örnek.

y 00 + y = 0

y (0) = y ( =2) = 0 problemi için bir Green fonksiyonu olu¸ sturunuz ve

y 00 + y = 1 + x (10)

y (0) = y ( =2) = 0

2

(3)

BVP yi çözünüz.

Çözüm y 00 + y = 0 denkleminin lineer ba¼ g¬ms¬z iki çözümü y 1 (x) = cos x ve y 2 (x) = sin x dir. (5) dan

cos t 1 (t) + sin t 2 (t) = 0 sin t 1 (t) + cos t 2 (t) = 1

olup 1 (t) = sin t ve 2 (t) = cos t ¸ seklinde bulunur. Öte yandan (6) den

1 (t) = 0 ve 2 (t) = cos t bulunur. Böylece Green fonksiyonu G (x; t) = sin x cos t; 0 x t;

cos x sin t; t x =2

¸ seklinde elde edilir. (10) BVP nin çözümü f (t) = 1 + t olmak üzere (7) den,

y (x) = Z =2

0

G (x; t) (1 + t) dt

= Z x

0

( cos x sin t) (1 + t) dt + Z =2

x

( sin x cos t) (1 + t) dt

= 1 + x cos x (1 + =2) sin x bulunur.

Örnek.

y 00 y = 2 sin x y (0) = 0; y (1) = 2

probleminin çözümünü Green fonksiyonu yard¬m¬yla bulunuz.

3

Referanslar

Benzer Belgeler

(1) lineer sisteminin (0; 0) kritik noktas¬n¬n kararl¬ olmas¬ (3) karakteristik denkleminin her iki kökünün pozitif olmayan reel k¬s¬ml¬olmas¬.. ile ve

(4) denklemine (1) sistemine ili¸ skin karak- teristik denklem denir... cebirsel

Bir açının trigonometrik oranlarından herhangi birisi biliniyorken bu açının diğer trigonometrik oranları, dik üçgen yardımıyla bulunabilir.. bölgede

standart en küçük kareler yöntemi ile bir aral¬k üzerinde verilen herhangi bir sürekli fonksiyona daha basit fonksiyonlarla uygun yakla¸s¬mlar¬n nas¬l

LÜL EKİM KASIM ARALIK OCAK ŞUBAT MART NİSAN MAYIS HAZİRAN TEMMUZ AĞUSTOS.. Sınıfların tertip ve

Güzellik yarışmasında finale kalan 10 güzel- den önce 5'i elenecek sonra kalan 5 güzelden birinci, ikinci, üçüncü güzeller seçilecektir. 12 kişi 4'er kişilik

[r]

S¨ ureklilik ile ilgili teoremlerimizden, f , tanım k¨ umesi R olan s¨urekli bir fonksiyondur... f, 0 da tanımsız oldu˘ gu i¸cin