Tarım Bakanlığı'nın genetiği değiştirilmiş organizmaların ithalatını düzenleyen yönetmeliği, geçtiğimiz haftadan itibaren ithalata getirdiği kurallar yüzünden soya ithalatını durdurdu. Beyaz et sektörü için hayati önem taşıyan soyanın ithalatının durması iç piyasada soyanın ton fiyatını 50 dolar artırırken, ayçiçeği küspesi fiyatlarını da benzer miktarda yükseltti.
Uzmanlar, kırmızı et fiyatlarının yükselmesi sebebiyle beyaz ete olan talebin arttığını, tüm işletmelerin tam kapasite ile çalıştığını belirterek, soya sıkıntısı yüzünden artacak yem maliyetlerinin kısa süre içinde beyaz et fiyatlarına yansıtılacağını kaydettiler.
Toplumun bir kesiminin GDOlu ürünlerin Türkiye'ye rahatça girebileceği gerekçesiyle karşı çıktığı, yem
sanayicilerinin ise ithalatı durdurarak hammaddeyi sıfırladığı gerekçesiyle tepki gösterdiği yönetmelik, ilk etkisini yem fiyatlarında gösterdi. Dünyada en çok GDO'nun kullanıldığı soya, Türkiye'de yetiştirilmediği için Brezilya, Arjantin ve ABD gibi ülkelerden ithalat yoluyla elde ediliyor. 26 Ekim'de Resmi Gazete'de yayımlanan yönetmelik aynı gün yürürlüğe girdiği için, Türkiye'ye gelen çok sayıda gemi yönetmelik şartlarına uymadığı için geri dönmek zorunda kalırken, şuurlarda veye limanlarda bekleyen soya yüklü araçlardan ürünlerin boşaltılmasına izin verilmedi. Bu durum en fazla 10-15 günlük stoklu çalışan yem sektörünü ve beyaz et yetiştiridlerini olumsuz etkiledi.
Ayçiçeği küspesinin tonu 190'dan 200 $'a çıktı Son dönemlerde gerileme eğilimine giren yem fîyatlan, bu yönetmelikle birlikte yaklaşık 50 dolar arttı.
DÜ;NYA'ya bilgi veren kaynaklar, ağustos ayında tonu 560 dolar olan soya küspesinin eylülde 520 dolara inerken, ekim ayının sorunda en az 50 dolar arttığını söylediler. Kaynaklar, elinde soya olan toptancıların yönetmelik çıkar çıkmaz fiyatı artırdığını belirtirken, fiyatı 190 dolar olan ayçiçeği küspesinin de soyanın alternatifi olmamasına rağmen 200 doların üstüne çıktığını kaydettiler.
Sektör uzmanları yem sanayicilerinin artan maliyedere bağlı olarak nihai ürün fiyatlarını yükselteceğim bunun de beyaz et üreticilerine yansıyacağım bildirdiler. Uzmanlar, son dönemlerde kırmızı et fiyatlarındaki yükselmeye bağlı olarak, beyaz ete yönelik talebin arttığını ve firmaların tam kapasite ile çalaşüğını kaydererek, "Bu durum ister istemez beyaz et maliyederini artıracaktır. Sektör de zaten talep çok olduğu için fiyat artışlarını et fiyatlarına yansıtacaktır"
diye konuştular.
Hüseyin GÖKçE Dünya 30.10.2009
