1. KONU : İSLAM’IN PAYLAŞMA VE YARDIMLAŞMAYA VERDİĞİ ÖNEM
İSLAM’IN PAYLAŞMA VE YARDIMLAŞMAYA VERDİĞİ ÖNEM
“Bir elin nesi var iki elin sesi var.”
(Atasözü)
İnsanların toplum içinde beslenme, barınma, giyin- me ve korunma gibi birçok ihtiyacı vardır. Bu ihtiyaçlar da ancak toplumdaki bireylerin karşılıklı yardımlaşması ile giderilir.
Toplumdaki bütün insanların imkânları eşit değildir.
Örneğin parasızlıktan dolayı okula gidemeyen, işsizlik- ten veya sağlığı elverişli olmadığından çalışamayan in- sanlar olabilir. Böyle durumlarda zengin insanların, ihti- yaç sahiplerine yardım etmeleri, sahip oldukları imkânları onlarla paylaşmaları gerekir. Çünkü yoksulların, zengin- lerin malı üzerinde hakları vardır. Bu husus bir kur’an ayetinde şöyle dile getirilmektedir:
“Onların (zenginlerin) mallarında, muhtaç ve yoksullar için bir hak vardır.”
(Zâriyât suresi, 19. ayet.)
Toplumda barış ve huzur ortamının sağlanmasında paylaşma ve yardımlaşmanın önemi büyüktür. Toplumda paylaşma ve yardımlaşma ne kadar fazlaysa barış ve huzurda o oranda fazla olur. Zengin olanların imkanlarını ih- tiyaç sahipleriyle paylaştıklarında; fakirlerde zengin insanlara karşı kıskançlık, kin ve nefret duyguları oluşmaz.
Zenginlerde ise cimrilik, açgözlülük ve bencillik gibi kötü duygular ortadan kalkar.
Konuyla ilgili hadis-i şerifler:
“Fakirleri araştırıp bulunuz, görüp gözetiniz.”
“Komşusu aç iken tok yatan bizden değildir.”
“Kim Müslüman kardeşine yardım eder ve onun ihtiyacını karşılarsa Allah da ona yardım eder.Kim Müslümanın bir sıkıntısını giderirse Allah da kıyamet gününde onun sıkıntılarından birini giderir...”
“Müminler birbirlerine merhamet etmekte, birbirlerini sevmekte ve birbirlerini korumakta bir vücudun organ- ları gibidir. Vücudun herhangi bir organı hastalandığında bütün vücut bundan rahatsız olur. Aynı şekilde bir mümin de sıkıntı içinde bulunduğunda, diğer müminler onun sıkıntısını, derdini ve üzüntüsünü paylaşırlar.”
PAYLAŞMA VE YARDIMLAŞMANIN FAYDALARI:
- İnsanda cimrilik, bencillik, kıskançlık gibi kötü duygu ve davranışlara engel olur.
- Toplumda sevgi, dayanışma ve sorumluluk gibi güzel duygu ve dav- ranışların gelişmesine katkı sağlar.
-Toplumsal dayanışmaya ve barışa katkı sağlar.
- Zenginler ile fakirler arasında güçlü bir sevgi bağı kurulur.
-İnsanda çevresindeki diğer insanlara karşı sorumluluk bilinci gelişir.
-Toplumda huzur ve güven ortamı oluşur.
-İnsanda, diğer insanlara yardımda bulunmanın, onlarla bir şeyleri paylaşmanın sevinci ve mutluluğu yaşanır.
2. ÜNİTE: ZEKÂT ve SADAKA
KONU ÖZETLERİ
“Komşusu aç iken tok yatan bizden değildir.”
(Hadis-i şerif)
İslam dini yardımlaşma ve dayanışmaya önem vererek insanların kardeşçe yardımlaşma ve dayanış- ma içinde yaşamalarını istemiştir. Dinimizin kutsal kitabı olan Kur’an-ı Kerim’de bu konunun önemi şu şekilde ifade edilmiştir:
“De ki: ...Harcadığınız her şey, ana-baba, yakınlar, öksüzler, yoksullar ve yolda kalmış kişiler içindir. Allah yapacağınız her hayrı (iyiliği) bilir.”
