KONU 14: Kriz İletişimi
Çernobil
26 Nisan 1986’da, Rosatom firmasının Ukrayna ve Belarus sınırında bulunan Çernobil Nükleer Enerji Santrali’nin 4. reaktöründe
meydana gelen patlama
http://gazetekarinca.com/2017/04/cernobilin-31-yili-facianin-sorumlusu-sirketin-turkiyede-nukleer-santral-kurmasi-planlaniyor/
https://www.cnnturk.com/turkiye/cernobil-faciasi-neydi-turkiyeyi-nasil-etkilemisti?page=1
Ayrıca Sellafield Nükleer Kazası ,10 Ekim 1957’de İngiltere’de gerçekleşmiştir. Japonya daha yakın tarihte yaşadı.
Dönemin Sanayi ve Ticaret Bakanı Cahit Aral, Karadeniz'de yetişen çayların radyasyondan etkilenmediğini ispat etmek için
kameraların karşısında çay içti ve açıklama yaptı:
"Karadeniz'e bir damla mürekkep düştü diye Karadeniz kirlenir mi?' Radyoaktif çay daha lezzetlidir. Rusya'dan iyi bir şey gelmez.
Ya komünizm, ya radyasyon"
https://www.cnnturk.com/turkiye/cernobil-faciasi-neydi-turkiyeyi-nasil-etkilemisti?page=1
Bhopal Krizi: 3 Aralık 1984, ABD kökenli Union Carbide firmasının Hindistan-Bhopal'de kurduğu böcek ilacı üreten fabrikadan 40
ton metil isosiyanat gazı salındı. Olay, 18.000 kişinin ölümüne, 550.000'den fazla insanın zehirlenmesine yol açtı. (Ticari sır)
https://onedio.com/haber/dunya-tarihinin-en-buyuk-endustriyel-kazalarindan-biri-olan-bhopal-felaketi-730 908
KRİZ NEDİR?
Kurumlar açısından kriz;
«Bir kuruluşun üst düzey hedeflerini tehdit eden, kuruluşun varlığını
tehlikeye sokan ve kuruluşun hızla tepki göstermesinin zorunlu olduğu özel durumlardır.»
-Beklenmedik bir zamanda meydana gelen, -Kurum itibarının sarsılmasına neden olan -Çözüm için sınırlı sürenin olduğu
-Belirsizliğin hakim olduğu
-Standart ve alışılmış çözümlerin işe yaramadığı olaylardır
Krizin temel özellikleri:
-Örgütün üst düzey hedeflerini hatta varlığını tehdit etmesi
-Örgütün önleme ve öngörme mekanizmalarının yetersiz kalması -Acil müdahale gerektirmesi ve zaman baskısı yaratması
-Beklenmedik ve ani değişikle sürpriz olması -Karar vericilerde gerilim yaratması
-Korku ve paniğe yol açması
-Kontrol edilme güçlüğü olması
-Örgütün imajını, insan kaynaklarını, finans yapısını ya da doğal kaynaklarını tehdit etmesi
KAYNAK: Pira, Aylin ve Sohodol, Çisil (2012), Kriz Yönetimi, İstanbul: İletişim, ss. 27
Neden olur?
-Örgüt içi faktörler (yeteneksiz yönetici, örgüt içi işleyiş, ürün hatası, iletişimsizlik, sabotaj vs)
-Ekonomik faktörler(belirsizlik, enflasyon) -Çevresel faktörler(afet, savaş, salgın)
-Hukuki faktörler(yeni yasalar ya da mevcut yasayı bilmeme) -Politik faktörler (istikrarsızlık)
-Teknolojik gelişmeler (ayak uyduramama)
KAYNAK: Okay, Ayla ve Okay, Aydemir, (2005), Halkla İlişkiler Kavram Strateji ve Uygulamaları, İstanbul: DER Y., ss. 328
Kriz Yönetimi Nedir?
