l i £ > 3 ^ « ?
-Ord.Prof .Dr.F.K.G-okay1 ın tercümeli h a li:
1500 y ılın ın 10 Ocak günü,Eskişehir,Küttalip caddesi Ferahlye mahal le s i köşesindeki evde dünyaya* gelm iştir«Babası Eskişehirde manifatura t i careti le meşgul olan şehrin Belediye ve Maarif M eclisi ü yeliklerinde bulun muş olan Hacı Abdülkerim efendidir.H acı Abaülkerim efendi, tic a re t hayatıüa girmeden evvel Tırabzon ve Vanda o zaman ıslâhat iç in giden hey* etin müme- y iz lig in d e bulunmuş,Trabzon V a lis i Kadir Beyin mahiyetinde çalıkm ış,bilaha re memuriyet, hayatını terk oderek tic a re t hayatnia a tilm ıştıı.B a b a l tarca'ır aan büyük amcası Abuüssettar efendi »Hukuk mektebi Müderrislerinden ve mecel le ş a rih id ir .B ir amcası da Trabzon is tin a f r e is id ir . Anne si Dobruca Türkle rinden şeh Ahmet efendisin k ızıd ir.Ş eh Ahmet efendinin kardeşi,Numan efendi îstanoul Daralma luma tin in ilk müdürlerindedir.
• .E»Kerim çocukluğunun ilk mahalle mektebinin hoca İsmail efendi nin mektebinde geçirmiş,bu mektepte okuma ve kuran öğrenmiş,zaman âdetle
r i le,hatim merasimi yaparak tamamladıktan sonra ilk ta h s ilin i Darülfeyiz ip tid a î mektebinde yapmıştır, (Bu mektebe g i t t i ğ i zaman henüz memlekette mutlakiyeu rejim i hüküm sürüyordu .Oku tu lan dersler b a s it t i.) Dört sene son
ra mektebi b ir in c ilik le b it ir d i ve hayatında İlk hitabesini bu münasebetle yapılan t e v z iî mükâfat töreninde söylem iştir.
1910 senesinde Eskişehirde açılan 5 senelik Liva İdadisine g ir d i. 0 ta rih le re kadar Eskişehirde eski sistem mektep usulü hakimdi.Bu idadi il» i l e yeni b ir reform yapılıyordu.Çok ku vvetli hocalar gelmişti.F.K.Mektepte ki çalışm asile dikkati celp e t t i . ' ‘ Küçük Fahri** a d ile anılan 116 numaralı Fahrettin bu mektepte yazı sahasında heves göstermeğe baş ladı,Türkçe hocas:
sı S ıtk ı beyin talebeye verd iği** İstanbul seyyahati t a s v ir i* ’ mevzuu e t rafında h a zırla d ığ ı yazı hoca ve s ın ıfın dikkatini çekti.Bu hevesle mekte bin üçüncü sın ıfınd a ikan ^Tecdidi &fkâr ve E lh ilâ li Osmani ad lı mektep g a ze te le rin i şapirografla çıkardı.Bu yüzden hayatında a ld ığ ı ik i iz in s iz cezasına ç a rp ıld ı.
1915 de mektebi b ir in c ilik le b ilir d i ve İstanbul' da,Boğaziçinde 7 senelik Rehberi İt t ih a t mektebine girdi.:3u mektepte s ıflıf d erslerin i h a fif bulduğu iç in sene ortasında Menbaül İrfa n idadisine müracaat e t t i ve orada son s ın ıfa dahil oldu.1916 senesinde mektebi ** A liü lalâ ** diploma i l e b itire r e k Tıp Fakültesine imtihanla dahil oldu.
2
Tıp Fakültesinin b irin c i sın ıfında iken Sskihehirde çıkan Karacahisar ga
zetesine halk s a ğ lığ ı üzerinde * * sıtma ve sivrisin ek nüCctde leşi'* * mevzulu
yazxsile basın hayatına g ird i*
Mekte bin üçüncü sınıfında iken î s tan bu 1da talebe cemiyeti r e i s l i ğ i ve ırvktrv M i l l î Talebe b it liğ in in ilk nüvesini te ş k il eden ve İstanbul
iş g a lin i m itin g lerle protesto eden hey* e tle rin te r tip komisyonlarında
ou lun au. S ski şeh ir de M illiy e t ç i ve Halkçı Ah rar gazetesini çıkardı.Bilâhare ta h s ilin i devam ettirmem iç in İz z e t U lvi ve Ekrem Tok'a terk ederek İstan- oul*a dündü.
