26 Giriş
Türkiye’nin sosyoekonomik
gelişmişlik bakımından 3. kenti olan İzmir, Ege Bölgesi’nin merkezi olarak görülmektedir.
Yüksek sermaye birikimi, yetişmiş insan gücü, doğal kaynakları, verimli toprakları, gelişmiş kurumsal yapısı, güçlü ulaşım ağı, Avrupa’ya yakınlığı, gelişmekte olan ar-ge ve teknolojisi kentin öne çıkan özellikleridir.
Anadolu’nun çağdaş yüzü olarak anılan İzmir, yüzyıllardır farklı kültürlere, dinlere ve medeniyetlere ev sahipliği yapmıştır. Günümüze kadar devam ettirdiği kültürel çeşitliliği ile bir hoşgörü kenti olma unvanını taşımaktadır.
Bu özellikleri de dikkate alındığında, İzmir gerek ekonomik büyüklüğü gerekse toplumsal yapısı ile Türkiye’nin batıya açılan kapısıdır.
Sahip olduğu potansiyelden daha fazla yararlanması durumunda, dünyanın marka kentleri arasına girebilecektir.
İzmir Ekonomisine Bakış
İzmir 4.061.074 kişilik nüfusu ile İstanbul ve Ankara’nın ardından Türkiye’nin en büyük üçüncü kentidir. Kentin yıllık nüfus artış hızı binde 13,8’dir. Yine İstanbul (437.922 kişi) ve Ankara’dan (186.642 kişi) sonra İzmir en fazla göç (113.673 kişi) alan 3. kent konumunda olup net göç hızı % 3,45’tir.
İzmir’in 30 ilçesi bulunmaktadır. En kalabalık ilçesi Karabağlar, en tenha ilçesi Karaburun’dur. Merkez ilçelerde ticaret, sanayi ve turizm yoğunlukta iken, civar ilçelerde tarım ve hayvancılık daha yaygın olarak görülmektedir.
TÜRKİYE’NİN BATIYA AÇILAN YÜZÜ İZMİR’İN PROFİLİ
Hande UZUNOĞLU
27
İzmir, ülke ekonomisine en fazla katkı sağlayan ekonomilerden biridir. 2011 yılı Gayri Safi Katma Değer (GSKD) bakımından 75,9 milyar TL ile ülke sıralamasında dördüncüdür. Kişi başına gayri safi katma değer ise 19.187 TL’dir. İzmir’in ürettiği GSKD içerisinde hizmetlerin payı % 67,7, sanayinin payı % 26,9 ve tarımın payı % 5,4’tür.
Kentte istihdam edilen 1.514.000 kişinin % 55,9’u hizmetler, % 31,8’si sanayi ve % 12,4’ü tarım alanında istihdam edilmektedir.
Çok yönlü bir yapıya sahip olan İzmir’in ekonomisi; sanayi, ticaret, tarım ve turizme dayanmaktadır.
Kent merkezinde ticaret yoğun faaliyet gösterirken; küçük sanayi siteleri, organize sanayi bölgeleri de kent sanayisinin gelişimine katkı sağlamaktadır.
İzmir’de ticaretin yoğun olduğu bölgeler kent merkezinde bulunan çarşılardır.
Kemeraltı, Karşıyaka, Mimar Kemalettin, Yenişehir, Çankaya, Alsancak ve Karabağlar çarşıları kentin alışveriş mekanlarıdır. Bunun yanısıra Hatay, Balçova, Buca, Güzelyalı, Bornova gibi semt çarşıları da bulunmaktadır. İhtisas ve karma sanayi siteleri ise KOBİ ve esnafa iş olanakları yaratmaktadır.
İzmir ülke genelinde vergi tahsilatında dördüncü sıradadır. 2013 yılında ödediği vergi 36,3 milyar TL’dir. Bu durumda İzmir ülkede toplam tahsilatın % 11,14’ünü karşılamıştır.
