• Genel anlamda bireyde davranış değiştirme süresi
• Kendi yaşantısı ve kültürleme
• Bu davranış değişikliğinin okulda planlı ve
programlı bir şekilde yapılması süreci
• Yaşam boyu devam eder,
• Zaman ve yer açısından sınırsızdır,
• İnsanlar duyu organları ile ya da sezgileri
ile algıladıkları uyarıcılardan etkilenerek
yeni düşünce ve davranışlar oluştururlar
• Öğretenden ziyade öğrenen önemlidir
• Her öğrencinin uygun bir öğrenme biçimi vardır.
• Öğrenmeyi öğrenme, “öğrenmeyi öğretme”
etkinliği sonucunda gerçekleşir
• Öğrenme stratejilerinin bilinmesi gerekir.
• Ve hafızada tutmasının üç yolu vardır:
– İşitsel – Görsel – Duyusal
İnsanların:
• Duyduklarının % 20’sini öğrendiğini ve hatırladığını
• Gördüklerinin % 30’unu öğrendiğini ve hatırladığını
• Duyarak ve görerek elde ettikleri bilgilerin % 50’sini öğrendiğini ve hatırladığını
• Duyarak, görerek, analiz ederek,deneyerek elde ettikleri bilgilerin % 90’ını öğrendiğini ve
hatırladığını göstermiştir.
1. Knowles’in Androgoji Kuramı
Tanım: Erişkin öğretimine yardım etme bilim ve sanatı.
Bu kuram yetişkinlerin kendi kendilerini idare etme ve kararların sorumluluğunu
almaları üzerine odaklanır.
Yetişkinde
• Öğrenen bağımsızdır,
• Yetişkin kendi kendini yönetir,
• Öğreten, öğrenenin bağımsızlığını destekler,
• Öğrenmede birikim ve deneyimlerden yararlanılır,
• Deneysel öğrenme pasif öğrenmeden daha etkilidir
• Müfredat programı gereksinim duyulan konuları kapsamalıdır,
• Eğitimin yeterliliği arttırılmalı ve yetenek geliştirme üzerinde odaklanılmalıdır
2. Roger’ın Deneysel Öğrenme Kuramı
• Bilişsel ve deneysel öğrenmeye temellenir.
• Roger’a göre deneysel öğrenme, kişisel
gelişme ve öğrenme ile eş anlamlıdır.
Deneysel öğrenmede;
• Olumlu bir ortam oluşturulmalı,
• Öğrenme amaçları belirlenmeli,
• Gerekli kaynaklar organize edilmeli ve hazırlanmalı,
• Öğrenme ile ilgili emosyonel ve entellektüel faktörler dengelenmeli,
• Öğrenme ile duygu ve düşünceler paylaşılmalıdır.
• Öğrenenler kendi kendilerini yönetir, mevcut sorun üzerine odaklanır, kendi değerlendirmelerini yapar.
3. Cross’un Erişkin Öğretimi Kuramı
• Yaşam boyu öğrenme üzerine odaklanır.
• Cross’un teorisi; Knowles ve Roger’ın teorilerini entegre eder.
• Bu modelde kişisel ve durumsal özellikler
üzerinde durularak, erişkin öğrenimindeki özellikler ve bu özelliklerin öğrenmedeki etkisi açıklanır.
• Öğrenirken kişisel stratejiler ve deneyimin önemli yer tutması nedeniyle karar verme becerisi
gelişmektedir.
4. Bruner’in Konstraktivist Kuramı
• Temelini önceki bilgilere dayanarak yeni fikir ve kavramların öğrenilmesi oluşturur.
• Öğrenen kişi bilişsel süreçleri kullanarak bilgileri seçer, transfer eder, hipotez oluşturur ve karar verir.
• Eğitici öğrenenleri desteklemeli, aktif bir iletişim kurmalıdır.
• Müfredat programı birbiri üzerine temellenen ve sürekliliği olan bir şekilde olmalıdır.
5. Wertheimer’in Gestalt Kuramı
• Bilişsel süreçlerin önemi üzerinde durur.
• Gestalt kuramcılarına göre bütün; parçaların
toplamından daha fazlasıdır, daha anlamlıdır ve farklıdır.
• Birey her şeyi bir bütün olarak algılama eğilimindedir.
• Gestalt Kuramı bilişsel süreçler içinde "algı“ ya çok önem verir.
• Buna göre öğrenme; davranıştaki değişmeden çok zihinde meydana gelen algı ve kavramdaki
değişmelerdir.
