GGY 302
TAŞINMAZ HUKUKU- 2 (3-0)3
Dr. Tuğçe ORAL
Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi
12. HAFTA
REHİN HAKLARI
I.Rehin Hakkının Tanımı
Rehin hakkı, bir alacak yerine getirilmediği takdirde hak sahibine hakkın konusu olan şeyi veya hakkı paraya çevirerek getirisinden alacağını öncelikle elde etme yetkisi veren bir haktır.
II. Rehin Hakkının Özellikleri Rehin hakkı bir ayni haktır.
Rehin hakkı kural olarak fer’i (bağlı) bir haktır.
Borçlu olmayan bir üçüncü kişi alacaklı lehine rehin hakkı kurabilir.
REHİN HAKKININ TANIMI, ÖZELLİKLERİ VE
DÜZENLENİŞ BİÇİMİ
I. Taşınmaz Rehninin İşlevleri
Taşınmaz rehni sistemimiz, ekonomik ihtiyaçlar açısından iki amacın gerçekleşmesine yöneliktir.
Kişisel bir alacağı güvence altına almak Arazinin değerini tedavül ettirmek
II. Taşınmaz Rehninin Çeşitleri İpotek (Kişisel Sorumluluk)
İrat Senedi (Ayni Sorumluluk)
İpotekli Borç Senedi (Kişisel Sorumluluk)
TAŞINMAZ REHNİNİN İŞLEVLERİ VE ÇEŞİTLERİ
Belirlilik İlkesi
Taşınmaz Rehninde Açıklık İlkesi
Taşınmaz Rehninde Derecelerin Sabitliği İlkesi
TAŞINMAZ REHNİNE HAKİM OLAN İLKELER
Rehin hakkı taşınmazın değerinin tümünü kapsar; rehinli alacaklı rehinli taşınmazın paraya çevrilmesinden elde edilen tutarın tamamından alacağının ödenmesini talep edebilir. Taşınmaz üzerinde birden fazla rehin varsa, rehin hakları, tarafların bu konudaki iradesine bakılmaksızın, sıralarını kuruluş tarihine göre alır.
İlerleme sisteminde daha öndeki sırada bir rehin kurulmadan, daha sonraki bir sırada bir rehin kurulamaz.
REHİN HAKLARININ İLERLEMESİ SİSTEMİ
Türk Medeni Kanunu, taşınmaz rehinlerinin sırası konusunda, sabit dereceler sistemini benimsemiştir.
Sabit Dereceler Sisteminin Sonuçları
Rehnin sırası ve sağladığı teminatın miktarı rehin derecesine bağlıdır.
Malik önde gelen dereceyi saklı tutarak saklı tutulan derecenin ardından gelen bir derecede taşınmaz rehni kurabilir.
Boşalan bir rehin derecesi serbest kalır ve malik bu boş derecede yeniden bir rehin kurabilir.
TÜRK HUKUKUNDA SABİT DERECELER SİSTEMİ
Sabit Dereceler Sisteminin İstisnaları A- Kanundan Doğan İlerleme Hakkı
Sonraki sıralarda kurulmuş bir rehin hakkından önce gelen bir rehin mevcut değilse veya borçlu önceki bir rehin senedi üzerinde tasarruf etmemişse ya da önceki sırada bulunan rehinli alacak, o derece için tescilde belirtilen miktardan az ise; taşınmazın paraya çevrilmesinde satış bedeli, boş derece hesaba katılmaksızın sonraki alacaklılara sıralarına göre dağıtılır.
B. Sözleşmeden Doğan İlerleme Hakkı
Boşalan dereceye ilerleme hakkı, taşınmaz rehnine bağlı bir yan haktır;
alacağın devri halinde rehin hakkı ile birlikte yeni alacaklıya