İşsizlik oranına bakıldığında İzmir’in Türkiye ortalamasının (% 9,7) üzerinde kaldığı görülmektedir. 2007 yılında Türkiye ortalaması ile arasındaki fark hemen hemen kapanmış, ancak krizle birlikte tekrar açılmaya başlamıştır.
2013 yılında kentin işsizlik oranı % 15,4’e çıkmıştır. Kadınlarda işsizlik oranı % 22,5, erkeklerde % 11,6’dır.
Bununla birlikte İzmir’de yer alan üniversite öğrencisi sayısı, Türkiye’de yer alan birçok kentin nüfusundan fazladır. İzmir’de üniversite sayısının 9’a çıkması ile birlikte kalifiye işgücü artmaya devam etmektedir. Ancak üniversiteden mezun olanların çalışmak üzere diğer kentlere göç etmesi önemli bir sorundur. Genç nüfus işsizliğinin azaltılması ve gençlerin İzmir’de kalmasının sağlanması için İzmir’e yatırım çekmek gerekmektedir.
28 Tablo 1: İzmir Makroekonomik Verileri
2008 2009 2010 2011 2012 2013
İşsizlik Oranı (%) 11,8 16,2 15,1 14,7 14,8 15,4
İşsiz Sayısı (Bin
Kişi) 156 227 231 243 247 276
İstihdam Düzeyi
(Bin Kişi) 1.171 1.170 1.303 1.410 1.424 1.514
İstihdam Oranı (%) 39,9 39 42,5 45,5 45,3 47,3
Kamu Yatırımları
(Milyon TL) 464,4 492,9 457 609 705 -
Teşvikli Sabit Yatırım Tutarı (Milyon TL)
1.011 651 1.890 2.443 9.042 1.648
Kurulan Firma
Sayısı 4.813 4.432 5.103 5.532 4.985 5.400
Kapanan Firma Sayısı (Tasfiye dahil değil)
2.941 3.002 1.773 2.371 2.027 2.085
Yabancı Turist
Sayısı 1.040.217 1.060.273 1.155.820 1.388.271 1.368.924 1.407.240 Genel Bütçe Vergi
Gelirlerinin Tahsilatı (Milyar TL)
17,7 17,6 22,7 27,6 32,8 36,3
Banka Mevduatları
(Milyar TL) 26,8 29,7 33,7 37,9 41,7 48,6
Banka Toplam Nakdi Kredileri (Milyar TL)
19,9 21,5 29,4 38,8 45,9 60,2
Banka Şube Sayısı 667 697 718 748 772 826
Uluslararası Sermayeli
Şirketlerin Sayısı (1954-2014 Haziran)
2.035
Kaynak: TUİK, T.C. Ekonomi Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, Maliye Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, BDDK, İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü, TOBB İstatistikleri Ege Bölgesi ve özellikle İzmir’de bankacılık sektörü Türk bankacılık sektörünün paralelinde bir gelişme göstermektedir. İzmir, yurtiçi toplam mevduat miktarının % 5,5’ini oluştururken, toplam nakdi kredilerin % 5,7’sini kullanmaktadır.
Banka mevduatları ve nakdi kredilerin dağılımına bakıldığında ise İzmir’in, İstanbul ve Ankara’nın ardından geldiği görülmektedir. Kişi başına nakdi kredi de ise İzmir, Antalya’dan sonra dördüncü sırada gelmektedir.
29 Dış Ticaret
Türkiye’nin en önemli ticaret merkezi konumunda olan İzmir’in coğrafi konumu ve Batı’ya yakınlığı ticaretin gelişimi için avantaj yaratmıştır. İzmir tarih boyunca her dönem liman kenti olarak anılmıştır.
