BÖLÜM 5.2
İŞARETLEME VE ETİKETLEME
5.2.1 Ambalajların işaretlenmesi
NOT: Ambalajların, büyük ambalajların, gaz kaplarının ve IBC'lerin üretimi, test edilmesi ve onaylanmasına ilişkin işaretler için Kısım 6'ya bakın.
5.2.1.1 ADR'de aksi belirtilmedikçe, ambalaj içindeki tehlikeli mallara karşılık gelen UN numarası, her bir ambalaj üzerine okunaklı ve dayanıklı biçimde "UN" harfleri öne gelecek şekilde işaretlenmelidir.
“UN” numarası ve “UN” harfleri, kapasitesi 30 litre veya daha az olan veya azami brut kütlesi 30 kg olan ambalajlar hariç olmak üzere en az 12 mm uzunlukta, su kapasitesi 60 litre veya daha az olan silindirler için 6 mm uzunlukta, 5 litre veya 5 kg. den az olan ambalajlar hariç uygun uzunlukta olmalıdırlar.Ambalajlanmamış nesneler için işaret söz konusu nesne üzerinde, kafesinde veya tutma, depolama veya açma mekanizmasının üzerinde yer almalıdır.
5.2.1.2 İşbu Bölümde zorunlu olduğu belirtilen tüm ambalaj işaretleri:
(a) kolay görülebilir ve okunaklı olmalıdır;
(b) etkinliğinde önemli bir azalma olmaksızın açık hava maruziyetine dayanabilmelidir.
5.2.1.3 Kurtarma ambalajları ve kurtarma basınçlı kapları ilave olarak "SALVAGE" (KURTARMA) kelimesi ile işaretlenmelidir. “KURTARMA” işaretinin harfleri en az 12 mm büyüklüğünde olacaktır 5.2.1.4 450 litre kapasiteden fazla orta hacimli konteynerlerin (IBC) ve büyük ambalajların karşılıklı iki
tarafı da işaretlenmelidir.
5.2.1.5 Sınıf 1 kapsamında yer alan maddelere ilişkin ek hükümler
Sınıf 1 kapsamında yer alan maddeler için ambalajlar ayrıca 3.1.2 uyarınca belirlenmiş olan uygun sevkiyat adını taşımalıdır. İşaret, açıkça okunur ve silinmez olup, menşe ülkenin resmi dilinde ve buna ilave olarak resmi dil İngilizce, Fransızca veya Almanca değilse, taşıma işlemine müdahil ülkeler arasında imzalanmış olan anlaşmalar aksini öngörmedikçe, İngilizce, Fransızca veya Almanca dillerinde de yazılmalıdır.
5.2.1.6 Sınıf 2 kapsamında yer alan maddelere ilişkin ek hükümler
Yeniden doldurulabilir kaplar, açık şekilde okunabilir ve dayanıklı karakterlerle şu bilgileri taşımalıdır:
(a) Gaz veya gaz karışımının 3.1.2'de belirlendiği üzere UN numarası ve uygun taşıma adı.
B.B.B. kaydı olarak sınıflandırılan gazlarda, gazın yalnızca teknik adı 1 UN numarasına ilave olarak belirtilmelidir.
Karışımlarda, tehlikelere en baskın şekilde katkıda bulunan en fazla iki bileşik Belirtilmelidir;
1 Teknik ad yerine, aşağıda belirtilen isimlerden birinin kullanılmasına izin verilmiştir:
- UN No. 1078 soğutucu gaz, B.B.B. için: Karışım Fl, karışım F2, karışım F3;
- UN No. 1060 metilasetilen ve propadin karışımları, stabilize için: Karışım P1, karışım P2;
- UN No. 1965 hidrokarbon gaz karışımı, sıvılaştırılmış, B.B.B. için: karışım A veya bütan, karışım A0l veya bütan, karışım A02 veya bütan, karışım A0 veya bütan, karışım A1, karışım B1,
karışım B2, karışım B, karışım C veya propan;
- UN No. 1010 Butadienler, stabilize için: 1,2-Butadien, stabilize, 1,3-Butadien, stabilize.
(b) Kütlesel olarak doldurulan sıkıştırılmış gazlar ve sıvılaştırılmış gazlar için; doldurma sırasındaki tertibatlar veya donatılmış aksesuarlarla birlikte azami doldurma kütlesi ve kabın darası veya brüt kütle;
(c) Sonraki periyodik muayenenin tarihi (yılı).
