2019-2020 2. Sınıf MEB Yayınları Müzik Ders Kitabı İndir | odevyap.gen.tr Ödev İndir, Slayt İndir, Pdf İndir

İLKOKUL MÜZİK

DERS KİTABI 2

Yazarlar Derya AYRANCI

Elvan EROL Onur İZCİ Akın YILMAZ

DEVLET KİTAPLARI BİRİNCİ BASKI

………., 2019

Mehmet Âkif Ersoy EDİTÖR

Doç. Dr. Mümtaz Hakan SAKAR

DİL UZMANI Zehra BOLATBAŞ

PROGRAM GELİŞTİRME UZMANI Ayşen GÜLEN

GÖRSEL TASARIM UZMANI İlknur VAROL

Nilgün YALÇIN

Her hakkı saklıdır ve Millî Eğitim Bakanlığına aittir. Kitabın metin, soru ve şekilleri kısmen de olsa hiçbir surette alınıp yayımlanamaz.

0ø//Ì(öø7ø0%$.$1/,ö,<$<,1/$5, 980 DERS .ø7$3/$5I'ø=ø6ø.... 1835

ISBN 978-975-11-4907-7

Millî E÷itim BakanlÕ÷Õ, Talim ve Terbiye Kurulunun 18049 gün ve 8 sayÕlÕ kararı ile ders kitabı olarak kabul edilmiú, Destek Hizmetleri Genel Müdürlü÷ünün 2849 gün

ve 10444088sayÕlÕ yazÕsÕ ile birLQFL defa 760.398 adet basÕlmÕútÕr.

Mehmet Âkif Ersoy

ANDIMIZ

Türküm, doğruyum, çalışkanım.

İlkem küçüklerimi korumak, büyüklerimi saymak; yurdumu, milletimi

Ülküm yükselmek, ileri gitmektir.

Ey Büyük Atatürk!

Açtığın yolda, gösterdiğin hedefe durmadan yürüyeceğime ant içerim.

Varlığım Türk varlığına armağan olsun.

Ne mutlu Türküm diyene!

sevmektir.

özümden çok

İLKOKUL MÜZİK DERS KİTABI

2

Yazarlar Derya AYRANCI

Elvan EROL Onur İZCİ

Akın YILMAZ 11 ¹¹

1. İSTİKLAL MARŞI 2. MÜZİĞİ KEŞFETME NELER ÖĞRENECEĞİM . Ses ve Nefes Çalışmaları Yapacağım . Kuvvetli ve Hafif Gürlükte Söyleyeceğim . Çabuk ve Yavaş Hızda Söyleyeceğim . İnce ve Kalın Sesleri Bulacağım . Birlikte Şarkı Söylemeyi Öğreneceğim ANAHTAR KELİMELER . Doğru Nefes . Ses . Gürlük . Kuvvetli Ses . Hız . Hafif Ses . Ritim . Kısa-Uzun Hece

12

1.ÜNİTE

1. İSTİKLAL MARŞI

BİRLİKTE DÜŞÜNELİM

1. İstiklal Marşımız bizim için ne ifade ediyor? Düşüncelerimizi arkadaşlarımızla paylaşalım.

2. İstiklal Marşımızı söylerken ve dinlerken nelere dikkat etmeliyiz? Söyleyelim.

ETKİNLİK ADI : “Okulda İlk Gün”

ETKİNLİK AMACI : İstiklal Marşımızın önemini kavrama.

ARAÇ-GEREÇ : Ders kitabı ETKİNLİK

1.

“Okulda İlk Gün” adlı öyküyü okuyalım.

OKULDA İLK GÜN

Okulun ilk günü öğrenciler arkadaşlarına kavuşmuşlardı. Zey- nep Öğretmen sınıfa girdi. Öğrencileriyle selamlaştı. Yaz tatillerinin nasıl geçtiğini sordu.Öğrencilerinin güzel anılarını dinleyerek mutlu ol- du. Çocuklar birbirlerine kavuşmanın heyecanıyla öğretmenlerinin anlattık- larını büyük bir dikkatle dinlemeye başladılar.

Zeynep öğretmen ilk dersini İstiklal Marşı’na ayırmıştı.

KİTABIMIZI TANIYALIM

Ünite kapak sayfasında üni- tede işlenecek konular ve yeni kelimeler bulunmaktadır.

Etkinlik kutularında etkinlik hak- kında bilgiler yer almaktadır.

Konu başlığını gösterir.

Konuya hazırlık sorularını içerir.

Sayfa numarasını gösterir.

Renkli çerçeve üniteleri birbirinden ayırmaktadır.

Bu bölümde, işlenen üni- teye ait değerlendirme so- ruları yer almaktadır.

Ünite sonlarında kendini değerlendirme tablosu yer almaktadır.

Yeni öğren- diğimiz konu- larla ilgili bilgi- lerin yer aldığı bölümdür.

Ünite numarasını gösterir.

5.

6.

“

4. “Da Di” adlı şarkıyı gürlük özellikleri-

“Akvaryum” adlı şarkıyı seslendirirken uzun ve kısa heceleri fark ederim.

Ninni” adlı şarkıdaki ince ve kalın ses- ne dikkat ederek seslendiririm.

lere dikkat ederek şarkıyı seslendiririm.

3. “Bilin Ben Kimim” adlı şarkıyı anlamı- na uygun seslendiririm.

2. Bayrak törenlerinde İstiklal Marşımızı dinlerken, esas duruşta dururum.

1. İstiklal Marşımızı anlamına uygun söylerim.

Aşağıdaki ifadeleri okuyalım. Bize uygun olanı işaretleyelim.

KENDİMİ DEĞERLENDİRİYORUM

BİLGİ KUTUSU

Ünite sonunda not alınabilecek bölümü gösterir.

İÇİNDEKİLER

1. ÜNİTE

1. İSTİKLAL MARŞI ... 12

2. MÜZİĞİ KEŞFETME ... 16

A. Ses ve Nefes Çalışmaları Yapıyorum ... 16

B. Kuvvetli ve Hafif Gürlükte Söylüyorum ... 20

C. Çabuk ve Yavaş Hızda Söylüyorum ... 23

Ç. İnce ve Kalın Sesleri Buluyorum ... 26

D. Birlikte Şarkı Söylemeyi Öğreniyorum ... 29

E. Uzun ve Kısa Heceleri Fark Ediyorum ... 32

NELER ÖĞRENDİK?... 36

2. ÜNİTE 1. ÇALGILARI TANIMA ... 40

A. Çalgıları Tanıyorum ... 40

B. Çalgıları Gruplandırıyorum... 44

2. VÜCUDUNU RİTİM ÇALGISI OLARAK KULLANMA ... 50

Şarkılara Vücut Hareketlerimle Eşlik Ediyorum ... 50

3. MÜZİK VE DANS ... 53

Oyun Müziklerine Eşlik Ediyorum ...54

NELER ÖĞRENDİK?... 56

3. ÜNİTE

1. MÜZİK KÜLTÜRÜNÜ GELİŞTİRME ... 60

A. Müzik Dinlemeyi Öğreniyorum ... 60

B. Dinlediğim Öyküyü Canlandırıyorum ... 65

C. Farklı Müzik Türlerini Tanıyorum ... 67

Ç. Millî, Dinî ve Manevi Günlerle İlgili Müzikler Dinliyorum ... 72

NELER ÖĞRENDİK? ... 74

4.ÜNİTE 1. BELİRLİ GÜN VE HAFTALAR ... 78

A. Belirli Gün ve Haftalar İle İlgili Müzik Etkinliklerine Katılıyorum ... 78

B. Şarkılarla Atatürk’ü Tanıyorum ... 93

C. Okulumda Müzik Etkinliklerine Katılıyorum ... 96

Ç.Çevremdeki Müzik Etkinliklerine Katılıyorum ... 98

D. Müzik Çalışmalarımı Sergiliyorum ... 100

NELER ÖĞRENDİK? ... 101

KİTAPTA YER ALAN ŞARKILAR ... 102

SÖZLÜK ... 119

KAYNAKÇA ... 122

GÖRSEL KAYNAKÇA ... 123

CEVAP ANAHTARI ... 125

10

1.ÜNİTE

1. ÜNİTE

11 ¹¹

1. İSTİKLAL MARŞI 2. MÜZİĞİ KEŞFETME

NELER ÖĞRENECEĞİM

. Ses ve Nefes Çalışmaları Yapacağım

. Kuvvetli ve Hafif Gürlükte Söyleyeceğim . Çabuk ve Yavaş Hızda Söyleyeceğim

. İnce ve Kalın Sesleri Bulacağım

. Birlikte Şarkı Söylemeyi Öğreneceğim

ANAHTAR KELİMELER . Doğru Nefes . Ses

. Gürlük . Kuvvetli Ses . Hız . Hafif Ses

. Ritim . Kısa-Uzun Hece

12

1.ÜNİTE

1. İSTİKLAL MARŞI

BİRLİKTE DÜŞÜNELİM

1. İstiklal Marşı’mız bizim için ne ifade ediyor? Düşüncelerimi- zi arkadaşlarımızla paylaşalım.

