Teknesyum-99 m SestaMIBI Gated SPECT ile

Türk Kardiyol Dern Arş 1997; 25:349-354

Teknesyum-99 m SestaMIBI Gated SPECT ile

Aynı Anda Stres Miyokard Perfüzyonunun,

Bölgesel Ventrikül Fonksiyonunun ve Miyokard

Canlılığının Değerlendirilmesi

Dr. Selçuk GÖRMEZ, Dr. Metin GÜRSÜRER, Dr. Haldun AKGÖZ, Dr. Turgut

SİBER,

Dr. Tolga DOGRU, Doç. Dr. Kemal

YEŞİLÇİMEN,

Dr. Birsen ERSEK

Prof D r. Siyami Ersek

Göğüs Kalp Damar Cerrahisi Merkezi, istanbul

Ö ZET

Stres pelfiizyon ve islirahat fonksiyonlan n stres

sırasmda

injekte edilen teknesyum-99m sestaMIBI'mn gated SPECT (single fo

ton

emisyon kompiitarize tomografi)

kaydıyla

aym anda

değerlendirilmesi

mümkündür.

Çalışmamızın

birinci

amacı

sol ventrikiil duvar hareket ve

kalmlaşması­

m değerlendirmek

üzere tek injeksiyon, tek kaya ile

yapı­

lan

stres pe1jüzyonlistirahat fonksiyon Tc-99m sestaMIBI- gated SPECT protokolu ile ekokardiyografiyi

karşılaştır­

mak, ikincisi ise bu

protokolwı

pe1jüzyon defekt tiplerinin ve

canlıfığ

m saptanmasmda klasik stres/istirahat

çalışma­

lanna alr emarif. geçerli bir yöntem olup

olmadığmı

tayin etmektir.

Çalışmaya

rastgele 29 olgu dahil edildi. Klasik stres/istirahat SPECT

çalışması

olarak islirahat T

/-

201/stres

Tc-99nı

sestaMIBI (dua/-izotop SPECT) proto- kolu

kullanıldı.

SestaMIBI-gated SPECT

çalışmalan

stres pe1jiizyon , islirahat duvar hareketleri ve duvar

kalmlaş­

nıası açısmdan değerlendirildi.

Gated SPECT ve ekokar- diyografi arasmda duvar hareketi

(%

74, kappa=0.44, p<O.OOJ) ve duvar

kalıniaşması (%

73, kappa

=0.43,

p<O.OOJ)

açısmdan

iyi derecede segmental skor uyumlu-

tuğu saptandı.

Miyokard infarktüsü

geçirmemiş

15 olguda stres sestaMIBI-gated SPECT ve dual-izotop SPECT yön- temi arasmda reversibi/ile uyumu miikemmel bulundu

(%

98, kappa=0.98, p<O.OOOJ ). Daha önce mi yokard inf ark-

tüsıl geçirmiş

14 olguda ise her iki yömem arasmdaki uyum, miyokard infarktüsii geçirmeyenlerdeki kadar yük- sek

değildi (%

88, kappa=0.80, p<O.OJ ).

Çalışmamızlll sonuçları

sestaMIB/-gated SPECT yönteminin klasik stres/istirahat göriintülemenin yerini

alabileceğini öne sü-

ren

araştırmalan

desteklemektedir. Özellikle daha önce miyokard infarktiis ii

geçirmemiş

olgularda sestaMIBI-ga- ted SPECT yöntemi klasik stres/istirahat miyokardiyal

pe1fiiıyon çalışmalanna

bir altematif olabilir. Böyle ol-

gularda ayn bir islirahat pe1jiizyon çalışması yapılması­

na gerek kalmayacak, gama kamera göriimüleme süresi yanya inecek ve maruz

kalınan

radyasyon dozu

aıalacak­

tır.

Ancak nonreverzibl defekt veya atenüasyon

artıfaklı

Alındığı tarih: 27 Şubat 1997, revizyon 15 Nisan 1997

Bu çalışma 16-20 Ekim 1996 tarihlerinde Antalya, Belek'de Türk Kardiyoloji Derneğinin düzenlediği 12. Ulusal Kardiyoloji Kong- resinde paster bildiri olarak sunulmuş ve "Günün Posıeri" ödülü- nü kazanmıştır.

Yazışma adresi: Dr. Selçuk Görmez A-cıbadem cad. Raufpaşa Sok. Halitbey Apt. 9/3 Kadıköy, 81020, Istanbul

Tel: (O 216) 325 08 79

şiiphesi

varsa buna islirahat Tl-201 pe1j

iizyon çalışması­

m

n eklenmesi zorunludur.

