20 – 23 Ekim 2013 tarihleri arasında İzmir Ticaret Odası, Gana Cumhuriyeti’ne 3 günlük bir iş ve inceleme gezisi düzenlemiştir. Söz konusu geziye İzmir Ticaret Odası Başkanı Ekrem Demirtaş’ın başkanlığında İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu ve Meclis Üyelerinden oluşan toplam 19 kişilik bir heyet katılmıştır.
İş ve inceleme gezisi kapsamında öncelikle ECOWAS üyesi ülkelerin Ticaret ve Sanayi Odası Başkanlarının katılımlarıyla bir toplantı düzenlenmiştir. Söz konusu ECOWAS Toplantısı’na Gana, Mali, Togo, Fildişi Sahilleri ve Benin Ticaret ve Sanayi Odası Başkanları katılmıştır.
1.Fotoğraf: İTO Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş, Meclis Başkanı Rebii Akdurak, Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Jak Eskinazi, Yönetim Kurulu Üyeleri Cüneyt Güleç ve Nevzat Artkıy, Gana, Mali, Togo, Fildişi Sahilleri ve Benin'in Ticaret ve Sanayi Odası Başkanları ile birlikte
İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş ECOWAS Başkanları Toplantısı’nda, “Afrika, 3. Bin yılın kıtası ve bütün dünyanın gözdesi. Ama biz Afrika’dan sadece almak değil Afrika’ya da bir şeyler vermek, birlikte kazanmak istiyoruz. Hem Afrika kazansın hem biz kazanalım” diye belirtmiştir.
ECOWAS Ticaret ve Sanayi Odası Başkanları ile yaptığı toplantı sırasında Ekrem Demirtaş, İzmir’in EXPO 2020 adaylığına destek istemiştir.
Demirtaş, Afrika’ya olan ilgileri ve çalışmaları hakkında bilgi verirken, şu anda Afrika’nın birçok ülkesinin desteğe ihtiyaç duyduğunu belirtmiştir. Ülke olarak Afrika’ya önemli yardımlar yaptıklarını belirten Demirtaş, Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı’nın (TİKA), her yıl 200 milyon Dolar tutarındaki bir fonla kıtadaki En Az Gelişmiş Ülkelere karşılıksız yardımda bulunduğunu ifade etmiştir.
Aynı zamanda, yardımlar ile kıtadaki sorunların çözülemeyeceğini bildiğini sözlerine ekleyen Demirtaş, ticaret ve sanayinin geliştirilmesi ile Afrika’nın ekonomisine katkı sağlamak istediklerini belirtmiştir.
Toplantıda bulunan ECOWAS ülkeleri Oda Başkanlarına İzmir EXPO 2020 adaylığı hakkında bilgi veren Ekrem Demirtaş, “EXPO sadece İzmir’in değil aynı zamanda Afrika’nın da EXPO’su olacak.
İzmir kazandığı takdirde Afrika da kazanacak. Çünkü Afrika’nın yakın bir gelecekte bir EXPO düzenleme şansı yok. Afrika kendisine yakın bir coğrafyada düzenlenecek bu EXPO ile kendisini gösterme şansı da bulacak. ‘’ diyerek sözlerine devam etmiştir.
İzmir EXPO 2020’nin temasının sağlık olduğunu belirten Demirtaş, Afrika’nın en önemli probleminin de yine sağlık olduğunu sözlerine eklemiştir. Demirtaş, İzmir EXPO 2020 çerçevesinde gerçekleştirilecek çalışmalar ile birlikte Afrika ve tüm dünyada sağlık alanında büyük gelişmeler yaşanacağına vurgu yapmıştır.
Demirtaş, İzmir EXPO 2020 ile birlikte, özellikle Afrika’ya yönelik sağlıkla ilgi sorunların ve çözüm yollarının tartışılacağını belirtmiştir. Tüm bu nedenlerle Afrikalı oda başkanlarından desteklerini beklediğini söyleyen Demirtaş, diğer ülkelerle kıyaslandığında Türkiye’nin Afrika ile çok daha köklü, güçlü ve samimi ilişkilerinin olduğunu ifade etmiştir.
Daha sonra sözü alan ECOWAS üyesi Oda başkanları da Türkiye’nin bu samimi ilgisinden büyük mutluluk duyduklarını, kendilerine uzatılan elin dostça bir el olduğunun farkında olduklarını ve bu eli geri çevirmeyeceklerini belirtmişlerdir. Aynı şekilde, oylamaya kısa süre kala, Türkiye lehine her türlü girişimde bulunacaklarını ve görüşmede bulunmayan Afrika ülkelerine de görüşlerini belirteceklerini ifade etmişlerdir.