İzmir’in en önemli limanı olan İzmir Alsancak Limanı 1875 yılında kurulmuş olup 139 yıldır faaliyettedir. Toplam 635 bin m2 alan üzerine kurulu olan liman, 25 rıhtımı ile aynı anda 25 gemiye hizmet verebilmektedir. Karayolu ve demiryolu ile bağlantıları dikkate alındığında liman hinterlandının Ege Bölgesi, Marmara Bölgesi’nin güney kesimi, İç Anadolu’nun batı kesimi, Akdeniz’in batı ve kuzeybatı kesimlerini kapsadığı görülmektedir. Avrupa ve Ortadoğu için de önemli bir liman olan Alsancak Liman’ı 1 milyon TEU konteyner, toplam 10 milyon ton yük elleçleme potansiyeline sahiptir.2 Alsancak Limanı sadece yük gemilerini değil, kruvaziyer gemilerini de ağırlamaktadır.
Odamızın da yoğun çalışmaları sonucunda, İzmir’e gelen kruvaziyer gemi seferleri 2004 yılından bu yana her yıl artış göstermiştir. 2003 yılında İzmir’in Türkiye kruvaziyer turizminde aldığı pay % 1 bile değilken, 2012’de % 26’yı bulan bir orana yaklaşmıştır. Bugüne gelindiğinde ise; Alsancak Limanı’nın hem yük hem yolcu gemilerine yeterli gelmediği görülmektedir. İzmir’in acilen yeni bir kruvaziyer limana ihtiyacı bulunmaktadır.
Alsancak Limanı dışında, ihale süreci devam eden Kuzey Ege Çandarlı Limanı’nın hayata geçirilmesi ile Doğu Akdeniz'in önemli ana aktarma limanlarından birisi olacağı ve dünyanın en büyük 10 konteyner limanı arasında yer alacağı ifade edilmektedir.
Türkiye’nin en büyük limanlarından biri olması planlanan Çandarlı Limanı tamamlandığında, 12 milyon TEU’luk kapasitesi ile ülkemizin yük elleçleme kapasitesini ciddi oranda artıracağına dikkat çekilmektedir.
Ege Bölgesi’nin ilk özel konteyner limanı olarak hizmet vermeye başlayan Nemport Limanı’nın da her geçen yıl konteyner elleçleme miktarı artmaktadır. Ayrıca Aliağa bölgesinde Nemport dışında Ege Gübre, BATIÇİM, İzmir Demir Çelik, Ege Çelik, HABAŞ, TCE EGE, Petkim, Tüpraş, Petrol Ofisi, Ege Gaz, Total Gaz liman ve iskeleleri bulunmaktadır.3
İzmir’in diğer limanları ise dökme yük ve yolcu gemilerine hizmet veren Dikili Limanı ve Çeşme’deki Ro-Ro ve Feribot Limanı’dır.
Limanlar İzmir dış ticaretinin gelişiminde önemli bir rol oynamaktadır.
2 Turan Yalçın, T.C. Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü İzmir Limanı http://www.deu.edu.tr/UploadedFiles/Birimler/21148/TCDD_Turan%20YAL%C3%87I N.pdf
3 İzmir Kalkınma Ajansı Aliağa Limanları
http://www.investinizmir.com/tr/html/261/Genel+Bilgiler+ve+Istatistikler
30
İzmir’in dış ticareti, 2008 yılı küresel ekonomik krizi nedeniyle 2009 yılında düşüş yaşamış, sonraki yıllarda ise artışa devam etmiştir. 2013 yılını 20,9 milyar dolar ihracat, 22,2 milyar dolar ithalat ile kapatmıştır.
2014 yılının ilk 6 ayında ise; 10,6 milyar dolar ihracat, 11 milyar dolar ithalat gerçekleştirmiştir. Bu durumda ihracatın ithalatı karşılama oranı % 96,3’e çıkmıştır.
