Uluslararasi Birimler Sistemi

(1)

MADENCİLİK

Uluslararasi Birimler Sistemi

International System of Units (SI)

Tevfik GÜYAGÜLER (*)

Ö Z E T

Bu yazıda son yıllarda kullanılması hemen hemen zorunlu du

ruma gelen SI birimler sisteminin öncelikle temel ve türetilmiş bi

rimler ve simgeleri, daha sonra da SI dışı birimlerin (uzunluk, kütle, zaman, kuvvet, basınç, alan, hacım, konsantrasyon, hız, hacım de

bisi, ivme, yoğunluk, viskozite, enerji, güç, termodinamik sıcaklık) simge ve çeviri faktörleri verilmiştir.

Buna ek olarak elektrik konusuna ilişkin birimler ve SI eşdeğer

leri ile havalandırmada kullanılan SI birimleri ve diğer birim eşde

ğerleri de bu yazıda yer almaktadır.

ABSTRACT

In this paper, the basic and derived units and symbols of SI are given in detail owing the fact that they have become a necessity in ail over the world recent years. The symbols and conversion factors of length, mass, time, force, pressure, area, volume, concentration, velocity, flowrate, acceleration, densiiy, viscosity, energy, power and thermodynamic heat are described.

In addition, units used in electricity and SI equivalents; SI units used in mine ventilation and their equivalents in other unit systems are presented in different sections.

(*) Dr. Öğretim Görevlisi, Maden Yük. Mühendisi, ODTÜ Maden Müh. Böl., ANKARA Mart

March ¹⁹⁸⁴ Cilt

Volume XXIII Sayı

No

1

(2)

1. GİRİŞ

Uluslararası Birimler Sistemi (SI), başta endüstride gelişmiş ülkeler olmak üzere hemen hemen bütün dünya ülkele

rince kabul edilmiş ya da kabul edilmek üzeredir. Bu birim değişikliğinin nedeni, SI birimlerinin kullanımında getirdiği ko

laylık ve yararları göz önüne alındığında kendiliğinden ortaya çıkmaktadır.

Tüm ülkelerin SI sistemini kullanma

ya başladığı dünyamızda, ülkemizin de bu sistemi bir an önce kabul edip uygulama

ya sokması gerekmektedir, Aksj halde yakın gelecekte ticari ve teknolojik alış verişte bulunduğumuz ülkeler ile her alanda anlaşamaz duruma düşebiliriz.

SI birimlerinin kullanıma geçirilmesi, öncelikle ilk öğretimden başlıyarak tüm eğitim kurumlarında bu sistemin öğretil

mesi yazılan tüm makale, bildiri, kitap vb.

yayınlarda bu birim sisteminin kullanıl

ması ve diğer birimlerin kullanılmasına jzin verilmemesi yolu ile sağlanacaktır.

,Bu sistem ile metrik sistemin kulla

nılmasında görülen sorunlar ve zorluklar giderilmiştir. Zira bu sistemin en büyük özelliği her fiziksel büyüklük için bir tek birimin tanımlanmış olmasıdır. Diğer önemli bir özelliği ise her fiziksel değer için tek ve iyi tanımlanmış simgelerin kullanıl

masıdır. Bu şekilde farklı disiplinlerde ay

nı simgelerin farklı değerler için kullanıl

ması sonucu görülen karışıklıklar gideril

miş olacaktır. Örneğin, bu sistemde: Bi

rim küvet, birim kütlenin birim ivme ile çarpımıdır.

1 Kg x 1m/s² = 1N (Newton)

Birim iş : birim kuvvetin, birim uzaklık ile çarpımına eşittir.

1N x 1m = 1J (Joule)

Günümüzde mühendislik hesaplama

larında değişik birim sistemleri kullanıl

maktadır. Ülkemizde halen kullanılmakta olan metrik sistem, kendi içinde bile deği

şik alt sistemler içermektedir.

44

Örneğin, kimi zaman, metrik sistemin bir türü olan cgs (centimeter-gram-second), kimi zaman da mks (metre - kilog

ram-second) kullanılmaktadır. Bazı konu

larda ise imperial (inch, pound vb.) birim

leri kullanılmaktadır. Bu karmaşıklık kendi içerisinde çok değişik şekillerde gösterile- bilmektedir. Örneğin : Kg/m², gr/cm², ton/m², libre/ft², ton/ft², libre/inç², vb. ba

sınç birimleri olup değişik simgelerle gös- terilebilmektedir.