A

naht

ar k elim e/er: SestaMIBI-gated SPECT , dual-izotop miyokardiyal pe1jiizyon göriintiileme, ekokardiyografi.

Teknesyum-99m (Tc-99m) sestaMIBT'nin gated

SPECT

kaydı,

tek bir

çalışma

ile

miyokard perfüz-

yonunun ve

fonksiyonlarının aynı

anda

değerlendi­

rilmesine o

lanak veren bir yöntemdir (1-3). Stres per-

füzyon

çalışmalarında

sestaMIBI pik egzersiz

sıra­

sında enjekte edilir ve 30-60 dakika sonra kayıt

ya-

pılır.

Böylece egzersiz

sonrası gated SPECT

ile

İsti­

rahat halindeki duvar hareketleri

hakkında

bilgi e

lde edilir.

Chua

ve arkadaşları gated

SPECT

ve s

tres

sestaMIBI perfüzyon-istirahat fonksiyonu kombinas- yonu ile iskeminin gösterilebileceğini belirtmişlerdir (4).

Buna göre sestaMIBI'nin tek

bir injeksiyonunda, stres

perfüzyon defekti bölgesinde

isıirahat duvar

hareketlerinin normal

ya

da normale

yakın olması

reversibiliteyi yani iskemiyi

göstermeye imkan vere- bilmektedir. Çalışmamızın

birinci

amacı, sol ve

ntri-

kül duvar

hareketleri ve

kalıniaşmasını değerlendir­

mek üzere stres perfüzyon/istirahat Tc-99m

sesıaMI­

BI-gated SPECT

protokolu

ile ekokardiyografiyi

karşılaştırmak, ikincisi

ise bu pro tokolun perfü

zyon

defekt tiplerinin

ve canlılığın saptanmasında klas

ik

stres/is

tirahat

çalışmalarına alternatif, geçerli

bir

yöntem olup olmadığını

tayin etmekt

ir.

MA TERYEL ve METOD

Çalışmaya Şubat-Nisan 1996 tarihleri arasında Siyam i Er- sek Göğüs Kalp ve Damar Cerrahisi Merkezi Nükleer Kar- diyoloji laboratuvarına başvuran 24'ü erkek. S'i kadın top-

lanı 29 olgu (ortalama yaşları 65±13 yıl) alındı. 14 olguda anamnez ve EKG bulgularına göre daha önce geçirilmiş

miyokard infarktüsü vardı. 5 olguya ise daha önce koroner

Tiirk Kardiyol Dt>rn Arş 1997; 25:349-354

bypass cerrahisi uygulanmıştı. SPECT kayıtları iki detek- törlü düşük enerjili yüksek rezolüsyonlu kollimatörü olan kamera ile (Elscint, APEX SPX) 64x64 matriks, 1.33 zo- om ve 180° sirküler yörüngede alındı. Çalışma protokolu daha önce Chua ve Herman tarafından tanımlanan stres sestaMIBI-gated SPECT <4> ve ^isıirahat Tl-201/stres sesta- MIBI <S> (ayrı kayıt dual-izotop SPECT) protokolunun mo- difiye edilmesi ile oluşturuldu. Tüm olgulara ilk önce isıi­

rahat halinde 2.5-3.5 ^ınCi Tl-201 verildi ve 15 dakika sü- reyle klasik SPECT kayıt alındı. Ardından treadınili testin- de pik egzersiz sırasında 20-30mCi Tc-99m sestaMIBI in- jeksiyonu yapıldı. 30-60 dakika sonra sestaMIBI-gated SPECT kayıtları her kardiyak siklus için 16 frame ve 3°'de bir 25 saniye süreyle alındı. Bu çalışmadan hemen sonra tüm olgulara ekokardiyografi (Vingmed CFM 750 aleti ile) uygulandı. Standart parasternal uzun ve kısa eksen ile apikal dört ve iki boşluk görüntüleri alındı. İstirahat Tl- 201 görüntülerde minimal reverzibilite gösteren ya da hiç reverzibilite göstermeyen perfüzyon defekti olan olgulara geç Tl-20 1 istirahat-redistrübisyon (24 saat) çalışması ya-

pıldı.