Tablo 2 : İzmir Dış Ticaret Verileri
2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013
İhracat (Milyar $) 17,7 21,6 14,3 16,8 20,1 21,1 20,9 İthalat (Milyar $) 21,1 26,1 16,1 22,2 22,3 22,6 22,2 Dış Ticaret
Dengesi (Milyar $) -3,4 -4,5 -1,9 -5,4 -2,2 -1,4 -1,3 İhracatın İthalatı
Karşılama Oranı (%)
83,8 82,7 88,2 75,7 90,1 93,3 94,1
Kaynak: TUİK Gümrüklere Göre Dış Ticaret Verileri
2013 yılında İzmir’in en fazla ihraç ettiği ve ithal ettiği fasıllara bakıldığında; ihracatta ilk sırada tekstil sektörünün ithalatta ise mineral yakıtlar, mineral yağların bulunduğu görülmektedir.
Tablo 3: İzmir İhracatındaki İlk 10 Fasıl (2013)
Fasıl adı İhracat (Dolar)
Örme giyim eşyası ve aksesuarı 845.781.821
Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler,
nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları 799.436.454
Demir ve çelik 689.629.044
Yenilen meyvalar ve yenilen sert kabuklu meyvalar 615.654.563
Plastikler ve mamulleri 527.646.098
Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler,
motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam,
parça, aksesuarı 527.035.357
Tütün ve tütün yerine geçen işlenmiş maddeler 520.541.053 Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların
damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli
maddeler, mineral mumlar 493.341.101
Örülmemiş giyim eşyası ve aksesuarı 404.349.295
Organik kimyasal ürünler 332.289.432
Kaynak: TUİK Dış Ticaret İstatistikleri Veri Tabanı
31 Tablo 4: İzmir İthalatındaki İlk 10 Fasıl (2013)
Fasıl adı İthalat Dolar
Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve bunların damıtılmasından elde edilen ürünler, bitümenli
maddeler, mineral mumlar 1.555.517.166
Motorlu kara taşıtları, traktörler, bisikletler,
motosikletler ve diğer kara taşıtları, bunların aksam,
parça, aksesuarı 970.230.174
Kazanlar, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler,
nükleer reaktörler, bunların aksam ve parçaları 937.734.292
Demir ve çelik 888.726.238
Plastikler ve mamulleri 750.056.525
Elektrikli makina ve cihazlar, ses kaydetme-verme, televizyon görüntü-ses kaydetme-verme
cihazları,aksam-parça-aksesuarı 653.516.115
Organik kimyasal ürünler 440.050.032
Kağıt ve karton, kağıt hamurundan, kağıttan veya
kartondan eşya 387.578.108
Tütün ve tütün yerine geçen işlenmiş maddeler 342.952.570 Hayvansal ve bitkisel katı ve sıvı yağlar, yemeklik katı
yağlar, hayvansal ve bitkisel mumlar 294.389.108 Kaynak: TUİK Dış Ticaret İstatistikleri Veri Tabanı
“Küresel Güç Türkiye Hedef 2023” hedefi doğrultusunda İzmir Türkiye’nin 2023 yılında 500 milyar dolarlık ihracat hedefinin 100 milyar dolarını gerçekleştirmeyi hedeflemektedir.
Bu hedefe ulaşmak için İzmir'in daha fazla katma değeri yüksek ürün ihraç etmesi, ayrıca ticaret merkezi özelliğini güçlendirmek ve bölge ticaretini arttırmak için de liman kapasitelerinin ve bağlantı yollarının geliştirilmesi gereklidir.
İzmir Alsancak Limanı iyileştirme projesi ve Çandarlı Limanı’nın faaliyete geçmesiyle birlikte yüksek tonajlı gemilerin İzmir’e geleceği ve daha fazla hacme hizmet edileceği için kentin ekonomik ve lojistik anlamda büyük yol kat edeceği öngörülmektedir.
Havaalanı kapasitesi, uluslararası feribot seferleri, limanları ve ulaşım çeşitliliği İzmir’in ulaşım alanındaki avantajlarıdır. Öte yandan demiryolu yatırımlarının yetersizliği, yurtiçi ve yurtdışı direkt uçuşların azlığı, denizyolundan yeterince faydalanılmaması, liman kapasitelerinin yetersiz kalması, karayolu trafiği, otopark sorunu kentin önde gelen sorunlarıdır.
