ııı şĞ

l

YARGITAY

CUMHURiYET

BAŞ

SAVCILIĞI,NA

sunulmak

Üzere

Zıı,ıin CUMHuRiyET

BAşSAvCILIĞI,NA

Suç Dulıırusunda Bulunan

Sanık

Suç

Suç tarihi

Av,Nol,an Özl<an,

lv.Seııin

Öza,v. Av.İbrahim Arzuk- Av.fufat Bozkurt, Av.Derya Durmaz. Av.Ahmet

O§ay,

Av.Zqmep Düşiirımez, Av,Barıu Dalgıç

Caıgı.

Av.Arif

Ali

Cangı, Av.Ömer Erlat. Av.Banu Karabulut,

Av.Tama1, Arslançeri_ Av.Kemal Yüctl. Av.Uğur Kalelioğlu

Miişıerek adres : 859 Sokak

1

305 Konak

İznir

l

.

Necmettin Erbakan: Başbalan

2.

Tansu Ç|||er; Dışişleri Bakanı

3.

Fehim Adak: Devleı Bakanı

4. N -Ercanr- Devlel Bakanı 5. AMullah Gül: Devleı Bakonı

6,

Işıla_v Saygın: Devleı Bakanı

7.

Sabri Tekir: Devlet Bakanı

8. Nafiz Kurt: Devlet Bakanı

9.

Mehmet Altınsoy; Devlet Bakanı

10. Nam* Kemal Zeybekı Devlet Bakanı

l l . L.Esengül; Devleı Balrını

12. M. S.Ensari€lu: Devleı Bakanı

l3.

A-C.Tunç: Devleı Bakanı |4. Eruk;ır lıl<sol,. Devleı Bakanı

l 5. GlimgOr _Çağdaş Devlet Bakanı

l6.

S.Gunbey: Devleı Bakanı

l7. Büattin

Şeker, Devlet Bakanı

18. A-Delı.l.ircaıl. Devleı Bakanı

19. Şevket Kazaıı Adalet Bakanı

20. Turlnn Tayan;

Milli

Sawınma Bakanı 21. Mehmet Ağar; İçişlen Bakanı

22. A.Şerıeç Maliye

Bakını

23. Mehmet Sğ|arrı].

Milli

Eğtim

Balanı

24. C.Al,han; Bayındırlıkve İskan Bakanı 25. Yıldınm Aktuııa:

kğlık

Bakanı 26. Ömer Barutçu,, Ulaşnrma Bakanı 27. M.Demirci; Tarım ve Köy

İşlei

Bakanı

28. Necati ÇelıJ«: Çalışma ve fhsyal Giivenlik Bakanı

29. Yalım Erez:

knayi

ve Ticareı Bakanı

30. Recai Kutan; Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı

3 1 . i.Kahraman: ,(i ltür Bğkonı

32. Büattin Yücel; Turizm Bakanı 33.

M.H.DğIı;

()rman _Bakanı

34. Ziyaenin Tokar. Çewe Bakanı

Anaı,asa'nrn 2. 6,

8,9

ve ]38 nci maddelerinin fiilen ortadan kalünlrnası

1,oluyla Türk Ceza Kanunu'nun 146 ncı maddesine müalefet.

03lo9l|996 I

Açıklama

:

l

.

Muğla _{_vöresinde}

iğili

mevzuatırı gerektirdiğ

hiç

bir

izin

aluunaksıan iş|enneye

alunn

Gökova, Yatağıan ve Yeniköy Termik Santrallannın insan ve _{çevre sağlığına telafisi}

mümkiiıı olrnayan zarar veren faaliyetinin durdurulması talebiyle, _{Anayasa'nrn 56, Çewe Kanunu'nun} 3 ve

30

ncu

maddelerinde

yazılı

haklarııu

_{kullanan çerneye}

duyarlı

_Jurttaşlaı

sıfalıyla

Aydın

İdare

Mahkemesi'nde a$ıE:"fi|z iptal davalannda Malıkeme; santrallar bölgesinde

bir

1,ılı aşkın süren uzınan bilirkişi heyetince düzenloıen raporlaruıa dayanarak ve dava konusu saıtrallerde mevzuatın emlettiğ izin ve

ruhsatların hiç birinin alınmanuş

olrnasıı

da gözeterek 2010611996 tarihli kararlan ile davacı taleplerini kabul etıniş; dava konusu üç termik santral faali1,oinin durdurulmasına

ilişkin

Mahkeme karan davalı

Sagl* Bakanlığ, Enerji ve Tabii Kaı,rıaklar Bakanlğı, _{Çewe Bakanlığı} ve Muğla

Valiliğ'ne

temmıız a},ı

sonu itibariyle, diğer

davalı

TEAŞ

Genel Müdürlügü'ne |210811996 tarihinde tebliğ edi|rn§, davalı

idarelerin Aydın t]illge İdare _{Mahkemesi'ne !,aptftlan itirazlar Mahkeme'nin} 20/08/1996 tarihti kanrlanyla

reddolunmuştıır.

