BÜYÜK VERİ
Bülent DAL
Genel Müdür
bulent.dal@obase.com
İş Dünyası için VERİ, yönetilmesi gereken büyük DEĞER
BÜYÜK VERİ Nedir?
Tipik veritabanı yazılım araçları ile yakalanması, depolanması, yönetimi ve analiz edilebilmesi yetkinlik sınırlarının ötesine geçen veri setlerini ifade etmektedir.
Big Data: The next frontier for innovation, competetion and productivity Mc Kinsey Mayıs 2011
140 M ilyon Tw eet
Her g n ü g nderilm ekteö
8 Exabyte Verisi İş
Her y l irketler ı ş retiyor ü
4 Exabyte Sensor Data
Y llk olarak ı ı RFID, G PS, telefonlar
tarafndan ı retilm ekte ü
35 Saatlik Video
Her dakika YouTube’a y klenm ekteü
30 m ilyar yeni i erik ç
Her ay Facebook’a eklenm ekte
10 Trilyon Text
2013 i in projekte ç edilm ekte
letm eler ve operasyonlar her ge en g n daha
İş ı ç ü
fazla veri retm ekte ü
Kaynaklar: Facebook Statistics, YouTube Statistics, Tw eeter Statistics, M obile M arketing Center, IDC, The Econom ist
Dört güncel Mega Trend, şirketleri, sektörleri ve ekonomileri yeniden şekillendirmekte
irketler Sektörler Ekonomiler
Neredeyse herşey artık YAZILIM!
İnsanların yazdığı, taşıdığı ve dokunduğu herşey dijital ortama taşınıyor.
İnsanların yazdığı ya da hatırlaması gereken herşey
Yazılım ile yer değiştiriyor
İnsanların dokunduğu ve taşıdığı herşey
Yazılım
2000’li yıllar: Analog’dan Dijitale geçiş
Kaynak: Big Data, Mc Kinsey Mayıs 2011
• Ağustos 2012’de 1 Milyar kullanıcıya ulaşması bekleniyor. 12TB/gün «log data» üretiliyor.
• 2012 sonunda 400+ Milyon kullanıcıya ulaşması bekleniyor.
• 130 Milyon kullanıcı var.
• 100 million aktif kullanıcı. 12+ TB of tweet data/gün!..
Sosyal Ağlar ve Sosyal İş Yaşamı
Facebook’un artan önemi
Facebook Kullan c lar 750M Toplam Kullan c
250M Mobil Kullan c
Facebook Trafi i
¼ Amerika’daki Sayfa Görüntüleme pay
% 30 Tüm internet oturumlar içindeki facebook
pay
38% Tavsiyelerin kayna olarak Facebook Facebook lgisi 62 Dakika / Gün / Kullan c
5.3 Yeni Nesne / Gün / Kullan c
750M nsan Etkile imde
Dünyan n en kapsaml ve güncel demografik ve ki isel bilgi
veritaban
• sim
• Do um Tarihi
• Ya
• Lokasyon
• Do um yeri
• E itim
• Okul
• Çal t Yer
• Aile
• Aktivite
• Check-in
• Ho land klar
• Hobileri
• Felsefe
• Arkada alar
• leti im Bilgisi
750M insan n ba lant s
Herbir ki i:
130 farkl ki i
80 topluluk, grup, aktivite
9 favori marka&irket ile ba lant l
Tüm insanlar n oldu u yer
Tüm ki isel verilerin oldu u yer
Tüm ba lant lar n oldu u yer
Kaynak: Tim Campos, Facebook CIO Temmuz 2011
Herkes, herşey, her etkileşim eksoz gibi veri
üretiyor
Sensor güdümlü ve enstrüman temelli iş dünyası.
BÜYÜK miktarda veriyi, MAKİNA HIZINDA üretiyor.
Her motor 10TB/30 Dk veri üretiyor.