Bu işaretler kazınmış şekilde, kap üzerine iliştirilmiş dayanıklı bir bilgi levhası veya etiket üzerinde ya da baskı veya eşdeğer bir işlem ile yapıştırılmış ve hemen görülebilir bir işaretleme yöntemiyle gösterilebilir.Bu işaretler kazınmış şekilde, kap üzerine iliştirilmiş dayanıklı bir bilgi levhası veya etiket üzerinde ya da baskı veya eşdeğer bir işlem ile yapıştırılmış ve hemen görülebilir bir işaretleme yöntemiyle gösterilebilir.
NOT 1: Ayrıca bkz. 6.2.2.7.
NOT 2: Yeniden doldurulamayan kaplar için bkz. 6.2.2.8.
5.2.1.7 Radyoaktif malzemeler için özel işaretleme hükümleri
5.2.1.7.1 Her bir ambalaj, göndericinin veya alıcının adı veya her ikisinin yer aldığı bir tanımlamayla ambalajın dış tarafından okunabilir ve dayanıklı olarak işaretlenmelidir. Her bir dış ambalaj, içindeki tüm ambalajların işaretlemelerinin görünür olmadığı durumda, göndericinin veya alıcının adı veya her ikisinin yer aldığı bir tanımlamayla dış ambalajın dış tarafından okunabilir ve dayanıklı olarak işaretlenmelidir.
5.2.1.7.2 Muaf ambalajlar hariç her bir ambalaj için "UN" harflerinin ardından gelen UN numarası ve uygun sevkiyat adı okunaklı ve dayanıklı şekilde ambalajın dış kısmına işaretlenmelidir. Muaf ambalajlar, 5.1.5.4.1’de öngörülen şekilde işaretlenecektir.
5.2.1.7.3 Brüt kütlesi 50 kg'den fazla olan her bir ambalajda, izin verilen brüt ağırlığın okunaklı ve dayanıklı bir şekilde ambalajın dış kısmında işaretlenmiş olması gerekir.
5.2.1.7.4 Her bir ambalaj:
(a) Tip IP-1, Tip IP-2 veya Tip IP-3 ambalaj tasarımına uygunsa, ambalajın dış kısmında "TİP IP- 1" (TYPE IP-1), "TİP IP-2" (TYPE IP-2) veya "TİP IP-3" (TYPE IP-3) ibareleri okunaklı ve dayanıklı şekilde işaretlenmelidir.
(b) Tip A ambalaj tasarımına uygunsa ambalajın dış tarafında "TİP A" (TYPE A) ibaresi okunaklı ve dayanıklı şekilde işaretlenmelidir;
(c) Tip IP-2, Tip IP-3 veya Tip A ambalaj tasarımına uygunsa, ambalajın dışına tasarımı gerçekleştiren menşe ülkenin uluslararası araç kayıt kodu (VRI Kodu)2, üreticilerin adı veya yetkili kurum tarafından belirtilen diğer bir tanım okunaklı ve dayanıklı şekilde işaretlenmelidir.
5.2.1.7.5 5.1.5.2.1,6.4.22.1 den 6.4.22.4’e ,6.4.23.4 ten 6.4.23.7’ ye ve 6.4.24.2 dâhilindeki bir ya da daha fazla paragraf altında tasarım onayına uygun olan her bir ambalaj okunaklı ve dayanıklı şekilde aşağıdaki bilgileri de içerecek şekilde ambalajın dış kısmından işaretlenecektir:
(a) yetkili kurum tarafından söz konusu tasarıma tahsis edilen tanımlama işareti;
(b) bu tasarıma uygun olan her bir ambalajı özel olarak tanımlayan bir seri numarası;
(c) “TipB(U)”, “TipB(M)” yada “Tip C”, bir TipB(U), TipB(M) yada TipC durumunda ambalaj tasarımı.”.
5.2.1.7.6 Tip B(U), Tip B(M) veya Tip C ambalaj tasarımına uygun her bir ambalajın yangın ve suyun etkilerine dirençli dış veya en dıştaki kabına kabartmalı, damgalı veya yangın ve suyun etkilerine dirençli başka bir yöntemle aşağıdaki şekilde gösterilen yonca sembolü sade biçimde işaretlenmelidir.
2 Karayolu Trafiğine ilişkin Viyana Konvansiyonu’nda (l968) öngörülen uluslararası trafikte motorlu araçları ayırt etme işareti.
X yarıçapına sahip merkezi bir daireyi esas alan oranlara sahip basit bir yonca sembolü.
