1
Lgsdin8 I
Allah’ın varlık aleminin düzeni için koymuş olduğu kurallara en genel manada “Sünnetul- lah”(adetullah) denir. Allah’ın koyduğu bu kurallar evrende yasaların varlığını zorunlu kıl- maktadır. Bu kavram, Allah'ın (c.c.) evren ve evrendeki canlı cansız tüm varlıklar ile ilgili koyduğu kurallar ve kanunlardır. Bunlar değişmez yasalardır. Evrendeki ölçü ve düzen, bu yasalar sayesinde gerçekleşmekte ve sürmektedir. Evrenin yasaları sayesinde insanlar, meydana gelen fiziksel, biyolojik ve toplumsal olayları anlamlandırabilmektedirler.
Fiziksel yasalar: Madde ve enerjinin oluşumu, değişimi, yapısı, hareketi ve maddeler arası ilişkilerle ilgili pren- siplerdir. Deney, gözlem ve araştır- malar neticesinde anlaşılabilen bu ya- salar değişmez olup evrensel bir ni- teliğe sahiptir. Evrendeki düzen fi- ziksel yasalara örnektir. Fiziksel ya- salar, bilimin evrendeki olayları be- timleme ve açıklama çabası sonucu deney ve gözleme dayanılarak ortaya konmuştur.
Fiziksel yasalara örnek ayetler:
"Onun varlığın delillerinden biri de denizde dağlar gibi yüzen gemilerdir" (Şura suresi 32.ayet) "Gece ile gündüzü birbiri ardınca getiren Allah'tır"
(Furkan suresi 62.ayet)
"Güneş ve ay belirli bir hesaba göre hareket etmek- tedir." (Rahman suresi. 5. ayet)
“... Onun koyduğu yasalarla denizde akıp gitsin diye gemileri de hizmetinize verdi...” (İbrahim suresi 32.
Ayet)
"Ne Güneş Ay'a yetişebilir ne de gece gündüzü ge- çebilir. Her biri bir yörüngede yüzmektedir."(Yasin suresi 40,ayet)
Fiziksel yasalara örnekler:
»Suyun kaldırma kuvveti,
»Yer çekimi kuvveti,
»Basınç kuvveti,
»Suyun buharlaşması,
»Hava basıncı,
»Isıtılan metalin genleşmesi,
»Suyun kaynama noktası,
»Buzun erime noktası,
»Suyun özkütlesi,
»Özgül ağırlık,
Fiziksel yasaları bilmek bize ne kazandırır?
Henüz depremin ne zaman olacağını kesin olarak bilme imkânına sahip olmamakla bir- likte tespit edilen fay hatları sebebiyle ne- relerde olma ihtimalinin olduğunu bilebil- mekteyiz. Bu bilgi bize, zemini sağlam olan yerlere depreme dayanıklı evler yapmamız gerektiği konusunda yol gösterir.
Not: Fiziksel yasalar, evrenin işleyişi ile il- gilidir. Evrendeki düzen ile ilgilidir. Araş- tırma ve inceleme yoluyla anlaşılabilir. De- ney ve gözlem yoluyla anlaşılabilir. Evren- seldir. Değişmez niteliktedir.
2
Lgsdin8 I
Biyolojik yasalar: Canlıların yapısı, beslenmesi, korunması, gelişmesi ve üremesiyle ilgili ya- salardır. İnsanların üremesi, hayvanların üremesi, bitkilerin üremesi bu yasayla ilgilidir. - Canlının doğması ve meydana gelmesi, - Canlının üremesi ve çoğalması, - Canlıların zamanla göstermiş oldukları gelişme, - Canlılığın doğup, gelişip, hayata devam etmesi, - Canlılığın bir dönem gelince sona ermesi, - Vücutta bulunan DNA'ların yapısı, - Vücutta ki RNA'ların ya- pısı,- Hareket ve işlevi sağlayan hareket sistemi, tüm bunlar biyolojik yasalardır.
Biyolojik yasalara örnekler:
» Develerin çöl iklimine uygun yaratılması,susuz- luğa dayanıklılık daha çok tek hörgüçlü devenin özelli- ğidir; oysa daha sık ve uzun tüylü olan çift hörgüçlü deve büyük soğuklara çok iyi dayanır.