2.

Termik santrallann faıliyetinın durdurulmasun ilişkin mahkeme kararının

gereği davalı idarelerce yerine getirilrnediği gibi, Enerji ve Tabii

Kalıaklar

Bakaıu Recai |(utanı "Mahkeme

kararlarının

Balanlar

Kurulu lüararıyla aşılacağını, Yeniköy. Gökova ve Yaıagan'ın

Balğnlar

Kurulu kararıyla

_{çalıştırılacağınf'}

söylemiş; Enerji ve

Tabii Kaınaklar

Bakanı'ru krramayan Bakanlar Kurulu üyeleri de, mevcut

Mükeme kannrıa

rağmen her

üç

termik santralin _{çalı$ınlrnasının} sürdürülmesine

l2l09 / |996 talltılnde karar vermişlerdir.

3.

Anavasa'nın m.138/4 hükmüne göre _{"Yasama ve yüriitrne}

organlırı

ile idare, mahkeme

kırırlırına

uymak zorundadır; bu organlar ve idare,

mükeme kararlarını

hiç

bir

surette değiştiremez

ve

bunlırın

yerine getirilmesini geciktiremez',. 25'17

s.

İdari Yargılama Usültl

Kanuıu'nun 28 nci rnaddesine göre de'..yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararların icaplarına göre idare, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur. Bu süre hiç

bir

şekilde

kararın idareye tebIiğinden başlayarak otuz ginü geçemez."

Yine

Ana_v-asa'da

"Tirkiye

Cumhuriyeti'nin

Hukuk

Devleti olduğu"

(m.2), *Hiç kimse veya organın, kaynağını Anayısa'dan almıyan

bir

Devlet yetkisi kullanarnayacağı"

(m.6),

_"Yüritme

yetkisi ve göreünin

...

Bakanlar

Kurulu

tırafindan, Anayasa ve kanunlara uygun

olarak

kullınılıp

yerine getirileceği" (m.8).

_"Yargı

yetkisinin bağımsz mahkemelerce kullanılacağı"

(m.9). _"Anayasa hükümlerinin

yasamı,

yürütme

ve yargı

organlırını

ve

diğer kuruluş

ve

kişileri

bağlayan temel hukuk kuralları olduğu' (m. l l ), *Memurların ve diğer kamu görevlilerinin Anayasa ve

kanunlara sadık kalarak faıliyette bulunmaları gerektiği' (m.l29) açıkça hiiıkme bağlanmtştır.

4.

Bakarılar

Kurulu üleleri,

vukanda

açık]aııan

Anayasa

hiikünılerini ortadan kaldrrmak

suretiyle bu konuü

fiilen

Anayasa

dışı bir

rejim _{.varatıTxşlar.}

TCK.nun

146ll

maddesinde belirtilen suçu işlemişlerdir.

Aıayasa'vı

kısmen ya da tamamen değiştirmeye yönelik eylenıler

her zaman

silü

zoruyla

ve

dışandan gelmel,ebilir: nitekim

olalrmuda

Bakanlar Kurulu'nun mevcut mahkeme karanna rağmeıı

"sanlrallein

_{çahştırılmasının Siırdiirülmesine} i/ğt-ıı " olarak

ald*lan

karar,

Anayasa'yı ihlal suçunun devletin en yetkili yerlennde bulunaıılaı tarafindan da işlenebileceğinin en açık kanıtıdır.