2. İstiklal Marşı’mızı söylerken ve dinlerken nelere dikkat etmeliyiz? Söyleyelim.

ETKİNLİK ADI : “Okulda İlk Gün”

ETKİNLİK AMACI : İstiklal Marşı’mızın önemini kavrama.

ARAÇ-GEREÇ : Ders kitabı ETKİNLİK

1 ^.

“Okulda İlk Gün” adlı öyküyü okuyalım.

OKULDA İLK GÜN

Okulun ilk günü öğrenciler arkadaşlarına kavuşmuşlardı. Zey- nep Öğretmen sınıfa girdi. Öğrencileriyle selamlaştı. Yaz tatillerinin nasıl geçtiğini sordu.Öğrencilerinin güzel anılarını dinleyerek mutlu ol- du. Çocuklar birbirlerine kavuşmanın heyecanıyla öğretmenlerinin anlattık- larını büyük bir dikkatle dinlemeye başladılar.

Zeynep Öğretmen ilk dersini İstiklal Marşı’na ayırmıştı.

13 ¹³

İSTİKLAL MARŞI

Şairi Mehmet Âkif Ersoy ve bestecisi Osman Zeki Üngör olan İstiklal Marşı’mızı tahtaya yazdı, tüm sınıf şiiri büyük bir coşkuyla okumaya başladı. Zeynep Öğretmen, İstiklal Marşı’mızı dinlerken ve söyler- ken uyulması gereken kurallardan bahsetti:

— Çocuklar, daha önce de anlatmıştım. Bugün bir kez daha de- ğinmek istiyorum. Millî birlik ve beraberliğimizin, bağımsızlığımızın sembollerinden İstiklal Marşı’mızı söylerken özenli olmalıyız. Nere- de duyarsak duyalım esas duruşa geçmeli, saygı göstermeli, eşlik etmeliyiz. Ulusların marşları, bağımsızlıklarının en önemli simgesi- dir. Şimdi hep birlikte ayağa kalkalım ve İstiklal Marşı’mızı seslendi- relim, dedi.

Bütün sınıf ayağa kalktı, büyük bir coşkuyla İstiklal Marşı’mızı seslendirdi.

Yazan : Derya AYRANCI

Mehmet Âkif Ersoy Osman Zeki Üngör

14

1.ÜNİTE

ETKİNLİK ADI : İstiklal Marşı’mız

ETKİNLİK AMACI : İstiklal Marşı’mıza saygı gösterme.

ARAÇ-GEREÇ : Ders kitabı, etkileşimli tahta ETKİNLİK

2.

İstiklal Marşı’mıza neden saygı göstermeliyiz? Aşağıdaki boşluğa düşüncelerimizi yazalım.

ETKİNLİK ADI : İstiklal Marşı

ETKİNLİK AMACI : İstiklal Marşı’mızı dinleme, söyleme.

ARAÇ-GEREÇ : Etkileşimli tahta, İstiklal Marşı’mızın müzik kaydı, ders kitabı

ETKİNLİK

3.

a) İstiklal Marşı’mızı dinleyelim, neler hissettiğimizi sınıfta arkadaşlarımızla paylaşalım.

b) İstiklal Marşı’mızın sözlerini okuyalım. Daha sonra hep bir- likte anlamına uygun seslendirelim.

15 ¹⁵

İSTİKLAL MARŞI

İSTİKLÂL MARŞI

Söz: Mehmet Âkif ERSOY

Müzik: Osman Zeki ÜNGÖR Korkma, sönmez bu şafaklarda yüzen al sancak;

Sönmeden yurdumun üstünde tüten en son ocak.

O benim milletimin yıldızıdır, parlayacak;

O benimdir, o benim milletimindir ancak.

Çatma, kurban olayım, çehreni ey nazlı hilâl!

Kahraman ırkıma bir gül! Ne bu şiddet, bu celâl?

Sana olmaz dökülen kanlarımız sonra helâl.

Hakkıdır, Hakk’a tapan milletimin istiklâl.

16

1.ÜNİTE

2. MÜZİĞİ KEŞFETME

A. Ses ve Nefes Çalışmaları Yapıyorum

BİRLİKTE DÜŞÜNELİM

1. Ses denildiğinde aklımıza ne geliyor? Söyleyelim.

2. Şarkı söylemeden önce ses ve nefes çalışması yapmak neden önemlidir? Düşüncelerimizi paylaşalım.

BİLGİ KUTUSU

Kulağın duyabileceği basit titreşimlere ses diyoruz.

Sesler kalınlık - incelik bakımından farklılık gösterir.

Çiçek koklarken ya da hapşırırken karın kaslarımızın kasılması sırasında aldığımız nefese diyafram nefesi

diyoruz. Konuşurken aldığımız nefes şarkı söylemek için yeterli değildir. Şarkı söylemeden önce diyafram nefesi

alarak ses ve nefes çalışması yapmak önemlidir.

Bu çalışmalar sayesinde hem sesimizi koruruz hem de şarkıları daha güzel söyleriz.

17 ¹⁷

ETKİNLİK ADI : Nefes Çalışmaları

ETKİNLİK AMACI : Nefes çalışmaları yapma.

ARAÇ-GEREÇ : Ders kitabı ETKİNLİK

1.

a) Aşağıda verilen yönergeleri öğretmenimizin rehberliğinde uygulayalım.

•İki ayağımız yerde, dik bir konumda oturalım. Derin bir nefes alalım ve şişen karnımızı gözlemleyelim. Uzun yılan sesi (tıssssssss) çıkartarak nefesimizi verelim.

tıssssssss

•Yukarıdaki çalışmayı birkaç kez tekrar edelim.

•Derin bir nefes alalım, bu kez kesik kesik yılan sesi (tıs tıs ) çı- kartarak nefesimizi verelim. Bu çalışmayı yaparken karnımızı göz- lemleyelim.

•Sonra hep birlikte kahkaha atalım (ha ha ha ha ha). Kahkaha atarken karnımızı gözlemleyelim.

ha ha ha ha ^ha ha

MÜZİĞİ KEŞFETME

18

1.ÜNİTE

ETKİNLİK ADI : “Merdiven”

ETKİNLİK AMACI : Ses çalışmaları yapma.

ARAÇ-GEREÇ : Ders kitabı, etkileşimli tahta, EBA dokümanları

ETKİNLİK

2 ^.

Aşağıda verilen “Merdiven” adlı şarkıyı dinleyelim. Şarkının müziğini hafif seslerle ağzımızı kapatarak mırıldanalım. Şarkıyı hep birlikte seslendirelim. Sonra birinci ve ikinci sözlerini uzun ve bağlı, üçüncü sözlerini ise kısa ve kesik kesik söylemeye dikkat edelim.

MERDİVEN

Erdoğan OKYAY Yukarıya çıkalım, aşağıya inelim, Azıcık dinlenip bir daha deneyelim.

Yukarısı la olsun, aşağısı re olsun,

Şimdi de seslerin hepsine bir ad olsun.

Re mi fa sol la la la, la sol fa mi re re re, La la sol mi fa sol, la sol fa mi re re re.

La

Re

19 ¹⁹

MÜZİĞİ KEŞFETME

ETKİNLİK ADI : “Bilin Ben Kimim”

ETKİNLİK AMACI : Ses ve nefes çalışmaları yapma.

ARAÇ-GEREÇ : Ders kitabı, etkileşimli tahta, EBA

dokümanları

ETKİNLİK

3.

Aşağıda sözleri verilen “Bilin Ben Kimim” adlı şarkıyı dinleyelim.

Şarkıda geçen hayvan seslerini taklit ederek ses ve nefes çalışma- ları yapalım. Şarkıyı hep birlikte anlamına uygun seslendirelim.

BİLİN BEN KİMİM

Elvan EROL Hav hav hav hav hav hav bilin ben kimim?

Hav hav hav hav hav hav ben bir köpeğim.

Mır mır mır mır mır mır bilin ben kimim?

Mır mır mır mır mır mır ben bir kediyim.

Vak vak vak vak vak vak bilin ben kimim?