ECOWAS Oda Başkanları Toplantısı’nın ardından Akra Mövenpick Otel’de tüm heyetin katıldığı İzmir – Akra İkili İş Görüşmeleri düzenlenmiştir. Gana’nın başkenti Akra’da düzenlenen toplantıda iki ülke işadamları biraraya gelmiştir.
Toplantının açılış konuşmasını yapan İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş, Oda olarak Afrika ile ilişkileri geliştirmeye son yıllarda büyük önem verdiklerini belirterek, “Afrika’ya olan ilgi sadece Odamıza mahsus değil. Hükümetimizin ve ülkemizin tüm iş dünyasının ajandasında Afrika’nın özel bir yeri var. Türkiye ve Afrika ülkeleri arasında tarihten gelen ve her zaman olumlu yönde ilerleyen ilişkiler bugün çok daha hızlı gelişiyor. Tabii ki bunda Sayın Başbakanımız Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatları ile hükümetimizin attığı adımların büyük rolü var. Başbakanımızın “Büyük küçük demeden her Afrika ülkesine büyükelçilik açılacak, THY de o ülkelere uçacak” talimatı var. Bunun sonucunda 5 yıl önce sadece 12 Afrika ülkesinde büyükelçiliğimiz var iken bugün sayı 40’a ulaştı. THY 29 farklı Afrika ülkesinde 39 noktaya uçuyor” diye konuşmuştur.
2.Fotoğraf: İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Jak Eskinazi, Türkiye'nin Gana Ticaret Müşaviri Ziya Çamur, Meclis Başkanı Rebii Akdurak, Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş ve Gana Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Seth Baah
Afrika’da ayrıca 40 Türk Okulu olduğunu ve bu okulların iki ülke ilişkilerinin gelişimine katkıda bulunduğunu belirten Demirtaş, İzmir Ticaret Odası tarafından kurulan İzmir Ekonomi Üniversitesi’nde 26 Afrikalı öğrencinin de tam burslu olarak okuduğunu, Ganalı bir öğrenci olduğunu şimdi de başka bir Ganalı öğrenciye yüksek lisans için burs vermek istediklerini söylemiştir. Demirtaş, Afrika ülkelerinin bu ilgiye alışkın olduğunu belirterek, “Çünkü dünya değişirken Afrika’nın 3. Bin yılın kıtası olduğu konusunda küresel bir mutabakat var. Bütün gelişmiş ülkelerin, batının ilgisi sizin üzerinizde. Ama bizim ilgimiz diğer ülkelerden daha farklı.
Başbakanımız devamlı olarak Afrika ülkelerine gitmemizi ve projeler üretmemizi istiyor. Bugün de Gana’ya bu düşünce ile geldik. Gana ve Afrika’dan sadece almak değil, bu ülkelere bir şeyler de vermek istiyoruz. Biz de kazanalım, Afrika ve Gana da kazansın” diye konuşmuştur.
Türkiye’nin Afrika ile dış ticaretinin 19.2 milyar dolar, Gana ile dış ticaretinin ise 527 milyon dolar olduğunu belirten Demirtaş, bu rakamların Türkiye gibi dev bir ekonomi için son derece az olduğunu söylemiştir. Demirtaş, “Oysa pek çok alanda çok önemli iş fırsatları, işbirliği imkanlarımız var. Bunları değerlendirmek, yeni ortaklıklar için bugün 19 kişilik bir heyet ile İzmir’den geldik. Heyetimizde gıda ve tarım, tarım makine ve ekipmanları, inşaat ve inşaat malzemeleri, balıkçılık, elektrik malzemeleri, tekstil ve hazır giyim, mobilya, akaryakıt, aydınlatma, mermer ve seramik, sıhhi tesisat sektörlerinden üyelerimiz aramızda. Bu alanların hepsinde fırsatlar olduğunu biliyoruz ve değerlendirmek istiyoruz” demiştir. Gana’dan somut projeler ve yeni işbirlikleri ile dönmek istediklerini belirten Demirtaş, “Çünkü Afrika olmadan bizler de ilerleyemez, önümüzü göremeyiz. Birlik olmalı, beraber düşünmeli ve beraber kazanmalıyız”
demiştir.