LHR JFK: 6 40TBs
Teknoloji ve kurum k lt r b y k veriye cevap ü ü ü ü ü verirse, katm a de er her ge en g n artacaktr. ğ ç ü ı
Büyük Veri
€250 M ilyar
Avrupa kam u sekt r ö ü y netim inde y llk kazanö ı ı ç
$300 M ilyar
Am erika y llk kam u sekt r ı ı ö ü harcam alarnda dı üşüş
$600 M ilyar
T ketici lokasyon bilgisini ü kullanarak elde edilecek y llk gelirı ı
Büyük Fırsat
Teknolji ve Teknikler Büyük Veriye cevap verirse
… sayesinde … fakat, ancak…
Kaynak: IDC, Gartner, “Big Data: the next frontier fro innovation, competition, and productivity”, McKinsey Global Institute, 2011.
1000 2000 3000 4000 5000 6000 7000 8000
Inform ation created
Available storage
G lobal Inform ation Created and Available Storage Exabytes
1. Büyük veri analizi
2. Büyük Veri Teknolojileri
3. Görselleştirme
Büyük Veri’ye göre Karar Destek Sistemlerinin yeniden yapılandırılması
Büyük Veri’nin Değere Dönüşmesi için 5 Yol
Şeffaflık yarat
Değişkenlerin etkisini anlayabilecek ortam yarat Aksiyonları özelleştirmek için kitleleri segmente et
İnsan karar verme süreçlerini otomatik algoritmalar ile otomasyona geçir
Yeni iş modelleri, ürünler ve hizmetler ile innovasyon
yarat
Veri = Ürün
Veri Görselleştirmenin Yeni Yolları
Veri Görselleştirme/Bilgi Keşfi
History Flow Spatial Information
Flow
Clustergram Tag Cloud
Yeni Veri Yönetim ve Depolama Bileşenleri
Büyük Veri ile öne çıkan başlıklar
• Büyük hacimli veriyi
yönetmek için donanım ve yazılım teknolojileri
• Web 2.0 teknolojileri
• Veritabanı Ölçeklenmesi
• İlişkisel Veri Analitiği
• Dağıtık Veri Analitiği
• Dağıtık Dosya Sistemleri
• Gerçek zamanlı analitik
Servis Odaklı Karar Destek Sistemleri ile Analitik ve Büyük Veri’yi Bulut’a taşımak
Information Sources
ERP
Legacy
POS
Other OLTP/wEB
External data
Enterprise Data warehouse
Metadata
Replication
ETL
Data mart (Engineering)
Data mart (Marketing)
Data mart (Finance)
Data mart (...)
Routine Business Reporting OLAP Dashboards
Intranet Search for Content
Data mining
Automated Decision System Simulation Optimization
Text mining
Text Text TextInformation
Services Data
Services Analytics
Services
Servers Software
Information
Management Operations
Management Data
Management
LEVERAGING THE CAPABILITIES OF SERVICE-ORIENTED DECISION SUPPORT SYSTEMS: PUTTING ANALYTICS AND BIG DATA IN CLOUD
Haluk Demirkan and Dursun Delen
Department of Information Systems, W. P. Carey School of Business, Arizona State University Department of Management Science and Information Systems, Spears School of Business, Oklahoma State University
Büyük Verinin değer yaratabilmesi
önündeki olası engeller
Teşekkürler.
Makro veri yeterli değil artık!
Detaylara inmek gerekiyor!
Büyük Veri Uygulama Kümeleri
BÜYÜK VERİ MİMARİSİ
DW Appliance
Kolon bazlı veritabanları In memory sistemler
NoSQL
MapReduce
“Data generated by machines and sensors will
exceed that generated by social media by at least a factor of 10.” *
Leon Katsnelson
Program Director, Big Data & Cloud Computing IBM
* Makina ve duyargalar, sosyal medyadan 10 kat daha fazla veri üretiyorlar.
Sosyal Ağlar ve Sosyal İş Yaşamı
Google günde 24
Petabytes veri işliyor
4.6 Milyar cep
telefonu var
2 Milyar Internet kullanıcısının 2013’deki yıllık trafiği 667
Exabytes