Vak vak vak vak vak vak ben bir ördeğim.

Mö mö mö mö mö mö bilin ben kimim?

Mö mö mö mö mö mö ben bir ineğim.

20

1.ÜNİTE

B. Kuvvetli ve Hafif Gürlükte Söylüyorum

ETKİNLİK ADI : Kuvvetli ve Hafif Gürlük

ETKİNLİK AMACI : Doğada duyduğumuz sesleri, gürlük özelliklerine göre tanıma ve

canlandırma.

ARAÇ-GEREÇ : Ders kitabı, etkileşimli tahta, hayvan

görselleri

ETKİNLİK

1 ^.

a) Aşağıdaki görselde verilen hayvanların seslerini kuvvetli ve hafif gürlükte taklit edelim.

21 ²¹

MÜZİĞİ KEŞFETME b) Aşağıda görseli verilen hayvanların ve nesnelerin sesleri- ni düşünerek kuvvetli gürlükte olanların yanına “K”, hafif gürlükte olanların yanına “H” yazalım.

22

1.ÜNİTE

ETKİNLİK ADI : Kuvvetli ve Hafif Gürlük

ETKİNLİK AMACI : Şarkımızı anlamına uygun gürlükte

söyleme.

ARAÇ-GEREÇ : Etkileşimli tahta, “Saatim” şarkısının sözleri, ders kitabı, şarkının müzik eşliği ETKİNLİK

2 ^.

Aşağıdaki “Saatim” adlı şarkının sözlerinde altı çizili olan bö- lümleri kuvvetli gürlükte, diğer bölümleri hafif gürlükte söyleyelim.

Alaaddin AYDOĞAN Benim bir saatim var, tik tak çalıyor,

Tik tak çalıyor,

Bana hep zamanı gösteriyor, Tiki tiki tik tak, tik tak tak, Tik tak çalıyor.

Yelkovanı, akrebi, bir de zili var, Bir de zili var,

Beni uyandıran güzel sesi var, Tiki tiki tik tak, tik tak tak,

Tik tak çalıyor.

23 ²³

C. Çabuk ve Yavaş Hızda Söylüyorum

ETKİNLİK ADI : Çabuk ve Yavaş Hız

ETKİNLİK AMACI : Canlı ve cansız nesnelerin hızlarını ayırt etme.

ARAÇ-GEREÇ : Ders kitabı, etkileşimli tahta ETKİNLİK

1 ^.

a) Aşağıdaki görselleri inceleyelim. Çabuk hareket edenlerin yanına “Ç”, yavaş hareket edenlerin yanına “Y” yazalım.

MÜZİĞİ KEŞFETME

24

1.ÜNİTE1.ÜNİTE

24

HAYDİ OYUNA

b) Aşağıdaki “Atlar Ormanda” adlı oyunu öğretmenimizin rehberliğinde oynayalım.

ATLAR ORMANDA

Atlar ormanda yavaş yavaş yürüyor.

Atlar çabuk gelmeye başladı.

Atlar yavaşladı.

Atlar çabuk gelmeye başladı.

Atlar çimenlikten yavaşça geçiyor.

Atlar çimenlikten çabukça geçiyor.

Atlar taşlı yoldan geçiyor.

Atlar çitten atlıyor.

Eller dizlere yavaş yavaş vurulur.

Eller dizlere çabuk vurulur.

Eller dizlere çabuk vurulur.

Eller dizlere yavaş yavaş vurulur.

Eller birbirine yavaşça sürtülür.

Eller birbirine çabukça sürtülür.

Eller yumruk yapılır, göğse vurulur.

Hooop güüm, diyerek ayaklar yere vurulur.

25 ²⁵

ETKİNLİK ADI : “Tavşan Kaç”

ETKİNLİK AMACI : Hız değişikliklerine uygun şarkı söyleme.

ARAÇ-GEREÇ : “Tavşan Kaç”adlı tekerlemenin sözü, ders kitabı, etkileşimli tahta

ETKİNLİK

2 ^.

Aşağıda sözleri verilen “Tavşan Kaç” adlı tekerlemeyi hız de- ğişikliklerine dikkat ederek seslendirelim. Tekerlemenin koyu renkle yazılan kısmını çabuk söylemeye özen gösterelim.

TAVŞAN KAÇ

Tekerleme Şu hendekte bir tavşan uyuyordu, uyuyordu.

Var mı sana sataşan, senin ile uğraşan?

Tavşan kaç, tavşan kaç, tavşan kaç.

MÜZİĞİ KEŞFETME

26

1.ÜNİTE

Ç. İnce ve Kalın Sesleri Buluyorum

ETKİNLİK ADI : İnce ve Kalın Sesler

ETKİNLİK AMACI : Duyduğumuz ince ve kalın sesleri ayırt

etme.

ARAÇ-GEREÇ : Ders kitabı, etkileşimli tahta, EBA

dokümanları

ETKİNLİK

1 ^.

HAYDİ OYUNA

a) Aşağıda verilen yönergeler öğretmenimizin rehberliğinde uygulanır.

• Sınıfta iki grup oluşturulur. Birinci grup aslanlar, ikinci grup kuşlar olur. Öğretmenimiz kalın bir tonda: “Nerede aslanlar?” diye sorduğunda, birinci grup aslan taklidi yapar.

• Öğretmenimiz ince bir tonda:

“Nerede kuşlar?” diye sorduğunda ise ikinci grup kuş taklidi yapar.

• Oyun bu şekilde birkaç kez tekrar edilir.

• Daha sonra öğretmenimiz grubun ismini söylemeden kalın ya da ince tonda sesler vererek sesin hangi gruba ait olduğunu bulmamızı ister.

RAARRR

CİK CİK CİK CİK CİK Cİ K

1.ÜNİTE

26

27 ²⁷

b) Öğretmenimizin dinleteceği çalgıların seslerine dikkat edelim. Aşağıda görselleri verilen çalgılardan ince sesli olanların yanına “İ”, kalın sesli olanların yanına “K” yazalım.

MÜZİĞİ KEŞFETME

Davul

Keman

Saksafon Blok Flüt

Kontrbas Def

28

1.ÜNİTE

ETKİNLİK ADI : “Ninni”

ETKİNLİK AMACI : Şarkıda geçen ince ve kalın sesleri ayırt

etme.

ARAÇ-GEREÇ : “Ninni” adlı şarkının sözü, etkileşimli tahta, EBA dokümanları, ders kitabı ETKİNLİK

2.

“Ninni” adlı şarkıyı birlikte dinleyelim. Kalın ve ince seslerine dikkat ederek şarkımızı hafif gürlükte söyleyelim.

NİNNİ

Çağdaş SEVİNÇ

Tut elimi, gül yüzüme, Tatlı sesinle uyut beni.

Yum gözünü, uyu da büyü, Okul yollarında sağlıkla yürü.

29 ²⁹

BİLGİ KUTUSU

Birlikte şarkı söylerken, uygun ton ve gürlükte (bağırmadan), arkadaşlarımızın sesini dinleyerek uyum içinde söylemeye dikkat edelim.

MÜZİĞİ KEŞFETME

D. Birlikte Şarkı Söylemeyi Öğreniyorum

BİRLİKTE DÜŞÜNELİM

1. Birlikte şarkı söylerken sizce nelere dikkat etmeliyiz?

2. Birlikte söylediğimiz şarkıların daha güzel duyulması için hangi kurallara uymalıyız? Düşüncelerimizi arkadaşlarımızla pay- laşalım.

30

1.ÜNİTE

ETKİNLİK ADI : “Başlıyoruz Koroya”

ETKİNLİK AMACI : Birlikte şarkı söyleme kurallarına uyma.

ARAÇ-GEREÇ : “Başlıyoruz Koroya” adlı şarkının sözü, şarkının müzik eşliği, etkileşimli tahta,

ders kitabı

ETKİNLİK

1 ^.

“Başlıyoruz Koroya” adlı şarkıyı birlikte şarkı söyleme kuralla- rına uyarak seslendirelim.

BAŞLIYORUZ KOROYA

Uyarlama: Süleyman KIVRAK

Toplandık bir araya,

Herkes girdi sıraya, Lütfen dikkat çocuklar!

Başlıyoruz koroya.

Melodiler peş peşe,

Herkes zevkten dört köşe,

Neşeli bir disiplin,

Disiplinli bir neşe.

31 ³¹

MÜZİĞİ KEŞFETME

ETKİNLİK ADI : “Oyun”

ETKİNLİK AMACI : Şarkımızı birlikte söyleme kurallarına uyarak seslendirme.

