Alkolün Tanımı
Kelime kökeni Arapçada sürme anlamına gelir.
:
Etil Alkol (Etanol)
Metil Alkol (Metanol)
İzopropil alkol
Etilen glikol
Etil alkol
Etil Alkolün yükseltgenmesi, Alkol dehidrogenez(ADH): ADH enzimi ve Adenin dinükleotid(NAD) enzimleri yardımıyla etanol asetaldehite
yükseltgenir. NAD ise NADH’a indirgenir.
Alkollü İçeceklerin Tarihçesi
-İlk alkollü içki: Bira
Mezapotamya’da arpadan ekmek yapılması sırasında ortaya çıkmıştır.
-Bira ve Şarap
Fermente edilmiş meyve, tahıl ve baldan alkol edilip tüketildiği bilinmektedir.
-.
Alkollü İçkilerin Üretim Şekli
İçki üretimi için alkol eldesinde kullanılan kaynaklar:
Şekerli maddeler(şeker pancarı, şeker kamışı)
Nişastalı maddeler(arpa,buğday ,çavdar,mısır, pirinç vs.)
Bu maddeleri fermantasyonu; şarap(elma,armut ve diğer meyveler), bira(tahıllar), Bu maddelerin destilasyonu; viski(tahıllar), rakı, konyak(elma ve armut dışındaki
meyveler), brendi (tüm meyveler), rom(şeker kamışı), tekila(kaktüs meyvesi), votka(patates veya tahıl)
Elde ediliyor.
Alkolün Etkisini Değiştirecek Etkenler
Alkol ile alınan yiyecekler ve içecekler:
Alkol ile alınan yiyeceklerde karbonhidrat, protein ve özellikle yağların bulunması emilimi geciktirir.
CO2 içeren soda gibi içeceklerle içilmesi emilimi hızlandırır.
Alkollü İçkinin Cinsi:
Damıtılarak hazırlanan ve alkol oranı %20’den fazla olan içkiler konsantrasyon farkı fazlalığı nedeniyle pasif difüzyona uğrarlar ve daha hızlı absorbe olurlar.
Ancak çok yüksek alkollü içkiler de kaslarda spazma neden olduğundan ince bağırsağa geçişi engellenir ve absorbsiyon gecikir.
Kandaki Etanol Konstantrasyonuna Göre İçkinin Etkisi
Promil: 1 litre kanda gram olarak alkol miktarını belirtir.
0.5 promil(2 bira): Kişinin hafif olarak etkilenir
1.0 promil(4 bira): Muhakeme ve karar verme yeteneği bozulur.
1.5 promil(4 duble rakı): Kişinin alkol aldığı dışarıdan farkedilir 2.0 promil(6 duble rakı): Yürümede zorluk, bulantı ve kusma
hali görülür.
3.0 promil(1 şişe viski): Konuşmada, görmede, bilinçte bozukluk 4.0 promil(1 litre viski): Aşırı sarhoşluk, koma veya
ölüm hali
Trafikte Alkol
Sürücülerinkanlarındaki alkol miktarı 0.50 promilin üstünde olanlar araç kullanamazlar.
Kan Etanol Tayin Yöntemleri
1- Kimyasal Yöntemler 2- Enzimatik Yöntemler
3- Gaz Kromatografisi
4- Otomatik Yöntemler
Kan Etanol Tayin Yöntemleri
1- Kimyasal Yöntemler
A.Vidmark Yöntemi
o Potasyum dikromat ve sülfirik asit bulunan erlenin içine kan örneğini yerleştirilir.
o 2 saat 60C’de bekletilir.
o
Kan Etanol Tayin Yöntemleri
1- Kimyasal Yöntemler
B. Conway Mikrodifüzyon Yöntemi
Conway kabının dış bölmesine doymuş potasyum karbonat ve örnek, iç bölmesine potasyum dikromat konulur.
Difüzyonun tamamlanmasından sonra iç bölmedeki çözeltinin absorbansı ölçülerek alkol miktarı bulunur.
Kan Etanol Tayin Yöntemleri
1- Kimyasal Yöntemler
C. Bogen Modifiye Distilasyon Yöntemi
Alınan örnekteki alkol distilasyon ile serbest hale geçer,
Potasyum dikromat ve sülfirik asit çözeltisi tarafından tutulur.
Yeşil renk meydana gelir.
Absorbans ölçülür ve tayin yapılır.
Kan Etanol Tayin Yöntemleri
2- Enzimatik Yöntemler
C2H5OH + NAD(+) CH3CHO+NADH+H(+)
Bu enzimatik reaksiyona göre oluşan NADH’ın renkli komplekslerine göre tayin yapılır.
ADH
Kan Etanol Tayin Yöntemleri
3- Gaz Kromatografisi
Alınan biyolojik örnek uygun çözücüde çözülerek GC cihazına verilir ve ayrılan fazlar dedektör
yardımıyla tespit edilerek miktarları ile orantılı
olarak kaydedilirler.
Kan Etanol Tayin Yöntemleri
4- Otomatik Yöntemler
Rutin ve çok örnek ile çalışmak amacıyla geliştirilmiştir. Otomatik florimetrik yöntemler, GC’ye monte edilen HeadSpace veya otomatik sıvı örnek alıcısı elektronik integrator veya kompütirize teknikler
bunlar arasında sayılabilir.
Metanol
Metil alkol
Metanol
Karbinol
İlk defa 1661’de odunun kuru damıtılması ile(havasız ortamda yüksek ısı verilmesi ile) elde edilmiştir. Damıtma ürününde de;
%1.5-3.0 metanol
%10 asetik asit
%0.5 aseton
Ve diğerleri bulunmuştur.
Metanolün Metabolizması
Ağızdan alındığında etanol gibi mide-bağırsak kanalından hızla emilir.
Gıda varlığı yokluğuna göre 30-60 dakika arası kanda en yüksek düzeye ulaşır.
Karaciğerde ; Metanol
Metanolün Metabolizması
Metanol toksik bir madde değildir. Toksik olan formaldehit(33 kat) ve formik asit(6 kat)’tir.
Metanolün Kullanımı
Adli tıp’ta;
kaza veya intihar amaçlı
Sahte içki’nin yapımında
kullanıldığı sıklıkla görülmektedir.
Metanolün Toksisitesi
İnsanlar için ölüm dozu kesin olarak bilinmemektedir. Geniş bir spektruma yayılmıştır. Genel olarak ölüm dozu olarak;
25-150 gr (25-190 ml) arası kabul edilmektedir.
Minimal toksik miktar:
100mg/kg’da başlar.
Sahte Alkollü İçki Üretimi
Ülkemizde genel olarak metanol ile sahte rakı üretiminde karşılaşılmaktadır.