Stres sestaMIBI perfüzyon ve gated SPECT (stres perfüz- yon/istirahat fonksiyonu) görüntüleri iki ayrı uzman tara-

fından isıirahat redistrübisyon Tl-201 ve ekokardiyografi

sonuçları bilinmeden okundu. Stres perfüzyonunu ^değer­

lendirrnek üzere sol ventrikül miyokardı 20 segmente bö- lündü ve radyoaktif tutuluma göre 5 puanlık (O:normal, 1 :hafifçe azalma, 2:orta derecede azalma, 3: belirgin azal- ma, 4: radyoaktif tutulum yok) skorlama sistemi kullanıldı

<4-7>. Apikal, midventriküler ve bazal bölgelerde kısa eksen

dilimleri altışar segmente bölündü, vertikal uzun eksen di- liminde ise iki apikal segment değerlendirmeye alındı. Ga- ted SPECT görüntüleri perfüzyon görüntülerine benzer şe­

kilde okundu. Duvar hareketleri aynı 20 segment için 4

puanlık skala ile (3: normal duvar hareketi, 2: hafif hipoki- nezi, 1: ağır hipokinezi 0: diskinezi/akinezi) skorlandı. Du- var kahnlaşması ise sistolde miyokardiyal radyoaktivite tutulumuna göre (3: normal, 2: kalınlaşmada hafif azalma, 1: kalınlaşmada belirgin azalma ve 0: kalıniaşma yok) vi- züel olarak değerlendirildi (4.5.8)_ Radyoaktivite tutulumu

olmaması nedeniyle fonksiyonların değerlendirilmesinin

mümkün ^olmadığı olgularda bu segmentlerdeki duvar ha- reketi ve kalınlaşmasına "O" puan verildi. Belirgin stres perfüzyon defekti (perfüzyon skoru ~2) ile beraber duvar hareketi ve duvar kalıniaşması hafif azalmış veya normal (duvar hareketi ve kahnlaşma skoru ~ 2) olan segmentler- de stres perfüzyon defektieri reverzibl olarak kabul edildi.

Klasik stres/istirahat SPECT çalışınası olarak isıirahat Tl- 201/stres Tc-99m sestaMIBI (dual-izotop SPECT) proto- kolu kullanıldı. Stres. isıirahat ve redistribüsyon görüntü- leri yukarıda belirttiğimiz 5 puanlık sistem ile aynı şekilde

(0: normal, 4:radyoaktif madde tutulumu yok) puanlandı.

Belirgin stres perfüzyon defekti (perfüzyon skoru 2 veya 3) ve isıirahat veya geç redistribüsyon skoru :51 olduğunda

ya da stres skoru ve isıirahat skoru :52 ise stres perfüzyon defektieri reverzibl olarak yorumlandı <⁴

> .

Ekokardiyografi nükleer çalışmaların sonuçlarını bilmeyen iki uzman tarafından okundu. Ekokardiyografik skorlar ile

kıyaslamak için gated SPECT segmentler ekokardiyogra- fik segınentlerle aşağıdaki şekilde karşılaştırıldı: a) bazal ve midventriküler segmentlerle bazal ve midventriküler ekokardiyografik segmentler b) vertikal uzun eksen ante-

roapikal ve inferoapikal segmentler le ekokardiyografik an- teroapikal ve inferoapikal segmentler c) apikal kısa eksen inferoseptal segmentle ekokardiyografik apikal septal seg- ment d) apikal kısa eksen anterolateral segmentle ekokar- diyografik apikal lateral segment. Her iki yöntem ile sol ventrikül fonksiyonlarını karşılaştırmak üzere 16 segmen- tin skor toplamından global duvar hareketleri ve duvar ka-

lınlaşması skorları hesaplandı.

İstatistiksel analiz: Stres sestaMIBI-gated SPECT ile eko- kardiyografi ve dual-izotop perfüzyon SPECT protokolu

arasındaki uyumluluk kappa istatistiği, korelasyon ise Pe- arson's korelasyonu kullanılarak değerlendirildi. Tüm he- saplamalar SPSS (v.5.0) istatistik yazılımı ile yapıldı.

BULGULAR

Yirmidokuz olguya hem ekokardiyografi, hem de gated sestaMIBI SPECT uygulandı. İki olguda eko- kardiyografi yetersiz görüntü kalitesi nedeniyle yo- rumlanamadı. Bu olgular sadece sestaMIBI-gated SPECT ile dual-izotop perfüzyon yöntemlerinin kar- şılaştırrnasıyla değerlendirmeye alındılar.

Gated SPECT ve ekokardiyografinin ventrikül fonksiyonları yönünden karşılaştırılması: Her iki yöntem arasındaki segmental skor uyumluluğu duvar hareketinde % 74 (kappa=0.44, p<0.44, p<O.OO 1 ).

duvar kahnlaşmasında % 73 (kappa=0.43, p<O.OO 1) olarak saptandı. Yapılan subanalizde miyokard in- farktüsü geçirmemiş olgularda her iki yöntem ara- sındaki segmental skor uyumu % 87 iken, miyokard infarktüsü geçirmiş olgularda % 64 olarak bulundu.