-Kriz anında basına bilgi vermek ya da sorunun üstünü kapatmak değildir.
-Kriz yönetimi krizleri anlamak, başa çıkmak için yürütülen birbirine bağlı bir değerlendirme ve denetim sürecidir.
Kısa dönem Krizi kontrol etmek
Uzun dönem Kriz yaratabilecek problemleri ortadan kaldırmak.
**Proaktif?
**Reaktif?
Kriz yönetimi konusunda çeşitli strateji ve modeller bulunmaktadır (Littlejohn, Fink, Mitroff, Burnett). Hepsinin temelinde kriz öncesinde olası kötü senaryoları belirlemek ve ona göre kaynak dağılımı yapmak bulunmaktadır.
KAYNAK: Okay, Ayla ve Okay, Aydemir, (2005), Halkla İlişkiler Kavram Strateji ve Uygulamaları, İstanbul: DER Y., ss. 330-331
Proaktif Kriz Yönetiminde 5 Aşama
Proaktif Kriz Yönetiminde 5 Aşama
1. Kriz Öncesi
-Krize hazır olma;
-İttifakları teşvik;
-Fikir birliği geliştirme;
-Deneme mesajları
Proaktif Kriz Yönetiminde 5 Aşama
• 2. Başlangıç
-Olaylara empati ile yaklaşma;
-Konu hakkında kamuyu basit bir biçimde bilgilendirme;
-Sözcü itibarını oluşturma;
-Durumun oluşumu ve rotası hakkında bilgi vermek ; -Kamularla sürekli iletişim içinde olma
Proaktif Kriz Yönetiminde 5 Aşama
• 3. Kriz Esnasında
-Krizi daha iyi anlaması için kamulara yardımcı olma;
-Gereksinim duyanlara daha detaylı bilgi sunma;
-Krize yanıt ve müdahale planları için destek kazanma;
-Hedef kitleyi ve paydaşları dinleme, geribildirim alma;
-Acil önlemlerin açıklanması;
-Karar vermede inisiyatif
Proaktif Kriz Yönetiminde 5 Aşama
• 4. Krizin Çözülmesi
-Eğitim yoluyla gelecekteki krizlere uygun yanıtlar geliştirme,
-Sorunları ve aksaklıkları dürüstçe inceleme;
-Kamu politikaları hakkında kamuları ikna;
-Örgütün yetenek ve aktivitelerini geliştirme
Proaktif Kriz Yönetiminde 5 Aşama
• 5. Değerlendirme
-İletişim planının performansını değerlendirme;
-Krizden alınan dersleri ortaya koyma;
-Kriz planını ya da kriz sistemini geliştirmek için belirli eylemleri saptamak
ÖRNEK OLAY : Tylenol Krizi- 1982
Johnson & Johnson’ın ağrı kesicisine siyanür karıştırılması ve gerçekleşen ölümler
• Kriz takımı sorunun kaynağını bulabilmek için FBI’ı davet ve tüm kamuların en kısa zamanda bilgilendirilmesi,
• 1 Ekim 1982 Chicago Sun Times ve The Chicago Tribune haberleri
• Anında yardım hattı kurulması
• Çalışanlarla sürekli iletişim, önce başka görevler verilmesi ve ardından ilacın üretimine devam açıklaması
• 31 milyon kutu ilacın piyasadan toplatılması ve imha edilmesi
• 7000 kişiyi kapsayan yedi haftalık bir araştırma ve Tylenol’a devam kararı
• Yeni ambalaj
ÖRNEK OLAY : Kuş Gribi Krizi- 2005
• Tavuk üreticileri Sağlıklı Tavuk Bilgi Platformunu kurdular
• Tesislere geziler
• İnternet sitesi, köşe yazarları, bilgi notları ve raporlar ile sürekli hijyenik üretimle ilgili bilgi akışı
• Uğur Dündar’ın fabrikaları gezmesi