Sanayi
İzmir’de sanayinin gelişimi 1. İktisat Kongresi’ne dayanmaktadır. Kongre’nin yapıldığı tarihten itibaren planlı sanayileşmenin adımları atılmış ve o günden bugüne Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) kent ekonomisine katkı sağlamayı sürdürmüştür.
32
Kentte Aliağa, Bornova ve Torbalı ilçeleri sanayi yatırımlarının yoğunlaştığı ilçelerdir.
Tekstil, konfeksiyon, gıda, içki, tütün yem sanayi önemli işkolları arasındadır.
Bunların dışında, demir-çelik, petro kimya, otomotiv, çimento, ayakkabı, gübre, tarım makineleri ve seramik sanayi üretimi de yapılmaktadır.
2013 yılı Türkiye’nin 500 Büyük Sanayi Kuruluşu içerisinde Ege Bölgesi’nden 35 firma yer almıştır. İlk 15 içerisinde İzmir’den PETKİM Petrokimya Holding A.Ş.
bulunmaktadır. İzmir Demir Çelik Sanayi A.Ş., Küçükbay Yağ ve Deterjan Sanayi A.Ş., Karakaş Atlantis Kıymetli Madenler Kuyumculuk Telekomünikasyon San. ve Tic. A.Ş., Pınar Süt Mamülleri Sanayi A.Ş., JTI Tütün Ürünleri Sanayi A.Ş. diğer önemli sanayi kuruluşlarıdır.
İzmir’deki sanayi tesislerinin büyük çoğunluğu OSB ve küçük sanayi sitelerinde barınmaktadır.
Kentte 16 adet Küçük Sanayi Sitesi mevcut olup buradaki sitelerde faaliyet gösteren işletme sayısı 5.147’dir.
Türkiye genelinde Ege Bölgesi en fazla OSB’yi (49 adet) barındıran 2.bölgedir.
İzmir’de ise mevcut 13 adet Organize Sanayi Bölgesi’nin 8’inde (Atatürk OSB, İTOB OSB, Tire OSB, Kemalpaşa OSB, Aliağa OSB, Pancar OSB, Buca Giyim OSB ve Bergama OSB) sanayi üretimi gerçekleşmektedir.
Gaziemir’de bulunan Ege Serbest Bölgesi (ESBAŞ) ile Menemen’de bulunan İzmir Serbest Bölgesi (İZBAŞ) kentin 2 önemli serbest bölgesidir. İhracata dayalı kalkınma stratejisi çerçevesinde, ülke ihracatını arttırmada önemli bir araç olarak görülen serbest bölgeler İzmir dış ticaretinin gelişimine önemli katkı koymaktadır.
2013 yılında ESBAŞ 4.680.242 bin dolar ile Türkiye’nin en fazla ihracat hacmine sahip 2. bölgesi olmuştur. Aynı yıl İZBAŞ’ın gerçekleştirdiği ihracat 368.283 bin dolardır.
İzmir’de yeni ve ileri teknolojide mal ve hizmet üretmek amacıyla sanayi ve üniversite işbirliğini sağlayan teknoloji bölgelerinin sayısı da günden güne artmaktadır.
Odamızın kurucusu olduğu İzmir Bilimpark da dahil olmak üzere; Dokuz Eylül Teknoloji Geliştirme Bölgesi, Ege Teknopark Teknoloji Geliştirme Bölgesi ve İzmir Teknoloji Geliştirme Bölgesi ile birlikte toplam sayı 4’e ulaşmıştır.
İzmir insan kaynağı ve coğrafi konumu başta olmak üzere sahip olduğu avantajları ile yabancı sermaye için de bir çekim merkezidir.
2014 yılı Haziran ayı itibariyle kentteki yabancı sermayeli şirket sayısı 2.035’e ulaşmıştır.