Prof.Dr.Faruk Erem, "Esasen Anayasayı ihlale onu iaıbik etmemekıen

daha

iyi

misal bulmak güçlijr,

Menn

olorak Teşbilan Esasiye Kanunıınun muhqfaza edilmiş olması, Anayasayı ihlal eden.fiili dunımu yasak dışı bırakmaz. " _{demektedir (T.C.K. Şerhi, Özel Hükiirnler. cilt.Il.}

sf.l066). "'Kanunu

Esasiy

bile ihlirasatı _{şahsiyeye bazice} eylemek

gibi

elim

neticeleri,

kıınununun

önlemek isıediğ aşiltardır" (Alanırk-

TBMM

24 Nisarı 336: Alru eser sf.1066).

Adalet Divaru kararında (sf.|9'1 "Gerçehen Türk Anayasası'nın tebdil.

lağr'ir ve

ilga

elmek ... isler

yıkarıdan

... gelsin _{bazı _fiil ve} tasarnlflarla, mevcat Anayasa'nın ana

prensipleinin hsmen veya ıamamen_fiili Suretıe orıadan kaldırılması. kısaca hukuki rejim,anında ona z

bir

_fiili

rejim yaraıılmasıdır. Demek oluyor

h,

sisıemıi ve

kasıh

olarak Anayasa'dah prensiplenn

_filen

orıadan lüldırılmasL yani.fiilen Anoyasa dışı bir rejim yaratılması bahis konusu ise, bu takdirde

l16

ncı

maddedeki suç işlenmiş demektir", ".-icra kuwetiyle kaza kuweti arasındaki münasebetleri tebdile

manf

harekıılerdir

ki,

Devleı'in

Anoyasa'sını

ıağrir ve

ıebdil

_{şeklinde mütalaa}

edilebilir"

(sf.l04)

denilmektedir.

Sayın Faruk Erem'e göre, " Analıasa'nın kısnen

ihlali

de mtimHindür:

esas haklardon yalnız bir hsmına maıuf ihlal kısmidir" (sf.l067)

5.

Kim

tarafindan gerç€k]eştirilirse

gerçeklştınlsıq

Anayasa'üı

fiilen uygulanmaz hale getirmeye yönelik

bu ve

benzeri davraıışlara sessiz kalınması halinde,

ne

hukuk devletinden. ne

kişi

hak ve özgürlüklerinden. ne Anayasa'da belirlenmiş diğer prosiplerden

ve

ne de

Anal,asa'nın keııdisinden söz etrnek miiınkiin olmayacaktır. Uı.gulanmal,aı ve _{1,alnız 1,a_zlı} bir metin olarai

kalan

bir

Anaü,asa'nrn var olarak kabulü mümkiiur olmadğı gibi. Ana!,asa'nın bizzzt

Devla

tarafindan

çiğııendiği bir ülkede var olan rejime de demokrasi derıemeleceğ açıktır.

"Anayasayı bir defa ihlal etmekle bir _şey olmaz" anlalışının bir sonucu

olan bu davrarışın sorumlulannrn _{1,ıne 1,asalarca} kuruIınuş merciler tarafiıdan cezalandınlması gerektiği

inancıyla Sayn Başsavcılığnıza müracaat etıne zorunluluğumuz doğnuştur.

6.

yukanda

_{sunulan Ana_vasa}

_ve

_{kanun hilkümlerinin Bakanlar kurulu} ülesi saruklarca aç*ça ihlal edilınesi ile: özıllı|Je "Huhık Devleıi İlkcsi''

ve "Kııweıler Ayrılıgı

İlksi"

ağır biçimde zedelenmiş, ellerindeki Malıkeme karan1,la ortada _{kalan davacı 1urttaşlaruı Devlet'e} güverıleri

kalmamıŞır.

Meslği

"hukuk" olan davacı yurttaşlann umudu _1.ine "huhık" tadır,. _bu

nedenle

Salrıı

Savcılığa müracaat

ediıor, Türkiye'nin

onurlu

Savcı

ve

Hıkimleri'nin,

Mahkeme

kırarlerını

sahip _{çıkacığına} inanıyoruz.

Sonuç Sunulu nedenlerle Anal,asa

ve

Kanun hilü<llınlerini

aç*ça ihlal

eden

sanıklann yargılanıp cezalandrnlınalan

için

_{gereğini, davacı 1urttaşlar}

sıfatıyla talep ederiz.

Av.Noyan

Özkan

Av.Senih Özay Av.İbrahim

Afzuk

Av.Rıfat Bozkurt

Av.Derya

Durmaz

Av.Ahmet

Olş,aı,

Av.Zelnep

Düşiinmez

Av.Banu Dalgıç Cangı

Av.Arif

Ali

Cangı

Av.Ömer

Erlat

Av.Banu

Karabulut

Av.Tamay Arslançeri

Av.Kemal

Yücel

Av.Uğur Ifulelioğlu

Eki : Aydın İdore Mahkemesi karorları