Gana Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Dr. Seth Baah ise İzmir Ticaret Odası heyetini ağırlamaktan çok mutlu olduklarını belirterek, “Gana’da tarihi bir gün yaşıyoruz” demiştir. Gana ile Türkiye arasındaki ilişkilerin çok hızlı ilerlediğini ve bunları daha da geliştirmek istediklerini belirten Baah, Gana’da son derece uygun bir yatırım ortamı olduğunu söylemiştir. Baah, “Kakao deyince Gana ilk sırada gelir. Altın’da ise ikinci sırada. Gana, Afrika’ya girmek için harika bir giriş kapısı.
Gana’ya yatırım yapmak sadece 25 milyonluk ülke nüfusuna değil bölgedeki 300 milyon nüfusa ulaşmak demek. Burada yatırım yaparsanız 10 yıl vergi muafiyeti var. Ülkemizdeki geniş toprakları işleyip bütün Afrika’yı beslemek mümkün” demiştir.
İzmir Ticaret Odası Meclis Başkanı Rebii Akdurak da benzer toplantıların 25 yıl önce Türkiye’de düzenlendiğini hatırlatarak, “Bugünkü toplantı da bana o günleri hatırlattı. Yatırımcı çekmek için biz de yapardık bugün ise ülkemizin geldiği nokta ortada. Bu deneyimleri sizlere aktarmak istiyoruz” demiştir.
Konuşmaların ardından İzmir Ticaret Odası üyeleri ve Ganalı işadamları arasında ikili görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Ganalı işadamları toplantıya ve ikili görüşmelere büyük ilgi göstermiştir. Ganalı işadamları hem Türkiye ile ticaret yapmak istediklerini hem de sektörlerinde İzmir Ticaret Odası üyeleri ile birlikte ülkelerinde yatırım yapma arzusunda olduklarını söylemiştir.
3.Fotoğraf: İzmir Ticaret Odası Meclis Üyeleri ile Ganalı firma temsilcilerinin ikili görüşmeleri
4.Fotoğraf: İzmir Ticaret Odası Meclis Üyeleri ile Ganalı firma temsilcilerinin ikili görüşmeleri
İzmir – Akra İş Adamları İkili İş Görüşmeleri’nin ardından Ekrem Demirtaş başkanlığındaki heyet Gana Ticaret ve Sanayi Bakanı Haruna İddrisu ile görüşme gerçekleştirmiştir.
Haruna Iddrisu, Ekrem Demirtaş’a Gana’da kurulacak organize sanayi bölgesi ve serbest bölgeler hakkında bilgi vermiştir. Bakan, aynı zamanda burada yapılacak her türlü yatırımı destekleyeceklerini belirtmiş ve ‘’İzmirli işadamları ile birlikte çok şey yapabileceğimize inanıyorum”, diyerek sözlerine devam etmiştir.
5. Fotoğraf: İzmir Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Jak Eskinazi, Gana Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Seth Baah, Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş, Gana Ticaret ve Sanayi Bakanı Haruna Iddrisu ve Meclis Başkanı Rebii Akdurak,
Demirtaş, İzmir Ticaret Odası ve İzmir olarak hem serbest bölge hem de organize sanayi bölgesi (OSB) konusunda çok deneyimli olduklarını belirtmiş ve “Odamızın kurduğu bir OSB var. İzmir’in serbest bölgesine ortağız. Bu deneyimlerimizi size aktarabilir, kuruluşa yardımcı olabiliriz. Pek çok sektörde çok önemli iş görüşmeleri oldu. Bunların devamının geleceğine ve Gana ile ilişkilerimizin geleceğine inanıyorum” diyerek sözlerine devam etmiştir.
Ayrıca Demirtaş, Ticaret ve Sanayi Bakanına Gana ile ülkeleri arasında tarihten gelen bir dostluk bağı olduğunu belirtmiş ve Bakanı Türkiye’nin Gana’ya yaptığı yatırımlar ile yardımlar hakkında bilgilendirmiştir.
Demirtaş, Bakan Iddrisu’ya İzmir EXPO 2020 için yapılan çalışmalar hakkında bilgilendirmede bulunup Gana’nın desteğini beklediklerini belirtmiştir.
EXPO konusunda Cumhurbaşkanı, Dışişleri Bakanı ve Sanayi ve Ticaret Bakanı’nın ortak bir karar alacaklarını belirten Iddrisu, şuan itibariyle kendileri açısından Türkiye’nin bir adım önde olduğunu belirtmiştir.
Gana İş ve İnceleme Gezisi’nin ikinci gününde İzmir Ticaret Odası heyeti T.C. Akra Büyükelçiliği’ni ziyaret etmiştir.