(Bakara suresi, 215. ayet.)
İslam dini ayrıca insanları paylaşma ve yardımlaş- ma konusunda özverili olmaya çağırır. Kur’an’da bu ko- nuyla ilgili şöyle buyrulur:
“Onlar, kendi canları çekmesine rağmen yemeği yoksula, yetime ve esire yedirirler.”
(İnsan suresi, 8. ayet.) Paylaşmak veya yardım etmek için zengin olmak gerekmez. Dinimiz bollukta ve darlıkta başkalarına yardım et- meyi öğütler. Kur’an-ı Kerim’de bu durum şöyle dile getirilmiştir:
“Takva sahipleri (sorumluluklarının bilincinde olanlar), bollukta da darlıkta da Allah için harcarlar (infak eder- ler). Öfkelerini yutarlar ve insanları affederler. Allah da güzel davranışta bulunanları sever.”
(Âl-i İmrân suresi, 134. ayet.)
Yardımseverlik İslam dininin en önemli değerlerindendir. Bilgilerimizi paylaşarak da yardımlaşabiliriz.
Aşağıdaki boşlukları panodaki uygun olan sözcüklerle doldurunuz.
tok
kardeşine paylaşma
güçlü zengin
öğütler
gelişmesine
toplumsal
a) Yardımlaşma ve ………..; cimrilik, bencillik, kıskançlık gibi kötü duygu ve davranışlara engel olur.
b) Paylaşmayla birlikte zenginler ile fakirler arasında ………. bir sevgi bağı kurulur.
c) Peygamberimizin bir hadisinde şöyle buyurmuştur: “"Komşusu aç iken ………. yatan bizden değil-dir."
d) Bireyler arasında ilişkinin güçlü olması için İslam dini, insanlar arasında yardımlaşma ve dayanış-mayı
……….
e) Paylaşmak ve yardımlaşmak için ……….olmak gerekmez.
f) Bir toplumda paylaşma ne kadar iyi ve dengeliyse …………. barış ve huzur da o kadar iyi olur.
g) Kim Müslüman ……… yardım eder ve onun ihtiyacını karşılarsa Allah da ona yardım eder.
h) Yardımlaşma sevgi, dayanışma ve sorumluluk gibi güzel duygu ve davranışların ……… katkı sağlar
Aşağıdaki sorulan cevaplarının karşısına evet ise “✓” işareti, hayır ise “X” işareti koyunuz.
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
Paylaşma ve yardımlaşmanın toplumsal huzura katkısı var mıdır?
İnsanın sadece maddi ihtiyaçları mı vardır?
Yardımlaşma zenginlerde cömertlik, sorumluluk, alçak gönüllülük gibi duyguların gelişme- sine katkı sağlar mı?
İslam dini paylaşma ve yardımlaşmayı emretmiş midir?
Toplumdaki bütün insanların imkanları aynı ölçüde midir?
İslam dini bollukta ve darlıkta başkalarına yardım etmeyi öğütler mi?
Hicret sonrası Mekkeli Müslümanlara sahip çıkan, onlarla maddi-manevi bütün imkânlarını paylaşan Medineli Müslümanlara “ensar” mı denilmiştir?
Sevgi ve paylaşma insanın manevi ihtiyaçlarından mıdır?
İnsanın yardımsever biri olması için çok zengin olması mı gerekir?
Paylaşma ve yardımlaşmanın azalması insanlarda olumsuz duyguların gelişmesine sebep olur mu?