İzin verilen asgari X boyutu 4 mm’dir.
5.2.1.7.7 DÖE-I veya YKC-I malzemesinin kaplar veya sarma malzemeleri içerisinde bulunması ve
4.1.9.2.4' te müsaade edilen şekilde münhasır kullanım koşulları altında taşınması halinde, bu kapların ve sarma malzemelerinin dış yüzeyinde "RADYOAKTİF DÖE-I" (RADIOACTIVE DÖE-I) veya
"RADYOAKTİF YKC-I" (RADIOACTIVE YKC-I) işareti bulunmalıdır.
5.2.1.7.8 Yetkili kurum tarafından tasarım veya taşıma onayı gerektiren ambalajların uluslararası taşımacılığına ilişkin her koşulda, bu işleme dahil olan farklı ülkelerde farklı onay tipleri geçerli olup, işaretleme işlemi tasarımın menşe ülkesinin sertifikasına uygun şekilde gerçekleştirilir.
5.2.1.8 Çevre için tehlikeli maddelere ilişkin özel işaretleme prosedürleri
5.2.1.8.1 2.2.9.1.10 kriterlerini karşılayan çevre için tehlikeli maddeler içeren ambalajlar, 5.2.1.8.3’te gösterilen çevre için tehlikeli madde işareti ile dayanıklı şekilde işaretlenecek olup; tek ve kombine ambalajların aşağıdakilere sahip olması halinde bir istisna geçerli olacaktır:
- Sıvılar için miktarı 5 l veya daha az olanlar veya - Katılar için net kütlesi 5 kg veya daha az olanlar.
5.2.1.8.2 Çevre için tehlikeli madde işareti, 5.2.1.1'de istenen işaretlerin bitişiğinde yer alacaktır. 5.2.1.2 ve 5.2.1.4 zorunlulukları karşılanmalıdır.
5.2.1.8.3 Çevreye zararlı maddeyi Şekil5.2.1.8.3’de gösterilen şekilde işaretleyiniz Şekil 5.2.1.8.3
Çevreye zararlı madde işareti
İşaretleme, 450derecelik açı ile kare biçiminde olacaktır (baklava şeklinde). Sembol (balık ve ağaç) beyaz üzerine siyah ya da uygun kontrast arka plan üzerine siyah olacaktır. Minimum boyutlar 100 mm x 100mm olacaktır ve baklava şeklini oluşturan minimum genişlik 2mm olacaktır.Ambalaj boyutlarının bunu gerektirdiği durumlarda, boyut / çizgi kalınlığı, işaretleme net görülecek şekilde azaltılabilir. Boyutların belirtilmemesi durumunda, tüm özellikler gösterilenlere yakın olacaktır.
NOT: Çevreye zararlı madde işareti taşıyan ambalajlar için ambalajlar için her bir gerekliliğe ek olarak 5.2.2’nin etiketleme hükümleri uygulanacaktır.
5.2.1.9 Yön düzeni okları
5.2.1.9.1 5.2.1.9.2’de ön görülen haller dışında:
- Sıvı içeren iç ambalajlara sahip kombine ambalajlar;
- Havalandırma kapaklarına sahip tek ambalajlar ve
- Soğutularak sıvılaştırılmış gazların taşınmasına mahsus kryojenik kaplar,
aşağıda gösterilene benzer veya ISO 780:1997 teknik özelliklerine uygun ambalajın yön düzeni okları ile okunaklı şekilde işaretlenecektir. Yön düzeni okları, oklar doğru dik konumu gösterecek şekilde ambalajın karşılıklı iki dik yüzeyinde yer alacaktır. Bunlar, dikdörtgen olacak ve ambalajın boyutuna uygun ebatlara sahip olacaktır. Okların çevresinde dikdörtgen sınırların gösterimi tercihe bağlıdır.
Şekil 5.2.1.9.1.1 Şekil 5.2.1.9.1.1
ya da
Beyaz ya da uygun kontrast renkte arka plan üzerinde iki siyah yada kırmızı ok Dikdörtgen çerçeve isteğe bağlıdır.
Tüm özellikler burada gösterilene yakın oranlı olacaktır.