Göreve yeni başlayan, Gana Cumhuriyeti Türkiye Büyükelçisi Şentürk Uzun’a tebriklerini sunan Demirtaş, büyükelçiyi Gana’da yapılan görüşmeler ve heyetin EXPO 2020 ile ilgili Gana’da yaptığı çalışmalar hakkında bilgilendirmiştir.
Büyükelçi Uzun, EXPO’nun İzmir için önemini vurgulamış ve kendilerinin de konuyla ilgili çalışmalarda bulunduklarını belirtmiştir. Uzun, kendisinin Dışişleri Bakanı’nı ziyaret edeceğini ve konu hakkında düşüncelerini kendisine ileteceğini vurgulamıştır.
İzmir Ticaret Odası heyeti, Gana Balıkçılık ve Kültür Balıkçılığı Bakanı Nayon Bilijo ve Bakan Yardımcısı ile de görüşme gerçekleştirmiştir.
Görüşme çerçevesinde heyetimiz Gana’da balıkçılık, kültür balıkçılığı, ülkede uygulanan avlanma kotaları, avlanma şartları, kural ve kanunları hakkında geniş bilgi aktarılmıştır.
Gana’nın kültür balıkçılığına destek verdiği ve bu alanda tüm yatırımlara da destek verileceği, eğer tuna balığı avlanması yapılmak isteniyorsa Ganalı bir partner ile ortak olunması gerektiği belirtilmiştir.
Yapılan resmi ziyaretlerin yanı sıra Gana’da bulunan Türk okulu Galaxy İnternational School heyetimiz tarafından ziyaret edilmiştir. Heyetimizi karşılayan okul Müdürü Şevket Çıkmaz, Ekrem Demirtaş’a heyetimizi ağırlamaktan dolayı büyük mutluluk duyduklarını ifade etmiştir.
Demirtaş, Türkiye’den kilometrelerce uzakta hizmet veren bu Türk okulunu ziyaret etmekten büyük keyif aldıklarını belirtmiş ve Okul Müdürü Çıkmaz ve bu hizmette emeği geçen herkesle büyük gurur duyduklarını belirtmiştir.
Çıkmaz, heyeti okuldaki dersler, sınıflıklar, bilgisayara dayalı eğitim sistemi, okulun kuruluşu hakkında bilgilendirmiş, kendisinin de 11 senedir okulda hizmet vermekte olduğunu belirtmiştir.
İlk açıldığı 6 ay boyunca yalnızca 1 öğrencileri olduğunu ifade eden Çıkmaz okulun bugün yüzlerce öğrencisi olduğunu ve Gana’nın en başarılı 4 okulundan biri olduklarını belirtmiştir.
Türk Okulu ziyaretinin ardında, Gana Dışişleri Bakanı Hanna Teetteh heyetimizi makamında kabul etmiştir. Bakan, dost ülke Türkiye’den gelen İzmir Ticaret Odası Başkanı ve heyetini ağırlamaktan onur duyduğunu belirtmiştir.
Bakan’ın mesajına, iki ülkenin tarihten gelen dostluğuna vurgu yaparak cevap veren Demirtaş, iki ülke dostluğunun kültürel ve inançlar anlamında da çok önemli olduğunu belirtmiştir.
Ziyarette, İzmir’in EXPO 2020 adaylığına değinen Demirtaş, İzmir’in temasının sağlık olduğunu belirtmiştir. Sağlık konusunun Afrika için öncelikli konu olduğunu vurgulayan Demirtaş, sağlık teması çerçevesinde yapılacak olan EXPO’nun, kurulan hastane, bu hastanedeki araştırma merkezleri, düzenlenecek kongreler ve diğer çalışmalar aracılığıyla Afrika’daki sağlık sorunlarının çözülmesinde büyük rol oynayacağını belirtmiştir.
Demirtaş, dost ülke Gana’nın açık desteğini beklediklerini belirtmiştir.
Dışişleri Bakanı Hanna Teetteh, EXPO 2020’nin İzmir’de düzenlenmesi fikrini sevdiğini söylemiştir. Kendilerini şu ana kadar İzmir’in yanı sıra EXPO’ya aday olan Rusya ve Dubai’den de heyetlerin ziyaret ettiğini söyleyen Teetteh, bu konuda çalışmalarını sürdürdüklerini bildirmiştir.
6. Fotoğraf: Meclis Başkanı Rebii Akdurak, Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş, Gana Dışişleri Bakanı Hanna Teetteh.
Konuyla ilgili kararın Cumhurbaşkanı, Sanayi ve Ticaret bakanı ve kendisinin ortak görüşleriyle alınacağın ifade eden Bakan, ancak son kararın Cumhurbaşkanı’na ait olduğunu belirtmiştir.