1919 senesinin Eylül ayında stajyer olarak yardımcı asistan sifaè z ile Toptaşı bimarhanesinde v a z ife aldı.Burada Dr.Lütfi A k if ve A li Muhsin □eylerden faydala-.di.O sene Bimarhane Başhekimliğine Dr.Mazhar Osman bey tayin o lunau.Esasen F.K.Dr.MaMhar Osman beyin Ş iş li derlerine devam eoi- yorau.1922 senesinde m-ekteoi b itirirk e n ,o senenin 28 Mart t a r ih li aynı
za-I t
manda Etaro-zı AKİiye ve asabiye mütehassısı s e r t i f i k a s ı n ı da almx* bulu nu yo rdu,
1922 senesi 31 Mayısında Münichte Prof .Kraeplin * in psikyatri k l i niğinde ve Forsacnung Anstalt*iın tecrübî ruhiyat lab rotu varın da ç a lış t ı. 1923 y ılın ın 28 Teşrinievvelinde Viyanaya giderek 7 ay Wagner Vonjjauregg^ in asabiye ve akliye klin iğin d e ç a l ı ş t ı . 31 Mayıs 1924 te İstanbul Etnrazi Akliye ve Asabiye h^stahanesinin tecrübî ruhiyat laboratuvam ş e fliğ in e
ta,yin edilmek sufretile resmen memuriyet hayatına başlamış oldu.Toptaşı
hastahanesinin Bakırköy e naklinde v a zife a ld ı ve bu nakle memur e d ild i.«
1919 da kurucular arasında fofiftstungtf bulunduğu Yeşilay cemiyetinin 1923 te umumî k â tip liğ in e tayin e d ild i. 1926 yılın d a Tıp Fakültesi akliye $ e »r ir r iy a tın ın Müderris muavinliği imtihanına g ir m iş ti.10 imtihan suali arasında şu mevzular vardı:
O lig o fire n i 1er,Paranoïa,P.G-.P.nin tahassülünde Travma, toksinlerin t e s ir i »mayii dimaı şevki ta h li İ l e r i »ih tiy a rin e bunaması, korsakof# sendrumu Koainomani v .s .
İmtihan jü r is i Ord.Prof.Raşit Tahsin,Hayruİlah Diker,Süreyya A li, Refik Güran,Hamdi Suat, N eş'et Ömer îrd e lp 'te n mürekkepti.İmtihanın tah ri r i kısmı iç in kur*a çek ild i.S u a l olarak P.G-.P.nin Tahassüründe cufcu-hun te s ir i ç ık tı.E v v e lâ y a z ılı olan bu soru hakkında konuşma 50 dakika sürecekti (Böyle dar b ir mevzuun söylenmesinde hakim olan noktai nazar edebiyao top lamak olduğuna işa ret etmeK isteriz)İm tih an ın akabinde Tıp Fakültesi Deka»; nı P ro f.N eş'et Ömer kendisini' çağırmış ve Küderrisxn rahat s xz lx ğ ı dolayı-
s iie Müdderis v e k i l l i ğ i l e k lin iğ i idare etmeğe memur e d ild iğ in i te b liğ etm iştir.
>yLece 1926 senesinin 31 Temmuzundan itibaren k lin ik çalınmalarına başlamış
Ldu.
O sene Wiener Klinische Wochenschrifft *ta Türkiyede P.G-.P. mes'ele- 1 üzerinde b ir travayı İşıktı.Ondan evvel de A k lî h astalıkların teşhis ve ed avileri a d ile b ir k ita b ı çıkmıştı.3u k itap la beraber Tecrübî Ruhiyatta uayene u su lleri ad lı k ita b ı da çıkm ıştır.
1925 te Kraep'liıı' in F e stsch riff t * in de İhsan Şükrü Akael i l e berabei 1 Türkiyede Emrazı Akliye t a r ih ç e s i'1 1925 te ' 1 Çiçek a ş ıs ı ve P.3-.P'1 1930 Encephale mecmuasında ' 'Haşaş istim aline d a i r " travayı in tiş a r etm iştir. Bu son travay beynelmilel Tıp edebiyatında yer a lm ış tır .1928 de kendisini yalnız tedrisata verniete üzere 3500 kuruş maaşlı Emrazı akliye tecrubî ruhi yat laboratu varın dan ayrılarak 2500 kuruş maaşlı Müderris muavinliğine geç m iştir.
Bi lahara Berlinde toplana.. M ille t le r arası Asabiye kongre s İ, Romada toplanan Avrupa tjiy e n Mental kongresi g ib i M ille t le r arası teşekküllerinin top lan tıların a iş tira k etmiş,Amerika ve Avrupada iç k i düşmanları cemiyeole- r ile sık ı te ş r ik i mesaide bulunmuştur.
1933 Üniversite reformunda evvela Reşit Galip Bey kadrosunda Üniver s ite S in ir h a s ta lık la rı ik in ci k lin iğ i Prof .V e k illiğ i su retile direktörlü ğe tayin edilmişse de bu kadronun yürümemesi üzerine »Kasımda çıkan Refik Saydam-Hikmet Bayur kadrosunda a k ıl h as.K lin iği profesörlüğüne tayin e c il- m lşti.
