A. O. Vet. Fak. Derg.
40 (3): 406-412 1993
YENİ DOGMUŞ BUZAGILARDA GLİKoz VE İNSÜLİN DÜZEYLERİ
Nesrİn Sulu! D. Ali Çmar2
The levels of gluc:l'se and İnsulin of the newborn Hoı••teİn calves.
Sunımary: In this study, the levels of glucose and insulin were measurcd
in Holstein calves from birth to 12 weeks of age eve~y week at the Ankara
Universi~y Veterinary Faculty experimental-research and application farm.
The serum glucose and insulin values ranged betweett 62 to 148 mg / dı
and 12 to 105 {lu / ml, respectively. In 2 dayold calves, the üvel
~f
glucuseand insulin were increased by colostrtlm (mean 108.2, 42.3). The glucosc and
ins/din values gradually decreased af ter 7 week of age. The araraged ı'alues
were estimated as 92.50, 82.3, 101.66, 91.7, 91.7, 97.4, 77.4, 7G. 5,
72.2, 80.05, 78.3, 77.2 mg / dı for glucose levels and 39. O, 40.2, 45.8,
40.8,38.3,40.1,39.5,36.9,36.1,37.8,32.6, 32.0 {tu/ml for
insulin levels of calves in weeks 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11 and 12 res-pectively. In calves, the levels of glucose and insulin were reverse£y proportional
to their ages.
Özet: Bu çalışmada, Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi, Deneme
-Araştırma ve Uygulama çiftliğindeki Holstayn ırkı buzağılarda doğumdan
12. haftaya kadar her hafta serum glikoz ve insülin diizC)'lerine bakıldı.
Serum glikozu 62 ile 148 mg / dı, insülin ise
ı
2 ile 105 {lu / mlara-sında değiştı. Kolostrumun etkisi ile 2 günlük buzağılardaki gliko::. ve insiilin düzeyleri arttı (ortalama 108.2, 42.3). Glikoz ve ir/sülin düzC)'leri 7. haftadan
sonra yavaş yavaş düştü. Haftalara göre sıras1)'la ortalama olarak gliko;;,
düzeyleri 92.5,82.3,101.66,91,7,91.7,97.4,77.4,76.5,72.2,
80.05, 78.3, 77.2 mg / dı, il/sülin düzeyleri ise 39. O, 40.2, 45.8, 40.8,
38.3, 40. 1, 39.5, 36.9, 36. 1, 37.8, 32.6, 32. O{lU/ ml bulur/du.
Buzağı-lardaki glikoz ve insülin düzC)'leri ile ,yaş arasında bir ilişki tespit edildi.
Giriş
Sağlıklı bir buzağının genetik özelliklerinin gösterdiği verim
düzeyine ulaşabilmesi için bu dönemde iyi beslenmesi gereklidir.
i Doç. Dr., A.Ü. Veteriner F~kültesi, Fizyoloji ,'nabilim Dalı, Ankara. 2 Arş. Gvl., Y Y.D. Veteriner Fakültesi, Fizyoloji Ani'.bilim D,',lı, V~n.
YENİ DOGMUŞ BUZAlilLARDA GLlKOZ VE İNSÜLiN DÜZEYLERİ 407
Buzağıların büyü tülmesinde yeti~tirnı.~ amaçları önemlidir. Yeni doğan bir buzağı damızlık amacıyla veya ileride genç: sı,ğır besisine alınmak üzere büyüıülür. Doğumdan sonra tüm buzağılar ilk 3 gün süreyle kolostrumla beslcnirler (13, 18). Buzağılarda erken sütten kesim damızlıklarda genellikle 16. hahana, genç sığır besisirı.e alı-nan.larda ise 12. haftada olma~;ına rağmen. son yıllarda çqitli metot-larla mmenin hızlı gcli~mesi sağlanarak sütten kesim 6-8 haftada mümkün kılmml~tır (I 8).
