Ayrıca merdivenlerin terkip şekil- leri ve malzemeleri, duvar tekniği hak- kında bazı misaller verilmekte. Niha- yet, bazı ev tipleri bulunmaktadır.

(1)

B i b i l y o ğ r a f y a

L A K A S A M İ N İ M A (Küçük Ev)

R. V i t a 1 i 1951

Bu kitabın isminden de anlaşıla- cağı veçhile, (Küçük Ev) mevzuundan bahsetmektedir, Kitap, oda, mutfak, banyo ve hela gibi evi teşkil eden ele- manların asgarî ebatlarını tayin etmek- te ve cetveller vermektedir.

Ayrıca merdivenlerin terkip şekil- leri ve malzemeleri, duvar tekniği hak- kında bazı misaller verilmekte. Niha- yet, bazı ev tipleri bulunmaktadır.

Mesken mevzuunda bir çalışmayı ifade eden bu kitabı tavsiye ederiz.

Neşreden :

Edizioni Vitali - Ghianda - Casa Editrice

Cenova A C O U S T I O U E

A R C H I T E C T U R A L E (Mimarî Akustik)

Par A. C. R a e s İngenieur AİM - AİLg.

Akustik, modern mimarları işgal eden en mühinı ve nazik meselelerden birini teşkil etmektedir.

Son zamanlarda, Birleşik Avıeri- kada yapılan bir ankete, verilen ce- vapların %30 u apartımanların gürül- tülü ve sesi naklettikleri için fena inşa edildiklerini ileri sürmüşlerdir. Her halde, bu inşaatçılar için iyi bir not değildir.

Hâlen bir çok tiyatro ve si- nema salonları vesaire gibi âmmeye mahsus büyük toplantı yerleri inşa e- dilmekte veya tâdil edilmektedir. Bu- gün böyle bir salonun, akustik bakı- mından muvaffak olmaması haklı olarak efkârı umumiyeyi mimarın aleyhine tevcih eder ve salonun fena düşünül- müş ve inşa edilmiş olduğu kanaatine vardırır.

Akustik hakkındaki mevcut ekse- ri eserler, ilim adamları tarafından yazılmıştır. Bu itibarla tamamen naza- rî ve riyazidir. Ve bir mütehassıs di- lile yazıldıkları için ekseriya müel- liflerinin şantiye pratiği olmadığından, okuyucuyu fazla ilgilendirmezler.

Halbuki bu eser, akustik mesele- sini mimarın ve diğer proje hazırlıyan- ların görüşüne göre mütalâa etmekte- dir. Ayrıca, eser müellifinin bir çok inşaatta akustik meselelerini • hâl ve kontrol gibi pratik empirik olmayan ge- niş bir tecrübe sahibi olması esere ayrı bir kıymet vermektedir.

Bu itibarla eser, inşaatta akustik hakkında tatbik edilen en yeni usulle- ri ihtiva ettiği cihetle, teknik ve ilmi- dir. Kitap şu bahisleri ihtiva etmekte- dir:

Ses ve gürültü hakkında umumî bilgiler — Ses ve teşekkülü — Binada ses — Malzeme bilgisi — Tecrit mal- zemesi — Emici malzeme — Binaların ses geçirmemesi hakkında bilgiler — Binanın iskeleti, duvarlar ve bölmeler, döşemeler kapı ve pencereler — Mec- ralar ve sıhhî tesisat boruları — Büro ve atölyelerde gürültünün tenkisi — Toplantı salonlarında akustik bilgisi — Aksi seda ses mevceleri — Akustiğe göre salonların projeleri — Proje tan- zim edenlere umumî tavsiyeler.

Neşreden : Editions Eyrolles

61, Boulevard Saint-Germain Paris V e.