ARAÇ-GEREÇ : “Oyun” adlı şarkının sözü, ders kitabı, etkileşimli tahta, EBA dokümanları, şarkının müzik eşliği

ETKİNLİK

2 ^.

Aşağıda sözleri verilen “Oyun” adlı şarkıyı birlikte şarkı söyle- me kurallarına uyarak seslendirelim. Özgün hareketlerle şarkımıza eşlik edelim.

OYUN

Elimi tut, belimi tut kardeşim, Gel yanıma, gir koluma kardeşim.

Biz çalarız, biz oynarız, Hep birlikte el ele.

Biz çalarız, biz oynarız, Hep birlikte el ele.

Alalım davulu, vuralım güm güm güm, Alalım zilleri, çalalım şık şık şık.

32

1.ÜNİTE

E. Uzun ve Kısa Heceleri Fark Ediyorum

BİRLİKTE DÜŞÜNELİM

1. Konuşurken kullandığımız kelimeleri düşünelim.

2. Bu kelimelerden hangilerinin kısa, hangilerinin uzun oldu- ğunu arkadaşlarımızla paylaşalım.

BİLGİ KUTUSU

Günlük hayatta kullandığımız kelimeler hecelerden oluşur. Bu hecelerden bazıları uzun, bazıları kısa sürelidir.

Kullandığımız bütün kelimelerin ritmi vardır.

ETKİNLİK ADI : Uzun ve Kısa Hece

ETKİNLİK AMACI : Kelimeleri ritimlendirerek uzun ve kısa heceleri kavrama.

ARAÇ-GEREÇ : Ders kitabı ETKİNLİK

1 ^.

a) Aşağıdaki boşluğa adımızı, soyadımızı hecelere ayıra- rak yazalım. Her heceyi alkışlayarak seslendirelim.

33 ³³

MÜZİĞİ KEŞFETME

b) Aşağıda alkış görseli ile birlikte bazı kelimeler verilmiştir. Bu kelimelerin hecelerini alkışlayarak seslendirelim.

Ses Zil Ders Göz

Ke-man Sa-nat Bay-rak

Çi-çek-çi Ke-men-çe

Te ker le me Kap lum ba ğa

c) Öğretmenimizin rehberliğinde sınıf tahtasına bir, iki, üç ve dört heceden oluşan birer kelime yazalım. Bir arkadaşımız bu ke- limelerden herhangi bir tanesini alkışlayarak seslendirirken biz de hangi kelime olduğunu tahmin edelim.

34

1.ÜNİTE

Aşağıdaki “Canımsın Öğretmenim” adlı şarkıyı hep birlikte

seslendirelim. Kısa ve uzun heceleri ayırt edelim.

CANIMSIN ÖĞRETMENİM

A.Gürsan SARAÇ

Öğretmenim, her şeyim, onu pek çok severim.

Öğretmenler gününde çiçek alır, giderim.

Canımsın öğretmenim, örneğimsin sen benim, Her öğretmen gününde ellerinden öperim.

Öğretmen bilgi demek, öğretmen sevgi demek, Kelimelere sığmaz bize verdiğin emek.

ETKİNLİK ADI : “Canımsın Öğretmenim”

ETKİNLİK AMACI : Şarkı söylerken uzun ve kısa heceleri ayırt etme.

ARAÇ-GEREÇ : Şarkımızın sözleri ve müzik eşliği, etkileşimli tahta, ders kitabı

ETKİNLİK

2 ^.

35 ³⁵

MÜZİĞİ KEŞFETME

ETKİNLİK ADI : “Kırmızı Balık”

ETKİNLİK AMACI : Şarkımızı söylerken uzun ve kısa heceleri fark etme.

ARAÇ-GEREÇ : Tekerlemenin sözleri ve müzik eşliği, etkileşimli tahta, ders kitabı ETKİNLİK

3 ^.

Aşağıdaki “Kırmızı Balık” adlı tekerlemeyi anlamına uygun seslendirelim. Seslendirirken uzun ve kısa hecelere dikkat edelim.

KIRMIZI BALIK

Tekerleme

Kırmızı balık gölde kıvrıla kıvrıla yüzüyor, Kırmızı balık kaç kaç, kırmızı balık kaç kaç.

Balıkçı Hasan geliyor, oltasını atıyor, Balıkçı seni tutacak, sepetine atacak, Kırmızı balık dinle, sakın yemi yeme,

Kırmızı balık kaç kaç, kırmızı balık kaç kaç.

36

1.ÜNİTE

NELER ÖĞRENDİK?

1. Aşağıdaki isimlerden hangisi İstiklal Marşı’mızın şairidir?

İşaretleyelim.

a) Osman Zeki Üngör b) Ali Rıfat Çağatay c) Mehmet Âkif Ersoy

2. Aşağıdaki görsellerden hangisi daha hızlıdır? İşaretleyelim.

a) b) c)

3. Aşağıdaki görsellerden hangisinin sesi daha gürdür?

İşaretleyelim.

a) b) c)

4. Aşağıdaki bilgiler doğru mu, yanlış mı? İşaretleyelim.

a) Şarkı söylerken birbirimizi dinlemeliyiz.

b) Bağırarak şarkı söylemeliyiz.

c) Şarkıları uygun ton ve gürlükte söylemeliyiz.

Doğru Doğru Doğru

Yanlış Yanlış Yanlış

37 ³⁷

5. Aşağıdaki çalgılardan hangisinin sesi daha incedir? İşaretleye- lim.

a) b) c)

KENDİMİ DEĞERLENDİRİYORUM

1. İstiklal Marşı’mızı anlamına uygun söyle- rim.

4. “Saatim” adlı şarkıyı gürlük özelliklerine dikkat ederek seslendiririm.

5. “Ninni” adlı şarkıyı ince ve kalın sesle- rine dikkat ederek seslendiririm.

2. Bayrak törenlerinde İstiklal Marşı’mızı dinlerken esas duruşta dururum.

6. “Kırmızı Balık” adlı tekerlemeyi seslendirir- ken uzun ve kısa heceleri fark ederim.

3. “Bilin Ben Kimim” adlı şarkıyı anlamına uygun seslendiririm.

38

1.ÜNİTE

2. ÜNİTE

39 ³⁹

1. ÇALGILARI TANIMA

2. VÜCUDUNU RİTİM ÇALGISI OLARAK KULLANMA

3. MÜZİK VE DANS

NELER ÖĞRENECEĞİM . Çalgıları Tanıyacağım

. Çalgıları Gruplandıracağım

. Şarkılara Vücut Hareketlerimle Eşlik Edeceğim . Oyun Müziklerine Eşlik Edeceğim

ANAHTAR KELİMELER . Çalgı

. Dans

. Çalgı Türleri

40

2.ÜNİTE

“Çalgı Atölyesi” adlı öyküyü okuyalım.

1. ÇALGILARI TANIMA

A. Çalgıları Tanıyorum

1. Bildiğimiz çalgıların isimlerini söyleyelim.

2. Bu çalgıları nerede ve ne zaman gördüğümüzü arkadaşla- rımızla paylaşalım.

ETKİNLİK ADI : “Çalgı Atölyesi”

ETKİNLİK AMACI : Çevresindeki çalgıları tanıma.

ARAÇ-GEREÇ : “Çalgı Atölyesi” adlı öykü, ders kitabı, etkileşimli tahta

ETKİNLİK

1.

41

ÇALGI ATÖLYESİ

Uzun Çarşı’nın sonlarına doğru, yan yana sıralanmış birçok dükkân vardı. Bu çarşı eskiden beri makineleri, mobilyaları, çal- gıları tamir eden atölyelerle doluydu. Ali amca uzun yıllardır atölyesinde çalgıları tamir ederdi. Dükkânı; bozulmuş, telleri

kopmuş çalgılarla doluydu. Ali amca bu çalgıları büyük bir özenle tamir ederdi. Çok çalışır, çok yorulur ama işini bitirdiğinde duy- duğu seslerle mutlu olurdu. Yine bir gün çok çalışmış ve yorul- muştu. Akşama doğru atölyesini kapattı. Doğruca evinin yolunu tuttu. Atölyenin içinde tüm çalgılar raflarda sıralanmıştı: yaylılar, telliler, üflemeliler, vurmalılar... Ne kadar da değişik çalgılar vardı.

Gecenin karanlığını yaylı çalgılardan viyolonselin güçlü sesi bozdu:

- Bana ne zaman sıra gelecek?

Tellerim aşındı, yayım eskidi, burada durmaktan sıkıldım. Eski günlerime dönmek istiyorum.

Konserlerde çalınmak, coşmak istiyorum, dedi.