SI birimlerinde ise basınç birimi pas

kal (Newton/m²) olup Pa simgesi ile gös

terilmektedir. Basınç kelimesi, SI birim

leri kullanıldığında tüm kargaşalık ortadan kalkacak ve aklımıza tek birim, Paskal (Pa) gelecektir.

SI Birimleri «Temel» ve «Türetilmiş»

olmak üzere ikiye ayrılır.

2 TEMEL BİRİMLER

SI birimlerinin esasını «Temel Birim

ler» olarak bilinen birimler oluşturmakta

dır. Bu birimler Çizelge 1'de verilmiştir.

Çizelge 1 — Temel Birimler

Büyüklük Adı Simgesi Uzunluk Metre m

Kütle Kilogram Kg Zaman Saniye s Elektrik akımı Amper A Termodinamik sıcaklık Kelvin K Madde birimi Mole mol Işık şiddeti Kandela cd

3. TÜRETİLMİŞ BİRİMLER

Temel Birimlerden yararlanılarak, sa

yısal çarpan kullanılmadan, matematiksel işlemlerle birleştirilerek «Türetilmiş SI Bi rimleri» elde edilmiştir. Özel adları olan türetilmiş birimler Çizelge 2'de verilmiştir.

(3)

Çizelge 2 - Özel Adları Olan SI Türetilmiş Birimleri

SI birimleri dışında kalan ancak önemli ve yaygın kullanımı olan bazı birimlerin S| birimleri ile birlikte kullanılabileceği kabul edilmiştir. Bu birimler Çizelge 3'de verilmiştir.

Çizelge 3 — SI Birimleri ile Kullanılabileceği Kabul Edilmiş Olan Birimler

(4)

4 DEĞİŞİK BİRİMLER İÇİN ÇEVİRİ FAKTÖRLERİ

SI birimlerinin kullanımını ve diğer birimlerden SI ye geçişi kolaylaştırmak Gmacıyla belirli birimler için çevirme faktörleri aşağıda verilmiştir.

4.1. Uzunluk

Uzunluk SI birimlerinde «m» ile gösterilir. Çizelge 4 uzunluk için birim çeviri faktörlerini göstermektedir.

Çizelge 4 — Değişik Uzunluk Birimlerinin SI Eşdeğerleri SI dışı birimler Simge SI Eşdeğeri Inç

Ayak Yarda Mil (Kara) Mil (Deniz) Angstrom Mil (10-³ inç) Mikron

in ft yo

mi na-mi

^

25,4 mm = 0,0254 m 0,3048 m

0,9144 m

1,609 x10³ m = 1,609 km 1,852x10³ m = 1,852 km 1.0 x 10"^{l 0}m = 0,1 n m 2.54x10"⁵ m = 25,4 u,m

1,0x10-« m 4.2. Kütle

Kütle, SI birimlerinde kg ile ifade edilmektedir. Çizelge 5 kütle için birim çeviri faktörlerini vermektedir.

Çizelge 5 — Kütle Birimleri Çeviri Faktörleri

SI dışı birimler Simge SI Eşdeğeri (kg) Libre kütle

British Short ton (2000 Ibm) Ton (metrik)

Gram Slug Kırat

Greyn (grain) Ons (ounce)

Ibm

— t g

—

— gr Oz

0,4536 907,2 1000 10-³ 14,59 2x10"⁴

6.47989 x 10-⁵ 2,83495x10-² 4.3. Zaman

Zaman, SI Birimlerinde saniye (s) olarak gösterilmesine karşın uygun oldu.

ğu durumlarda dakika, saat, gün (desimal ilişkiler olmamasına karşın) kullanıla

bilmektedir.

4.4. Kuvvet

Kuvvet, SI birimlerinde F = m. a formülünden türetilmekte ve Newton (N) olarak isimlendirilmektedir. (1 Newton = 1 kgm/s²). Mühendislikte en çok kullanılan kuvvet birimlerinin çeviri faktörleri Çizelge 6'da gösterilmiştir.