5.2.1.9.2 Yön oklarının aşağıda belirtilenlerde bulunmasına gerek yoktur:
(a) Kryojenik kaplar haricindeki basınçlı kaplar içeren dış paketler;
(b) Sıvı içeriklerin tamamen emilmesi amacıyla iç ve dış paketler arasında yeterli derecede emici materyal bulunan her biri en fazla 120 ml kapasiteye sahip iç ambalajlarda tehlikeli mal içeren dış paketler;
(c) Herbiri en fazla 50 ml kapasiteye sahip ana kaplardaki Sınıf 6.2’ye ait bulaşıcı maddeler içeren dış paketler;
(d) Tip IP-2, Tip IP-3,Tip A, Tip B(U), Tip B(M) veya Tip C ambalajlarındaki Sınıf 7 radyoaktif malzemeler içeren;
(e) Tüm yön düzenlerinde sızdırmaz olan maddeler içeren dış paketler (örn.
termometrelerdeki alkol veya cıva, aerosoller, vb.); veya
(f) Her biri en fazla 500 ml olan tehlikeli mal içeren hermetik olarak mühürlü iç ambalajlar bulunduran dış paketler.
5.2.1.9.3 Uygun ambalaj yönünü göstermek haricindeki bir amaca hizmet eden oklar, bu alt-başlık kapsamında işaretlenmiş bir ambalaj üzerinde yer almaz.
5.2.2 Ambalajların etiketlenmesi 5.2.2.1 Etiketleme hükümleri
5.2.2.1.1 Sütun (6)’da özel bir hüküm ile aksi belirtilmedikçe Bölüm 3.2, Tablo A'da sıralanan her birmadde veya nesne için Sütun (5)’te gösterilen etiketler iliştirilmelidir.
5.2.2.1.2 Öngörülen modellere tam olarak karşılık gelen silinmez tehlike işaretleri etiketler yerine kullanılabilir.
5.2.2.1.3 den 5.2.2.1.5’e (Rezerve edilmiş)
5.2.2.1.6 5.2.2.2.1.2’de ön görülenler hariç olmak üzere her etiket:
(a) Ambalajın boyutları müsaade ediyorsa ambalajın aynı yüzeyine; Sınıf 1 ve 7’ye ait ambalajlar içinse uygun sevkiyat adıni gösteren işaretin yanına yapıştırılmalıdır;
(b) Ambalajın herhangi bir parçası veya kısmı ya da başka bir etiket veya işaret tarafından kapanmayacak veya görünümü engellenmeyecek şekilde ambalaja yerleştirilmelidir ve
(c) Birden fazla etiketin zorunlu olduğu durumlarda birbirlerinin yanında yer almalıdır. Ambalajın, etiketin gerektiği şekilde yapıştırılamayacağı düzensiz bir şekle veya küçük bir boyuta sahip olması durumunda, etiket ambalaj üzerinde bir künyeye yapıştırılarak ya da
başka uygun bir yöntemle iliştirilecektir.
5.2.2.1.7 450 litreden fazla kapasiteye sahip orta boy hacimli konteynerlerin (IBC) ve büyük ambalajların karşılıklı iki tarafı da etiketlenmelidir.
5.2.2.1.8 (Rezerve edilmiş)
5.2.2.1.9 Kendiliğinden reaktif maddeler ile organik peroksitlerin etiketlenmesine ilişkin özel hükümler
(a) Model No. 4.1'e uygun etiket, aynı zamanda ürünün alev alabileceği ve bu nedenle model No.
3'e uygun bir etiketin gerekli olmadığı anlamına da gelmektedir. Buna ilave olarak, model No.
1’e uygun bir etiket de kendiliğinden reaktif Tip 1 maddeleri için geçerli olabilir. Buna yetkili kurumun, böyle bir ambalajdaki kendiliğinden reaktif maddenin patlayıcı özellik göstermediğinin testlerle kanıtlanması üzerine bu etiketin özel bir ambalaj için dağıtılmasına izin verdiği durumlar dahil değildir.
(b) Model No. 5,2'e uygun etiket, aynı zamanda ürünün alev alabileceği ve bu nedenle model No.
3'e uygun bir etiketin gerekli olmadığı anlamına da gelmektedir. Ayrıca aşağıdaki etiketler de kullanılacaktır:
(i) Organik peroksitler tip B için Model No. 1’e uygun bir etiket. Buna, yetkili kurumun, böyle bir ambalajdaki organik peroksitin patlayıcı özellik göstermediğinin testlerle kanıtlanması üzerine bu etiketin özel bir ambalaj için dağıtılmasına izin verdiği durumlar dahil değildir.
(ii) Ambalaj grubu I veya II, Sınıf 8’in kriterleri karşılandığında model 8'e uygun etiket
gereklidir.