Yaylı çalgılardan keman ve viyola, viyolonselin isteği- ni haklı buldular.

ÇALGILARI TANIMA

42

2.ÜNİTE

Ailenin en büyüğü kontrbas söze girdi:

— Kardeşlerim, Ali amca tek başına hepimize yetmeye çalışıyor, eski halimize dönmemize az kaldı, sabırlı olmalıyız.

Vurmalı çalgılar ailesinden davul güm diye vurdu, darbuka ortalığı inletti, zil şıngırdadı:

— Bu atölyede sadece siz yoksunuz, biz de tamir olmayı bekliyoruz.

Acaba sıra bize ne zaman gelecek? Merak içindeyiz, dediler.

Telli çalgılardan bağlama ve gitar birbirlerine baktı. Ne zaman yan yana gelseler keyifle sohbet ederlerdi. Mandolini de yanlarına alarak

43

ÇALGILARI TANIMA

sessizce bir şeyler konuşmaya başladılar. Üflemeli çalgılardan flüt, onların bu hâlini görünce meraklandı, o sırada zurnanın sesi ile bütün atölye sustu.

— Arkadaşlar! Özür dilerim. Sesimi biraz yükselttim ancak burada çok

gürültü var, dedi.

Bağlama söze girdi:

— Raflarda bütün gün boş oturuyoruz. Akşam olunca Ali amca eve gidiyor, canımız sıkılıyor. Biz aramızda konuştuk, eğer siz de ister- seniz ufak tefek eksiklerimize rağmen birlikte çocuk şarkılarını ça- labiliriz.

Bütün çalgılar, “Harika!” diye bağırdılar. Gün aydınlanıncaya kadar birbirinden güzel çocuk şarkılarını seslendirdiler. Sabırla Ali amcanın kendilerini tamir edip eski günlerine dönmeyi, konserden konsere koşmayı hayal ettiler.

Yazan : Derya AYRANCI

44

2.ÜNİTE

B. Çalgıları Gruplandırıyorum

BİLGİ KUTUSU

Müzik yapmak için kullanılan aletlere çalgı denir. Çalgı- lar, çalınış şekillerine ve özelliklerine göre türlere ayrılır.

Bu türleri aşağıdaki gibi sınıflandırabiliriz:

• Telli çalgılar: bağlama, ut, kanun, tanbur, cümbüş vb.

• Üflemeli çalgılar: kaval, zurna, ney, tulum vb.

• Vurmalı ezgili çalgılar: santur, ksilofon, metalofon vb.

• Vurmalı ezgisiz çalgılar: def, davul, kaşık, zil, darbuka, bendir, marakas vb.

• Yaylı çalgılar: keman, viyola, viyolonsel, kontrbas, yaylı tanbur vb.

Bağlama Keman

Def

Ksilofon Zurna

45

ETKİNLİK ADI : Çalınış Şekillerine Göre Çalgılarımız ETKİNLİK AMACI : Çalınış şekillerine göre gruplara ayrılan çalgılarımızı tanıma.

ARAÇ-GEREÇ : Ders kitabı, etkileşimli tahta ETKİNLİK

1 ^.

a) Aşağıda çalınış şekilleriyle birlikte verilen çalgıları ilgili ku- tucukla eşleştirelim.

Telli Çalgılar

Üflemeli Çalgılar Yaylı Çalgılar

Vurmalı Çalgılar

ÇALGILARI TANIMA

46

2.ÜNİTE

b) Aşağıda verilen çalgıların isimlerini türlerine göre atölyede bulunan raflardaki kolilerin üzerine yazalım.

Viyolonsel Blok Flüt

Marakas

Keman Mandolin

Trompet

Gitar

Tumba

47

ÇALGILARI TANIMA

Y E D E K

PA RÇ A AHŞAP

MALZEME YEDEK

TELLER VERNİK

CİLA TELLİ ÇALGILAR YAYLI ÇALGILAR üflemelİ ÇALGILAR VURMALI ÇALGILAR

Ali Amcanın

Çalgı Atölyesi

48

2.ÜNİTE

ETKİNLİK ADI : “Haydi Gelin Çocuklar”

ETKİNLİK AMACI : Çalgıların çalınış şekillerini fark etme.

ARAÇ-GEREÇ : Etkileşimli tahta, şarkının müzik eşliği ETKİNLİK

2 ^.

Aşağıda sözleri verilen “Haydi Gelin Çocuklar” adlı şarkıyı hep birlikte söyleyelim. Şarkıya uygun hareketlerle eşlik edelim.

HAYDİ GELİN ÇOCUKLAR

Muammer SUN Haydi gelin çocuklar, viyola çalalım,

Şöyle durun siz, böyle durun siz, Viyo viyo viyola, viyola viyola, Viyo viyo viyola, viyola viyola hey!

Haydi gelin çocuklar, piyano çalalım, Şöyle durun siz, böyle durun siz, Piya piya piyano, piyano piyano, Piya piya piyano, piyano piyano hey!

Haydi gelin çocuklar, gitar çalalım, Şöyle durun siz, böyle durun siz,

Dım dım dım dım dım, dım dım dım dım dım dım, Dım dım dım dım dım, dım dım dım dım dım hey!

49

ETKİNLİK ADI : Çalgıları Boyama

ETKİNLİK AMACI : Çalgıları türlerine göre ayırt etme.

ARAÇ-GEREÇ : Ders kitabı, boya kalemleri ETKİNLİK

3 ^.

Aşağıdaki çalgıları türlerine göre (telli, yaylı, üflemeli, vurmalı) farklı renklere boyayalım.

ÇALGILARI TANIMA

50

2.ÜNİTE

2. VÜCUDUNU RİTİM ÇALGISI OLARAK KULLANMA

Şarkılara Vücut Hareketlerimle Eşlik Ediyorum

BİLGİ KUTUSU

Ritim, müzikte zamanın düzenli aralıklara bölünmesidir.

Bütün müziklerin belli bir ritmi vardır. Ezgileri dinleyerek ritimlerini bulabilir ve düzenli hareketlerle eşlik edebiliriz.

Ritimle coşar ve eğleniriz.

Yan sayfadaki “Elma-Armut-Nar” tekerlemesini hareketleri ile söyleyelim. Elma derken iki elimizle alkış yapalım. Armut derken elle- rimizi dizlerimize vuralım. Nar derken de parmaklarımızı şaklatalım.

ETKİNLİK ADI : “Elma-Armut-Nar”

ETKİNLİK AMACI : Vücudunu ritim çalgısı gibi kullanma.

ARAÇ-GEREÇ : “Elma-Armut-Nar” adlı tekerleme, ders kitabı, etkileşimli tahta, tahta kalemi ETKİNLİK

1 ^.

51

VÜCUDUNU RİTİM ÇALGISI OLARAK KULLANMA

TEKERLEME

Elma elma nar nar

Armut armut nar nar

Elma nar armut nar

Elma armut nar

52

2.ÜNİTE

ETKİNLİK ADI : “Vücudumuz”

ETKİNLİK AMACI : Şarkımızı söylerken vücut hareketleri ile eşlik etme.

ARAÇ-GEREÇ : “Vücudumuz” adlı şarkının sözleri, ders kitabı, etkileşimli tahta

ETKİNLİK

2 ^.

“Vücudumuz” adlı şarkıyı arkadaşlarımızla uyumlu bir şekilde söyleyelim. Özgün hareketlerle şarkıya eşlik edelim.

VÜCUDUMUZ

Her insanda bir burun, bir de ağız var, (2) Sen hiç gördün mü üç kulaklı bir adam?

Olur mu hiç üç kulak, dön de aynaya bak hey!

Olur mu hiç üç kulak, dön de aynaya bak.

İki kulak, iki yanak, bir de başım var,

Gözlerimde kirpiğim, saçlarım da var, (2) Sen hiç gördün mü üç dudaklı bir adam?

Olur mu hiç üç dudak, dön de aynaya bak hey!

Olur mu hiç üç dudak, dön de aynaya bak.

53

MÜZİK VE DANS

3. MÜZİK VE DANS

BİRLİKTE DÜŞÜNELİM

1. Bildiğimiz dans türleri nelerdir? Hatırlayalım.

2. Bugüne kadar düğün, festival, bayram gibi kutlamalarda izlediğimiz dans türlerini söyleyelim.

BİLGİ KUTUSU

Duygu ve düşüncelerimizin hareketler yoluyla ifade edilmesine dans denir. Danslar, müzik türlerine göre farklılıklar gösterir. Ülkemizde halk dansları yörelere ve bölgelere göre çeşitlilik gösterir. Halk danslarımız dışında vals, tango, bale gibi tüm dünyada tanınan dans türleri de vardır.

