Milletvekili Aytun Çıray, Irak Kürt Yönetimi ile hükümetin 'gizli bir petrol anlaşması' yaptığını, petrol sevkıyatında Powertrans şirketine 'ayrıcalık' tanıdığını, Türkiye'yi 'oyun masasına' sürüklediğini savundu.
Milletvekili Aytun Çıray, Irak Kürt Yönetimi ile hükümetin 'gizli bir petrol anlaşması' yaptığını, petrol sevkıyatında Powertrans şirketine 'ayrıcalık' tanıdığını, Türkiye'yi 'oyun masasına' sürüklediğini savundu. İşadamı Mehmet Habbab, Powertrans'ın Çalık'a ait olduğunu ifade etti. Powertrans, Singapur merkezli iki şirkete ait. Şirketlerin temsilcileri, 'özel vergi danışmanı' Sovereign Trust Singapur'da birlikte çalışan iki finansçı. Şirketin yöneticisi ise daha önce çalık'ta çalışan AKP'li Ahmet Şadi Güngör
Irak Kürdistanı'nda hükümetin kurduğu petrol oyunu ve oyunun aktörleri açığa çıktı. CHP İzmir Milletvekili Aytun Çıray, hükümetin Kürt Bölgesel Yönetimi ile 'gizli bir petrol anlaşması' yaptığını, Irak Merkezi Hükümeti ile ipleri geren bu anlaşmanın Cumhuriyet tarihindeki en büyük kumar olduğunu öne sürerek, Meclis'e bir soru önergesi verdi. Önergede, Irak Kürdistanı'ndan Temmuz'dan bu yana kamyonlarla ham petrol taşımacılığı gerçekleştiren ve bu konuda tek yetkili olan Powertrans şirketine de yer verildi. çeşitli kaynakların Çalık Grubu'na ait olduğunu belirttiği
Powertrans için çıray, "Bu şirkete bu imtiyaz nasıl verilmiştir?" sorusunu yöneltti.
Meclis'te bir basın toplantısı düzenleyen Aytun Çıray, Türkiye'nin geleceğinin Irak'ta Başbakan Erdoğan tarafından 'oyun masasına' sürüldüğünü belirtti. Çıray, Mayıs 2012'de hükümet ile Kürt Bölgesel Yönetimi arasında Bağdat'ı devre dışı bırakan bir enerji anlaşması imzalanmak üzere olduğunu, bir madde hariç anlaşmanın diğer maddelerinde mutabakat sağlandığını ifade etti. Çıray, bu anlaşmaya zemin teşkil eden çerçeve düzenleme anlaşmasının ise daha önce imzalandığını ifade etti.
ANLAŞMA 'DEVLETTEN DEVLETE'
Çıray şöyle devam etti: "Türkiye, Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi ile henüz imzalanmamış, Meclis'ten geçirilmemiş bir anlaşmayı fiilen hayata geçirmiş durumda. Neye dayanarak? çerçeve anlaşmaya dayanarak. Bu petrolü üreterek Türkiye'ye getirten Genel Energy şirketinin genel müdürü Tony Hayward 17 Ocak 2013'te uluslararası haber ajanslarına bir açıklama yaptı. Hayward, petrol sevkiyatına cevaz veren anlaşmanın niteliğinin 'devletten devlete' olduğunu söyledi. Bu gizli anlaşmalar dış politikada cumhuriyet tarihinin en büyük kumarıdır."
Aytun Çıray, hükümetin ham petrol oyununun Irak'ın bölünmesine yol açacak nitelikte olduğunu belirterek, "Bu noktada soruyorum: Türkiye, Irak'ın bütünlüğünü savunan dış politikasını değiştirdi mi?" dedi.
BU ŞİRKETLER KİMLERİN?