Adı belirtilen kendiliğinden reaktif maddeler ile organik peroksitler için, yapıştırılacak etiketler sırasıyla 2.2.41.4 ve 2.2.52.4'te bulunan listede gösterilmektedir.
5.2.2.1.10 Bulaşıcı maddelerin ambalajlarının etiketlenmesine ilişkin özel hükümler
Model No. 6.2'ye uygun etikete ilave olarak bulaşıcı madde ambalajları içindeki maddelerin yapısının gerektirdiği başka bir etiket daha taşımalıdır.
5.2.2.1.11 Radyoaktif malzemenin etiketlenmesine ilişkin özel hükümler
5.2.2.1.11.1 5.3.1.1.3 uyarınca büyütülmüş etiketlerin kullanılması hariç, radyoaktif malzeme içeren her bir ambalaj, dış ambalaj ve konteynerlere, 7A,7B yada 7C modellerine uygun etiketler, uygun kategoriye göre yerleştirecektir. Etiketler ambalajın yada dış ambalajın dış kısmına karşılıklı iki yönde yada bir konteyner yada tankın dört bir yanına yerleştirilecektir. Buna ilave olarak, 2.2.7.2.3.5 hükümleri kapsamında muaf kılınan bölünebilen maddeler hariç bölünebilen madde içeren her bir ambalaj, dış ambalaj ve konteyner, model No.7E' ye uygun etiketler taşımalıdır; uygun olan yerlerde bu etiketler uygun modeller olan 7A, 7B ve 7C etiketlerinin yanına yerleştirilecektir. Etiketler 5.2.1'de belirtilen işaretleri kapatmamalıdır. Ambalajın içindeki malzemelerle ilgisi olmayan herhangi bir etiket sökülmeli ya da kapatılmalıdır.
5.2.2.1.11.2 Uygulanabilir 7A, 7B veya 7C no.lu modellerine uyan her bir etiket aşağıdaki bilgilerle tamamlanacaktır:
(a) İçindekiler:
(i) DÖE-I maddeleri hariç Tablo 2.2.7.2.2.1'den alınan radyonüklidlerin ve yine bu tablodaki belirtilen sembollerle birlikte adı. Radyonüklid karışımları için satır boşluğunun izin verdiği kadarıyla en kısıtlayıcı nüklidler sıralanmalıdır. DÖE veya YKC grubu, radyonüklidin adını takip etmelidir. Bu amaçla "DÖE- II","DÖE-III", "YKC-I" ve "YKC-II" ibareleri kullanılmalıdır;
(ii) DÖE-I maddeleri için sadece "DÖE-I" terimi gereklidir; radyonüklidin adının belirtilmesi gerekli değildir;
(b) Etkinlik: Taşıma esnasında uygun SI ön ek sembolü ile bekerel (Bq) cinsinden ifade edilen radyoaktif içeriklerin azami etkinliği (bkz. 1.2.2.1). Bölünebilen malzeme için, gram (g) birimindeki bölünebilir nüklitlerin toplam kütlesi ve bunun katları etkinlik yerine kullanılabilir (c) Dış paketler ve konteynerler için etiketteki "içindekiler" ve "etkinlik" bilgileri, dış paket
ya da konteynerin içindeki tüm maddeler hesaba katılarak sırasıyla yukarıda (a) ve (b)'de belirtilen bilgileri içermelidir; farklı radyonüklidler içeren karışık ambalaj yükleri barındıran dış paket ya da konteyner etiketlerinde "Taşıma Dokümanlarına Bakınız" ibaresi yer alabilir.
(d) Taşıma indeksi: 5.1.5.3.1 ve 5.1.5.3.2 uyarınca saptanmış olan rakam (I-WHITE kategorisi için taşıma indeksi kaydı gerekmez).
5.2.2.1.11.3 Model No.7E’ye uygun her bir etiket, nakliyenin geçtiği veya götürüldüğü ülkede uygulanabilir olan ve yetkili otorite tarafından verilen onay sertifikasında belirtildiği gibi veya 6.4.11.2 ya da 6.4.11.3’te belirtilen şekilde kritik güvenlik endeksi (CSI) ile tamamlanacaktır.
5.2.2.1.11.4 Dış ambalajlar ve konteynerler için, M odel No.7E’ye uygun etiket, dış ambalajlar ve konteynerler içindeki bütün ambalajların tamamının kritik güvenlik endekslerinin toplamını üzerinde bulundurur.