46

(5)

Çizelge 6 — Kuvvet Birimleri Çeviri Faktörleri

SI dışı birimler

Libre kuvvet

British ton-kuv. (2000 Ibf) Ton (metrik) (100 kg-f)

Kilogram-kuvvet Din

Simge

Ib-f

—

— Kp g c m / s2

SI Eşdeğeri

4,448 Newton

9,807x10³ - 9,807 kN 3.807 N

10⁵ N = 10 jj,N

Ancak bazı durumlarda kuvvetin Newton ile ifadesi, küçük olması nedeniyle, zor olabilmektedir. Bu nedenle büyük kuvvetlerin ifadesi ön takılar ile yapılmakta

dır. En çok kullanılan ön takılar kilo, mega ve giga olmaktadır. .Böylece kuvvet birimi kilonewton, kN, meganewton MN, ve giganewton, GN, olarak kullanılmak

tadır. Kuvvet birimleri arasındaki bağlantılar aşağıda, kullanılan ön takıların ta

mamı ise Çizelge 7'de verilmiştir.

1 kilonewton (kN) = 10³ newton

1 meganewton (MN) = 106 newton = 103kN

1 figanewton (FN) = 10⁸ newton = 10^s kN = 10² MN 1 giganewton (GN) = 109 newton =10e kN = 103 MN

Çizelge 7 — SI Birimleri Öntakıları

Çarpan

101 8

101 5

101 2

108

10⁶ 103

102

101

Öntakı

exa peta tera giga mega kilo hekto deka

Simge

E P T G

M k h da

Çarpan

10-1

ıo-

²

ıo-

³

-I 0-6

1 0- 9

-I0-12 -,0-ıs

ıo-

¹⁸

Ontakı desi santi mili mikro nano

piko femto atto

Simge

d c m t*

n P f a

4.5. Basınç

Basınç, SI Birimlerinde Paskal ile tanımlanmış olup 1 (N/m2) ye şşittir. Paskal- değerinin çok küçük olması nedeniyle kimi zaman paskal yerine bar (= 105 pas

kal) kullanılmaktadır. Ancak paskal bir SI birimi olarak daha önce anlatılan avan

tajları nedeniyle öntakılar ile kullanılmaktadır. Değişik basınç birimleri için çeviri faktörleri Çizelge 8'de verilmiştir (2).

(6)

Çizelge 8 — Basınç Birimleri Çeviri Faktörleri

SI dışı birimler Atmosfer (standard) Atmosfer (kg/cm²) Bar

Milibar (10"³ bar) Din/cm²

Ayak su sütunu Inç su sütunu Inç cıva sütunu Metre su sütunu Milimetre su sütunu Metrik ton-f/m² Libre/inç² (ib-f/inç²) Kip/inç²

Libre-f/ft²

Simge atm at bar mbar dyn/cm² ft. H²0 in. H²0 in. Hg m, H²0

mm. H²0 t/m² psi ksi lbf/ft²

SI Eşdeğeri (Pa = N/m2) 1,0133x10⁵ Pa (101.33 kPa) 9.8067x10⁴ Pa (98,067 kPa) 1x10⁵ Pa (100 kPa)

1x10² Pa 1x1O"¹ Pa 2.9889x10s Pa 2,4908x10² Pa 3,3864x103 Pa 9,8064x1O³ Pa 9,8064 Pa 9,8064x1O³ Pa 6,8950x10³ Pa 6,8950x10⁶ Pa 47,88 Pa 4.6. Alan

Alan SI birimlerinde metrekare (m²) ile gösterilir Alan birimleri için çeviri faktör

leri Çizelge 9'da verilmiştir.

Çizelge 9 — Alan Birimleri Çeviri Faktörleri SI dışı birimler Simge Si Eşdeğeri (ırv)

Eykır (acre) Ar (dam²) Barn Dönüm Ayak kare Hektar İnç kare Yarda kare

— a b

— ft² ha

in² yd²

4,0469x1O³ 1,00x10² 1,00x10"28

9,21x1ü² 9,2903x1O"² 1,0x10*

6,4516x10"⁴ 8,3613x10"1

4.7. Hacım

Hacım, SI birimlerinde (m³) olup değişik birimler için çeviri faktörleri Çizelge 10'da verilmiştir.

Çizelge 10 — Hacım Birimleri Çeviri Faktörleri SI dışı birimler Simge SI eşdeğeri (m3) Ayak küb

İnç küb

Galon (ABD sıvı) İng. galonu Litre

Varil (42 gal) Yarda küb

ft³ in³ gal gal, UK l

bbl yd³

2,8317x10~² 1,6387x10~⁵ 3,7854x1O"3

4,5461x10"³ 1.0x10"³ 7.6456X10-¹ 7.6456X10"¹

(7)

4.8. Konsantrasyon

Konsantrasyon (hacım/hacım) için birim çeviri faktörleri çizelge 11'de veril

miştir.