6. DeBono’nun Lateral Düşünme Teorisi
• Bir problemin çözümünde farklı bakış açıları getirilmesi,
• Bir problemin tanımlanmasına yardım eden temel fikirlerin ortaya konması, farklı bakış
açıları geliştirmek, uç noktalardaki fikirlerin daha makul noktaya getirilmesi,
• Fikirleri destekleyen değişimlerin kullanılması.
7. Newell ve Simon’un
Genel Problem Çözümleyici Kuramı
• Bilişsel temellere dayalı simulasyon programı eşliğinde problem çözmeye dayanmaktadır.
• Problem çözümünde problemi anlama ve analiz etme önemli aşamalardır.
Öğrenme Döngüsü
• İnsanlar yalnızca öğrenmeyi isterlerse öğrenirler.
• Kendilerini beslerlerse gelişebilirler.
• Enerji ve güçlerinin kaynağı kendileridir.
• Bir bilgiyi bilinçli olarak istemeyen, bulduğunda da bilinçli olarak özümsemeyen ve kullanmayan kişi aslında öğrenmeyi başaramamıştır.
• Öğrenme, bilgiyi ve bilinci birlikte kazanmaktır.
Öğrenme Döngüsü 4 aşamada tamamlanır
1. aşama: Bilinçsiz yetersizlik: “ne anlama geldiğini bilmiyorum ve yapmıyorum”
2. aşama: Bilinçli ve yetersizlik: “ne anlama geldiğinin farkındayım, ancak yapmıyorum”
3. aşama: Bilinçli yeterlilik: “ne anlama geldiğinin farkındayım ve yapıyorum”
4. aşama: Bilinçsiz yeterlilik: “ustaca yapıyorum ancak dikkatimi vermiyorum’’
Aşama 1 Aşama 2 Aşama 3 Aşama 4
Yetersiz
Farkındalık Öğrenme
Bilinçli Yeterli
Bilinçsiz
Özümseme
Öğrenmenin 4 kaynağı
• Eğitici
• Not ve materyaller
• Eylemsel öğrenme aktiviteleri
• Katılımcı arkadaşlar
Eğitici
• Eğiticinin bilgi, deneyim, becerisi
• Bazı eğitim programlarında yönlendirici
Notlar ve materyaller
• Eğitim notları konuya en yakın içerikte olmalıdır.
• İçeriğin zihinde canlandırılması gerekir.
Eylemsel öğrenme aktiviteleri
Öğrenme
• Hızlı bir tempoda,
• Çaba gerektiren bir biçimde,
• Esprili ve eğlenceli olmalıdır.
• Katılımcılar için en önemli konu bilgilerin ve becerilerin kişiselleştirilmesi ve
içselleştirilmesidir
Katılımcı arkadaşlar
• Katılımcılar birbirlerinden çok şey öğrenebilirler.
• Her katılımcının farklı özellikleri vardır.
Aktif dinleme
Katılımcılardan sunumları ve tartışmaları dinlerken:
1. Eğitim notlarını ve görsel malzemeyi dikkatle gözden geçirmeleri istenmeli
2. Not almaları ve işittiklerini şematik olarak çizmeleri istenmeli
3. Soru sormaları ve tartışmalara katılmaları beklenmeli
4. Grup çalışmalarında ve rol oyunlarında gönüllü olmaları beklenmeli
5. Eylemsel öğrenme aktivitelerinde aktif katılımcı olmaları söylenmeli
6. Eğitimin önemli noktalarını ve mesajlarını ezberlemeleri ve evde, yolda sıkça
tekrarlamaları istenmeli
7. Pasif bir “oturum dinleme” durumundan, çok yollu öğrenme deneyimi durumuna geçmeleri gerektiği belirtilmeli
8. Her şeyden önemlisi dikkatlerine dikkat etmeleri ve dinlemeye hazır olmaları istenmeli
Materyalleri kullanma
• Önemli noktaları renkli kalemle işaretleme.
• Kitap olsa da önemli noktaları not alma.
• Yeni bilgilerin diyagramlarını çıkarma.
Not alma
• “en kötü notlar bile en iyi hafızadan daha iyidir”
• Not alırken söylenenleri değerlendirme.
• Not alma ile unutma düzeyi en aza
indirilebilir.
Soru sorma
• “soran tutum” içinde olmalıdır.
• Soru sorma aktif olarak bilgiyi aramadır.