Segmentlerin en fazla bir puan fark edecek şekilde yapılan karşılaştırılmasında ise skor uyumu duvar hareketi için % 90 olarak saptandı. Her iki yöntem ile global duvar hareketi (r=0.93, p<O.OOO 1) ve du- var kalıniaşına (r=0.97, p<O.OOO 1) skorlan arasında­

ki korelasyon mükemmeldi (Şekil 1 ve 2).

Stres sestaMIBI-gated SPECT ve dual-izoıop per- füzyon SPECT yönteminin reversibilite yönünden karşılaştırılması: Daha önce ıniyokard infarktüsü ge- çirıneıniş 15 olguda iki yöntem arasındaki uyumlu- luk normal segmentlerde olduğu gibi reverzibl seg- mentlerde de mükemmeldi (% 98, kappa=0.98, p<O.OOO 1) (Tablo 1 ). Ancak daha önce mi yokard in- farktüsü geçirmiş 14 olguda reverzibl segmentler için her iki yöntem arasındaki uyumluluk infarkı ge- çirmemiş olgulardaki kadar yüksek (% 88, kappa:

0.80, p<O.OI) değildi (Tablo 2). Stres sestaMIBI-ga- ted SPECT yöntemiyle gözlenen nonreverzibl de- fektlerin % 22'si dual-izotop SPECT ile reverzibl de-

S. Görmez t•e ark.: Tc-99m SestaMIBI Gated SPECT ile Aynı Anda Stres Miyokard Pe1fjizyonu

G A T E D

s

E

s

T A M

ı

B

ı

s

p E

c

T

20 EKOKARDIYOGRAFI

30

.. _{.. •} ^·,

r= 0.93 n=29

p

<o.oooı 40

••• •

50

Şekil I. Gated SPECT ve ekokardiyografi yöntemi ile global du- var hareketi skorları arasındaki korelasyon. Bazı noktalar birden fazla olguyu yansıtmaktadır.

G

A

•

T

•:

E

_• •

D

•

40

• •

s

E

_• • ^• •

s

_{T A}

•• • ^•

M ³⁰

ı

B ı

[r =0.97

s

₂₀

^{n =29}

p

[ıı <o.oooı

E

c

T 10

10 20 30 40 50

EKOKARDIYOGRAFI

Şekil 2. Gated SPECT ve ekokardiyografi yöntemi ile global du- var kahnlaşması skorlan arasındaki korelasyon. Bazı noktalar bir- den fazla olguyu yansıtmaktadır.

fekt,

reverzibl

defektierin ise %

32'si

nonreverzi bl defekt olarak

saptandı. Her iki yöntemle olgu başına düşen

reverzibl

segment sayıları arasındaki korelas-

yon

(Şekil: 3 ve 4) miyokard infarktüsü geçirmemiş

olanlarda yüksek (r=0.91, p<O.OOOl

), geçirmiş

olan- larda ise

zaytftı (r=0.64, p<O.O

1

).

TARTIŞMA

Çalışmamızın sonucunda elde ettiğimiz bulgular, miyokard perfüzyonunun ve fonksiyonunun aynı an- da değerlendirilmesinde tek

injeksiyon ve

kayıt ile

yapılan Tc-99m sestaMIBI-gated

SPECT yöntemi-

nin klasik stres/istirahat görüntülerneye alternatif bir

G A T E D

s

E

s

T

r

A

f

s

p E

c

T

•

4

•

•

~

o

2 4 6

STRES MIBı-IST1RAHAT TAL YUM

•

r= 0.91

n=l5

[p<o.ooı

8 10 12

Şekil3. Mi yokard iııfarktüs geçimıeıniş olgularda stres sesta MI- BI-gated SPECT ,.~ dual-izotop SPECT yöntemleriyle olgu başı­ na düşen re ver 11hı segment sayıları arasındaki korelasyon. Bazı noktalar binkıı latla olguyu yansıtmaktadır.

G A T E D

s

E

• •

s

₄

T

•

A M

ı

B 2

ı

s

p

E

•

c

T

-2

o

2 4

STRES MIBI-ISTIRAHAT TAl YUM 6

•

r= 0.64 n=l4

ıı<o.oı

8 10

Şekil 4: Miyokard infarktüsü geçimıiş olgularda stres scstaMIBI- gated SPECT ve dual-izotop SPECT yöntemleriyle olgu başına düşen reverzibl segment sayıları arasındaki korelasyon. Bazı nok- talar birden fazla olguyu yansıtmaktadır.

yönte

m

olabileceğini öne süren araştırmaları destek- lemektedir (4.9).

G

ated SPECT ve ekokardiyografinin ventrikül fonk-

siyonlarının değerlendirilmesi yönünden karşılaştı­

rılması:

Gated SPECT ve ekokardiyografi ile duvar hareketi vizüe

l olarak sistol sırasında miyokardın

içe

doğru

yer

değiştirmesiyle anlaşılabilmektedir.