Çizelge 11 — Konsantrasyon Çeviri Faktörleri SI Eşdeğeri 1,0x10"² 1,6054x1O"¹ 1,3668x1ü-¹ 2,6417x10~⁴ 2,1997x10"⁴ 1,0x10~⁶ 2,8594x10"5

2.3809X-5

4.9. Hız

Hız, SI birimlerinde m/s ile ifade edilir. Birim çeviri faktörleri Çizelge 12'de verilmiştir.

Çizelge 12 — Hız Birim Çeviri Faktörleri

SI dışı birimler Simge SI Eşdeğeri (m/s)

Saatte ayak ft/ïî 8,4667x10~⁵

Dakikada ayak ft/min 5,08x10~³

Saatte inç in/h 7,0556x10^-6

Dakikada inç in/min. 4,2333x10^-4

Saatte kilometre km/h 2,7778x10^-1

9.10. Hacım Debisi

Hacım debisi için birim çeviri faktörleri Çizelge 13'de verilmiştir.

Çizelge 13 — Hacım Debisi Çeviri Faktörleri SI dışı birimler

Saniyede ft³ Dakikada ft3 (cfm) Saniyede galon Dakikada galon Saniyede inç³ Dakikada inç³ Saniyede İt Dakikada İt Saatte varil

Simge ftVs ft³/min gal/s gal/m in³/s inVmin l/s l/min bbl/h

SI Eşdeğeri (mVs) 2,8317x10-²

4,7195x10~⁴ 3,7854x10~³ 6,3090x10~⁵ 1,6387x1O"⁵ 2,7312x10~⁷

1,0x10~³ 1,6667x10~⁵ 4,4163x10-*

SI dışı birimler Simge Hacım % si

Ing. gal/ft³ Amer. gal/ft³ Mililitre/Amer. ga|

Mililitre/lng. gal

Hacım Milyonda bir parça Ing. gal/1000 varil

Amer. gal/1000 varil

vol % UK. gal

ft³ US. gai

ft³

ml/US. gal mal/UK gal Vol, ppm UK. gal 1000 bbl US. gal 1000 bbl

(8)

4.11. İvme

İvme, SI birimlerinde m/s² ile tanımlanmaktadır, vermektedir.

Çizelge 14 çeviri faktörlerini

Çizelge 14 — îvme Birim Çeviri Faktörleri

SI dışı birimler Simge SI Eşdeğeri (m/s2) Ayak/saniye²

İnç/saniye²

Saatte km/saniye²

ft/s² in/s² km/h.s

3,048x10"¹ 2,54x10"² 2,7778x1O"¹

4.12. Yoğunluk

Yoğunluk, SI birimler sisteminde kg/m3 ile ifade edilir. Çizelge 15 yoğunluk için birim çeviri faktörlerini vermektedir.

Çizelge 15 — Yoğunluk Birim Çeviri Faktörleri SI dışı birimler Simge SI Eşdeğeri (kg/m*)

Kilogram/litre Gram/cm³ Ons/inç³ Libre/Ayak3

Libre/galort Libre/inç³ Ton/m³

kg/l g/cm³ Oz/in³ lb/ft³ lb/gal lb/in³ t/m³

1x10³ 1x103

1,73x10³ 1,6019x10 1,1983x1ü² 2,7680x10*

1,0x10³ 4.13. Akmazlık (Viskosite)

Akmazlık SI birimler sisteminde Paskal/saniye (Pa/s) ile ifade edilmektedir.

Çizelge 16 akmazlık için birim çeviri faktörlerini vermektedir.

Çizelge 16 — Akmazlık Birim Çeviri Faktörleri

SI dışı birimler Simge S| Eşdeğeri (Pa/s = kg/ms.) gram/cm. saniye

kilogram, saniye/m² libre/Ayak. saat libre. saniye/Ayak² puaz (proise) Santipuaz

g/cm. s kgf. s/m² Ibm/fth Ibf. s/ft² P

cp

1,0x1ü-1

9,8066 4,1338x10-*

4,7880x10 1.0X10"¹ 1,0x10-³

4.14. Enerji

Enerji, SI Birimler sisteminde Joule (J) ile ifade edilir. Enerji birim çeviri fak törleri Çizelge 17'de gösterilmektedir.