ETKİNLİKLER
Zekât ve Sadaka İbadeti
Allah rızası için yapılan her türlü maddi, ma- nevi bedeni iyilikler İslam’da sadaka olarak kabul edilir. Sadakada, zekâtta olduğu gibi belli bir zen- ginlik şartı aranmadığı için zengin, fakir bütün Müslümanlar sadaka verip iyilik yapmanın mutlu- luğunu yaşayabilir. Sadaka da zekat gibi gösteriş- ten uzak ve karşı tarafın onurunu rencide etmeden verilmelidir. Peygamberimizin bir hadisinde:
“Kardeşini güler yüzle karşılaman bile olsa, iyilik- ten hiçbir şeyi küçük görme” diyerek en küçük iyi- liklerin dahi sadaka olabileceğini vurgulamıştır.
Konuyla İlgili Ayet:
“Ey iman edenler! Kazandıklarınızın iyilerinden ve rızık olarak yerden size çıkardıklarımızdan hayra harca- yın…”
(Bakara suresi, 267. ayet)
Konuyla İlgili Hadis-i Şerif:
“Gözleri görmeyene rehberlik etmen bir sadakadır. Sağır ve dilsize anlayacakları bir şekilde anlatman, ihti- yacını gidermesi için ona rehberlik etmen sadakadır. Derman arayan dertliye yardım için koşuşturman, kolu- na girip güçsüze yardım etmen sadakadır. Konuşmakta güçlük çekenin meramını ifade edivermen bir sada- kadır...”
“İki kimsenin arasını bulup barıştırmak sadakadır. Bir kimseye bineğini binmede veya eşyasını koymada yar- dım etmek sadakadır. Güzel söz sadakadır. Namaza gitmek için atılan her adım sadakadır. Yoldaki rahatsız- lık veren şeyleri kaldırmak bir sadakadır…”
“İnsanlara güler yüz göstermen senin için sadakadır. İyiliği öğütlemen ve kötülüğe engel olmaya çalışman sadakadır…”
DİKKAT
Yukarıdaki hadis-i şeriflerde de belirtildiği gibi sadaka sadece maddi şeylerle sınırlı değildir, manevi de olabilir.
2. KONU: ZEKÂT ve SADAKA İBADETİ
2. ÜNİTE: ZEKÂT VE SADAKA
Sadaka Zekât
Sünnet olan bir ibadettir. Farz olan bir ibadettir
Maddi yardımla sınırlı değildir. Sadece mal ile yapılan bir ibadettir.
Verilişinde belli bir miktar yoktur. Verilişinde belli bir oranı vardır.
Sadaka yapmak için zengin olmak gerekmez. Zekat verebilmek için zengin olma şartı vardır.
Yılda birçok kez yapılabilir. Yılda bir kez verilir.
“İnsanlar öldüğü zaman, amel defteri kapanır.
Ancak kesintisiz iyilik (sadaka-i cariye) yapan- ların, topluma yararlı bir ilim (eser) bırakanların ve kendisine dua eden bir çocuk yetiştirenlerin amel defteri kapanmaz.”
(Hadis-i şerif)
Bir insanın kendi isteğiyle yalnızca Allah rızası için yap- tığı her türlü yardım ve iyiliğe sadaka denir.
Sadaka-i Cariye Nedir?
Herkesin yararlanacağı cami, okul, yurt ve hasta- ne gibi hayır kurumları yaptırmaya veya bu kurumların yapımına katkıda bulunmaya kesintisiz sadaka ya da sadaka-i cariye denir.
Atalarımız, fakir insanların temel ihtiyaçlarını gi- dermek için sadaka taşı denilen taşın üzerindeki çukurluğa belli bir miktar para bırakırlarmış. Ta- şın yakınlarındaki fakir insanlar da bir öğün ihti- yaçlarını giderecek kadar para alırlarmış.
Sadaka Taşlar›
Fıtır Sadakası (Fitre)
Ramazan ayında bayramdan önce verilmesi gere- ken sadaka türüne fıtır sadakası denir. Fıtır sadakası halk dilinde fitre olarak da bilinmektedir. Fıtır sadakası- nı, zekât verme yeterliliğine sahip olan her Müslüman’ın vermesi gerekir. Fıtır sadakasının miktarı az olduğundan zengin olmayan Müslümanlar da fıtır sadakası verebilir.