Gatcd SPECT ile duvar hareketini ve

kalıniaşmasını değer­

lendire bilmek için sistol

sırasındaki radyoaktivitede- ki artma

derecesini

değerlendirdik. Ancak

bunun

için sol ventrikül

duvarının dış

yüz çizgilerinin

yete-

rince be

lli olması

gereklidir. Ciddi perfüzyon de

fekt- Ierinde (skor 3 veya 4) miyokardın görülmesi zorlaş-

Tiirk Kardiyol Dem Arş /997; 25:349-354

Tablo 1. Miyokard inrarktüsü geçirmemiş olgularda reversi- bilite yönünden dual-izotop SPECT ve stres sestaMIIH-gated SPECT arasındaki segmental uyumluluk

Dual-İzotop SPECT

Stres SestaMIBI Gated SPECT

NRM REV NR

NRM

245

o o

Kesin uyumluluk:% 98, kappa=0.98, p<O.OOOJ NRM: normal, REV: reverzib/, NR: nonreverzibl

REV NR

o o

8

5

9 3

makta ve gated SPECT ile

fonksiyonları değerlen­

dirmek

güçleşmektedir.

Bu nedenle%

12

segmentte segmental fonk siyonlar

yorumlanamadı.

Her iki yöntemi bölgesel sol

venırikül fonksiyonlarını

de-

ğerlendirmek

için

karşılaştırdığımızda

elde

ettiğimiz

istatis tiksel

değerler

daha önce bildirilen sonuçlara

(4,9-11) yakın

ancak daha

düşük

idi

(Şekil

1,2).

Yapı­

lan subanalizde miyokard infarktüsü

geçirmemiş

ol- gularda her iki yöntem

arasındaki

segmental skor uyumu % 87 iken, miyokard infarktüsü

geçirmiş

ol- gularda bu uyum % 64 idi. Segmentterin en fazla bir puan fark edecek

şekilde yapılan karşılaştırılmasında

ise skor uyum

u

duvar hareketi için % 90 olarak bu- lundu. Bunu gerek ekokardiyografik, gerekse gated SPECT

çalışmalarda

kantitatif analiz

yapılamaması­

na, görüntü düzlemlerinin

eşdeğer olmamasına

ve miyokard infarktüsü geçiren olgularda miyokardiyal

segmenılerin değerlendirilmesindeki

güçlüklere

bağ­

lamaktayız. Geliştirilen

kantitatif analiz

programları

ile daha yüksek uyumluluk

sonuçları

bildiren

çalış­

malar

yayınianmaktadır (12-14).

Stres

sesıaMIBI-gated

SPECT ve dual-izotop SPECT yönteminin perfüzyon yönünden

karşılaştı­ rılması: İstirahat

Tl-20 1 ile s tres sestaMIBI SPECT perfüzyon

çalışmasının

kombine edilmesi

(ayrı kayıt dual-izoıop

protokolu) Be rman ve ark.

tarafından

koroner arter

hastalığının tanınması,

perfüzyon ve

canlılığının değerlendirilmesinde

mükemmel bir du-

yarlılık,

özgüll ük ve normalite

değerleriyle

gösteril-

miştir (5).

Bu yö nte mde

başlangıç İstirahat

TI201 ça-

lışmasının

167-kcV fotopiklik

foıon saçılınıının ıek­

nesyumun 140-keV'Iik enerji

aralığına

etkisi ihmal edilebilir düzeydedir

(15).

Böylece iki

farklı

izotop

kullanılınasına rağmen

stres ve

İstirahat

perfüzyon

çalışmaları rahatlıkla kıyaslanabilmektedir. Yapılan çalışmalar

defckt t iplerinin

saptanmasında

dual-izo-

352

Tablo 2. Daha önce miyokard inrarktüsü geçirmiş olgularda reversibilite yönünden dual-izotop SPECT ve stres sestaMI- BI-gated SPECT arasındaki segmental uyumluluk.