5.2.2.1.11.5 Yetkili otoritenin tasarım veya taşıma onayını gerektiren ambalajların uluslararası taşımacılığına ilişkin her koşulda, bu işleme dahil olan farklı ülkelerde farklı onay tipleri geçerli olup, etiketleme işlemi tasarımın menşe ülkesinin sertifikasına uygun şekilde gerçekleştirilir.
5.2.2.2 Etiket hükümleri
5.2.2.2.1 Etiketler aşağıdaki hükümleri karşılamalı ve renk, semboller ve genel format açısından 5.2.2.2.2'de gösterilen modellere uygunluk göstermelidir. Diğer taşıma modları için istenen ve etiketin tam anlamını etkilemeyen küçük değişiklikler içeren modeller de kabul edilebilir.
NOT: İlgili durumlarda, 5.2.2.2.2’deki etiketler, 5.2.2.2.1.1’de ön görülen noktalı bir dış sınırla yer alır. Etiket, kontrast yaratan bir zemine uygulanmışsa buna gerek yoktur.
5.2.2.2.1.1 Etiketler, Şekil 5.2.2.2.1.1’de verildiği üzere düzenlenecektir.
Şekil5.2.2.2.1.1
Sınıf / Bölüm Etiketi
* 4.1, 4.2 ve 4.3 sınıfı ya da sınıfları için “4” yada 6.1 ve 6.2 sınıfları için “6” alt köşede
gösterilecektir.
** İlave metinler / numaralar / harfler (zorunlu olması halinde) yada (opsiyonel olması halinde) bu alt yarıda gösterilebilir.
*** Sınıf işareti yada 1.4, 1.5 ve 1.6 için bölüm numaraları ve Model No 7E için “BÖLÜNEBİLEN” kelimesi üst yarıda gösterilecektir.
5.2.2.2.1.1.1 Etiketler kontrast bir arka plan üzerinde ya da dış kenar çizgisi kenarında noktalı ya sürekli çizgi olarak verilecektir.
5.2.2.2.1.1.2 Etiket, 450 açı ile kare şeklinde olacaktır (baklava biçimli). Minimum boyutlar 100 mm x 100 mm ve baklava şeklini oluşturan köşe içerisindeki minimum çizgi boyutu 2 mm olacaktır. Köşe içerisindeki çizgi paralel olacaktır ve bu çizginin dışından etiketin köşesine 5 mm kadar olacaktır. Etiketin üst yarısındaki köşenin içindeki çizgi sembolün rengi ile aynı renkte olacaktır ve etiketin alt yarısındaki köşenin içindeki çizgi alt köşede yer alan sınıf ya da bölüm numarası ile aynı renkte olacaktır.
Boyutların verilmediği yerlerde, tüm özellikler burada gösterilenlere yakın oranda olacaktır.
5.2.2.2.1.1.3 Etiketteki sembollerin ve diğer elemanların görünür kalması koşuluyla, ambalaj boyutlarının gerektirmesi halinde, boyutlar azaltılabilir. Kenar içindeki çizgi, etiketin kenarından 5 mm içeride kalacaktır. Kenar içinde çizginin minimum genişliği 2 mm olarak kalacaktır. Silindirler için boyutlar, 5.2.2.2.1.2 ile uygunluk gösterecektir”.
5.2.2.2.1.2 Sınıf 2 silindirleri, taşımaya yönelik şekil, yerleşme ve sabitleme mekanizmaları açısından, silindirik olmayan (omuz) kısımlarda yer alacak biçimde ISO 7225:2005 "Gaz silindirleri - Önlem etiketleri”nde belirtilen boyutlara uygun olacak şekilde bu bölümde belirtilenlere uygunluk gösterecek boyutları küçültülmüş etiketler, ve uygun olduğu yerde çevreye zararlı madde işaretini, taşımalıdır.
5.2.2.1.6 hükümlerine bakılmaksızın, etiketler ve çevreye zararlı madde işareti (bknz.5.2.1.8.3), ISO 7225:2005'in müsaade ettiği ölçüde üst üste gelebilir. Bununla birlikte öncelikli risk etiketi ve etikette görülen şekiller her koşulda açıkça görülebilir, semboller ise tamamen tanınabilir olmalıdır.
Sınıf 2’ye ait gazlara yönelik boş, temizlenmemiş basınçlı kaplar, durumun gerektirdiği şekilde yeniden doldurma ve muayene ile yeni bir etiketin yürürlükteki düzenlemelere uygun şekilde uygulanması veya basınçlı kabul imhası amaçlarıyla silindi veya hasarlı etiketlerle taşınabilir.