Fıtır Sadakası İle İlgili Şu Noktalara Dikkat Edelim
✿ Fıtır sadakası kişi başına verilir.
✿ Bir ailedeki bütün bireylerin fitresini aile büyük- lerinden biri verebilir.
✿ Fıtır sadakasının miktarı, fitreyi verecek olan kimsenin bir günlük yiyecek masrafı kadardır.
YORUMLAYALIM
Zeynep'in ailesi toplam üç kişiden oluşmak- tadır. Bu kişiler kendisi, babası ve annesidir.
Zeynep'in bir günlük yiyecek masrafı 10 , annesinin 15 ve babasının 35 dir.
Zeynep'in babası 60 ya da bunun eş değeri bir ihtiyaç malzemesini fıtır sadakası olarak zekât verilebilecek bir kimseye vermelidir.
Sadaka maddi yardımlar dışında insanın bilgisini ve tecrübesini diğer insanlarla paylaş- ması, bir insana güler yüzle selam vermesi,
ZEKAT VE SADAKANIN FARKLARI
Herkes ardında bir sadaka-i cariye bırakabilir.
Aşağıdaki boşlukları panodaki uygun olan sözcüklerle doldurunuz.
sadaka
hakkı farz
manevi zekatını
yararlı
rızası
a) Bir insanın Allah’ın hoşnutluğunu kazanmak için yaptığı her türlü yardım ve iyiliğe……….denir.
b) İnsanlara selam vermek sadaka olduğu gibi her türlü güzel ve ………….. davranış da sadaka olabilmektedir.
c) Yabancı bir kimseye Allah ……….için yol göstermek sadakadır.
d) Sadaka maddi yardımla sınırlı değildir, ………. de olabilir.
e) Zekat zenginleri sınamak, fakirlere destek olmak için emredilmiştir. Eğer bütün insanlar mallarının ……….
verselerdi hiçbir Müslüman fakir ve muhtaç kalmazdı.
f) Zekat vermek ……… bir ibadet olduğu için zekatı verirken niyet etmek gerekir.
g) Zekatın fakirin ………….. olduğu bilinip onu rencide edecek, minnet altında bırakacak davranışlardan ka- çınmalıyız.
Aşağıdaki sorulan cevaplarının karşısına evet ise “✓” işareti, hayır ise “X” işareti koyunuz.
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
Yol soran bir yabancıya yolu göstermek sadaka mıdır?
Fitrenin asgari tutarı az olduğu için zengin olmayanlar da verebilir mi?
Fıtır sadakasına halk arasında “fitre” mi denir?
Sadaka sadece maddi olarak yapılan bir yardım mıdır?
Sadaka sadece Ramazan Ayında mı yapılır?
Sadaka verenin sağlıklı olma şartı mı vardır?
Sadaka yılda bir kez mi verilir?
Sadaka vermenin belli bir zamanı var mıdır?
Fitre zekat verilebilecek kişilere verilebilir mi?
Fitre vermek zengin Müslümanlara vacip midir?
Sürekli sevap getiren sevabı ölümden sonra bile bitmeyen sadaka çeşidi, sadaka-i cariye midir?
ETKİNLİKLER ETKİNLİKLER
ZEKÂT İBADETİ
"Namazı kılın, zekâtı verin, önceden kendiniz için yaptığınız her iyiliği Allah katında bulacaksınız. Şüphesiz Allah, yapmakta olduklarınızı görür."
Bakara suresi, 110. ayet.
“Artma, çoğalma, arınma ve bereket” anlamlarına gelen zekât, zengin Müslümanların yılda bir kez malının veya parasının belli bir miktarını Allah rızası için ihtiyaç sahiplerine vermesidir.
Zekât, mal ile yapılan farz bir ibadettir. Hicretten iki yıl sonra Medine’de farz kılınmıştır. Bir kimsenin zekât ve- rebilmesi için nisap miktarı mala sahip olması gerekir.
HATIRLAYALIM
Nisap; Yeme, içme, giyinme, barınma, eğitim ve sağlık gibi temel ihtiyaçların dışında; altın için 80.18 gram, diğer paralar için buna eş değer para ya da mala sahip olmaktır.