Duai-İzotop SPECT

Stres SestaMIBI Gated SPECT

NRM REV NR

NRM

154

o o

Kesin uyumluluk:% 88, kappa=0.80, p<O.OJ NRM: normal, REV: reverzib/, NR: nonrever:ihl

REV NR

o o

39 18

15 54

top ve klasik stres/istirahat sestaMIBI

çalışmalan arasında

mükemmel bir uyumluluk

olduğunu

ortaya

koymuştur (16,17),

Bu nedenle

çalışmamızda stres

sesıaMIBI-gated

SPECT yöntemi ile

karşılaştırmak

üzere klasik stres/istirahat SPECT

çalışması

olarak

isıirahat

Tl-20

1/stres

sestaMIBI (dual-izo to p SPECT) protokolu

kullanıldı. SestaMIBI-gaıed

SPECT yönteminde injeksiyondan 30-60 dakika sonra gated SPECT

kayıtları alındığı

için duvar ha- reketinin

değerlendirmesi

egzersiz

sonrası isıirahat

fonksiyonuna

karşılık

ge

lmektedir. Dolayısıyla

tck bir injeksiyon ve

kayıt

ile hem stres perfüzyonunu, hem de

isıirahat fonksiyonlarını değerlendirmek

mümkün olabilmekted ir.

SestaMIBI-gated SPECT görüntü lerinde stres per- füzyon defekti ile birlikte normal veya hafif

azalmış

duvar hareketi (ya da

kalınlaşması)

olan

segmentler

reverzibl olarak

değerlendirilmiş ve geçerliliği

geç istirahat-redistribisyon Tl

-20

1 SPECT

kullanılarak

test

edilmiştir.

Geç isti ra hat-redistribi.isyon T l-20 1 yöntemi gerek

canlı,

gerekse hiberne miyokard böl- gelerini yüksek bir

doğruluk oranıyla

ortaya koyabii-

ınektedir (18).

Nonreverzibl

defekı

gösteren segment- le rdeki reverzibilite dual-izotop protokol unun

ardın­

dan geç istirahat-redistribüsyon

çalışmasıyla, isıira­

hat Tl-201

(19)

ya da stres/istirahat

sestaMIBI (20)

yöntemlerine göre daha yüksek bir oranda saptana- bilmektedir.

İstirahat/stres sestaMIB

I

çalışmalarının

miyokard

canlılığını değerlendiımede

redistribi.isyon

özelliğinin olmaması

nedeniyle yetersiz

kaldığı

bil-

dirilmiştir (5.15). Çalışmamızda

daha

önce

miyoka rcl infarktüsü

geçirmemiş

olgularda stres scstaM IBI-ga- ted SPECT ve dual-izotop SPECT yöntemle ri ara-

sında

gerek normal segmentleri, gerekse perfüzyon

defektindeki reverzibiliteyi yan i

iskcnıiyi

göstermc-

leri

açısından

mükemmel bi r

y~mluluk bulunduğu-

S. Görmez ve ark.: Tc-99m SestaMIBI Gated SPECT ile Aynı Anda Stres Miyokard Pe1füıyom1

nu

saptadık

(Tablo 1,

Şekil

3). Bu grup olgularda

beklenebileceği

üzere nonreverzibl defektler

sık (%

5.6)

değildL

Ancak daha önce infarktüs

geçirmiş

ol- gularda reverzibilite yönünden her iki yöntem ara-

sındaki

uyumluluk miyokard infarktüsü

geçirmemiş

olanlar kadar yüksek

değildi

(Tablo 2,

Şekil

4). Bu- nunla birlikte stres sestaMIBI-gated SPECT'in bir is- tirahat

çalışması olmaksızın

hafif-orta derecede per- füzyon defekti ve normal duvar hareketi olan olgu- larda iskemiyi atenüasyondan

ayıramaması

önemli bir dezavantaj olarak

karşımıza çıkmaktadır.

Stres sestaMIBI-gated SPECT ile nonreverzibl olarak göz- lenen defektierin

%

22's inin dual-izotop SPECT (is- tirahat Tl-201/stres sestaMIBI)

çalışmasında

re ver- zibl olarak

saptadık.

Bu segmentler için ekokardi- yografik bulgular gated SPECT ile orta düzeyde bir uyumluluk

(%

67) gösteriyordu. Serman ve Chua gated SPECT ile nonreverzibl olan segmentlerin du- al-izotop yönteminde reve rz ibl ola rak

saptanmasını,

bu bölgelerin kronik hipoperfüzyon nedeniyle hiber- nating durumda

olması

ile

açıklamakta

ve bu nede n- le gated SPECT ya da bir

başka

yöntemin

canlılığı

beklenenden daha az bir

şekilde gösterdiğini

öne sürmektedir

^(4).

Gated SPECT

canlı

a ncak hiberne miyokard bölgelerini skard an tam olarak

ayırt

ede- memektedir.

Gated SPECT ile reverzibl o larak saptanan segme nt- le rio

%

32'sini dual-izotop SPECT pe rfüzyon

çalış­

malarında

irreverzibl olarak gözledik. Bu segmentle- rio büyük

kısmı

orta

şiddetle

nonreverzibilite göste- ren segmentl erdi. Böyle segme ntlerde, ciddi nonre- ve rzibilite göstere nie rin te rs ine

canlı

mi yokardium ile skar dokusunun birlikte

bulunması

nedeniyle du- var hareketlerin in

korunduğu

ve bu y üzden gated SPECT ile reverzibl olarak

gözlendiği düşünülmek-

. tedir

(4.21.22).