Eğer bilmiyorsanız, kafanız karışıyorsa,
bulamıyorsanız, yardıma ihtiyacınız varsa,
merak ediyorsanız SORUN
Öğrenme eğrisi
Öğrenme düzeyi
Zaman
Başlangıç Durgunluk Hızlı gelişme
Öğrenme platosu
Öğrenme eğrisi
Beceri geliştirme eğrisi
Zaman Eğitim
Kritik Dönem
Unutma eğrisi
100 80 60 40 30 20 10 0
1 2 6 31 Öğrenilenlerin kalması
Gün
Unutma eğrisi
• Yeni bilgi hızla kaybolur.
• Özellikle öğrenmeden sonraki ilk 20 dakika.
• Yeni bilgilerin % 75-80’i ilk 24 saat içinde unutulur.
• Öğrenme teorisi üzerinde çalışanlar;
öğrencilerin beyninde tüm öğrenilenlerin
bilinçaltı süreçten geçtiğini, en önemliler ve
unutulması gerekenler şeklinde bir ayırım
olduğunu düşündürmektedir.
Transfer eğrisi
Eğitimden sonra;
• notlar gözden geçiriliyor,
• verilen mesajlar arkadaşlarla paylaşılıyor,
• yeni edinilen bilgiler kullanım için eğitici tarafından destekleniyorsa
öğrenilenlerin kalıcılığı artacaktır
Temel öğrenme tarzları değişebilir;
Ancak bunun için kişinin kendi güçlü ve zayıf yönlerini bilmesi gerekir.
• Farkındalığı yaratma EĞİTİCİNİN sorumluluğudur.
• Değişimi isteme ise KİŞİNİN KENDİSİNİN.
1. Aktivist Öğrenme Tarzı
1. Bu kişiler en iyi şekilde; yeni deneyimler, sorunlar ve fırsatlarla karşılaştıkları
aktivitelerden bir şeyler öğrenirler.
2. İçinde bulundukları yeri ve zamanı yaşamaktan hoşlanırlar.
3. Kısa dönemli kriz durumları onlar için
temel uyarıcıdır.
4. Değişim, hızlı tempo ve bir dizi farklı aktivite; öğrenmeyi sağlar
5. Genellikle dışa dönük insanlardır;
kendilerini göstermek isterler, zor işleri başarmaktan hoşlanırlar
6. Sıradan ve uzun zaman alacak işler bu
kişiler için çekici değildir
2.Yansıtıcı Öğrenme Tarzı
1. Buradaki seçim daha ziyade “arka koltuk”
rolünü oynamaktır.
2. Yansıtıcılar daha çok aktivitenin yanında durup onu farklı açıdan izlemeyi tercih
ederler.
3. Verileri derleme ve sonuçlara ulaşmadan önce onları ayrıntılı bir şekilde kendilerine göre analiz etmede genellikle başarılı
olurlar.
4. Eyleme geçmeden önce durumu bütün ayrıntıları ile bilmek isterler, bu nedenle tedbirlidirler.
5. Baskıdan ve kesin tarihler verilmesinden
hoşlanmazlar.
3.Teorist Öğrenme Tarzı
1. Teoriyi, kavramları, modelleri,
sistemleri, içsel ilişkileri araştırma ve bağlantılar kurma fırsatlarını severler.
2. Zihinsel olarak zorlanmak ve entellektüel becerilerini kullanmak isterler.
3. Akılcılığı ve mantıklı olmayı yüceltir ve bu
nedenle analitik düşünme eğilimi içinde
olurlar.
4.Pragmatist Öğrenme Tarzı
1. Böyle bir öğrenme tarzı; kişinin konu ile kendi durumu arasında bağlantı kurma eğilimini gösterir.
2. “eğer işime yararsa iyidir” onların sloganıdır.
3. Bu kişiler yeni öğrendiklerini hemen uygulamak isterler.
4. Sorun çözmekten ve pratik karar almaktan hoşlanırlar.
5. Eğitimlerde çok güçlü bir şekilde
uygulamaya ve sonuçlarına odaklanırlar.
ÖĞRENME STİLLERİ
Öğrenme Stili
• Kısaca, öğrenmede kişisel olarak tercih edilen metottur. Her bireyin kendine özgü bir öğrenme stili vardır.
• Öğrenme stilleri, kişinin öğrenmeye
hazırlanırken, öğrenirken ve hatırlarken farklı ve kendisine özgü yollar kullanmasıdır.
• Bir öğrenme stili bir diğerinden iyi veya kötü değildir. Herkes yaşamı boyunca tüm stilleri
kullanmakta ancak bir tanesini daha fazla tercih etmektedir.