5.2.2.2.1.3 Sınıf 1 kapsamındaki 1.4, 1.5 ve 1.6 Bölümlerine mahsus etiketler hariç olmak üzere, etiketin üst yarısı, resimsel bir sembol, alt yarısı ise şunları içerecektir:
(a) 1, 2, 3, 5.1, 5.2, 7, 8 ve 9 Sınıfları için sınıf numarası;
(b) 4.1, 4.2 ve 4.3 Sınıfları için "4" rakamı;
(c) 6.1 ve 6.2 Sınıfları için "6" rakamı.
Etiketlerde, metin kısmının istenen diğer etiket unsurlarını kapatmaması koşuluyla UN numarası veya 5.2.2.2.1.5 uyarınca tehlikeyi (örn. “alevlenir”) tanımlayan kelimeler yer alabilir.
5.2.2.2.1.4 Ayrıca, Tehlike Bölümü 1.4, 1.5 ve 1.6 hariç olmak üzere, Sınıf 1 etiketlerinin alt yarısında ve sınıf numarasının üzerinde, bölüm numarası ve madde veya nesne için uyumluluk grubu harfi yer alır.
Tehlike Bölümü 1.4, 1.5 ve 1.6’ya yönelik etiketlerin üst kısmında bölüm numarası, alt kısmında ise sınıf numarası ve uyumluluk grubu harfi bulunmalıdır.
5.2.2.2.1.5 Sınıf 7 kapsamındaki maddeye yönelik etiketler hariç olmak üzere, etiketlerin üzerinde sembolün altındaki boşluğa tercihen eklenen herhangi bir metin (sınıf numarası dahil değildir), riskin özelliğini ve elleçleme sırasında alınması gereken önlemleri açıklayan bilgilerle sınırlı olacaktır.
5.2.2.2.1.6 Semboller, metin ve numaralar açıkça okunabilir ve silinmez olmalı ve aşağıda belirtilenler hariç tüm etiketlerde siyah renkte olmalıdır:
(a) Sınıf 8 etiketinde; burada metin (varsa) ve sınıf numarası beyaz renkte olmalıdır;
(b) Tamamen yeşil, kırmızı veya mavi zeminli etiketler; yukarıda sıralananlar bu tür etiketlerde beyaz renkle gösterilebilir;
(c) Sınıf 5.2 etiketi; burada sembol beyaz renkte gösterilebilir ve
(d) UN No. 1011, 1075, 1965 and 1978 için silindir ve gaz kartuşlarındaki model No. 2.1'e uygun etiketler; burada yeterli kontrast sağlanmışsa kabın zemin rengiyle aynı olabilir.
5.2.2.2.1.7 Tüm etiketler, etkinliklerinde önemli bir azalma olmaksızın açık hava maruziyetine dayanabilmelidir.
5.2.2.2.2 Örnek etiketler
SINIF 1 TEHLİKESİPatlayıcı maddeler veya nesneler
(No. 1)
Tehlike Bölümleri 1.1, 1.2 ve 1.3
Sembol (patlayan bomba): siyah; Zemin: turuncu; Alt köşede ‘1’rakamı
Zemin: turuncu; Şekiller: siyah; Rakamlar yaklaşık 33 mm yüksekliğindedir
ve 5 mm kalınlığındadır (ebatları 100 mm x 100 mm olan bir etiket için); alt köşede ‘1’ rakamı Tehlike bölümü yeri – patlayıcılık, ikincil risk ise boş bırakılacak
Uyumluluk grubu yeri – patlayıcılık, ikincil risk ise boş bırakılacak SINIF 2 TEHLİKESİ
Gazlar
SINIF 3 TEHLİKESİ Yanıcı sıvılar
(No. 2.2)
Yanıcı olmayan, zehirli olmayan gazlar Sembol (gaz silindiri): siyah veya beyaz
Zemin: yeşil; Alt köşede ‘2’ rakamı (No. 2.1)
Alevlenir gazlar
Sembol (alev): siyah veya beyaz;
(5.2.2.2.1.6 (d)'de öngörülenler haricinde) Zemin: kırmızı; Alt köşede ‘2’ rakamı
(No. 2.3) Zehirli gazlar
Sembol (kafatası ve çapraz kemikler): siyah;
Zemin: beyaz; Alt köşede ‘2’ rakamı
(No.