50

(9)

Çizelge 17 — Enerji Birim Çeviri Faktörleri

SI dışı birimler Simge SI Eşdeğeri J (= N.m) Atom kütle birimi

Ing, ısıl birim (M) Kalori (ortalama) Kilokalori (10³ cal) Elektron-volt

Erg (dyn. cm) Ayak-libre

Beygirgücü-saat (metrik)

Kilogram-metre gram-santimetre Kilovat-saat

550 ft. Ibf sx1h

amu Btu cal kcal eV erg ft. Ibf.

PS. h Hp-h Kgf. m 9t. cm.

kw. h

1.4924x10"¹⁰ 1,0551x1u³ 4,1868 4,1868x10³ 1,6022x10"¹⁹ 1,0x10"⁷ 1,3558 2,6478x10⁶ 2,6845x10⁶ 9,8066 9,8066x10~⁵ 3,6x10⁶

4.15. Güç

Güç, SI birimler sisteminde Watt (W=J/s) olarak tanımlanmaktadır. Cizel ge 18 güç için birim çeviri faktörlerini vermektedir.

Çizelge 18 — Güç Birim Çeviri Faktörleri

SI dışı birimler Simge SI Eşdeğeri W (=J/s) Btu/saat (İT)

Btu/dakika (İT) Kalori/saat (İT) Kalori/dakika (İT) Erg/saniye

Ayak-Libre/saat Beygirgücü (metrik)

550 fi . Ibf

öeygırgucu ı >

s

Beygirgücü (elektrik) Beygirgücü (Su)

Btu/h Btu/min cal/h cal/min erg/s ft. Ibf/h PS Hp Hp Hp

2,9307x10^

1,7585x10 1,1630x10"³ 6,9780x10-² 1.0x10~⁷ 3,7662x10-*

7,3550x1ü² 7,4670x10³ 7,46x10^s 7,4604x10²

(10)

4.16. Termodinamik Sıcaklık

Çizelge 19 termodinamik sıcaklık (Kelvin, K) için birim çeviri faktörlerini vermektedir.

4.17. Elektrik İle İlgili Konular

Aşağıda elektrik ile ilgili konularda SI dışı kullanılan birimler ve SI eşdeğer

leri verilmiştir. (Birinci kolon SI dışı birim 1er, ikinci kolon ise SI eşdeğerleridir) H

Elektrik Akımı abamper statamper Elektrik Yükü amper saat abkulomb statkulomb

(m.k.s.nr)

1x10 Amper (A) 3.3356x10-¹⁰ A

3,6x10³ Coulomb (C) 1x10 C 3,3356x10-10 C

7,9578x10"² C Hacımsal Yük Yoğunluğu

abkulomb/cm3 1x107 Coulomb/cm3

(C/m³) statkulomb/cm³ 3,3356x10-* C/m³ Yüzeysel Yük Yoğunluğu

abkulomb/cm² statkulomb/cm² kulomb/cm²

1x10⁵ Coulomb/m² (C/m²) 3,3356x10~⁶ C/m²

1x10* C/m²

Elektrik Potansiyel abvolt

statvolt

1x10-⁸ Volt (V) 2,9980x10² V

Elektrik Alan Şiddeti

abvolt/cm 1x10~⁶ Volt/metre (V/m) statvolt/cm 2,9980x10* V/m

Elektrik Akı Yoğunluğu

(m.k.s.nr) 7,9578x10"² Coulomb/m² (C/m²) (esu)

(emu)

Elektrik Sığası abfarad

Statfarad

2,6544x10~⁷ C/m² 7,9578x10^S C/m²

1x10⁹ Farad (F) 1,1127x10"¹² F 52

(11)

Elektrik Öz Geçirgenlik

(m.k.s.nr) 7,9578x10~² Farad/metre (F/m) (c.g.s) 7,9578x10⁷ F/m (esu) 8,8542x10~¹² F/m (emu) ., 7,9578x10⁹ F/m

Öz Endüktans

abhenry 1xİ0-⁹ Henry (H) stathenry 8,9876x10¹¹ H

Manyetik Geçirgenlik

(m.k.s.nn 1,2566x10 Henrv/metre Elektrik Çift Kutup Momenti

kulomb-cm 1x10~² Coulomb-metre (C-m) 1x10^{_ l} C - m 3,3356x10"¹² C-m abkulomb-cm

statkulomb-cm

Akım Yoğunluğu

amper/cm² 1x10* Amper/m² (A/m²) abamper/cm² 1x10⁵ A/m² statamper/cm2 3,3356x10-6 A/m2