»Etle beslenen hayvanların çene yapılarının otla bes- lenenlerden farklı olması
»Kuşların uçmak için kanatlarının olması
»Kutup ayılarının kalın kürklerinin olması
»Hayvanların bir kısmının yumurtlama, bir kısmının da doğum yoluyla üremesi
»Bitki tozlarının rüzgârlar sayesinde taşınması ve bu sayede bitkilerin birbirini aşılaması
»Balıkların suda solunum yapabilmek için solungaçları- nın olması
»Bazı hayvanların hava ısınıncaya kadar kış uykusuna yatması
Biyolojik yasalara örnek ayetler:
“(Ey insanlar!) Biz sizi basit bir sudan ya- ratmadık mı? İşte o suyu, belli bir süreye kadar sağlam bir yere yerleştirdik, sonra da ona ölçülü bir biçim verdik...”
"Biz rüzgârları aşılayıcı olarak gönderdik ve gökten su indirdik de onunla su ihtiyacınızı karşıladık..." (Hicri suresi, 22)
"Allah her canlıyı sudan yarattı. İşte bun- lardan kimi karın üstünde sürünür, kimi de iki ayağı üstünde yürür. Allah dilediğini ya- ratır. (Nur suresi, 45)
“Yeryüzüne bir bakmazlar mı? Orada her güzel çiftten nice bitkiler yetiştirdik.” (Şu- ara Suresi, 7. ayet)
“Allah sizi topraktan, sonra nutfeden ya- rattı. Sonra da sizi birbirinize eş kıldı.
O'nun bilgisi olmadan hiçbir dişi ne gebe kalır ne doğurur...”( Fâtır suresi, 11. ayet.)
Biyolojik yasaları bilmek bize ne kazandırır?
Biyolojik yasaları bilmek ve onları dikkate alarak yaşamak insanın yaşam kalitesine büyük katkı sağlamaktadır. Daha sağlıklı ürünler elde etmek için hayvanların ıslahı, kalıtım yolu ile geçecek hastalıklarla ilgili önceden önlem alınması gibi yararlar, tüm canlıların sağlıklı yaşa- masına katkı sağlayacaktır.
3
Lgsdin8 I
Toplumsal yasalar: Toplumsal yasalar toplumsal olaylar arasında var olan sebep-sonuç iliş- kisidir. Toplumsal alanda geçerli olan yasalardır. Bunlar toplumda huzuru ve barışı sağla- mak, fertlerin mutlu ve güven içerisinde yaşamalarına ortam hazırlamak için konulmuş ku- rallar, kalıcı değer ve ilkelerdir. Toplumsal yasalar, toplumsal olaylar arasında var olan se- bep sonuç ilişkisini ifade eder. Göç, adalet, eğitim, sağlık, sanayi, turizm gibi toplumu ilgi- lendiren her şey bu yasayla ilgilidir.
Toplumsal yasalara örnek ayetler:
“Her milletin belli bir eceli vardır. Onların eceli geldi mi, ne bir an geri kalabilirler, ne de öne geçebilirler. Araf suresi 34. ayet “
“Sadece içinizden zulmedenlere erişmekle kal- mayacak olan bir azaptan sakının ve bilin ki Al- lah azabı çetin olandır. Enfal suresi 25. Ayet“
“Şüphesiz Allah, adaleti, iyilik yapmayı, yakın- lara yardım etmeyi emreder; hayâsızlığı, fena- lık ve azgınlığı da yasaklar. O, düşünüp tutası- nız diye size öğüt veriyor" (Nahl suresi, 90. Ayet)
“Her toplumun (belirli) bir eceli vardır. Ecel- leri geldiğinde onu ne bir an erteleyebilirler ve ne de bir an öne alabilirler” (A’râf Suresi, 34.
ayet)
Toplumsal yasalara örnekler:
»Gelir dağılımının adil olmadığı top- lumlarda yoksulluğun artması
»Adaletin sağlandığı toplumlarda bir- lik ve beraberliğin oluşması
»Haksızlıkların yapıldığı toplumlarda barış ve' huzurun bozulması
»Sanayinin geliştiği toplumların refah düzeylerinin daha yüksek olması
»Geri kalmış ülkelerde çocuk ölümleri- nin oranlarının artması
»Yoksul toplumlarda ortalama yaşam süresinin daha kısa olması
Biyolojik yasaları bilmek bize ne kazandırır?