Zekâtla İlgili Şu Noktalara Dikkat Edelim
✿ Zekâtı verirken niyet edilmeli zekât verilen kişi incitilmemelidir.
✿ Zekât malları ihtiyaç fazlası olmalıdır. Temel ihtiyaçlar (oturulan ev, araba vb.) için zekât verilmez.
✿ Zekât malları gelir getiren cinsten olmalı, zekât verilecek malın veya paranın bir yıl süreyle sahibinin elinde bulunması gerekir.
✿ Zekât verecek kişinin borcu bulunmamalıdır.
✿ Zekât verirken akraba ve komşulardan ihtiyaç sahibi olanlara öncelik tanınmalıdır.
Zekât Kimlere Verilir?
Zekât, düşkünlere, yoksullara, yolda kalmışlara, özgürlüğünü yitirmiş olanlara, zekât memurlarına, Allah yolun- da çalışanlara, borçlu olanlara, kalbi İslam’a ısındırılmak istenenlere verilir.
UYARI
Bir Müslüman, eşine ve çocuklarına, torunlarına, annesine ve babasına, büyükannesine ve büyükbabasına zekât veremez.
3. KONU: ZEKÂT ve SADAKANIN BİREYSEL ve TOPLUMSAL FAYDALARI
2. ÜNİTE: ZEKÂT VE SADAKA
Zekâtın Sağladığı Yararlar
Zekat› kim? Nelerden?
Zengin Müslümanlar
Sığır ve manda
Deve
Toprak ürünleri
1/30
1/10 Her beş deve için bir koyun veya keçi - Altın, gümüş,
nakit para ve menkul değer- ler
- Ticaret malları - Koyun ve keçi
1/40 yani
%2.5 Ne kadar?
✿ Toplumsal yardımlaşma ve dayanışmaya katkı sağlar.
✿ Malın bereketlenmesi ve çoğalmasına katkı sağlar.
✿ Allah’ın bize vermiş olduğu nimete karşılık şükür ifadesini yerine getiririz.
✿ Zenginlerle fakirler arasındaki kıskançlık, kin ve düşmanlık duygularını giderir.
✿ Dostluk ve saygı bağlarını kuvvetlendirir.
✿ İnsandaki cimrilik ve bencillik gibi kötü huyları yok eder.
✿ Ekonomik dengesizlikleri önler.
İslam’da İbadetler
Beden ile yapılan
Namaz Zekât Hac
Oruç
Mal ile yapılan Beden ve mal ile yapılan
Tabloda da belirtildiği gibi Zekât sadece mal ile yapılan bir ibadettir. Allah zekat vermeyi zenginlere farz kılmış- tır. Zekâtla birlikte toplumda ihtiyacı olan fakir insanların gözetilmesi hedeflenmiştir. Zengin insanlar zekâtlarını ver- diğinde, fakirlerde zenginlere karşı kin, nefret, kıskançlık gibi duygular oluşmaz. Zenginlerde ise; cömertlik, yardım- severlik ve alçak gönüllülük gibi duygular gelişir. Zenginler kendi elleriyle zekâtlarını verdiklerinde insanlara yardımda bulunmanın, onlarla bir şeyleri paylaşmanın huzur ve mutluluğunu yaşarlar, sorumluluk bilinçleri gelişir.
“Eğer sadakaları (zekât ve benzeri hayırları) açıktan verirseniz ne âlâ! Eğer onu fakirlere gizlice verirseniz, işte bu sizin için daha hayırlıdır. Allah da bu sebeple sizin günahlarınızı örter. Allah, yapmakta olduklarınızı bilir.”
(Bakara suresi, 271. ayet)
“Namazı kılın, zekatı verin, peygambere itaat edin ki merhamet göresiniz.”