Çıray'ın soru önergesindeki bazı sorular şöyle:
"Türkiye ile Kuzey Irak Bölgesel Yönetimi (KIBY) bir enerji anlaşması imzalandı mı? Eğer yapıldıysa Meclis'in onayı olmadan nasıl yapıldı? Eğer yapıldıysa 'hangi devletler' arasında imzalandı? KIBY uluslararası tanınırlığı olan bir devlet midir? Bu anlaşma gizli midir? Gizliyse nedeni nedir?"
"Petrol sevkıyatının imtiyaz hakkının Powertrans adlı bir firmaya verildiği anlaşılmaktadır. Bu şirkete nasıl imtiyaz verilmiştir? Bu şirketin tecrübesi nedir, kaç yıllık şirkettir? Şirketin görünen sahibi kimdir? Arkasında kim vardır?" "Doğalgazın Türkiye'ye getirilme imtiyazının ise Siyah Kalem adlı bir şirkete verildiği belirtilmektedir. Bu şirketin tecrübesi nedir, kaç yıllıktır? Bu şirkete bu imtiyaz hangi ihaleyle verilmiştir? Şirketin sahipleri kimdir?"
Exxon ve Chevron ile aynı sahnede
Aytun Çıray'ın soru önergesinde yer alan Powertrans şirketi, Irak Kürdistanı'ndan temmuzdan bu yana yapılan petrol sevkıyatının tek yetkili firması olarak görünüyor. Reuters haber ajansına göre, Powertrans'ın günlük 1000 tona ulaşan petrol sevkıyatının ana alıcısı Trafigura ve Vitol şirketleri. Dünyanın en büyük iki petrol tüccarı olan Trafigura ve Vitol'ün dahli, Irak Merkezi Hükümeti'nin kendisinden izinsiz petrol ihraç eden Irak Kürdistanı'na karşı harekete geçmesini engelledi. Ancak merkezi hükümet çeşitli girişimlerde bulundu. 4 Aralık'ta Irak'a gitmekte olan Enerji Bakanı Taner Yıldız'ın uçağı geri çevrildi. Ocak ayı içinde Merkezi Hükümet, Irak Kürdistanı'ndan petrol ihracına kesinlikle izin verilmeyeceğini belirtti.
Öte yandan Türkiye'nin ham petrol taşıma konusundaki ısrarı, Merkezi Hükümet'e rest çekerek Kürt Yönetimi ile iş yapan ABD'li Exxon Mobil'i rahatsız etti. Exxon Mobil CEO'su Rex Tillerson geçen haftalarda Irak Devlet Başkanı Nuri el-Maliki ile görüşerek Kürt Yönetimi'ne 'değişim' mesajı gönderdi.
Ardından Kürt Yönetimi Başkanı Mesud Barzani Davos'ta Chevron Başkan Yardımcısı Jay Pryor ile kameralara poz vererek Exxon Mobil'in restini gördü. Chevron, Barzani'den Kara Dağ petrol sahasını aldı.
Aynı gün, Kürt Bölgesel Yönetimi Türkiye'ye ham petrol satışını durdurdu. Powertrans kimdir?
Milletvekili Aytun Çıray'ın soru önergesinde yer alan 'Powertrans kimdir?' sorusunu BirGün araştırdı. Ticaret Sicil Gazetesi kayıtlarına göre, Powertrans Petrol ve Enerji Ticaret Limited Şirketi 31 Mart 2011'de 50 bin lira sermaye ile kuruldu. Şirket henüz iki yıllık. Şirketin kurucu ortakları Türkiye'den Ahmet Muhassıloğlu ile Singapur merkezli Grand Fortune Ventures şirketi. Aynı zamanda şirketin genel müdürü olan Ahmet Muhassıloğlu, hisselerini 1 Haziran 2011'de Singapur merkezli Lucky Ventures firmasına devretti.
SERMAYE 200 KAT ARTTI
Powertrans 20 Ocak 2012'de sermayesini 50 bin liradan 10 milyon liraya çıkardı. Genel Müdür Ahmet Muhassıloğlu şirketten tamamen ayrılırken, şirkete iki 'müştereken müdür' alındı: Şevket Acar ve Ahmet Şadi Güngör.
