YAŞLILIK DÖNEMİ
Fulya AKGÜL GÖK
Genellikle 65 yaş ileri yetişkinliğin başlama yaşı olarak kabul edilir.
Bir bireyin 65 yaşında olduğunu söylemek
onun genel sağlığı fiziksel ya da psikolojik
dayanıklılığı zihinsel yetenekleri yaratıcılığı
konusunda bize hiçbir bilgi vermez.
Yaşlı bireyler biyolojik ve davranışsal işlevler bakımından gençlerden ve orta yaşlı
yetişkinlerden daha fazla değişiklik gösterir.
Gerontoloji yaşlılığın tüm yönlerini inceleyen bilim dalıdır
Geriyatri ise yaşlıların sağlık sorunlarını
açıklamaya ve tedavi etmeye yönelik
etkinlikleri içerir
Hooyman ve Kiyak (1993)
gerontologların yaşlanmayı 4 farklı süreç olarak gördüklerini belirtmektedir:
1.Kronolojik yaşlanma
2.Biyolojik yaşlanma
3.Psikolojik yaşlanma
4. Toplumsal yaşlanma
Toplumsal gerontologlar toplumsal değişimlerin yaşlılık ve toplumsal yapılar üzerindeki
etkilerini yaşlanma karşısındaki toplumsal
tutumları ve bunların yaşlı nüfusa etkilerini
incelemektedir.
Yaş, yaşam olaylarının zamanını kestirmede zayıf kalmaktadır.
Ayrıca bir kişinin sağlığını, iş durumunu,
aile durumunu, ilgilerini, gereksinimlerini
kestirmede etkili olmamaktadır.
Yaşam beklentisi kavramı, bireyin
doğumundan itibaren ne kadar yaşayacağına
ilişkin beklentiyi dile getirmektedir.
Yaşlılıkta Bedensel Değişimler
İleri yetişkinliğe doğru genel fiziksel sağlıkta önemli değişimler görülür.
Örneğin kalp hastalıkları ve tansiyon artar.
Neredeyse tüm duyularda yaşla birlikte düşüş
görülür
Hareket ve motor beceriler alanında yaşlı bireylerin harekete geçmede çok zaman harcadıkları ve daha az kas gücüne sahip oldukları görülür
Yaşlılığa bağlı fiziksel değişimlerin psikososyal
uyumu önemli ölçüde etkilediği bilinmektedir.
Yetişkinliğin ileri yıllarındaki bedensel, bilişsel, toplumsal değişimlerin çoğu düşüş yönündedir.
65 yaş üstü kişilerde en yaygın kronik sorunlar:
Yüksek tansiyon
İşitme kaybı/eksikliği
Görme eksikliği
Kemik erimesi
Parkinson
Alzheimer
Öğrenme, bellek, düşünce ve yaratıcılık gibi bilişsel işlevlerde de düşüş yaşanmaktadır.
Kaynakça
Gander, M. J. ve Gardiner, H. W. (1993). Cocuk ve Ergen Gelisimi. (Çev.) Çelen, N., Dönmez, A. ve Onur, B. Ankara: İmge kitabevi.
Zastrow, C., & Kirst-Ashman, K. K. (2014). İnsan davranışı ve sosyal çevre I (1. Baskı). Ankara: Nika.