33
Tablo 5: Uluslararası Sermayeli Şirketlerin Sektörlere Göre Dağılımı (1954- 2014/Haziran)
Sektörler Şirket Sayısı
Tarım, Avcılık,Ormancılık ve Balıkçılık 73
Madencilik ve Taşocakçılığı 58
İmalat Sanayii 418
Gıda Ürünleri, İçecek ve Tütün İmalatı 58
Tekstil Ürünleri İmalatı 25
Kimyasal Madde ve Ürünlerin İmalatı 37
B.Y.S. Makine ve Teçhizat İmalatı 41
Motorlu Kara Taşıtı , Römork, Yarı-Römork İm. 19
Diğer İmalat 238
Elektrik, Gaz ve Su 66
İnşaat 153
Toptan ve Perakende Ticaret 705
Oteller ve Lokantalar 80
Ulaştırma, Haberleşme ve Depolama Hizmetleri 139
Mali Aracı Kuruluşların Faaliyetleri 9
Gayrimenkul Kiralama ve İş Faaliyetleri 243 Diğer Toplumsal, Sosyal ve Kişisel Hizmet
Faaliyetleri 91
TOPLAM 2.035
Kaynak: T.C. Ekonomi Bakanlığı İzmir’de Öne Çıkan Diğer Sektörler
İzmir ekonomisinde ticaret ve sanayi önemli pay sahibi iken; tarım, hayvancılık, balıkçılık, turizm, lojistik ve enerji sektörleri yatırım açısından öne çıkan sektörlerdir.
İzmir’in 3.421.490 dekar tarım alanı bulunmaktadır. 2013 yılında 7.631.550.339 TL değerindeki toplam üretimin, 3.673.837.813 TL’si bitkisel üretim, 3.594.052.907 TL’si hayvansal üretim, 363.659.619 TL’si su ürünleri üretiminden elde edilmiştir.
Tarım ve tarıma dayalı sanayi ürünleri dış ticarette de önemli bir yere sahiptir.
İzmir’de verimli ovalarda pamuk, üzüm, zeytin, incir, tütün, sebze-meyve, balık ve hayvansal yan ürünler üretimi yapılmaktadır. Organik tarım ürünlerinin üretimi konusunda da çeşitli çalışmalar sürdürülmektedir.
İzmir’in tarım potansiyelinin değerlendirilmesi halinde, 2023 yılındaki 40 milyar dolarlık Türkiye tarımsal ihracat hedefi doğrultusunda önemli katkı koyacağı düşünülmektedir.
Her yıl 1 milyonun üzerinde ziyaretçi çeken İzmir yat turizmden kültür turizmine, inanç turizminden kruvaziyer turizmine kadar hemen hemen her çeşit turizm olanağına sahiptir.
34
Kruvaziyer turizmde yakaladığı başarı sayesinde, dünyanın en büyük kruvaziyer gemileri İzmir’e sefer koymaktadır. Kruvaziyer gemiler, İzmir için önemli bir gelir kaynağı haline gelmiştir.
Tablo 6: İzmir’e Gelen Kruvaziyer Gemi Seferleri ve Yolcu Sayıları Yıl İzmir Alsancak Limanı’na Yapılan
Toplam Kruvaziyer Sefer Sayısı Kruvaziyer Seferleriyle İzmir’e Gelen Toplam Yolcu Sayısı
2003 5 3.271
2004 32 77.000
2005 26 58.042
2006 94 183.198
2007 122 288.017
2008 128 321.279
2009 127 309.603
2010 141 355.899
2011 272 504.921
2012 286 552.764
2013 191 486.493
TOPLAM 1.507 3.348.533
Kruvaziyer turizmdeki başarısına rağmen, İzmir’in genel olarak turizmden aldığı payın yeterli olmadığı görülmektedir. “Yıl 12 Ay Turizm” vizyonunun benimsenerek turizm ile ilgili projelerin bir an önce hayata geçirilmesi, "İzmir Turizm Master Planı"nın hazırlanması ve yürürlüğe konması gerekmektedir.