ORTAKLAR AYNI ADRESTE
Önce şirketin yabancı ortakları: Lucky Ventures firmasının adresi ticaret sicil kaydında "112 Robinson Road, No: 12-01, Robinson 112, Singapur", Grand Fortune
Ventures'un adresi ise "96A Club Street" olarak yer aldı.
Lucky Ventures şirketinin temsilcisi Andrew Gordon Galway, Grand Fortune'un temsilcisi ise Chi Ho Cheung. Bu iki isim, vergi cenneti Singapur'da faaliyet gösteren 'varlık yönetimi' ve 'özel vergi danışmanlığı' şirketi Sovereign Trust Group'ta çalışan iki finansçı. Yani Powertrans'ın iki ayrı ortağının iki ayrı temsilcisi, aynı finans şirketinde yönetici. Lucky Ventures'un Türkiye Ticaret Sicil Gazetesi'ndeki görünen adres kaydı da Sovereign Trust Singapur'un adresi. Grand Fortune'da ise adres durumu karışık. Türkiye'de görünen adresin aksine, Singapur sicil kayıdında şirket yine Sovereign Trust'ın adresinde kurulu görünüyor.
Öte yandan Lucky Ventures, Loh Tien Chu adlı birine ait. Grand Fortune ise biri Cayman Adaları'nda, biri Singapur'da kurulu iki şirkete ait. Bu şirketlerin gerçek sahiplerine ulaşmak mümkün değil.
HEM AKP'YE HEM ÇALIK'A YAKIN
Adresi Maslak Giz Plaza'da bulunan Powertrans'ın iki 'müştereken müdür'ünden Ahmet _adi Güngör, Çalık Holding'e ve AKP'ye yakınlığıyla bilinen bir isim. Güngör, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'na (TPAO) bağlı iken geçen haftalarda hükümetin Kuzey Irak planları kapsamında BOTA_'a devredilen TPIC'in eski başkan yardımcısı. Güngör, 2007 genel seçimlerinde AKP'den 8'inci sıra milletvekili adayı olarak seçimlere katıldı ancak kazanamadı. Güngör 2009'da çalık Grubu'nun petrol dağıtım firması ÇEP Petrol'e Petrol Ticaret Koordinatörü olarak girdi. 2012'de firmadan ayrıldı.
TPIC OPERASYONU UNUTULMADI
TPIC'in TPAO'dan alınıp BOTA_'a devredilmesiyle ilgili değerlendirmelerde bulunan uzmanlar, TPAO'nun TPIC üzerinde tam kontrol sağlayamadığına dikkat çekmişti. TPAO'ya bağlı olan TPIC'in yöneticilerinin normalde TPAO tarafından atanması gerekirken, özel bir kararla TPIC yöneticileri Bakanlar Kurulu tarafından atanır hale getirilmişti. Uzmanla, TPAO üzerinde mutlak hakimiyet kurulamayan noktalarda, düzenlemelerin çevresinden dolanılarak iş yapıldığını, TPIC'in BOTA_'a devrinde bazı siyasi etkileri de dikkate almak gerektiğini belirtmişti.
HABBAB: _İRKET ÇALIK'IN
Öte yandan Habertürk köşeyazarı Serpil Yılmaz, Delta Petrol Başkanı Mehmet Habbab'a yönelttiği "Kuzey Irak'tan gelen petrolü neden siz depolamıyorsunuz?" sorusuna şu yanıtı aldı: "Kürt yönetimi taşıma lisansını Çalık Grubu'na ait Powertrans'a verdi. Biz bir-iki tank tahsis etmeyi önerdik, ancak onlar dolum garantisi veremediler. Powetrans da
Toros ile anlaştı. Günde 100 tonla başladılar, Sonra 1000 tona kadar çıktılar." Sektör kaynakları da şirketin çalık'a ait olduğunu doğruladılar.