A N K A R A N I N İ M A R I

•ve ŞEHİRCİLİĞİMİZ F e h m i Y a v u z

Siyasal Bilgiler Fakültesi Şehircilik Doçenti

Ankara Üniversitesi, Siyasal Bilgi- ler Fakültesi Şehircili Doçenti Fehmi Yavuz'un neşrettiği bu etüd esas itiba- rile Ankara Şehri İmar Plânını tetkik etmekte aynı zamanda Türkiye şehir-

ciliğine umumî olarak temas etmektedir.

Kitap son sekizinci bölüme kadar, An- kara hakkındaki tetkiklerden bahset- mekte, Ankaranın idarî, iktisadî geçir- diği tekâmülü imar plânı tanzim için alınan tedbir ve kanunları, proje mü- sabakasını, plândan sonra arazi spekü- lâsyonlarını, mesken meselesini, gece- konduları bunları men için aranılan çareleri, çıkarılan kanunları, şehir böl- gelerinde nüfus kesafetini, şehrin in- kişaf sahalarını vesaireyi ihtiva etmek- tedir.

Son yirmi sekiz senedenberi Tür- kiyeye hükümet merkezliği eden bir şehrin inkişafı yolunda geçirdiği sa- fahatı kısa da olsa inceleyen okuyucuya şehircilik tatbikatımız hakkında, iyi ve kötü yapılmış bir çok faaliyeti pano- ramatik bir şekilde hatırlatan bu gü- zel etüdü bütün mimar, mühendisler ve bilhassa belediyecilerimize hararetle tavsiye ederiz.

İ K T İ S A D Î Ş E H İ R C İ L İ K M a r t i n W a g n e r

İktisadî Urbanisme, 190 sahife, DİN A5 eb'admda, bez ciltli, fiyatı 9,80 Mark.

Martin Wagner, bütün dünyada re- alist ürbanizm sahasında çok faal bir şahsiyet olarak tanınmıştır. Malzeme- ye hâkimiyeti ve aynı zamanda tarihî, iktisadî ve sosyolojik bilgileri saye- sinde ürbanizm bahsindeki bütün prob- lemleri halletmiştir. 1926 yılından 1933 yılına kadar Berlin Şehircilik Heyeti azası olduğu sırada maruf «Yeni Ber- lin» mecmuasını çıkararak aynı zaman- da küçük evler inşaatı, inşaat maliyeti hesabı ve umumiyetle inşaat organi- zasyonu hakkında bir çok eserler ver- miştir. Amerika hükümeti kendisini Walter Gropius'un de kürsüsü bulunan Caimbridge/Mas. daki Harvjard Üni- versitesinin Urbanisme Kürsüsü için davet etmiştir.

Bu eseriyle Martin Wagner, mal-

zeme, hacim ve şehir plânları hakkında

geniş malûmat vermektedir. Gayet a-

(2)

çık ve vazıh bir dille yazılmış olan bu kitaptaki mukayeseler, listeler, okuyu- cuyu düşündürmekte ve alâkasını çek- mektedir. Bu eseriyle Martin Wagner, hem bir ürbanist ve mimar, hem de malzeme tasarrufu meselesini ön plâna alan bir iktisadiyatçı olarak karşımıza çıkmaktadır. Bir şehrin meydana gele- mesi için hiç şüphe yok ki, ferdî gö- rüş ve iktisat anlayışından ziyade iç- timai görüş ve iktisat anlayışı lâzımdır, zira ürbanizm hayatın meydana geti- rilmesi demektir.