Toplumsal yasaları bilmek, toplumun birlik ve bütünlüğünün sağlanması, barış ve huzurun egemen olması, ekonomik istikrarın sağlanması vb. açılardan yararlar sağlar. Toplumsal ya- salar, geçmişin unutulmamasına, bugünün doğru anlaşılıp yaşanmasına ve geleceğin doğru planlanmasına da katkı sağlar.
Not: Toplumlarda gelişen olaylar arsındaki neden-sonuç ilişkilerini ortaya koyar. Toplumsal gelişim, değişim ve geri kalmışlıkla ilgili konularla ilgilenir. Bu yasalar fiziksel ve biyolojik yasalar gibi kesin ve değişmez değildir. Bazı yönleriyle evrenseldir.
4
Lgsdin8 I
1.“Onlara bir delil de gecedir ki biz ondan gündüzü sıyırıp çekeriz de birden karanlığa gömülürler. Gü- neş de (bir delildir onlara) akar gider yörüngesinde. İşte bu çok güçlü ve her şeyi bilen Allah’ın yarat- masıdır...”(Yasin suresi, 37-40. yetler)
2.“(Ey insanlar!) Biz sizi basit bir sudan yaratmadık mı? İşte o suyu, belli bir süreye kadar sağlam bir yere yerleştirdik, sonra da ona ölçülü bir biçim verdik...”(Mürselat suresi, 20-23. ayetler)
3.“Her toplumun (belirli) bir eceli vardır. Ecelleri geldiğinde onu ne bir an erteleyebilir ve ne de bir an öne alabilirler.”( A’râf suresi, 34. ayet)
Yukarıda verilen ayet mealleri sırasıyla hangi seçenekteki kavramlara örnek olur?
A) Fiziksel yasalar/Toplumsal yasalar//Biyolojik yasalar B) Evrensel yasalar/Fiziksel yasalar/Toplumsal yasalar C) Toplumsal yasalar/Fiziksel yasalar/Biyolojik yasalar D) Fiziksel yasalar/Biyolojik yasalar/Toplumsal yasalar
I. Gelir dağılımının adil olduğu toplumlarda huzur olur.
II. Hırsızlığın olduğu yerde insanlar birbirlerine güvenmez.
III. Adaletin olmadığı toplumlarda karmaşa başlar.
IV. Dünya’nın kendi ekseni etrafında dönmesiyle gece ve gündüz oluşur.
Evrendeki yasalarla ilgili numaralanmış örnekler- den hangisi konusu bakımından diğerlerinden farklıdır?
A) I B) II. C) III. D) IV.
Bu yasalar; madde ve enerjinin oluşumu, deği- şimi, yapısı, hareketi ve maddeler arası ilişki- lerle ilgilidir. Deney, gözlem ve araştırmalar neticesinde anlaşılabilen bu yasalar değişmez olup evrensel bir niteliğe sahiptir.
Bu bilgiler aşağıda verilen yasalardan han- gisiyle ilgilidir?
A) Psikolojik yasalar B) Biyolojik yasalar C) Fiziksel yasalar D) Toplumsal yasalar Allah; bitki, insan ve hayvanların yaratılışını bi-
yolojik yasalara bağlı kılmıştır.
Bu bilgiye göre aşağıdakilerden hangisi biyolo- jik yasalara örnek olarak gösterilemez?
A) Suyun 100 derecede kaynaması
B) İnsanın solunum sistemine sahip olması C) Bütün meyvelerin çift çift yaratılması
D) Kuşların uçabilmek için kanatlara sahip olması
Bu yasaları bilmek, insanların çevresiyle uyum içerisinde yaşamasını sağlar. İnsan- ların birbirlerinin haklarına özen göster- melerini ve birbirlerine zarar verici davra- nışlardan kaçınmalarını sağlar.
Yukarıda verilen bu bilgi, Allah’ın evrene koyduğu hangi yasa ile ilgilidir?
A) Toplumsal yasalar B) Biyolojik yasalar C) Fiziksel yasalar D) Evrensel yasalar
1) 2)
3)
4) 5)
5
Lgsdin8 I
Aşağıdakilerden hangisi fiziksel, biyolojik ve toplumsal yasaların ortak özelliğidir?