(Nur suresi, 56. ayet)
Konuyla ilgili güzel bir söz:
“Zekât zenginleri sınamak, fakirlere destek olmak için konulmuştur. Eğer insanlar malların zekatını verseler- di hiçbir Müslüman fakir ve muhtaç kalmaz, Allah’ın farz kıldığı bu hakla onlar da ihtiyaçlarını gidermiş olur- du. Zenginlerin aç gözlülüğü olmasaydı halk fakir, muhtaç, aç ve çıplak kalmazdı.”
(Cafer-i Sadık)
Zekât toplumdaki zenginle fakirlerin arasındaki kin, haset, kıskançlık gibi kötü duyguların önlenmesini katkı sağ- lar, zengin ve fakirler arasında dostluk ve sevgi köprüleri kurar. Sevgili Peygamberimiz de bu konuyla ilgili olarak:
“Zekât İslam’ın köprüsüdür.” Diye buyurarak zekâtın toplumdaki insanları birbirine yaklaştırdığının önemine vurgu yapmıştır. Yine Peygamberimiz “Zekâtı verilen mal, budanan ağaç gibidir. Budandıkça daha da gürleşir ve fazla meyve verir.” Diye buyurarak zekâtı verilen malın Allah tarafından bereketlenip artacağını belirtmiştir.
Konuyla İlgili Ayetler:
“Ey iman edenler! Kazandıklarınızın iyilerinden ve rızık olarak yerden size çıkardıklarımızdan hayra harca- yın. Size verilse, gözünüzü yummadan alamayacağınız kötü malı, hayır diye vermeye kalkışmayın. Biliniz ki Allah zengindir, övgüye lâyıktır.”
(Bakara suresi, 267. ayet)
Aşağıdaki boşlukları panodaki uygun olan sözcüklerle doldurunuz.
mal
engeller eşitsizliğinin
infak azaldığı
bereket
öncelik
geliştirir
a) Allah’ın rızasını kazanmak amacıyla kişinin servetinden harcamada bulunmasına ……….denir b) Zekat sözlükte; temizleme, ………, artma, çoğalma anlamlarına gelir.
c) Zekat, zengin ile fakir arasındaki gelir ……… önlenmesinde yardımcı olur.
d) Zekat ve sadaka; bireyin merhamet, acıma, sorumluluk, paylaşma gibi duygularını ………
e) Zekat ve sadaka; kişide dünyevileşmeyi ………., ahlaki olarak olgunlaşmasını sağlar.
f) Zekat, Allah’ın verdiği ………… nimetine karşı bir şükür ifadesidir.
g) Zekat sayesinde yoksulluğun ……… gelir dağılımının dengeli olduğu toplumlarda huzur ve refah sevi- yesi de artar.
h) Zekât verirken akraba ve komşulardan ihtiyaç sahibi olanlara ……….. verilmelidir.
Aşağıdaki sorulan cevaplarının karşısına evet ise “✓” işareti, hayır ise “X” işareti koyunuz.
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
Zekat toplumdaki insanlar arasında dostluk, sevgi bağlarını güçlendirir mi?
İnsanın temel ihtiyaçlarından zekat verilebilir mi?
Zekat vermek için sağlıklı olmak şart mıdır?
Zekat vermek farz mıdır?
Zekat toplumsal yardımlaşma ve dayanışmaya katkı sağlar mı?
Zekat verecek kişi evli mi olmalıdır?
Büyükbaş ve küçükbaş hayvanların zekât miktarları birbirinden farklı mıdır?
Zekât vermesi gerektiği halde zekâtını vermeyen kişi günaha girmiş olur mu?
Zekat verirken akrabalardan fakir olanlara öncelik tanınmalı mıdır?
Zekat vermek için belli bir zenginlik mi gerekir?
Zekât verilecek malda aranan şartlardan biri de malın kırk eşit parçaya bölünebilen bir mal olması mıdır?
ETKİNLİKLER
BIR PEYGAMBER TANIYORUM: HZ. ŞUAYB (A.S.)
Medyen ve Eyke kavmine gönderilen peygamberdir.