Sembol (alev): siyah veya beyaz;
Zemin: kırmızı; Alt köşede ‘3’ rakamı (No. 1.4)
Tehlike Bölümü 1.4
(No. 1.5) Tehlike Bölümü 1.5
(No. 1.6) Tehlike Bölümü 1.6
SINIF 4.1 TEHLİKESİ Alevlenir katılar,
kendiliğinden reaktif maddeler ve hassasiyeti giderilmiş katı patlayıcılar
SINIF 4.2 TEHLİKESİ Kendiliğinden yanmaya yatkın maddeler
SINIF 4.3 TEHLİKESİ Su ile temas ettiğinde alevlenir Gazlar açığa çıkaran maddeler patlayıcılar
(No. 4.1) Sembol (alev): siyah;
Zemin: yedi dikey kırmızı şerit ile beyaz;
Alt köşede ‘4’ rakamı
(No. 4.2) Sembol (alev): siyah;
Zemin: üst yarısı beyaz, alt yarısı kırmızı;
Alt köşede‘4’ rakamı
(No. 4.3)
Sembol (alev): siyah veya Beyaz;
Zemin:mavi; Alt köşede ‘4’ rakamı
SINIF 5.1 TEHLİKESİ
Yükseltgen (Oksitleyici) maddeler SINIF 5.2 TEHLİKESİ Organik Peroksitler
(No. 5.1)
Sembol (daire üzerinde alev):
siyah; Zemin: sarı; Alt köşede
‘5.1’ rakamı
(No. 5.2)
Sembol (alev): siyah veya beyaz; Zemin:
yarısı kırmızı, alt yarısı sarı; Alt köşede ‘5.2’
rakamı
SINIF 6.1 TEHLİKESİ Zehirli maddeler
(No. 6.1)
Sembol (kafatası ve çapraz kemikler): siyah;
Zemin: beyaz; Alt köşede ‘6’ rakamı
SINIF 6.2 TEHLİKESİ Bulaşıcı maddeler
(No. 6.2)
Etiketin alt yarısı şu ibareleri taşıyabilir: 'BULAŞICI MADDE' (INFECTIOUS SUBSTANCE) ve 'Hasar veya sızıntı durumunda derhal Sağlık Yetkililerine haber verin' (In the case of damage or
leakage immediately notify Public Health Authority). Şu ibareler de yer alacaktır:
siyah; Zemin: beyaz; Alt köşede ‘6’ rakamı
SINIF 7 TEHLİKESİ Radyoaktif malzeme
(No. 7A) Kategori I - Beyaz Sembol (yonca): siyah;
Zemin:
Metin (zorunlu): etiketin alt yarısında 'RADYOAKTİF'
"İÇİNDEKİLER” (CONTENTS
“ETKİNLİK”
'RADIOACTIVE'
kelimesinin ardından kırmızı bir şerit Alt köşede ‘7’ rakamı.
(No. 7B) Kategori II - Sarı
(No. 7C) Kategori III - Sarı Sembol (yonca): siyah;
Zemin: üst yarısı, beyaz sınırlar içinde sarı; alt yarısı beyaz; Metin (zorunlu): etiketin alt yarısında siyah:
'RADYOAKTİF' (RADIOACTIVE
"İÇİNDEKİLER (CONTENTS
“ETKİNLİK” (ACTIVITY...) Siyah dış çizgili bir kutuda: 'TRANSPORT
INDEX' (TAŞIMA
‘RADYOAKTİF’ kelimesinin ardından iki adet kırmızı
şerit
‘RADYOAKTİF’ kelimesinin ardından iki üç adet kırmızı
şerit Alt köşede ‘7’ Rakamı
(No. 7E)
Sınıf 7, bölünebilen madde Zemin: beyaz;
Metin (zorunlu): etiketin üst yarısında siyah:'FISSILE';
etiketin alt yarısında siyah köşeli bir kutuda:
'CRITICALITY SAFETY INDEX' (Kritiklik güvenlik indeksi);
Alt köşede ‘7’ rakamı.
SINIF 8 TEHLİKESİ Aşındırıcı maddeler
SINIF 9 TEHLİKESİ
Muhtelif tehlikeli maddeler ve nesneler
(No. 8)
Sembol (iki cam kaptan dökülen, bir el ile birmetale zarar veren sıvı): siyah;
Zemin: Üst yarısı beyaz, alt yarısı beyaz sınırlara sahip siyah; Alt köşede ‘8’ rakamı
(No. 9)
Sembol (üst yarıda yedi adet dikey şerit): siyah;
Zemin: beyaz;
Alt köşede altı çizili ‘9’ rakamı