Stres sestaMIB I-gated S PECT

çalış­

ması

tek

başına canlılığı

tam olarak göstermekte an- cak

bunları yanlışlıkla

iskemi olarak

saptamaktadır.

Bu nedenle daha önce miyokard infarktüsü

geçirmiş

olgularda

İstirahat

perfüzyo n

çalışması

da

yapılmalı­

dır.

Tl-201 ile nonreverzibl olarak gözlenen ancak gated SPECT ile normal duvar hareketi saptanan de- fektlerde ikinci bir

olası

neden ise

yumuşak

doku atenüasyon udur. K lasik

İstirahat/stres

sestaMIBI yöntemindeki gerçek nonreverzibl defektieri atenü- asyon

artefaktlarından ayırdetmede

gated SPECT'in

yardımcı olabileceği gösterilmiştir (23). Çalışmamı­

zın sonuçları

sestaMIBI-gated SPECT yönteminin

klasik stres/is tirahat görüntülemenin yerini alabile-

ceğini

öne süren

araştırmaları

desteklemektedir.

Stres

sırasında

injekte edilen sestaMIBI ile

yapılan

gated SPECT bölgesel

fonksiyonları değerlendirme­

de ekokardiyografi ile iyi bir korelasyon göstermek- te ve perfüzyon SPECT için ek bilgi

sağlamaktadır.

Tek injeksiyon, tek

kayıt

ile

yapılan

stres sestaMIBI- gated SPECT yöntemi ile klasik s tres/istirahat gö- rüntüleme (dual-izotop SPECT)

arasında

reversibili- te uyumunun mükemmel

olması n~deniyle

özellikle daha önce miyokard infarktüsü

geçirmemiş

olgular- da bu yöntem klasik stres/is tirahat miyokardiyal per- füzyo n görüntülemesinin yerine kullanabilir. B öyle olgularda

ayrı

bir

İstirahat

perfüzyon

çalışması

ya-

pılmasına

gerek kalmayacak, gama kame ra görüntü- leme süresi

yarıya

inecek ve maruz

kalınan

radyas- yon dozu

azalacaktır.

Ancak atenü(lsyon

artefaktı şüphesi

veya nonreverzibl defekt varsa buna

İstirahat

perfüzyon

çalışmasının

ekle nmesi zorunludur.

KAYNAKLAR

1. Sochor H, Huber K, et al: Assessmcnt of nıyocardial

perfusion and wall motion by the new perfusion agent Tc- 99m sestamibi and SPECT. (Abstract). Eur Heart 1 1988;

9: 1-364.

2. Sporn V, Perez-Balino N, Holman BL, et al: Simulıa­

neous measurement of ventricular function and myocardial perfusion using the technetium-99m isonitriles. Clin Nucl Med 1988; 13:77-81.

3. Jones RH, Borges-Neto S, Potts JM: Sinıulıancous

measurement of myocardial perfusion and ventricular function during exercise from a single of tcchnetium-99m sestamibi in coronary artery disease. Anı J Cardiol 1990;

66: 68E-71 E.

4. Chua T, Kiat H, Gerınano G, et al: Gated technetium- 99m sestamibi for simulıaneous assessment of stress nıyo­

cardial perfusion, postexercise regional vcnıricular functi- on and myocardial viability: correlation with echocardiog- raphy and rest tallium-20 1 scintigraphy. 1 Am Co ll Cardiol 1994; 23: 1107-14.

S. Berman DS, Kiat H, Friedman J, et al: Separate ac- quisition rest thallium-20 1/stress Tc-99ın sestamibi dual- isotope myocardial perfusion SPECT: a elinical study. 1 Am Coll Cardiol. 1993; 22: 1455-64.

6. Kiat H, Herman D, Maddahi Jet al: Late rcvcrsibility of tomographic myocardial Tl-20 1 defects: an accurate

nıarker of nıyocardial viability. J Anı Coll Cardiol 1988 12: 1456-1463.

7. Palmas W, Friedman JD, Diaınond GA et al: Inerc- mental value of sinıulıaneous assessmcnı of nıyocardial

function and perfusion with technetium-99m sestamibi for prediction of extent of coronary artery disease. J Anı Co ll Cardiol 1995; 25: 5 1024-31.