Kur’an-ı Kerim’de kıssası bulunmaktadır. Hz. İbrahim’in nes- lindendir. Hz. Musa’nın kayınbabasıdır. Kavmine güzel söz söylemesi, tatlı ve tesirli hitâb etmesi sebebiyle kendisine Hatibül-enbiyâ (peygamberlerin hatibi) denilmiştir. İnsanlara Hz. İbrahim’e bildirilen dinin emir ve yasaklarını tebliğ et- miştir. Medyenliler atalarının doğru yolunda ayrılmışlar ve kötü yollara sapmışlardı. Yüce Allah’a imân ve ibâdet etme- yi bırakmışlar, kendi elleriyle yaptıkları putlara ve heykelle- re tapıyorlardı. Medyen, ticâret kervanlarının gelip geçtiği yollar üzerinde olduğundan ticâretle uğraşıyorlardı. Yaptıkları
alışverişte muhakkak hile yapıyorlardı. Yol üstünde durup, bilhassa yabancı ve gariplerin mallarını çeşitli hilelere başvurarak ellerinden alıyorlardı. Ayrıca sahip oldukları pek çok nimete şükretmeyip, nankörlük ediyorlardı. Yüce Allah onlara doğru yola davet etmesi için Hz. Şuayb’i peygamber olarak görevlendirdi. Hz. Şuayb onlara nasihatler- de bulunup, Allah’a şirk koşmamalarını ve yalnızca O’na ibadet etmelerini, alışverişte, ölçü ve tartıda haksızlık ve hile yapmamalarını, yeryüzünde bozgunculuk yapmamalarını söyledi. Kötülüklere devam ettikleri takdirde azaba uğ- rayacaklarını, vazgeçtikleri takdirde mükâfata kavuşacaklarını söyledi. Fakat azgın Medyen kavmi, Hz. Şuayb’i din- lemeyip, ona karşı çıktılar. Hz. Şuayb bütün sıkıntılara ve tehditlere rağmen onları doğru yola davet etmeye devam etti. Onlara iman etmeyip inkarda devam etmeleri halinde kendilerinden önceki kavimlerin helak olduğu gibi azaba uğrayacaklarını söyledi. Hz. Şuayb azgın Medyen halkının, bütün nasihatlerine rağmen imana gelmelerinden ümit kesince, onları Yüce Allah’a havale etti. Hz. Şuayb Allahü teâlâya; ‘’Yâ Rabbi! Bizimle kavmimiz arasında hak ile hüküm ver. Sen hükmedicilerin hayırlısısın.’’ diye dua etti. Azgınlıklarına ve inananlara karşı düşmanlıklarına devam eden Medyen halkı üzerine, Allahü teâlâ azâp gönderdi. Cebrâil aleyhisselâmın bir sayhası ve bir zelzeleyle onların hepsini helâk etti. Hepsi yok oldular. Sanki onlar o beldede yaşamamışlardı. Hz. Şuayb ve ona inananlar kurtulmuş- lardı.
Bir Sure Tanıyorum: Maûn Suresi ve Anlamı
Bismillâhirrahmânirrahîm.
1. Eraeytellezî yükezzibü biddîn.
2. Fezâlikellezî yedu’ul yetîm.
3. Velâ yehuddu alâ taâmil miskîn.
4. Feveylün lilmusallîn.
5. Ellezînehüm an salâtihim sâhûn.
6. Ellezînehum yurâûne 7. Ve yemneûnel mâûn.
Rahman ve Rahîm olan Allah’ın adıyla.
1. Dini (hesap gününü) yalanlayanı gördün mü?
2. İşte o yetimi itip kakar.
3. Yoksulu doyurmaya teşvik etmez.
4-5. Namazlarında gaflet içinde olanların vay hâline!
6. Onlar gösteriş yaparlar.
7. Ufacık bir yardıma dahi engel olurlar.
• Kur’an-ı Kerim’in 107. suresi olan Ma’ûn Suresi, adını son ayetinde geçen ve yardım anlamına gelen “mâ’ûn”
kelimesinden almıştır.
• Yedi ayetten meydana gelmiştir.