Buzağılarda nımenin gcli~mesi için doğumu izleyen 2.-:~. hal:' talarda yüksek sindirilme derecesine sahip kuvvetli yemler ilc ı;ok ıyı kaliteli kuru ot ana sütüne ilaveten verilmektedir (13, 18).
Süt emme dönemindd:i buzağıların büyüme ve geli]ınesi ıçm enerji gereksiniminin büyük bir çoğunluğu glikozdan sağlaıı.IL Ru.mcnin gdişl1'.t'si ilc birlikte sütten kesilen ruminandar ise cn.eı:ji i(;iI1UÇUC11 yağ asitleri ilc glikom kullanırlar (2). Glikoz siııjr
doku-nun, retinaI'.ın, gonadların, germinatil' epitdIerin ve bir dereceye kadar kalbin beslenmesi için gereklidir (G, 8, 15). Bu bakımdan süt buzağılarında glikoz seviyesinin belirli bir düzeyde kalması zOJur,hıdur. Kan glikoz düzeyinin ayarlanmasında ise karbonhidrat metaboliz-masına etkili hormonlar roloynamaktadır. Bu hormonlar içerisinde yer alan isülin, ruminantlarda propiyonat ve bütiratın, tek middi-lerde ise glikozu.n kandaki miktarına bağımlı olarak değişmektedir
(1, 3, 5, 9, iO, 12). Pankreasm Langerhans adacı klarındaki B lıüc-reIerinden salgılanan iEsülin, büyüme ve gelişmeyi ~ağlamada meta-bolizma üzeriıı.e etkisini, glikozun hücre içine ta~ınmasını, protein sentezini ve dokularda yağ birikimini artırarak yapmaktadır (1, 3,8, lO, 12).
'''eni doğmuş buzağıların metabolizmasında cncrJının glikoz-dan sağlandığı, karbonhidrat metabolizması üzerine glikoz ve ırl-sülinin oynaıliğı etkin rol bilinmektedir (i, 3, 5, 12). Bu çalı~mada ise tam yağlı sütle beslenen buzağılardaki glikoz ve insülin düzcy~ lerinin <tofaştırılması ve bu yolda literatüre katkıda bulul1J1laainaç-lanmışıır.
Materyal ve Metot
Bu çalı~'ma Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Deneme--Araştırma ve U ygulama çiftliğindeki yeni doğmuş Holstayn ırkı 21 adet buzağı üzerİnde yapıldı. Buzağılar doğumdan sonraki il k
NESRiN SULU - D. Ali ÇINAR
12 hafta süresince tam yağlı sütle beslendi. Rumenin gelişmesini
sağlamak <ımacıyla önlerinde sürekli olarak kaliteli kuru ot
bulun-dttruldu. Her hafta buzağılardan kan alınarak serumlan ayrıldı
ve -20'C'de derin dondurucuda saklandi. Glikoz miktarına
kolo-rimetrik yöntemle, Sigma diagnostik glikoz kiti cat. po 510(4-) ik
insülin düzeylerine ise radioimmunonsey (RIA) yöntemiyle,
Med-genix firmasının insülin kiti kod no 3012500(7) ik bakıldı.
Numune-ler paralel iki seri halinde (;alışıIdı.
Bulgular
Araştırma sonucunda elde ettiğiıniz semm glikoz ve insülin
düzeylerinin haftahıra (yaş) göre ortalamaları Tablo i, Şckil i ve
2'de verilmektedir.
Tablo i,Şekil i ve 2'de görüldüğü gibi insülin ve glikoz
düzey-leri 2 günlük buzağıIarda en yüksek değerde bulundu (ortalama
108.2 mg! dı 42.3 vu! ml). Buzağılar 7 haftalık olduktan sonraki
glikoz \'C imülin değerleri gittikçe yavaş yavaş düştü ve 12 haftalık
olduklarında ise değerleri, erginler için verilen. normal değerlere
ulaştı (ortalama 77.2 mg/dı, :12.0 !m/ml).