19^1 yılın d a OnlProjvH.Diker*in tekaüt olması üzerine,evvelâ vekâ leten s in ir h a s ta lık la rı k lin iğ in in idaresini elin e almış, 1942 y ı l ı Nisan ayında asaleten " P r o fe s ö r le r kurulunun i t t if a k la v erd iğ i karar ü z e rin e " klin ik direktörlüğüne seç llm iştir.Ü n iversite kanununun 39 cu maddesine tev fikan mezkur y ılın Haziranında Ordünaryüslüğe s e ç ilm iş tir.
1933 ten itibaren Avrupadaki muhtelif tjiy e n Kental ve asabiye kongrelerine iş tira k etmiş .müteaddit top lan tıla ra başkanlık etmiş,1946 da
Deynelmileı içk i düşmanları ittih a d ı icra komi te sinin, 1948 de M ille t le r arası atçı i s a ğ lığ ı federasyonu Ekgekütif komitesi ü yelik lerin e s e ç ilm iş tir. Üniversitede Krim inoloji konseyinde,Maarif şurasında.Hegpriyat kongresine Dil Tarih kongresi üye ligin e ve ç e ş it li f i k i r ve ilim cemiyetlerinde v a zife a lm ıştır.T ıp dünyası ve Yeşilay d e rg ile rin i neşretmiş,1938 den 1946 ya ka dar Tıp Fakültesi mecmuasını idare etm iştir.Yeşilay,Türk Tıp Encümeni,& kıl Hıf ssıssıhası,M uallim ler fert*l i g i re is lik le ri,T ü rk Tıp kongresi ve ettibbaj muadenet r e is i muavinliklerinde bulunmuş,Fransız, A İman ve İ n g iliz Tıp mec mualarında y a z ıla r yazmış,Alman asabiye ve ak Üye,Fransız Medikopisıko lo jik
yal çalışmalar yaparken b ir aralık C.H*P»İstanbul V ilâ y e ti re isliğ in d e bu- muş,bu iş hocalıkla b ir lik te yürütfilemiyeceğinden ayrılarak kendisini P rof. ;e v e m iş t ir .
1949 y ılın ın Şubatında yüksek Sag-lık Şurası ve Kasımında Türk fuTOm- rlzim danışma kartılu üye ve başkanlığına seçi İ n iş t ir .24 Scim 1949 da İstan- L V a li ve Belediye R eisliğin e ta yin i üzerine Üniversitedeki f i i l î v a zife s in in a y rılm ış tır,
1949 da toplanan M ille t le r arası N ö ro lo ji ve Ele£tro-2ncepholographie .ıgre lerinde iş tira k etmiş ve celse re is lik le rin d e bulunmuştur.
Atina Tıp Fakültesi fa h rî profesörlüğüne ve Arjantin asabiye cemiyeti brî üye ligine,Amerika ilim le r akademisi üye lig in e ,M iİle t le r arası Avrupa çmaıPler demeği r e is liğ in e ,M ille t le r aras-ı İç ik i Düşmanları Cemiyeti İcra
Y! e ti üye lig in e »M ille t le r arası meyva Usaresi cemiyeti idare komitesi ü yeli-
ıe s e ç ilm iş tir, 1952 3ene$tsnde Riransa Cumhuriyeti tarafından İHgKpHı«iVfwvw jion d'honneur nişanının Commander rütbesi ve Zünanistan K ra lı Majeste
aul I tarafından Ordre Royal de Phoenix nişanı tevcih e d ilm iş tir. Ay rica ir is ve muhtelif Amerikan şeh irlerin in şeref diplomaları verilm iştir.A vm p a c ıl h ıfzıs sıh h a sı cemiyeti ik in ci başkanlığına se ç ilm iş tir.
İstanbul'da günlük gazetelerde b ir çok y a z ıla r ı in tiş a r etm iştir, dîn ta.it>.
, Avmpa mecmuasında 200 «• fmumn makale neşretm iştir.Bunlar arasmda.Alko-
zm,Eoksikomanl»Kroinmani»Marazî a ş k la r,s in ir fir e n g is i,m h ve s in ir başta nları,cüzzam ve İ r s iy e t , in tih a rla r mevzuunda travayları mevcuttur.
Üniversitede,halkevlerinde ve di er sosyal teşekküllerde mütead- t konferanslar vermiştir.Türk Ocağının eski b ir üyGsiair.Halkevierinde,
ger sosyal teşekküllerde,göçmen v e içtim ai yardım mevzularında ça lış m ış tır.
200 ıe yakın eseri in tiş a r etm iştir.