Özellikle daha fazla uluslararası etkinliğin, büyük fuar ve kongre organizasyonlarının yönlendirilmesine yönelik çalışmalar hızlandırılmalıdır. Yüksek gelir grubundaki turistlerin kentimize gelmesi sağlanmalıdır.
Bununla beraber İzmir, zengin jeotermal kaynakları ve kaplıcaları ile dünyada sağlık turizminin merkezi olabilecek potansiyeli barındırmaktadır.
Zengin yenilenebilir enerji kaynaklarına sahip ülkemizde, İzmir özellikle rüzgar ve güneş enerjisinden faydalanılabilecek bir kenttir.
Kentin rüzgar enerjisi potansiyeli 11.854,2 MW olup bunun yalnızca % 2,6’sı kullanılabilmektedir.
Güneş enerjisi bakımından da İzmir, en avantajlı kentlerden birisidir. Türkiye’de güneş kapasite oranı bakımından İzmir (% 15-18) Antalya’nın (% 20) ardından gelmektedir.
İzmir avantajlı bir konumda olmasına rağmen, bu doğal enerjilerden yeterince faydalanamamaktadır.
SONUÇ
İzmir, ekonomik büyüklük bakımından Türkiye’nin üçüncü büyük kentidir. Liman kenti olma özelliği ile tarihin her döneminde önemli bir ticaret merkezi olarak ön plana çıkmıştır.
35
Yenilenebilir enerji kaynakları, uygun iklim koşulları, gelişmiş liman ve lojistik altyapısı, kalifiye iş gücü, dış ticaret odaklı iş ortamı ile İzmir, gerek bölge gerek ülke ekonomisinin dinamiğidir.
Korunaklı bir körfezin etrafında gelişen İzmir verimli topraklara sahip olması, nitelikli işgücü yapısı, hammadde ve ara mamul kaynakları, iç ve dış pazarlara olan yakınlığı gibi avantajları ile günümüzde birçok ekonomik aktivitenin merkezi durumundadır.
Brooking Enstitüsü’nün hazırladığı “2011 Yılı Küresel Metropol İzleme Raporu”nda dünyanın en hızlı büyüyen metropolleri listesine İzmir 4.sırada girmiştir. İzmir’in gelişiminde en fazla katkıyı ticaret ve turizm sektörünün yaptığı belirtilmiştir.
Potansiyelini tam olarak ortaya koyduğu zaman İzmir, dünyanın zengin ve en hızlı gelişen kentleri arasındaki yerini daha da pekiştirecektir.
Bununla birlikte, İzmir’in bir dünya kenti olması için, bir cazibe kenti (yatırım, finans, yaşam ve eğitim merkezi) haline gelmesi gerekmektedir.
Dünyadaki gelişmelere bakıldığında kalkınmada öncelikli geleneksel sektörlerin yerini katma değeri yüksek, ileri teknolojiye dayalı sektörlere bıraktığı görülmektedir.
Dolayısıyla dünyadaki bu eğilim dikkate alınarak, İzmir’de etkin bir kalkınma planı yaratılmalıdır.
İzmir’e daha fazla yatırımcı ve turist çekebilmek için de pazarlama stratejisi oluşturularak, bu stratejinin kentin tüm kesimi tarafından uygulanması sağlanmalıdır.
Kaynaklar:
Turan Yalçın, T.C. Devlet Demiryolları İşletmesi Genel Müdürlüğü İzmir Limanı http://www.deu.edu.tr/UploadedFiles/Birimler/21148/TCDD_Turan%20YAL%C 3%87IN.pdf
İzmir Kalkınma Ajansı Aliağa Limanları
http://www.investinizmir.com/tr/html/261/Genel+Bilgiler+ve+Istatistikler
Türkiye İstatistik Kurumu, www.tuik.gov.tr
T.C. Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, www.sanayi.gov.tr