Tartışma ve Sonuç
Buzağıların sü tıc beslenme dönemlerinde, serum glikoz ve
in-sülin düzeylerini belirlemek amacıyla ele alınan bu çalışmada, yeni
doğmuş ve kolostrumla beslenenlerden elde edilen serum glikoz ve
insülin düzeylerinin, tam yağlı sütle beslenen buzağıIann senım
glikoz ve insulir değerlerinden daha yüksek olduğu literatürlere
paraıcı olarak bulundu (I I). Buzağııann serum glikoz ve insülin
düzeyleri 7. haftadan itibaren yavaş yavaş düşmeğe başladı.
Araş-tırmamızda elde edilen glikoz düzeyleri diğer araştırmacılan
des-tekler niteliktedir. :\'itekim Owens \'C ark. (I 2), Holstayn ırkı
buza-ğılarda glikoz düzeylerinin 75- i00 mg! dı, Petit ve ark. (14) ise
sütle beslenenlerde 80-140 mg! dı, süt ikame yemi ile beslenenlerde
ise 80--130 mg! dı arasında değiştiğini bildirmektedirler. Petit ve
ark.mn (14) tespitlerine göre buzağılardaki kan glikoz düzeyi tam
yağlı sütle beslendikten 2 saat sonra en yüksek değere (130 mg
i
dı)insülin ise 75 [LU
i
ml'ye ulaşmaktadır. Besin alımından 8 saat sonraise glikoz düzeyi 80 mg/dl'yc, insülin düzeyi de 5 iJ.uI ml'ye
Tal>lo: Yeni do(;muş buZH.ğllardaki glikoz \'e insülin düzeyleri Table: The levels of glucose and insıılin of the newborn calves
HAFTALAR i 3 .•. ;); 6 i 7 ; 8 : 9 ıo II
L
12 1----_- ....__..._[_.... 1_._ .•... : __ ._. __ .1__ . ... __ ' __4 _ 101.66 91.7 91.7 i 97.4 i 77 ..•. '76.5 : 72.2 80.05 78.3 77.2 22.03 16.2 17.8ı
28.(; : 9.5i
10.1 'i 5.6 17.5 18.2 9.0 64--148 67.137 70-100 L 68-144- ;"67-8G ; 67-90 . 67.83 63-IH 60-120 58-93 6 7 91 (i 77'87 7 7 1 15.8"-'-...0--:-8-
38."3"T4o.ı"'1
39.5 ..i3()~-!.36--:-ı37~8.-
'32.632.0
9.2 12.1 13.5 9.2: G.7 9.3; 7.1 .•...•. 5.8 5.2I
20-86 18-78 23-105 20..60 . 20-82 15---60; 17-14 2563 15..60 12-60 6 7 9: 6 7!718 7?
7__ i Ortalama değer Sd Standart sapma r Değişim sının n Grııp sayısı - -- -i- ~~2ün192~5--
82~3 Glikoz Sd 20.08 20.06 9.3 (mg/dı) r 86-139 66-110 62-105 n 8 8 8 --- --- _ .._--
- .----i 42 . 3 39. O "'0. 2 tnsülin Sd 7.8 ILI 8.3 (!J.u/ml) r n-80 15-70 20-!}() n 8 8 81.10 NESRiN SUL.U - D. ALi çıNAR 120 100 80 "o ... ol -Soo N O. ~
o
40Et.:~~,
2:~~RJ~~~E,;;:;JS~;~t
. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1011 12 ~ftalar Şckil 1. "'cni doğmnş bıınğılarda glikoz (lüzcv!t'ri, Figıır" I. Thc Icvds;of g!lIc'osi' in n"""bom e;d;;'"".'., ..,... o••--,-_ ••• ---. _••• _._ ••______.. :..:..if_~-.:...:... ..
ı-~.,,,,,,~~,~.:c.'>;""
.ic-';,~c' .; :., ...•• .:::•.e,.ıJ
20ıi~~"'''2;;?~iS~;}i~;e~ES;f:II;';~ri
i~:~=~~'=~::~!~.:.~TF~.T:Ör-j:~Z~;2..