Doğrusal Akım Yoğunluğu

amper/cm 1x10² Amper/metre (A/m)

abamper/cm 1x10³ A/m

statamper/cm 3,3356x10^-8 A/m

Manyetik Alan Şiddeti (m.k.s.nr) 7,9578x10"

orsted (esu)

3 Amper/metre (A/m) 7,9578x10 A/m 2,6544x10"⁹ A/m

Manyetik Akı Yoğunluğu gauss (Gs)

(esu)

1x10-* Tesla (T) 2,9980x10⁶ T

(H/m) gauss/oersted 1,2566x10^-10 H/m (esu) 1.1294x10¹⁵ H/m

Direnç abom statom

İletkenlik mo (mho) abmo statmo

Özdirenç Ohm cm abohm-cm statohm-cm

Öziletkenlik mo/metre abmo/cm statmo/cm

1x10"⁹ Ohm (iî) 8,9876 Ohm

1.0 Siemens (S) İx109 S 1,1127x10"¹² S

l x l 0^{- 2} Ohm-metre (-m) 1x10" -m

8,9876 -m

1. Siemens/metre (S/m) 1x10" S/m 1.1127x10-¹⁰ S/m

Manyetik Direnti

(m.k.s,nr) 7,9578x10"² 1/henry (H"¹) gilbert/maxwell 7,9578x10⁷ H"¹ (esu) 8,8542x10~¹⁴ H"¹

Manyetik Akı Manyetik çizgi Maxwell (Mx)

(esu)

1x10"⁸ Weber (Wb) 2,9980x1u² Wb

Manyetik Geçirgenlik

(mk.s.nr) 1,2566x10 henry (H) Maxwell/gilbert 1,2568x10-" H

(esu) 1,1294x10¹³ H

(12)

4.18. Havalandırmada Kullanılan SI Birimleri ve Çeviri Faktörleri

Havalandırma konusunda kullanılan kimi SI birimleri ve çeviri faktörleri çizel

ge 20'de verilmiştir. (3)

Çizelge 20 — Havalandırma Konusunda Kullanılan Bazı SI Birimleri ve Çeviri Faktörleri

Birim

Hava akış hızı (kütle) Hava akış hızı (hacım) Kuvvet

Sürtünme faktörü Uzunluk

Kütle Güç Basınç

Direnç (Sürtünme, Hız

Hacım

şok)

SI kg/s m3/s

Newton (N) ı

m kg

Watt (W=J/S) Paskal (Pa=

ImmWG m- 4

m/s m3

:N/m2)

Diğer birim eşdeğeri 132,277 Ibm/dak.

2118,88 cfm 0,2224809 Ibf 809,40x10"10

3,28 ft 2,2046 Ibm 44,2537 Ibf/dak

0,0568697 Btu/dak 0,145 psi

4,0146x10^3 WG 0,2953x10-3 Hg 0,03937 inç WG 1,42234x10-3 psi 10,748x10"10 f r4

3,28084 ft/s 196,850 ft/dak

35,3147 ft3

dır.

Yukarıdaki direnç birimine ek olarak «GAUL» SI birimleri içinde kullanılmakta- kg m

H H = RQ² den R =

Q²

Pascal (m3/s2)

N/m2

m⁶/s²

s2 m2

m^B

= kg/m7)

Bu şekilde; Gaul (== kg/m7) elde edilir.

Ayrıca bazı durumlarda sürtünme katsayısının birimi kg/m³ olabilmektedir. Bu durumda formül ile elde edilen direncin bi rimi GAUL olmaktadır.

kg

m.m

kCL m³

R = = • = kg/m7 (Gaul)

A³ m°

KAYNAKLAR

1. «SI» Uluslararası Birimler Sistemi, Ortg Doğu Teknik Üniversitesi Mühendislik Fa

kültesi Yayım, Ankara, 1981,

2. HOLTZ-R.D., «SI Units in Geotechnical

Engineering», Geotechnical Testing Jour

nal GTJODJ, vol. 3, No : 2, June, 1980, pp 73-79.

3. HALL, C, J-, «Mine Ventilation Enginee- ring» A.I.M.E., New York 1981, pp. 323-325.

54