54

2.ÜNİTE

ETKİNLİK ADI : “Köyümüzde Şenlik Var”

ETKİNLİK AMACI : Oyun müziklerine hareketlerle eşlik

etme.

ARAÇ-GEREÇ : Ders kitabı, şarkının ses kaydı ETKİNLİK

1 ^.

a) Aşağıda sözleri verilen “Köyümüzde Şenlik Var” adlı şarkıyı hep birlikte söyleyelim.

b) Şarkıyı söylerken aşağıdaki tabloda verilen hareketleri uygulayalım.

KÖYÜMÜZDE ŞENLİK VAR HAREKETLER Köyümüzde şenlik var,

Sağ ayakla başlayıp öne doğru üç adım yürüyelim. Dördüncü adımda sol ayağımızı, sağ ayağımızın yanına getirelim.

Toplanıp da gidelim,

Sol ayakla başlayıp arkaya doğru üç adım geri yürüyelim. Dördüncü adımda sağ ayağımızı, sol ayağımızın yanına getirelim.

Tek tek çalsın şarkılar da Sağ ayakla başlanan hareketleri tekrar edelim.

Haydi eşlik edelim. Sol ayakla başlanan hareketleri tekrar edelim.

Çek kemanın yayını, Üfle üfle zurnaya, Vur bağlama teline de Vur davula davula.

Dizlerimizle yaylanma hareketi yaparken şarkıda geçen çalgıların çalınış şekillerini taklit edelim.

Oyun Müziklerine Eşlik Ediyorum

55

MÜZİK VE DANS

c) Aşağıda sözleri verilen “Halay” adlı şarkıyı hep birlikte söy- leyelim. Özgün hareketlerle şarkıya eşlik edelim.

HALAY

El ele tutuşunca, Dost düşman hep bir olur, Kol kola kavuşunca, Küslükler hep yok olur, Halay derler adına, Halay derler adına, Dost düşman kardeş olur. El ele tutuşunca.

Hop tiri lay lom, lay lay laay, Hop tiri lay lom, lay lay laay, Hop tiri lay lom, lay lay laaay. Hop tiri lay lom, lay lay laaay.

56

2.ÜNİTE

NELER ÖĞRENDİK?

1. Aşağıdakilerden hangisi telli bir çalgıdır? İşaretleyelim.

a) b) c)

2. Aşağıda verilen dans türlerinden hangisi halk oyunlarımız- dan biridir? İşaretleyelim.

a) Bale b) Halay c) Tango

3. ……… müzikte zamanın düzenli aralıklara bölünmesidir.

Yukarıdaki cümlede boş bırakılan yere aşağıdakilerden hangisi gelmelidir? İşaretleyelim.

a) Ritim b) Dans c) Çalgı

57

KENDİMİ DEĞERLENDİRİYORUM

Aşağıdaki ifadeleri okuyalım. Bize uygun olanı işaretleyelim.

1. Çalgıları çalınış şekillerine göre ayırt ede- rim.

2.“Haydi Gelin Çocuklar” adlı şarkıyı anlamına uygun seslendiririm.

3.“Elma-Armut-Nar” tekerlemesinde vücudumu ritim çalgısı gibi kullanırım.

4.“Vücudumuz” adlı şarkıyı söylerken özgün hareketlerle eşlik ederim.

5.“Köyümüzde Şenlik Var” adlı şarkıya yönergedeki hareketlerle eşlik ederim.

3. ÜNİTE

3. ÜNİTE

MÜZİK KÜLTÜRÜNÜ GELİŞTİRME

NELER ÖĞRENECEĞİM

. Müzik Dinlemeyi Öğreneceğim

. Dinlediğim Öyküyü Canlandıracağım . Farklı Müzik Türlerini Tanıyacağım

. Millî, Dinî ve Manevi Günler İle İlgili Müzikler Dinleyeceğim

ANAHTAR KELİMELER . Popüler

. Anonim . Oratoryo . Kültür

60

3.ÜNİTE

MÜZİK KÜLTÜRÜNÜ GELİŞTİRME

A. Müzik Dinlemeyi Öğreniyorum

Konser, sinema, tiyatro gibi toplu halde izlenen etkinlikler sırasında davranışlarımız nasıl olmalıdır? Düşünelim.

BİLGİ KUTUSU

Okulda, konser salonlarında dikkat etmemiz gereken bazı davranışlar vardır. Etkinliklere zamanında gitmeye ve etkinlikleri sessizce izlemeye özen göstermeliyiz. Etkinliği izleyen diğer insanlara saygılı olmalıyız.

ETKİNLİK ADI : “Ormanda Konser”

ETKİNLİK AMACI : Ortama uygun müzik dinleme ve yapma davranışını öğrenme.

ARAÇ-GEREÇ : Etkileşimli tahta, ders kitabı ETKİNLİK

1 ^.

Aşağıdaki “Ormanda Konser” adlı öyküyü okuyalım.

ORMANDA KONSER

Kış bitmiş, güneş yüzünü göstermeye başlamıştı. Tüm hay- vanlar yuvalarından çıkıp ormanda neşeyle oynuyordu. Kuşlar, büyük bir ahenkle şarkı söylüyorlardı.

61

MÜZİK KÜLTÜRÜNÜ GELİŞTİRME

Ormanlar kralı aslan, kuşların bu güzel şarkılarını tüm hay- vanların dinlemesi gerektiğini düşündü. Onlarla konuştu, anlaştı.

Bütün hayvanları kuşların konserine davet etti. Konser saati gelip çattı. İlk kez konser izleyecek olan hayvanlar büyük bir heyecanla konser alanına geldiler. Konser tam saatinde başladı. Bütün hay- vanlar hayranlıkla konseri dinliyordu. O sırada tavşan: “Haarrtt!”

diye havucundan ısırdı.

Kirpi onu uyardı:

— Hişştt! Ne yapıyorsun, konser sırasında bir şey yenmez, bilmiyor musun?

Tavşan utandı:

— Bilmiyorum, dedi.

Yanındaki arkadaşıyla sürekli konuşan ağustos böceği sus- mak bilmiyordu. Konseri dinlemekte güçlük çeken tırtıl, ağustos böceğine dönerek:

62

3.ÜNİTE

— Arkadaşım, lütfen susar mısın, konserde konuşulmaz, dikkatimi dağıtıyorsun, dedi. Ağustos böceği yanlışını anladı, hemen sustu.

Konserin başlamasının üzerinden çok vakit geçmişti. Kaplumba- ğa konser alanına geldi. İçeri

girmek istediği sırada kapıda görevli karga, konsere

giremeyeceğini, geç kaldığını, konser başlamadan önce konser

yerinde olması gerektiğini, söyledi. Kaplumbağa konseri dinleye- meyeceği için çok üzüldü. Bundan sonra konsere giderken zama- na dikkat edeceğine kendi kendine söz verdi.

Konsere pijamasıyla gelen eşeği gören ceylan, gözlerine ina- namadı:

— Bu halde mi konsere geldin? Konsere gelirken özenli giyinmeli- sin, dedi.

Üzerindekilere bakan eşek yaptığı hatayı anladı, bundan sonra konsere giderken çok dikkat edecekti.

Harika bir konser olmuştu. Kuşlar birbirinden güzel şarkıları hep birlikte seslendirdiler. Ormanlar kralı aslan ve tüm hayvanlar, kuşları alkışladılar.

Konser bitiminde bütün hayvanlar çok mutluydu. Müzik ne şahane bir şeydi.

Yazan : Derya AYRANCI

63

MÜZİK KÜLTÜRÜNÜ GELİŞTİRME

“Ormanda Konser” adlı öykümüzde geçen olayları, düşünerek aşağıda verilen soruları yanıtlamaya çalışalım. Düşüncelerimizi arkadaşlarımızla ve öğretmenimizle paylaşalım.

a) Kaplumbağa konseri neden izleyemedi?

b) Tavşan ve ağustos böceğinin konser sırasındaki davranış- ları hakkında ne düşünüyorsunuz?

c) Şarkı söyleyen kuşların yerinde olsaydınız ne hissederdi- niz?

ETKİNLİK ADI : Konser İzlerken Dikkat Edilecek Kurallar ETKİNLİK AMACI : Konser izlerken nasıl davranılması

gerektiğini öğrenme.

ARAÇ-GEREÇ : Etkileşimli tahta, ders kitabı ETKİNLİK

2 ^.

