EĞİTİMİN TARİHSEL TEMELLERİ
HALİSE KADER ZENGİN
TARİHSEL TEMEL
•
EĞİTİM NASIL BAŞLAMIŞTIR?•
OKUL NE ZAMAN ORTAYA ÇIKMIŞTIR?•
EĞİTİM NE ZAMAN KURUMSALLAŞMIŞTIR?•
KURUMSALLAŞMAYA NEDEN İHTİYAÇ DUYULMUŞTUR?TARİHİ TEMEL?
•
Eğitim sisteminin bir kurum olarak tarihi gelişimi (geçmişten günümüze insanlar, eğitim kurumlarını hangi amaçlarla nasıl yapılandırdılar? Devlet ile eğitim kurumu arasında nasıl bir ilişki vardır? Eğitim sisteminin idari örgütlenmesi nasılgelişmiştir? Eğitim ile nasıl bir insan tipi yetiştirilmeye çalışılmıştır?)
•
Pedagojik düşüncenin tarihi(eğitimin nasıl olması gerektiği ile ilgili düşünceler…Eğitim Tarihi
• Tüm toplumsal kurumların karşılıklı etkileşimini, bunların insanlık tarihi boyunca ulusların ve bireylerin üzerindeki etkilerini ortaya koymalıdır.
• Eğitim tarihi; tüm ulusların, tarihsel süreç içinde çocukların niçin ve nasıl yetiştirdiklerini, bu amaçla hangi eğitim kurumlarını kurduklarını, bu kurumlarda nasıl bir insan yetiştirme projesi (öğretim programı)
uygulamaya koyduklarını, eğitimi diğer toplumsal kurumların nasıl etkilediğini, düşünürlerin düşünceleriyle eğitimi nasıl etkilemeye çalıştıklarını ortaya koyar.
• Eğitim tarihçileri de genelde tüm insanlığın, özelde de belirli bir
toplumun, tarihsel süreç içinde eğitim kuram, kurum ve uygulamalarını bilimsel yöntemler kullanarak ortaya koymaya çalışır.
İLKÇAĞLARDA VE ANTİK DÖNEMDE EĞİTİM
•
Sistemli eğitimin Mezopotamya ve Mısır uygarlıklarında ortaya çıktığı bilinmektedir.•
Mısırlılarda Eğitim•
Çinlilerde Eğitim•
Hintlilerde Eğitim•
Yunanlılarda Eğitim (Sparta’da eğitim, Atina’da eğitim –Sokrat, Platon, Aristo-)Eski Türklerde Eğitim
•
Göçebelik, savaşçı ruh…•
Tarım ve hayvancılıkİslamiyet sonrası eğitim
•
Medrese öncesi eğitim kurumları:Küttab Cami
Saraylar
Kitapçı dükkanları Bilgin evleri
Edebi salonlar
İslamiyet sonrası eğitim
•
MedreseOsmanlı dönemi eğitim
•
Geleneksel Osmanlı eğitim kurumları (sıbyan ve medrese okulları)•
Saray ve orduda eğitim (saray okulu, acemi ve yeniçeri ocakları)•
Batılı tarzda okullar (askeri okullar, genel eğitim kurumları)Osmanlı Eğitiminde Yenileşme Hareketleri
•
Tanzimat Öncesi•
Tanzimat, Mutlakıyet ve Meşrutiyet Döneminde Osmanlı Eğitiminde Çağdaşlaşma•
Cumhuriyet Döneminde Türk Eğitiminde ÇağdaşlaşmaEğitim Devrimleri
•
Öğretimin Birleştirilmesi Yasasının Çıkarılması•
Yeni Türk Harflerinin Benimsenmesi•
Ulus Okulları•
Üniversite Reformu•
Dil Devrimi•
Halkevlerinin Açılması•
Köy EnstitüleriKaynak
•
Ed: Ali Rıza Akdeniz, Mehmet Küçük, Eğitim Bilimine Giriş, 3.Basım, Nobel Yay. Ankara 2018.
•
Erdoğan Başar, «Türkiye’deki Eğitimin Tarihsel Gelişimi», Ed:Özcan Demirel, Zeki Kaya, 14. baskı, Pegem A., Ankara 2018, ss.25-57.