.
o.':[EF£;ft~17;~1tC~~~i~~1~f;:}}~~~jj
1 2 3 4 5 6 7 8 910 11 12 Haftalar <:ckil 2, Yeni doğmtl~ bıı""gllarô" inswin düzeyleri.YENİ DOGMUŞ BUZA'GlLARDA GLIKOZ VE İNSÜLİN DÜZEYLERİ 41ı'
dÜ'zcylcrt snf"ikahı:c; y~mi 'ilc :hcSrdıel".Itrdei{cıali~ yuks'ek bulun-mU:~ti.ır(41):'
Ou1gi~:y
,,'e' ark. (16), erken sütten kt:sinleiı.buzağılar-daki .glikoz düzeyinin, sütle beslenenlerden daha düşük olduğunu ve
dtHı: ~ğif1ıl(ar'tışıriıh' sütİe bcsleüehler'kadar i);! ornıadI~lrli','. cıJen siitt~rt 'kesılc'ıi .buz~gilarda i.q~~'r';ırr.i~al 'fonksiyonlarİn" geIiştjgini
belirtmektedirler. Sing-h (IT, bufalo buzağılarındaki glikoz düzeyinin
85..::9'4
mg!
dı arasıhda ~eğiştiğırii bildıro1.ekledir. '. ,... f\ra~vrma.!llızçlfl scnımjnsülin Ai..\zeylcri, ()\~9:ıŞ ve ar;k,.:nıu
(1.2) I/Clidediği değerdenbiraz. yüksck.bul.undu. l?etit ve ark.nın (14)
bjl~irdikleri serum irı.sülip. değerleri ilc ise paralellik göster.mektsdir.
Araştırma s6nucuricl.<; elçfe eÜiğimizinsüliu 'değerleri; baz.ı
araştır-macıların (ll, 13) bildirdikleri değişim sınırları içerisindeelir.
", .. ', . .-.,.. :.it,~Jj,?:. .J- :...•.-:,. . .- ;' . l,"
Bu.araş.tırma. 'sonuçlarının; buzağı
liliğine yönelik uygulama ve bilimsel
ccği 'I.ımu.qunu ta.şımaktayı~ ..,
.~:.".
Kaynaklar
besiciliğininsağlık :ve
vcrını.-çalışmalarda yararli olabile
::....
i. Balıard, F.J., Hanson, R..W.:and Kronfeld,D.S. (l9G9f. (./uroııpo~eJIPJis am!
17/IO!!,,'-Ilesis iıı !issııe Fom rumilinııi aııiıııa/s. redcrat ion Proccdings, :111 (1j: 2ı1l-.23 I.
2. Bölükbaş., F. (I 989). Fiz.;'v/oji ders kiıabı Anbra Cni"crsiıcsi V~ıcrincr Faki',!I<>sİ Yayınları. Ankara Cni,,<':rsitcsi Basınıc"i, Ankara.
3. Ernmison, N., Agius, L and Zarnrnit, V. (1991). lIegıd"liolı olfalty a<'id melabo/ism
aııd g/ııeoııeogmesis by grozvıh ho,."ıı)//e !IIıd ilı'lIlilı iıı shee/ı he/wı",)'ıe cıı/I,ıı'e\. Bioehem ..r.,
274: :1ı-2().
4. Glucose, Sigrna diagnosı ic proeedıır );0. 510, 1'.0. Bo". 14',(t8. S.T. I.OLL;S, ?vlissoııri G3178 USA.
5. Haise, K., Blorn, A.K. and Ho .•.el, K. (I 97G). Cro:'L'lh hom:oııe rf/aled lo illSlı/in aııd
sııgar iıı ııoclurıuı/ b/ood /ı/nsıııa of /aeıoliııg cou;s. Acta Endocrinologica, 112: 767-773.