64

3.ÜNİTE

Aşağıda sözleri verilen “Ormanda Konser” adlı şarkımızı söyleyelim. Şarkımızı söylerken öykünün sözlerine uygun canlandırma yapalım.

ORMANDA KONSER

Elvan EROL ETKİNLİK ADI : “Ormanda Konser”

ETKİNLİK AMACI : Birlikte şarkı söyleme.

ARAÇ-GEREÇ : Etkileşimli tahta, ders kitabı, müzik eşliği ETKİNLİK

3 ^.

Ormanda konser vardı, Kaplumbağa geç kaldı.

Havuç yedi tavşancık, Kirpi onu uyardı.

Bizim tırtıl çok kızdı Ağustos böceğine, Hatasını anladı, Sustu konsere daldı.

Ceylan, eşeği gördü, Bu halde mi gelmişti.

Eşek pijamasından Çok çok çok utanmıştı.

Kuşlar cik cik cik dedi, Müzik ne şahaneydi, Ormandaki konseri

Herkes çok beğenmişti.

65

MÜZİK KÜLTÜRÜNÜ GELİŞTİRME

65

ETKİNLİK ADI : Öyküyü Canlandırıyorum

ETKİNLİK AMACI : Farklı materyaller kullanarak öyküyü

canlandırma.

ARAÇ-GEREÇ : Ders kitabı, şarkının müzik eşliği, öyküye uygun kendi tasarladığımız hayvan kostümleri

ETKİNLİK

1 ^.

B. Dinlediğim Öyküyü Canlandırıyorum

HAYDİ OYUNA

“Ormanda Konser” adlı öykümüzü sınıf ortamında ya da okul bahçesinde canlandıralım.

1.AŞAMA:

Sınıf üç gruba ayrılır. Birinci grup şarkıyı söyleyenleri, ikinci grup ritim orkestrasını, üçüncü grup ise konserdeki izleyicileri can- landırır.

2.AŞAMA:

Şarkıyı söylemek üzere bir koro kurulur. Doğada bulduğumuz malzemelerle (tahta çubuklar, kurumuş yapraklar) ve yiyecek içe- cek kutularını kullanarak bir ritim orkestrası oluşturulur. Öyküde geçen hayvanlar, kendi hazırladığımız kostümlerle canlandırılır.

66

3.ÜNİTE

66

3.ÜNİTE

3.AŞAMA:

Ritim orkestrası ve korodaki arkadaşlarımız sahnedeki yerle- rini alır. İzleyiciler bölümündeki hayvanları canlandıran arkadaşla- rımız, diyalogları gerçekleştirmek üzere hazırlanır (ağustos böceği, tavşan, kaplumbağa, ceylan, eşek).

Konser sahnelenir. Konserin sonunda, koro ve ritim orkestra- sının eşliğinde izleyici arkadaşlarımız da sahneye gelir. Konser hep birlikte dans edilerek bitirilir.

67

MÜZİK KÜLTÜRÜNÜ GELİŞTİRME

C. Farklı Müzik Türlerini Tanıyorum

BİLGİ KUTUSU

Dünyanın en eski yerleşim bölgelerinden olan Anadolu, zengin bir kültüre sahiptir. Kültürel yapıdaki bu zenginlik

müziğimize de yansımaktadır. Geleneksel müzik türlerimizi dört başlık altında toplayabiliriz:

a) Türk Halk Müziği b) Türk Sanat Müziği c) Çok Sesli Türk Müziği ç) Popüler Türk Müziği

68

3.ÜNİTE

a) Türk Halk Müziği

1.

ETKİNLİK AMACI : Farklı türdeki müzikleri dinleyerek müzik beğeni ve kültürünü geliştirme.

ARAÇ-GEREÇ : Etkileşimli tahta, türkülerin ses kaydı, EBA dokümanları

ETKİNLİK

Aşağıda verilen Türk halk müziğine ait örnekleri öğretmeni- mizin rehberliğinde dinleyelim.

TÜRK HALK MÜZİĞİ 1) Uzun İnce Bir Yoldayım (Âşık Veysel ŞATIROĞLU) 2) Horozumu Kaçırdılar (Eskişehir Türküsü)

3) Karadeniz Türküsü (Anonim)

69

MÜZİK KÜLTÜRÜNÜ GELİŞTİRME

ETKİNLİK ADI : Türk Sanat Müziği

ETKİNLİK AMACI : Farklı türdeki müzikleri dinleyerek müzik beğeni ve kültürünü geliştirme.

ARAÇ-GEREÇ : Etkileşimli tahta, şarkıların ses kaydı, EBA dokümanları

ETKİNLİK

1.

b) Türk Sanat Müziği

Aşağıda verilen Türk sanat müziğine ait örnekleri öğretmeni- mizin rehberliğinde dinleyelim.

TÜRK SANAT MÜZİĞİ

1) Güzel Yurdum (Söz: Hamdi TUNCER, Müzik: Salih AYDOĞAN) 2) Atatürk Çocukları (Söz-Müzik: Erdoğan BERKER)

3) Sizler Birer Çiçeksiniz (Söz: Erdal YILMAZ, Müzik: Özdemir HAFIZOĞLU)

70

3.ÜNİTE

c) Çok Sesli Türk Müziği

ETKİNLİK ADI : Çok Sesli Türk Müziği

ETKİNLİK AMACI : Farklı türdeki müzikleri dinleyerek müzik beğeni ve kültürünü geliştirme.

ARAÇ-GEREÇ : Etkileşimli tahta, eserlerin ses kaydı, EBA dokümanları

ETKİNLİK

1.

Aşağıda verilen çok sesli Türk müziğine ait örnekleri öğretme- nimizin rehberliğinde dinleyelim.

ÇOK SESLİ TÜRK MÜZİĞİ 1) Güzelleme (Müzik: Nevit KODALLI)

2) Köçekçe (Müzik: Ulvi Cemâl ERKİN) 3) Yürük Zeybek (Müzik: Cemal Reşit REY)

71

MÜZİK KÜLTÜRÜNÜ GELİŞTİRME ç) Popüler Türk Müziği

ETKİNLİK

1.

ETKİNLİK AMACI : Farklı türdeki müzikleri dinleyerek müzik beğeni ve kültürünü geliştirme.

ARAÇ-GEREÇ : Etkileşimli tahta, şarkıların ses kaydı, EBA dokümanları

Aşağıda verilen popüler Türk müziğine ait örnekleri öğretme- nimizin rehberliğinde dinleyelim.

POPÜLER TÜRK MÜZİĞİ 1) Dünyamız (Söz-Müzik: A. Gürsan SARAÇ) 2) Tebessüm (Söz-Müzik: Fatih PEŞMEN) 3) Bilmece (Söz-Müzik: Yakup AKSOY)

72

3.ÜNİTE

Ç. Millî, Dinî ve Manevi Günler ile İlgili Müzikler Dinliyorum

ETKİNLİK ADI : Şarkılarla Millî Değerlerimiz

ETKİNLİK AMACI : Millî değerler ile ilgili müzikler dinleme.

ARAÇ-GEREÇ : Etkileşimli tahta, eserlerin ses kaydı ETKİNLİK

1 ^.

Aşağıda verilen eserleri öğretmenimizin rehberliğinde dinle- yelim.

1) Ankara Türküsü (Anonim)

2) Hoş Gelişler Ola Mustafa Kemal Paşa (Kars Türküsü) 3) Atatürk’ün Çiçekleri (Söz-Müzik: Salih AYDOĞAN)

73

ETKİNLİK ADI : “İlim İlim Bilmektir”

ETKİNLİK AMACI : Dinî ve manevi değerler ile ilgili müzikler dinleme.

ARAÇ-GEREÇ : Etkileşimli tahta, EBA dokümanları ETKİNLİK

2 ^.

Aşağıda sözleri verilen “İlim İlim Bilmektir” adlı şarkıyı müzik dinleme kurallarına uyarak öğretmenimizin rehberliğinde dinleyelim.

BİLGİ KUTUSU

Yunus Emre, Anadolu‘da yaşamış, insan sevgisini şiirlerinde dile getiren en önemli şairlerimizden biridir.

İLİM İLİM BİLMEKTİR

Şiir : Yunus EMRE Müzik : Elvan EROL

İlim ilim bilmektir, İlim kendin bilmektir, Sen kendini bilmez isen Ya nice okumaktır.

Yunus Emre der hoca, Gerekse bin var hacca, Hepisinden iyicesi

Bir gönüle girmektir. Yunus EMRE

MÜZİK KÜLTÜRÜNÜ GELİŞTİRME

74

3.ÜNİTE

NELER ÖĞRENDİK?