Öğrenme Stilini Bilmenin Önemi
Yapılan araştırmalar, tercih ettikleri öğrenme stiliyle öğrendiklerinde, öğrencilerin aşağıdaki davranışları gösterdiklerini belirtmektedir.
• Öğretime karşı olumlu tutumlarda istatistiksel olarak önemli oranda artış,
• Kendinden farklı olanı kabullenmede artış,
• Akademik başarıda istatistiksel olarak önemli oranda artış,
• Sınıf içi davranışlarda ve disiplinde olumlu yönde gelişme,
• Ev ödevlerini tamamlamada daha çok içsel disiplin.
Eğer okullar ve veliler, öğrencilerin
öğrenme stillerini değerlendirir, sınıf içinde
ve ev ortamında farklı öğrenen çocuklarla
ilgili doğru stratejiler uygularsa öğrenmeyi
daha verimli hale getirebilirler.
KOLB Öğrenme Stilleri Envanteri
Kolb, bireylerin kendilerinin öğrenme
stillerini tanımlayabilmesine olanak veren on iki maddelik bir öğrenme stili envanteri geliştirmiştir.
Envanter, bir kişinin öğrenme durumuna, öğrenme materyaline karşı bireysel
yaklaşımını ve bu konuda zayıflıkları ile güçlü olduğu yanları belirlemede bir
çerçeve oluşturmaya yardım etmektedir.
Her bir maddeye ilişkin olarak, tercih edilen
durumu içeren dört öğrenme biçimi bulunmaktadır.
Anketin bir özelliği, anketi yanıtlayanların öncelikle kendilerinin öğrenme stilleri konusunda bilgi
veren bir özelliğe sahip olmasıdır.
Bu envantere göre;
• Özümseyen,
• Ayrıştıran,
• Değiştiren,
• Yerleştiren olmak üzere 4 stilden bahsedilebilir.
1.Özümseyen Öğrenme Stiline Sahip Bireyler
1. Kavramsal modeller yaratmada başarılıdırlar.
2. Öğrenirken soyut kavramlar ve fikirler üzerine odaklaşırlar.
3. Kavramlara ve kuramlara, duygulardan daha fazla önem verirler.
4. Bilgilerin kendilerine basitten karmaşığa ve
adım adım bir biçimde verilmesini isterler.
5. Fikirleri mantıksal analiz ederler ve bir
durumu mantıksal olarak anlamaya çalışırlar.
6. Öğrenmede önem verdikleri vurgu ‘fikirlere başvurma’dır.
7. Genelde öğretmenlik mesleğini tercih
ederler.
2. Ayrıştıran Öğrenme Stiline Sahip Bireyler
1. Problemlere çözüm bulma sürecinde kendi sezgilerine daha fazla önem verirler.
2. Öğrenmede önem verdikleri vurgu ‘ilişkiler kurma'dır.
3. İnsanlarla ilişki kurmak yerine materyallerle ilgilenmeyi tercih ederler.
4. Teknolojiye dayalı meslekleri tercih ederler.
5. Öğrenirken ‘niçin' sorusuna cevap ararlar.
6. Planlıdırlar.
7. Detaylara önem verirler.
8. Deney yaparlar.
9. Tümevarımla sonuca ulaşırlar.
3. Değiştiren Öğrenme Stiline Sahip Bireyler
1. Öğrenme sürecinde dinleme ve bir bilgiyi diğer
fikirlerle birlikte düşünme konularında başarılıdırlar.
2. Kendi bilgileri ile diğer bilgileri analiz ederler.
3. Karar verme sürecinde gereğinden fazla zaman kaybederler.
4. Öğrenme ortamlarında otoritelerin emirlerini tercih ederler ve bu konuda sabır gösterirler.
5. Öğrenirken ‘ne' sorusuna cevap ararlar.
4. Yerleştiren Öğrenme Stiline Sahip Bireyler
1. Deneme-yanılma yoluyla öğrenirler.
2. Bilgileri kendi kendilerine keşfetmede ve yapılandırmada başarılıdırlar.
3. Problemlerin çözümlerine dair gizli ihtimalleri araştırırlar.
4. Öğrenmede önem verdikleri vurgu ‘orijinal adaptasyonlar oluşturmadır.
5. Kamu yönetimi ve eğitim yönetimi alanlarındaki meslekleri tercih ederler.
6. Öğrenirken ‘…ise' sorusuna cevap ararlar.
