A n k a r a g a r ı R e s i m m ü s a b a k a s ı
1. Mükâfat. Orta motif; Nurettin ErgUvenYeni yapılan Ankara şimendifer garında, büyük holün duvarlarına yapılacak tablolar için altı ay evvel açüan beynel-milel konkur nihayetlenmiştir. 25 Türk ve ecnebi artistin 50 tablo ile iştirak ettikleri bu müsabaka neticesinde jüri birin-ci olarak ressam Nureddin Ergüvenin kompozisyonunu, ikinbirin-ci olarak Heykeltraş Kripel'in tablosunu klase etmiştir. Ressam Refik Epikman ile Müze müdürü Halilin eserleri de nakdi mü-kâfata mazhar olmuşlardır.
Birinciliği kazanan kompozisyonun izah notunu dercedi-yoruz:
4X21 metre eb'admdaki iki büyük tablo yolcu holünün karşılıklı iki geniş sathına yağlıboya olarak yapılacaktır. Bu tablolardan birincisi «Lozandan evvel», ikincisi «Lozandan sonra» namları altında Millî Mücadele ve Büyük Türk İnkılâ-bını temsil etmektedirler.
Birinci tablonun üst kenarı ile tavan arasında kalan kısma Kurtuluş Harbinin azim ve irade plsikolojisinin sembo-lü olan «Ordular hedefiniz Akdenizdir, ileri!» cümlesi bronz ve kabartma hurufatla yazılarak geceleri endireket ziya ter-tibatile tenvir edilecektir.
Birinci tablo: «Lozandan evvel» Büyük taarruz sabahı.. Atatürk ateş hattında... Yanında büyük kumandanlar... İki ba-tarya mevzi değiştiriyor.. Solda süvariler hücum halinde.. Arkada cephane taşıyan kadm ve erkekler.. (Bu tablonun so-luna müstakbel Türkiye ve Meçhul Asker kompozisyonları ilâ-ve edilecektir.)
İkinci tablo: «Lozandan sonra» Ortada Atatürk., sağında ve solunda kız ve erkek iki Üniversiteli.. Önde porfir bir sa-tıh üzerinde Büyük Önderin Türk gençliğine hitabesi.. Fonda allegorik mücessem kürede Orta Asyadan akın (Tarih ve Dil inkılâbı).. Solda nafia faaliyeti (Demiryolları, köye giren tren, betonarme köprüler, liman ve su işleri).. Bu kısma hava
pos-taları ve telsiz istasyonları ilâve edilecektir. Ön kısımda ziraî faaliyet ve sanayi kalkınması.. Sağda müdafaa âbidesi (Tay-yareci kadınla kara ve deniz neferleri).. Arka kısımda memle-ketteki imar faaliyetini gösteren büyük inşaat (Modern An-kara), şoseler ve yollar... Bu kısma baraj ilâve edilecektir.
İleride Türk bayrağına sarılmış şehid Kubilây gençliğin kolları üzerinde... Yerlerde irticai temsil eden sembolik mas-keler, fonda harap medreseler.. Ön kısımdaki kız ve erkekler-den mürekkep ve sporcu kafilesi ellerinde altı okla hamle ha-linde.. (Buna stadyum ilâve edilecektir).
Nureddin Ergüvenin kompozisyonlarında bütün mücadele ve inkılâp sahneleri, mevzuun geniş ve muhtelif cepheli olma-sına rağmen, toplu, vazıh bir atmosfer içinde canlandırılmıştır. Pittoresk mübalâğalardan kaçınılmış, her iki tabloda da düş-man mübtezel bir şekilde tasrih edilmemiş, fakat hariçten veya dahilden vatana ihanet teşebbüsünde bulunacak mütearrızın korkunç akıbeti Türkün vekar ve şanına uygun bir şekilde ima edilmiştir.
Münderecattaki hâdiseler reel, fikirleri ifade kısmen sembolik ve allegoriktir. Üslûp ekspresif ve monümantal, pen-ttir dekoratiftir. Kompozisyonlar, hız ve hamle ifade eden (mail) şekilde tertip edilmiştir. Muhtevi ve enerji menbaına sarahat veımek için kompozisyonların merkezi sikleti Atattirk-tiir.
Bu suretle kat'î ve külli telkin temini zımnında (merkezî kompozisyon) kaideleri de tatbik edilmiştir.