1. Aşağıda verilen davranışlar doğru mu, yanlış mı?

İşaretleyelim.

a) Ayşe, konser başladıktan sonra konsere geldi.

b) Ali, konser sırasında arkadaşlarıyla konuştu.

c) Ebru, zamanında konsere geldi, sessizce konseri izledi.

2. Aşağıda adı geçen bestelerden hangisi çok sesli Türk müziği türüne aittir? İşaretleyelim.

a) Sizler Birer Çiçeksiniz b) Güzelleme

c) Bilmece

3. Aşağıdaki cümlede boş bırakılan yere uygun ifadeyi yerleştirelim.

Türk halk müziği popüler Türk müziği

Türk sanat müziği

Âşık Veysel,……...…….türünde eserler veren bir sanatçıdır.

Doğru Doğru Doğru

Yanlış Yanlış Yanlış

75

KENDİMİ DEĞERLENDİRİYORUM

Aşağıdaki ifadeleri okuyalım. Bize uygun olanı işaretleyelim.

3. Dinlediğim müziklerin türlerini ayırt- ederim.

4. ÜNİTE

4. ÜNİTE

BELİRLİ GÜN VE HAFTALAR

NELER ÖĞRENECEĞİM

. Belirli Gün ve Haftalar İle İlgili Etkinliklere Katılacağım

. Şarkılarla Atatürk’ü Tanıyacağım

. Okulumda Müzik Etkinliklerine Katılacağım . Çevremdeki Müzik Etkinliklerine Katılacağım . Müzik Çalışmalarımı Sergileyeceğim

ANAHTAR KELİMELER . Konser

. Repertuvar . Solo

. Jüri

78

4.ÜNİTE

BELİRLİ GÜN VE HAFTALAR

A. Belirli Gün ve Haftalar ile İlgili Müzik Etkinliklerine Katılıyorum

1. Okulunuzda hangi belirli gün ve haftaları kutluyorsunuz?

2. Daha önce katıldığınız belirli gün ve haftalar ile ilgili ne tür etkinlikler hazırladınız? Hangi şarkı, türkü ve marşları seslendirdi- niz?

BİLGİ KUTUSU

Okullarımızda kutlanan özel ve önemli günlere belirli gün ve haftalar diyoruz. Belirli gün ve haftalar eğitim öğretimin ayrılmaz bir parçasıdır. Bu haftalarda

okullarımızda yurt sevgisi, ulusal tarih bilinci, yardımlaşma, dayanışma, kardeşlik gibi duygularımızı pekiştiren pek çok etkinlik, konser, seminer, yarışma vb. düzenlenir. Çok sayıda öğrencinin katılımıyla gerçekleştirilen etkinlikler sayesinde sosyal iletişim becerimiz gelişmekte ve çevremize karşı duyarlılığımız artmaktadır.

79

BELİRLİ GÜN VE HAFTALAR

ETKİNLİK ADI : Belirli Gün ve Haftalarla İlgili Bulmaca ETKİNLİK AMACI : Bulmaca ile belirli gün ve haftaları

öğrenme.

ARAÇ-GEREÇ : Ders kitabı ETKİNLİK

1 ^.

Aşağıda verilen belirli gün ve haftalar ile ilgili bulmacayı çö- zelim.

R

K

L Ş

M

T

C . ATATÜRK

. CUMHURİYET .ORMAN

.YEŞİLAY .KIZILAY .YERLİ MALI .TRAFİK

80

4.ÜNİTE

Okulların açıldığı hafta, İlköğretim Haftası olarak kutlanır.

“Bilgisiz insan, meyvesiz ağaca benzer.”

Aşağıda sözleri verilen “İkinci Sınıf” adlı şarkıyı dinleme kural- larına uyarak öğretmenimizin rehberliğinde dinleyelim.

İKİNCİ SINIF

Müzik: Uğur TÜRKMEN Geçen yılın başında Matematik, okuma,

Bir küçücük çocuktum, Hayat bilgisi, yazı,

Hem büyüdüm bu sene Hiçbir zaman olmadım Hem de neler okudum. Sınıfımın haylazı.

Tatil vakti tam üç ay Dağda, kırda dolaştık, Şimdi okul açıldı,

Çalışmak lazım artık.

ETKİNLİK ADI : Belirli Gün ve Haftalar

ETKİNLİK AMACI : Belirli gün ve haftalar ile ilgili müzik etkinliklerine katılma.

ARAÇ-GEREÇ : Etkileşimli tahta, ders kitabı, şarkıların müzik kaydı

ETKİNLİK

2 ^.

81

BELİRLİ GÜN VE HAFTALAR

29 Ekim 1923’te Mustafa Kemal Atatürk cumhuriyeti ilan etti. Cumhuriyet yönetiminin ilanını, her yıl 29 Ekim’de Cumhuriyet Bayramı olarak çeşitli tören ve etkinliklerle kutlarız.

Aşağıda isimleri verilen Cumhuriyet Bayramı ile ilgili marşları, dinleme kurallarına uyarak öğretmenimizin rehberliğinde dinleye- lim.

Cumhuriyet (Zati ARCA)

İleri Marşı (Söz: Celal EMREM, Müzik: Faik CANSELEN) Cumhuriyetimizin 50. Yıl Marşı (Söz: Bekir Sıtkı ERDOĞAN, Müzik: Necil Kâzım AKSES)

82

4.ÜNİTE

Mustafa Kemal Atatürk, 10 Kasım 1938’de hayatını kaybetti. Atatürk’ün ölümünden sonra 10-16 Kasım tarihleri arası Atatürk Haftası olarak belirlenmiştir. Atatürk, 10 Kasım günü tüm yurtta törenlerle anılır. Hafta boyunca Ata’mızı anlamaya yönelik etkinlikler düzenlenir.

Aşağıdaki “On Kasım” adlı şarkıyı dinleyelim. Şarkıyı müzik eşliğiyle birlikte anlamına uygun söylemeye özen gösterelim.

ON KASIM

Elvan EROL

Her Kasım’ın On’unda

Bir hüzün kaplar beni,

İlkelerinle birlikte

Anar tüm dünya seni.

Halkın için her zaman

En büyük kahramansın,

Yüzyıllar geçse bile

Ata’m kalbimizdesin.

83

BELİRLİ GÜN VE HAFTALAR

Kızılay, bir yardım kuruluşudur. Her yıl 29 Ekim-4 Kasım tarihleri arasında Türk Kızılayının önemi çeşitli etkinliklerle

anlatılır.

Aşağıda sözleri verilen “Kızılay” adlı şarkıyı öğretmenimizin rehberliğinde dinleyelim.

KIZILAY

Mahir DİNÇER Acı günde bizlere yardım edersin, Yoksula aş, hastaya ilaç verirsin, Yuvasız kalanlara kucak açarsın, Çok severiz biz seni inan Kızılay.

84

4.ÜNİTE

UNICEF tarafından Çocuk Hakları Evrensel

Beyannamesi yayınlanmıştır. 20 Kasım tüm dünyada Dünya Çocuk Hakları Günü olarak kutlanmaktadır.

“Çocuklar; bugünün yarını, yarının umududur.”

85

BELİRLİ GÜN VE HAFTALAR Aşağıda sözleri verilen “Bugünün Küçüğü” adlı şarkıyı dinleme kurallarına uyarak öğretmenimizin rehberliğinde dinleyelim.

BUGÜNÜN KÜÇÜĞÜ

A. Gürsan SARAÇ Her bir çocuk aynıdır, Bugünün küçüğü,

Çocuk korunmalıdır. Yarının büyüğüdür.

Her çocuk bir isimle, Bugünün küçüğü, Sağlıklı olmalıdır. Yarının büyüğüdür.

Her çocuk sevgi ister, Hey hey ya hey!

Her çocuk oyun ister. Gel barışa, Yarının güvencesi, Koşalım yarına.

Çocuklar olmalıdır. Çocuk bugünün yarını,

Çocuklar yarının geleceği.

86

4.ÜNİTE

“Yerli malı yurdun malı herkes onu kullanmalı.”

Aşağıda sözleri verilen “Yerli Malı” adlı şarkıyı dinleyelim, birlikte seslendirelim.

YERLİ MALI

Elvan EROL Yerli Malı Haftası

Süsleriz masamızı, Meyvenin en tatlısı Paylaşılan yarısı.

Çeşit çeşit kayısı, Buğdayların en hası Yurdumuzda yetişir, Cennet gibi her yanı.

Çalışıp kazanmalı, Kazanıp kalkınmalı, Mutlu gelecek için Tasarruflu olmalı.