A. Madde ve enerjinin yapısı ve değişimi ile ilgili ol- maları
B. Toplumsal olaylar arasındaki sebep-sonuç ilişkile- rini göstermeleri
C. Bütün insanlığı ilgilendiren yasalar olmaları
D. Canlılara ait özellikler ile ilgili olmaları
Canlıların yapısı, beslenmesi, barınması ve gelişmesiyle ilgili yasa aşağıdakiler- den hangisidir?
A) Biyolojik yasa B) Fiziksel yasa C) Toplumsal yasa D) Psikolojik yasa
“(Öyle) Bir fitneden sakının ki aranızdan yalnız haksızlık edenlere erişmekle kalmaz (hepinize erişir)...” (Enfâl suresi, 25. ayet)
Bu ayette verilmek istenen mesaj aşağıdaki- lerden hangisidir?
A) Bireysel hayatın toplumsal yasalarla hiçbir il- gisi yoktur.
B) İnsanların yaptığı yanlışlık, tüm toplumu etki- ler.
C) Bazı fitneler zararsız, bazı fitneler ise zarar- lıdır.
D) Haksızlık, sadece o haksızlığı yapanı etkiler.
1. Kuraklık sebebiyle yaşanabilir yerlere göçün artması 2. Sanayileşen bölgelere göçlerin artması
3. Gelir dağılımının dengeli olduğu toplumlarda yoksulluğun azalması 4. Adaletsizliğe bağlı olarak toplumsal barışın bozulması
Bu olaylar aşağıdaki yasalardan hangisiyle ilgilidir?
A) Fiziksel yasalar B) Biyolojik yasalar C) Psikolojik yasalar D) Toplumsal yasalar
“Yeri döşeyen, onda oturaklı dağlar ve ırmaklar yaratan ve orada bütün meyvelerden çift çift yaratan O’dur. Geceyi de gündüzün üzerine O örtüyor. Şüphesiz bütün bunlarda düşünen bir toplum için ibretler vardır.” (Ra’d suresi, 3. ayet.)
Ayetteki hangi bölüm daha çok biyolojik yasalarla ilgilidir?
A) Oturaklı dağların yaratılması B) Meyvelerin çift çift yaratılması C) Gecenin gündüzü örtmesi D) Toplumlar için ibretlerin olması
Aşağıdakilerden hangisi Allah’ın evrene koyduğu temel yasalar kapsamında değerlendirilemez?
A) Toplumsal yasalar B) Fiziksel yasalar C) Biyolojik yasalar D) Astrolojik yasalar
6) 7)
8)
9)
10) 11)
6
Lgsdin8 I
Aşağıdaki ayetlerden hangisi biyolojik yasaya örnek oluşturur?
A) “Onun varlığın delillerinden biri de denizde dağlar gibi yüzen gemilerdir.” (Şurâ su- resi,32. ayet)
B) “…Gece ile gündüzü birbiri ardınca getiren Allah’tır.” (Furkan suresi, 2.ayet) C) “Güneş ve Ay belli bir hesaba göre hareket etmektedir.” (Rahmân suresi,5. ayet) D) “O insanı bir kan pıhtısından yarattı.” (Alak suresi 2. ayet)
Bilimsel veriler gösteriyor ki atmosfer tabakası olmasaydı, atmosferde yanarak parçala- nan meteorlar, büyük kütleler hâlinde dünyamıza düşer ve bize zarar verebilirdi.
Yukarıdaki örneği veren bir öğrenci Allah’ın evrene koyduğu hangi yasalardan söz ediyor olabilir?
A) Toplumsal yasalar B) Biyolojik yasalar
C) Fiziksel yasalar D) Hukuksal yasalar
Allah, toplumsal olaylar arasındaki sebep-sonuç ilişkisini gösteren bir takım yasalar koymuştur.
Buna göre aşağıdaki ayetlerden hangisi toplumsal yasalarla ilgili değildir?
A) “(Öyle) Bir fitneden sakının ki aranızdan yalnız haksızlık edenlere erişmekle kalmaz (hepinize erişir)...” (Enfâl suresi, 25. ayet)
B) “Onlar yeryüzünde gezip kendilerinden öncekilerin sonunun nasıl olduğuna bakmazlar mı?...” (Fâtır suresi, 44. ayet)
C) “Güneş’i ışıklı, Ay’ı da parlak kılan, yılların sayısını ve hesabını bilmeniz için aya evre- ler koyan Allah’tır…” (Yunus suresi, 5. ayet)
D) “Her ümmet için belirli bir süre vardır; vakitleri dolunca ne bir saat gecikebilir ne de öne geçebilirler.” (A’raf suresi, 34. ayet)
12)
13)
14)
Lgsdin8 I
Aşağıdakilerden hangisi biyolojik ya- salara örnek verilemez?