Tiirk Kardiyol Dem Arş 1997; 25:349-354

8. Cooke CD, Garcia E. Folks RO. Ziffer JA: Myocardi- al thickening and phase analysis from Tc-99m sestamibi multipl gated SPECT: development of nonnal li mi ts (abs-

tacı). L N uel Med 1992; 33: 926.

9. Jones RH, Borges-Neto S, Potts JM: Simultaneous measurement of myocardial perfusion and ventricular function during exercise from a single of technetium-99m sestamibi in coronary artery disease. Am J Cardiol 1 990;

66: 68E-71 E.

10. Chua T, Kiat H, Maurer G, Germano G, Van Train K, Friedman J, llerman DS: Simultaneous assessment of stres perfusion and postexercise rest wall motion using ga- ted SPECT acquisition of stres-injected technetium-99m sestamibi: Correlations with echocardiography and rest-re- distribution thallium scintigraphy. J Am Coll Cardiol

1994:23:1104-1111.

ll. Boucher CA, Wackers FJTh, Zaret BL, Mena lG and the Multicenter Cardiolite Study Group: Techneti- um-99m sestamibi myocardial imaging at rest for assess- ment of myocardial infaretion and first-pass ejection frac- tion. Am J Cardiol 1991; 69: 22-27.

12. Marcassa C, Marzullo P, Parodi O, Sambucetti G, L'Abbate A, et al: A new method for noninvazive quanti- tation of segmental myocardial wall tlıickening using 99mTc-2-metoxy-isobutyl-isonitrilc scintigraphy: results in normal subjccıs. J N uel Med 1990; 31: 173-177.

13. Ziffer JA, Cooke CD, Folks RO, La Pidus AS, Alaz- raki NP, Garcia EV: Quantitative myocardial thickening assessed with sesıanıibi: elinical evaluatioıı of a counı-ba­

sed method (Absıracı). J N uc Med 1991; 32: 1006.

14. Kiat H, Gerınano G, Van Train K, et al: Quantitati- ve assessment of plıoton spillover in sinıultaneous rest Tl- 20 1/stress Tc-99m sestamibi dual-isotope nıyocardial per- fusion SPECT (abstract). J N uel Med 1992; 33: 854.

IS. Berman DS, Kiat

H,

Van Train K, Friedman JD, Wang FP, Gerıııano G: Dual-isotope Myocardial Perfusi- on SPECT W ith rest Thallium-20 1 &Stres Tc-99nı Ses ta-

354

mibi. Cardiology Cliııics, Nuclear Cardiolgy Issue. (Ed.

Mario Verani) W.B. Saunders. 1994.

16. Friedman J, Van Train K, Kiat H, et al: Simultane- ous dual-isotope rest/stress myocardial perfusion scintig- raphy. A feasibility study (abstract). J Am Coll Cardiol

1991: 17 (Supppl A): 390A

17. Kiat

H,

Friedman J, Van Train K, et al: Simultane- ous rest Tl-201/stress Tc-99m sestamibi dual-isotope myo- cardial perfusion SPECT: a pilot study (abstracı): J Nucl Med 1991; 32: 1006.

18. McCallister BD, Clements IP, Hauser MF, Gibbons RJ: The value of24-hour imagesafter rest tlıallium iııjec­

tion (abstract). J Anı Coll Cardiol 1993, 21 (Suppl A):

222A.

19. Kiat H, Biasio Y, et al: Frequency of reversible res- ting hypoperfusion in patients undergoing rest Tl- 201/stress Tc-99m sestamibi separaıe acquisiıion dual-iso- tope myocardial perfusion SPECT (abstracı). J Am Coll Cardiol 1993: 21: 222A.

20. Matzer L, Kiat H, Chen M, et al: Comparison of se- parate acquisiıion dual-isotope SPECT including Iate re- distribution imaging with rest/stress Tc-99m sestamibi SPECT for rest defect size and reversibiliıy patterns (abs- tract). Circulation 1992: 86 Suppl I: I-50520.

21. Perrone-Filardi P, Bacharach SL, Dilisizian V, et al: Metabolic evidence of viable nıyocardium in regioııs witlı reduced wall ıhickness and abseni thickening in pati- enis with ehronic lcft ventricular dysfunction. J Anı Coll Cardiol 1992: 20: 161-8.

22. Cuocolo A, Pace L, Ricciardelli B, et al: ldentificati- on of viable myocardium in paıients w ith chroııie coronary artery disease: comparison of thalliunı-20 1 scintigraphy with reinjection and Tc-99nı-meıhoxy-isobuıyl isonitnile.

J Nucl Med 1992; 23: 505-11.

23. DePuey EG, Rozanski A: Gatcd Tc-99m sestamibi SPECT to charactcrize fixed defects as infarcı or arıifact

(abstract). J Nucl Med 1992: 33:927.