Fihrist :

Hayat sahasının jeofiziği — İklim, Hayat sahası — Hacmi — Hayat saha- sı bulma imkânları — Cemiyet ve müş- terek hayat — Ana hatlar — Tarihî Hatlar — Biyolojik hatlar — Kendi kendini idare — Ürbanizm kaynakları Nevileri — Kullanılış şekli — Hesap- lanması — Sermaye ve maneviyat — Sermaye temini çareleri — Şehir bi- lânçosu — Bilânçodan edineceğimiz bilgiler — Sermaye — Sermaye kay- nakları — İnşaat — İnşaat Maliyeti — Ana hatlar — Şehirlerin imârı — M a - liyetin düşmesi — Parselleme — Y e - nilikler — Boston misali — Eski Bos ton'un inşa tarzı — Rakamların ifade ettiği mâna — İlk maliyet tecrübesi — Eskiye nazaran yeni — Program — Taktik — Şehircilikte maliyet — M a - liyetin hesaplanması — Maliyet m u - kayeseleri — Maliyetin tesbiti — Ş e - hircilik tenkiti — Mobilite — Şehirde meslekî zümreler — Münakalât mese- leleri — Mal nakliyatı — İnsan müna- kalâtı — Münakalât ihtiyaçları — M ü - nakalât hacimleri — Park meseleleri

— Münakalâtta kazalar — Münakalât maliyeti — Tahakkukat — Plânların ana hatları — Cemiyetin bozulması — Plânlamanın istinat ettiği noktalar — Plânlama hataları — Ürbanist.

İlâve :

Hacim ve şekil — Talepler — İn- sanların muhtaç olduğu hacim — İaşe

— Hacim şekli — İnşaat şekli — Şek- lin sanat tarafı — Yeni sitilin meyda- na gelmesi.

D a s POLSTERMÖBEL

M E F R U Ş M O B İ L Y A Mefruş Mobilya İmali, Ana Hatları ve

Tipleri

Yazan: Von Adolf G. Schneck

«Ev Eşyası Olarak Mobilya» adlı eserinin 4. üncü cildini teşkil eden

»Mefruş Mobilya» eseri uzun senelerin tecrübesinden meydana gelmiş bir ki- taptır. Tekrar gözden geçirilmiş ve ilâ- veleri haiz olan yeni baskı mobilya sahasında Almanyada ve hariçte ya- pılan son yenilikleri ihtiva etmektedir.

Kitap mefruşatın imâli için lâzım olan malzemeye dair malûmatla birlikte aynı zamanda mefruşata ait resimleri de ihtiva etmektedir. Bu resimlere ilâ- veten muhtelif mobilyaların ana hatla- rına dair krokiler de ilâve edilmiştir.

Ezcümle kollu ve kolsuz sandalyeler, sabit ve müteharrik yastıklı koltuk- lar, divan ve yastıklı divanlar, sine- ma ve tiyatro koltukları, sallanan san- dalyeler, iskemleler, hasır mobilya v.s.

İsviçreli, Fransız, Danimarkalı, İsveç- li, Fin İngiliz ve Amerikan dekora- törlerinin krokilerinin yanıbaşında mü- ellifin kendisinin yaptığı krokiler var- dır. Güzel motif ve kusursuz işçilik bu krokilerin ana hatlarını teşkil etmek- tedir. Döşemeci, marangoz ve dekora- tör bu kitapta kendisine lâzım olan, mobilyalara müteallih her malûmatı buldcaktır. Aynı zamanda mobilya sa- tıcısı dahi müşterilerinin zevkini tat- min etmek için bu kitaptan son dere- ce faydalanacaktır.

Neşreden: Julius Hoffman.

Stuttgard

CAHİERS

Du Centre Scientifique et Technique Du bâtiment

No. 13

Bu neşriyatın 13 üncü sayısında, şu mevzular vardır:

Birleşik Amerikada, bina inşaat endüstrisi (M. Cointe) — İnşaat made- nî elyaf (L. P. Chabrel) — Betonar-

mede aderans (A. Bichara) — İnşaa- ta, rüzgâr ve karın mekanik tesiri — Zeminin kaplanmasında deniz kumu kullanılması — Teknik teçhizat hülâsa- ları taşıyıcı duvarlar, döşemeler, böl- meler, yer kaplamaları, madenî doğra- ma, macunsuz cam işleri, beton blok- lar — İmar Vekâletinin «CREİL» tec- ı-übî şantiyesi — Mimarî dokümanlar, yapılmış binalar — Bibliografi.