A) Bitkilerin, bitki tozları ile birbirle- rini aşılayarak çoğalmaları
B) Hayvanların bir kısmının yumurtlama yoluyla çoğalmaları
C) Araç sayının artışıyla atmosferdeki zararlı gazların çoğalması
D) İnsanların ve bazı hayvanların do- ğum yoluyla çoğalmaları
Japonya'da teknolojik gelişmenin çok olması, gelir dağılımının adil olması ve adaletin iyi ol- ması nedeniyle yaşam süresi ortalama 81 yıldır.
Somali'de ise Japonya’nın yakaladığı ekonomik sosyal ve hukuksal gelişmeyi başaramadığı için ortalama yaşam süresi 50 yıldır. Yukarıda veri- lenler Allah'ın evrene koyduğu hangi yasaya örnektir?
A) Biyolojik yasalar B) Evrensel yasalar C) Fiziksel yasalar D) Toplumsal yasalar
I. Güneş ve ay bir hesaba göre hareket etmektedir. (Rahman süresi 5. ayet) II. Her canlı ölümü tadacaktır. (Ali İmran suresi 185. ayet)
III. Biz sizi basit bir sudan yaratmadık mı? İşte o suyu belli bir süreye kadar sağlam bir yere yerleştirdik ve sonra ona ölçülü bir biçim verdik. (Mürselat Suresi 20 ve 23. ayet)
IV. Bir kavim kendi durumunu değiştirmedikçe, Allah onların durumunu değiştirmez.
(Ra'd Suresi 11. ayet)
Yukarıda verilen ayetlerden hangisi fiziksel yasalara örnek olarak gösterilebilir?
A) I B) I ve II C) III ve IV D) II ve III
I. Yeri döşeyen ondan oturaklı dağlar ve ırmaklar yaratan ve orada bütün meyve- lerden çift çift yaratan odur. (Rad suresi 3. ayet)
II. O İnsanı alaktan (embriyodan) yarattı. (Alak suresi 2. ayet)
III. Ey İnsanlar) Biz sizi basit bir sudan yaratmadık mi? İşte o suyu belli bir süreye kadar sağlam bir yere yerleştirdik sonra da ona ölçülü bir biçim verdik. (Mürse- lat Suresi 23. ayet)
Bu ayetlerde aşağıdaki yasalardan hangisi vurgulanmıştır.
A) Biyolojik yasalar B) Kimyasal yasalar C) Fiziksel yasalar D) Toplumsal Yasalar
15) 16)
17)
18)
7
8
Lgsdin8 I
İyi günler size din kültürü ve ahlak bilgisi denemesi Multivitamin kitabımı tanıtmak isti- yorum. Kitabımızın ‘’Sen Sor Ben Söyleyeyim ‘’ bölümünde tüm ünitelerin HAP bilgilerini içermektedir. Sorularımız; Konuları Öğreten, Geliştiren ve Tamamlayıcı tarzda hazırlanmış olup tüm yıl boyunca kullanabileceğiniz şekilde tasarlanmıştır. 5 adet kavram testi ile tüm ünitelerdeki öğrencilerimizin öğrenmesi gereken temel kavramları soru haline getirdik. Bir öğrencimiz kitabı eline aldığında din kültüründen çıkma ihtimali bulunan tüm konulardan ve kazanımların her birisi ile ilgili en az bir soru çözecek şekilde hazırladık. Geçmişş konuları pekiştirecek ve geri sayım denemeleri ile sınava hazır olacaklardır. Öğrencilerimiz; Ara tatil 1, Sömestr, Ara Tatil 2, Kavratan ve Geri Sayım Denemeleri ile LGS’ ye %100 hazır olacak- lardır. Bizimle iletişime geçerek detaylı bilgi alabilirsiniz. Ayrıca isterseniz size ders notlarını da gönderebilirim.
İNSTAGRAM SAYFAMIZDAN YA DA FACEBOKK SAYFAMIZDAN DERS NOTU İSTİYORUM MESAJI ATMANIZ YETERLİDİR.
İNSTAGRAM: lgsdin8 FACEBOOK: LgsDin Dkab