• Kur’an-ı Kerim’in sonlarında bulunan kısa surelerdendir.
• Ma’ûn Suresinde, hesap gününü inkâr eden, yoksulu doyurmayan, ibadetlerini bilinçsizce, gösteriş için yapan insanlardan bahsedilmiştir.
4. KONU: HZ. ŞUAYB (a.s.) ve MA'UN SURESİ
Aşağıdaki açık uçlu soruları cevaplayınız.
a) Hz. Şuayb hangi kavimlere peygamber olarak gönderilmiştir?
...
...
...
...
...
...
...
...
...
b) Mâ’ûn Suresinin konusu nedir, açıklayınız?
...
...
...
...
...
...
...
...
...
Aşağıdaki ifadelerden doğru olanlara “D” yanlış olanlara “Y” işareti koyunuz.
Ma’ûn Suresi Bakara Suresinde geçen bir duadır.
D Y
Ma’ûn Suresi Kur’an-ı Kerim’in 107. Suresidir.
Mâ’ûn Suresinde hesap gününü inkar eden, yetimi dışlayanlardan bahsedilir.
Hz. Şuayb Peygambere inanmayan kavmini Yüce Allah cezalandırmıştır.
Ma’ûn Suresi Kur’an-ı Kerim’in en son suresidir.
Aşağıdaki boşlukları panodaki uygun olan sözcüklerle doldurunuz.
yardım
gösteriş
Mâ’ûn Hz. Musa
Kutsal kitap
yedi
a) Mâ’ûn Suresi adını, son ayetinde geçen ve “………….” anlamına gelen mâ’ûn kelimesinden almış-tır.
b) ……….. Suresinin ilk ayetinin anlamı “Dini (hesap gününü) yalanlayanı gördün mü?” şeklinde baş- lamaktadır.
c) Hz. Şuayb kızlarından birini ……… ile evlendirmiştir.
d) Mâ’ûn Suresinde, yardıma engel olan, ibadetlerini bilinçsizce ……….. için yapan insanlardan söz edilmiştir.
e) Yüce Allah'tan Şuayb (a.s)'a ayrı bir ……….. gönderilmedi. O, Âdem, Şit, İdris, Nuh ve İbrahim'e indirilen sahifeleri okudu ve onlarla tebliğde bulundu.
f) Ma’ûn Suresi toplamda ………. ayetten meydana gelmiştir.
ETKİNLİKLER
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
....
Hz. Musa, Hz. Şuayb’in damadı mıdır?
Mâ’ûn Suresinde orucun nasıl tutulacağından mı bahsedilir?
Mâ’ûn Suresi Kur’an-ı Kerim’in en kısa suresi midir?
Hz. Şuayb balığın yuttuğu halde ölmeyen peygamber midir?
Hz. Şuayb’in kardeşi Hz. Musa mıdır?
Hz. Şuayb kardeşleri tarafından kıskanıldığından kuyuya mı atılmıştır?
Hz. Şuayb Yüce Allah’ın insanlar için gönderdiği son peygamber midir?
Mâ’ûn Suresi yedi ayetten mi meydana gelmiştir?
Mâ’ûn Suresi başında besmele ile mi başlamaktadır?
Mâ’ûn Suresinde kıyametin alametlerinden mi bahsedilir?
Hz. Şuayb’e yeni bir ilahi kitap verilmemiş midir?
Mâ’ûn Suresi Kur’an-ı Kerim’in sonlarında bulunan kısa surelerden midir?
Aşağıda Mâ’ûn Suresindeki boşlukları yanlardaki uygun olan sözcüklerle doldurunuz.
Bismillâhirrahmânirrahîm 1. Eraeytellezî …………..biddîn.
2. Fezâlikellezî yedu’ul………...
3. Velâ yehuddu alâ taâmil……...
4. Feveylün……….
5. Ellezînehüm an ………. sâhûn.
6. Ellezînehum …………..
7. Ve yemneûnel mâûn.
yükezzibü
yetîm
lilmusallîn salâtihim
yurâûne
miskîn