Eseri tavsiye ederiz.

AİDE — MEMOİRE DUNOD Resistance des Materıau.x, Materiaux

de Construction D U N O D E L K İ T A B I Cisimlerin Mukavemeti ve İnşaat

Malzemesi

Mühendis, Mimar, Müteahhit ve İnşaatçılar için:

M. M o n d i n

Bu el kitabı inşaat işile meşgul herkes ve hattâ müstakbel inşaatçılar olan mühendis, mimar talebeleri için çok lüzumludur. Bu defa tamamiyle yep- yeni bir şekilde daha detaylı, daha kat'î ve yeni ilâvelerle çıkmıştır. Ev- velki nüshalarda kısmen yer verilmiş olan, uBâtiment», «Betonarme» ve

«Travauoc Pııblics» kısımlarına yeni ilâ- ve edilen iki ciltle tamamlanmıştır.

İçindekiler :

Cisimlerin mukavemeti ve beto- narme: Umumî tarifler. Basit kuvvet- ler. Mürekkep kuvvetler. Binalarda a - lman yükler. Haricî kuvvetler. Beto- narme. Beton prekontren. Mafsallı sistemler. Kemerler. Kubbeler. Duvar- lar. Kuleler. Temeller. Bacalar. Hazne- ler.

İnşaat malzemesi: Jeolojik teşek- külât hülâsası, tabiî taşlar, tuğla, kire- mit, seramik, agregat, su, harç, beton, çimento, demir, font, çelik, ağaç, cam, izolan maddeleri, plâstik maddeler. T o - pografya - Takeometri - Hidrolik su- ların akışı.

Tavsiye ederiz.

(3)

B i b l i o g r a

B E T O N A R M E A. G e r r in

Mühendis

Ecole des Travaux Publics de Professeurs

Betonarmenin fevkalâde inkişafı neticesi olarak bir çok kitaplar yazıl- mış ise de bunların ekserisi ya münha- sıran nizamnameleri esas alarak nazarî etüdlerle iktifa etmişler veya pratik malûmat vererek mevzu üzerinde umu- mî bir görüş imkânı vermemişlerdir.

Bu kitabın ilk 2 cildinde betonar- me üç şekilde takdim edilmektedir: na- zarî, tecriibî ve pratik. Etüd büroları hesaplarının mahsulü olan muhtelif misaller nazarî ve tecrübî malûmatın pratiğe tatbikini. sağlamaktadır.

I. ciltte ;betonarmeyi teşkil eden maddelerin umumî hassaları etüd edil- mektedir. Daha sonra (betonarme

kompleksinin) bütün haller için tec- rübî etüdü yapılmıştır.

II. cilt; evvelce nazarı itibara alı- nan hallere göre betonarme hesapları- na tahsis edilmiştir.

Evvelâ nizamnameye uygun hesap- lar sonra kırılmaya göre (Calcul â la rupture) hesaplar.

Son ve mühim fasılda ise müellif hiperstatik sistemdeki moment'lere be- ton fluajının tesirini ve plâkların sen- tetik etüdünü yapmaktadır.

Yayınlanacak ciltler betonarme- nin diğer tatbikatını ele alacaktır.

Bu kitabı, talebe mühendisler, etüd büroları mühendisleri, büyük âmme hizmetleri mühendisleri okuyacaklar ve betonarmeyi nizamname kisvesinden sıyrılmış hakikî şeklile göreceklerdir.

Fihrist:

I. Cilt: Umumî malûmat, tarihçe, insaî malzeme, havas, betonarme ak-

samın organizasyonu, çatlamanm tağ- yiri, şeklin ve yüklenmiş betonarme kopmasının tecrübî mekaniği.

