KENDİNİ YÖNETME

KENDİNİ YÖNETME

STRATEJİLERİNİN

İçerik



Kendini Yönetme



Kendini Yönetme Stratejileri

Kendine ön uyaran verme

Kendini izleme

Kendine yönerge verme

Kendini değerlendirme

Kendini Yönetme



Bireyin kendi davranışlarını yönetmesi eğitimin temel amacı

olarak görülmektedir.



Yaşanan günlük olayların hemen hemen tümü kendi

davranışlarımızı kontrol ettiğimizi ve kendini yönetme

stratejilerini yaşamın farklı alanlarında kullandığımızı

Örneğin;

►

Sabah erken kalkmak için saati kurarız.

►

Gün boyu yapacağımız işlerin listesini yaparız.

Otobüse bin İşe başla Mola ver İşe geri dön İşten çık Otobüse binnnnn

Spor salonuna git

Spor salonundan çık Zaman Ne yapmalıyım? Zaman Ne yapmalıyım?

Bugün’ün Programı

Kendini Yönetme



Bireylerin davranışlarını devam ettirmek ya da değiştirmek için verdikleri tepkiler ya da bireylerin davranışlarını kontrol etmek üzere kullandıkları süreçtir.

Kendini Yönetme Stratejileri

Kendini yönetme şu stratejilerden oluşur;

a)

kendine ön uyaran verme

b)

kendine yönerge verme

c)

kendini kaydetme

d)

kendini değerlendirme

Kendine Ön Uyaran Verme

►

Öğrencinin istendik davranışı başlatmasıyla sonuçlanacak açık bir uyaranı kendisine sunması eylemidir.

Kendine Ön Uyaran Verme

►

Kendine ön uyaran verme stratejisinde ön uyaran, davranış oluştuktan sonra değil davranış oluşmadan önce sunulur.

fotoğraflar

klipartlar

ses kayıtları

çizimler

Kendine Ön Uyaran Verme

►

Başkalarına bağımlılığını azaltır.

►

Karmaşık bir beceriyi tamamlamak için gerekli basamakları hatırlamayı sağlar.

Örneğin;

►

Öğrenciler kravat bağlamak için beceri basamaklarına ilişkin fotoğrafları içeren bir kitap kullanabilirler.

Kendine Yönerge Verme

Kendine Yönerge Verme

►

Öğrencinin bir işi yapmak için kendi kendine konuşması ve daha sonra o işi yapmasıdır.

Kendine Yönerge Verme

►

Amaç, başkalarının yönergelerine bağımlı kalmak yerine kendi kendine sözel yönerge vermeyi öğretmektir.

►

Düşünmek için fazla zaman harcamayan ve hemen hareket eden

Adımlar

İfadeler

1. Problemi belirleme:

Problem ne?

Programı açmalıyım.

2. Çözümü ifade etme:

Ne yapmalıyım?

İşaretin üzerine tıkla.

Yazmaya başla.

3. Eylemi değerlendirme:

Örneğin;

►

5 + 4 = ???

►

Problem ne?

►

Ne yapmalıyım?

Kendini İzleme/Kaydetme

►

Kendini izleme;

Kendini İzleme/Kaydetme

►

Kendini gözleme, öğrencinin hedef davranışı gerçekleştirip

gerçekleştirmediğini gözleyip belirlemesi;

Kendini İzleme/Kaydetme

►

Kendini izleme, çoğunlukla öğrencinin nasıl yapılacağını bildiği davranışların arttırılması üzerine odaklanır.

►

Sıklıkla kontrol listeleri ve çeteleme tabloları kullanılmaktadır.

Örneğin;

►

Kendini izleme için kullanılan birkaç çeşit veri

toplama aracı vardır.

Beceri: Banyo Temizleme

1. Tuvaleti temizle 2. Küveti temizle 3. Lavaboyu temizle

6. Sabunu doldur 5. Çöpü boşalt

Yatağımı topladım Dişlerimi fırçaladım Banyo yaptım

Temiz kıyafet giydim Parfüm sıktım Saçımı taradım Makyaj yaptım Kahvaltı yaptım Masayı topladım Köpeğimi besledim

Toplam Yapılan Etkinlik Sayısı

Yapacaklarım Pazartesi Salı Çarşamba Perşembe Cuma GÜNLÜK KONTROL LİSTESİ

Kendini Değerlendirme

►

Kendini değerlendirme, öğrencinin hedef davranışı gerçekleştirip gerçekleştirmediğini ölçütleri dikkate alarak ortaya koymasıdır.

Kendini Değerlendirme

►

Kendini değerlendirme kullanımından önce davranışın uygun biçimi öğrenilmelidir.

►

Kendini değerlendirme süreci davranışın sıklığının yanı sıra

davranışın niteliğinin de değerlendirilmesini gerektirir.

Kendini Değerlendirme

►

Kendini değerlendirme için kontrol listeleri, dereceleme ölçekleri, grafikler veya öğrenci düzeyine göre hazırlanmış resimli formlar kullanılabilir.

►

Öğrenci, performansına uygun olan seçimi yapıktan sonra bir

Kendini Değerlendirme

►

Kendini değerlendirme, kendini izleme ile birlikte kullanıldığında oldukça akıcı bir süreç olabilmektedir.

►

Kendini değerlendirme, kendini izlemeyi iyi şekilde bilen

Adım :_________________________

1-7 dakika : Uygun değil

L

8-14 dakika : Evet

K

15-20 dakika : İyi

J

Doğru olanı daire içine al.

Pazartesi

_L

Uygun değil Evet

K

İyi

J

Salı

_L

Uygun değil Evet

K

İyi

J

Çarşamba

_L

Uygun değil Evet.

K

İyi

J

Kendini Pekiştirme

►

Bireyin performansına bağlı olarak kendisine hoşa giden uyaran

sunması/almasıdır.

►

Öğrencilerin uygun olmayan davranış yerine öğrendiği uygun

Kendini Pekiştirme

►

Öğrenciler kendini pekiştirme sürecine birkaç biçimde dahil edilebilirler.

►

Öğrencilerin;

a) pekiştireç seçmelerine,

Kendini Pekiştirme

►

Kendini pekiştirmenin en önemli amacı, öğrencilerin kendini

yönetme stratejilerini kullanmalarını desteklemek, teşvik etmektir.

Öğrenci adı: Cem Taşkıran

Tarih: 17.11.2006

Yönerge:

►

Beceriyi doğru ve hızlı biçimde tamamladığın her seferde

kavanoza bir misket at.

►

Kavanoz dolduğunda ödülünü kazanacaksın.

Kendini Yönetme Stratejilerinin Yararları

►

Kolay uygulanabilir ve etiktir.

►

Davranış değişikliği sağlar.

Kendini Yönetme Stratejilerinin Yararları

►

Önemli ve gerekli becerileri öğretmek için öğretmene fırsat

sağlar.

►

Öğrenciyi kendi davranışlarından sorumlu kılarak bağımsızlığı arttırır.

►

Ekonomiktir, var olan araç gereçlerde küçük uyarlamalar

Kendini Yönetme Stratejilerinin Yararları

►

Farklı ortam, farklı zaman ve farklı özellikteki öğrencilerde

kullanılabilir.

►

Kalıcı ürün kaydı sağlar.