Türkiye ile olan ilişkilerinin önemine değinen ve EXPO ile ilgili kararlarını da bu güçlü ilişkiye göre vermeleri gerektiğini söyleyen Teetteh, görüşlerini Cumhurbaşkanı’na belirttiğini söylemiştir.
7. Fotoğraf: İzmir Ticaret Odası’nın Gana Cumhurbaşkanı John Dramani Mahama’ya ziyaretinde Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş, Cumhurbaşkanı Mahama’ya Osmanlı işi bir ibrik hediye etti.
Gana İş ve İnceleme Gezisi çerçevesinde heyetimiz son olarak Gana Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı John Dramani Mahama’yı makamında ziyaret etmiştir.
Demirtaş, Gana’nın Afrika’da en hızlı büyüyen ve en güvenli ülkelerden birisi olduğunu belirtmiş, sözlerine “Bu nedenle Gana’da çok önemli yatırım ve iş fırsatları var. Biz de bu fırsatları değerlendirmek üzere geldik. Gezimiz boyunca Odamız üyeleri ve Gana işadamları arasında çok sayıda ikili görüşme oldu. Pek çok sektörde potansiyel olduğunu gördük. Bu ziyaret bir başlangıçtı.
Bundan sonra sektörel bazda ziyaretlerimiz olacak” diyerek devam etmiştir.
Gana’da kurulmak istenilen organize bölgeler konusunda yardımcı olabileceklerini, elektrik iletimi konusunda deneyimlerini aktarabileceklerini ve yatırım yapabileceklerini belirten Demirtaş, Afrika’nın 3. Bin yılın yükselen kıtası olduğunu, tüm dünyanın olduğu gibi ülkemizin de Afrika’ya karşı büyük ilgisinin olduğunu, fakat bu ilgilinin diğer ülkelerinkinden çok daha farklı olduğunu belirtmiştir.
Demirtaş, sözlerini, “Başbakanımız her zaman ‘Afrika’ya bir şeyler almak için değil vermek için gidin’ diyor. Biz de Afrika’dan hep bir şeyler alan batı dünyasından farklı olarak Afrika’ya bir şeyler vermek, birlikte kazanmak için geldik” diyerek sürdürmüştür.
İzmir’in EXPO 2020 adaylığı hakkında da bilgi veren Demirtaş, İzmir’in EXPO’sunun aynı zamanda Afrika’nın da EXPO’su olacağını söylemiş ve “Afrika, İzmir’e coğrafi olarak uzak olmadığı gibi duygusal ve dostluk anlamında da çok yakın olduğumuz bir bölge. Afrika, bu EXPO’da kendini çok daha iyi anlatabilecek, dünya ile bağlarını güçlendirebilecektir. Bu nedenle başta Gana olmak üzere tüm Afrika’nın blok olarak EXPO için oyunu istiyoruz” diyerek konuşmasını sürdürmüştür.
8. Fotoğraf: İTO Yönetim Kurulu Başkanı Ekrem Demirtaş, Meclis Başkanı Rebii Akdurak ve Başkan Yardımcısı Jak Eskinazi, Gana Cumhurbaşkanı John Dramani Mahama (Soldan 4.) ile birlikte.
Gana Cumhurbaşkanı Saın John Dramani Mahama ise göreve gelir gelmez ilk resmi ziyaretini geçtiğimiz Ocak ayında Türkiye’ye yaptığını hatırlatarak, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve Başbakan Recep Tayyip Erdoğan tarafından çok iyi karşılandığını söylemiştir. Mahama, “Çok olumlu bir ziyaret oldu. İki ülke ilişkilerinin artık özel sektör üzerinden yürümesi konusunda karar aldık. Bir diğer kararımız da iki ülke ilişkileri için artık konuşmayı bırakıp harekete geçmemiz gerekliliği olmuştu. Bu nedenle İzmirli işadamlarının ziyaretinden çok mutlu oldum” diyerek sözlerine devam etmiştir.
Ganalı bakanlara, yatırımların kolaylıkla yapılması için her türlü talimatı verdiğini belirten Mahama,
“Amacımız 5 yıl içinde Gana’yı Batı Afrika’nın merkezi yapmak. İzmirli işadamlarının yatırımlarına da her türlü desteği verip, gereken kolaylığı göstermeye hazırız” demiştir.
Mahama, İzmir’in EXPO adaylığı konusundaki talebi dikkatle dinlediğini ve bunu değerlendireceklerini belirtmiştir.