1. Teçhizatsız beton; tazyik, cer, inhina; makaslama, gerilme, makasla- ma ve tazyik, makaslama ve cer, m a - kaslama ve inhina.

2. Betonarme: Tazyike maruz, c e r - re maruz, makaslamaya maruz, inhina- ya maruz aksam.

II. Cilt: Umumî malûmat, tazyik e - dilmiş cisimler, çekilmiş cisimler, b a - sit inhinaya maruz cisimler, mürekkep inhinaya maruz cisimler, • inhiraf etmiş

inhinaya maruz cisimler, zelk. geril- mesi tesiri, delinme hesabı, betonarme kiriş mesnetleri, bölme kiriş, sehim h e r sapları, betonarmede hiperstatik h e - saplar, tension anları.hesabı, dal hesap- ları. •

Neşreden: DUNOD.

92 Rue Bonaparte - Paris

ÇİMENTO İŞİ H A L L E D İ L E M İ Y O R

Ekonomi ve Ticaret Bakanlığı çimentoyu karaborsa- dan kurtarmak üzere, yerli ve ithal çimentolarının fiyat- larını birleştirmek için bir mütehassıs komisyon kurmuş ve çalışmalara başlamıştı. B u komisyona İstanbul fabri- kaları mümessilleri ve ithalât tacirlerinden bir kaç kişi

•de katılmıştır.

Bakanlık, ithal edilen çimentonun muamele vergisi ve gümrük resminden bir miktar tenzilât yapmak, diğer taraftan yerli çimentonun tonuna 10 lira zam etmek s u - retile bir muvazene teminini düşünmekte idi. İthal ç i - mentosunda yapılacak tenzilâttan husule gelen açık, y e r - li çimentoya yapılacak 10 lira zamla kapatılmak üzere Maliye Bakanlığına ödenmek istenmektedir.

Bu sureti halle, yerli fabrikatörler yanaşmak iste- memişler, ithal çimentosunun gümrük ve muamele v e r - gisi nisbetinin indirilmesinin gayri kanunî olduğunu, bu takdirde yerli çimento istihsalinde de, muamele vergisi- nin ayni nisbette indirilmesi icap edeceğini ileri sürmüş- lerdir. Bakanlığın düşündüğü gibi ithal çimentosunun tonunda 10 lira tenzil edildiği takdirde, yerli fabrikaların

yabancı çimentolarına rekabet edemiyeceklerini, Karade- niz, İzmir, Akdeniz limanlarına çimento satışlarının anüle edilip, yalnız İstanbul hinterlandı ile iç Anadoluya satış yapabileceklerini iddia etmişlerdir. Son zamanlarda, n a v - lunların bir miktar düşmesinden, bu tenzilât ta yapılırsa

yerli fabrikaların rekabet korkusu artmıştır. Bu vaziyet üzerine, esasen senelerdenberi, Ekonomi ve Ticaret B a - kanlığı üzerinde daima müessir olan yerli fabrikaların bu itirazı Bakanlığın çimento için alacağı kararı geri bırak- tırmış tır.

Bütün »1952» satışlarını daha Martta doldurmuş olan, ve halen müracaatlara 1953 senesi için angajmana bile girişmeden, yerli fabrikacıların bu hareketi çimento üze- rinde bir «Tekel» yaratmak ve mevcut karaborsanın d e - vamına sebep olmaktan başka bir şey değildir.

İnşaatçıların, senelerdenberi yerli çimento şirketle- rinden çektiği ıztırap yetişmiyormuş gibi, bu buhran h a - linin devamına Bakanlığın müsamaha etmemesi temenni edilmektedir.

Ekonomi ve Ticaret Bakanlığının çimento meselesi görüşülürken yalnız yerli fabrikatörleri, ithalât tüccarı- nı davet etmiyerek, bir kaç da inşaatçıyı çağırması o n - ların da fikrini alması icap etmez miydi?