6. Hollenberg, M.D. and Cuatrecasas, P. (197;,). lıısu/in aııd epidermn/ grolL'lh faelor.
The Journal of biological chemistry, 10 (25): 384,)-3853.
7. lıısuliıı, Medgwix diagnasıie. Code 3012500, 1'.0. Bo" 42, i J(iO. Bnlssc1s, Bclgium.
8. Laarveld, B., Christensen, D.A. and Brockrnan, R.P. (I 9fll;. The elfteı af insıılin
011 ııel melabo/ism of g/ııwse aııd (lmiııo neid., bl' ıh" /un.im 1I1I1II/mf1)'g/nııd. Endocrino!ogy,
Thc Endocrine Socieıy. ıOB(o): 2217- 2221.
9. Manns, J.G. and Boda, J.M. (19G7;. IIlW'ilı re/ease by oeelııle, /ııolıionllte. b1l(yrnle miL/
g/ueose in /nmbs nnd ndıı/Is .<lıeel,. Am. ,l. I'hysiol., :112: 747.-7:-,,-,.
lA, McAtee, J.W. and Trenklf', A. (1971). Afeı"bo/iı' r'gıı/"Iivıı of /ı/asııııı iıısn/iıı /ne/s in
412 NESRIN SULU - O. ALI ÇiNAR
ıi. Okonı.to, M., BobiDZ_. J.D., ClnistoplaenoD, ILJ. aJMIy_~ B.A. (1986) .
.')ımımit mr.tlıbl>!i.rm ~f 1ltwh"m cıı/us ıeil!ı (md ııithtmt col"strıım .Imi.inı. C3Jl..J.Anim. Sc:i.,
G6: 937-94'1-.
12. OWeDli, S.W., Sartla, J.L, Keuıppaiaaa, ILJ ••Cummja., ILA., Bartol, FS. aad Bowmaa, M.A. (I 986).Dtvelopmtnt{ı! Il/tmıtians i,1tke ,tgTdatit}fl,!f l(IIICQZff1lrmd m:i7llm
Jtcrtction in Ho/sLtin calıvs. Arn. J. Vet. Res., 47 (2) 263-269.
13. Özcea, H. (1986). lIarmn Btslt11lt, 3. bılsln. Sdçuk Üniversiıesi Vl"ıermn Fakülr~i yayınları, Yüı.s~1.: Öğreıim Kurumu ı..ıaılr~ı, .'uıka£a.
1+. Perlt, H.V., Ivıua, M•• ad Bria_, GoJ. (1988). Digtsti/;iliJy an' Mood p4rıımetm
in 1ltt prmrminant ca(ffidda clnılzing 01R1!Onrloıhint milk ufJ!IJeL, •.J.Anim. Sci., 6<i: 98G-99I.
)j. Prior, lLL. aad Saı1t1a, S.B.(ı982). H01mtmtıl 4.Jtcls Rn jwrtitianin, e.f mı!rinın fOT
l:sSltt !.,owıh: ,olt of insu/m. Federaıion Proc., +O: 2545-2.549.
lo. Qwc1ey, j.D., Ca1dweti, LA., sıaı.., G.D.aad Heitbma-. ••N. (1991). C~
in blood glıaost, lIOnesteifıed ja/tv adds R71J ktIonu in wf'an:ft! tv ll'tilnint rmd fred intilke in
)'()10lt Ctllı ••s. J. Dairy Sci., 74: 2'>0-257.
ıi. Sba•••• A.P., MaDhor, M., Nipm, J.M., 'ryap, B.P. (19i5). Ctl,bolı.Jti,a~ tWlUtIlCe
Itst in buffalo ca/ı.'tS ,mik, 1/fmTIfl1rm' stres.<sitılt/ti1ms. hıdian Veıeriury JournaJ, 52 (9}:
fı!H-fı96.
18. Şea.eI, S. (1986). J/,l),t'071 Beslm~. İstanbul Üniversitesi Veteriner Fakültesi >'Olymliın,
