(Birmingham) yeni inkişaf plânına göre yeni ikamet sahası
Endüstrinin seri gelişmesinin icap ettirdiği İn-giliz şehirlerinin yeniden tanzimi işini bir çok Şir Patrick Abercrombie gibi mütehassıslar bir çok bü-yük şehirlerin dağılması için planlar hazırlamışlar-dır. Yeşil çevreler, peyk şehirler, bahçeli evler, her yerde halk geniş saha istemektedir.
İngiliz şehirleri harpten sonra yeniden imarları için plan hazırlamakla meşguldür. Şehirliler ve şehir meclisi azaları mevcut harbin ve ondokuzun-cu asrın sınaî gelişmesinin meydana getirdikleri za-ı arlardan istifade etmeye azmetmişlerdir. Harp, e-saslı maksatlar için olanlar hariç, bütün inşaata dur-durmuştur ve bundan dolayı kat'edilecek yol uzun-dur. Plânları hazırlama işi ciddiyetle ele alınmıştır. Top mevzilerinde uzun nöbetler sırasında Anava-tan müdafileri harpten sonraki şehirleri hakkında tefsirlerde bulunmuşlardır; balon barajlarında çalı-şan kızlar arzu ettikleri şehirler ve bu şehirlerdeki muhitle: inden ümitle bahsetmişlerdir. Sivil Koru-ma Hizmetlerinde olduğu kadar, Orduda, DonanKoru-ma- Donanma-da, Hava Kuvvetlerinde bulunan kimseler munta-zaman harp sonrası imar planları hakkında konuş-malar dinlemişlerdi: ve «Harbden sonra Almanyayı ne yapacağız?» mevzuundan sonra başta gelen konu bu olmuştur. Bu sırada Plymouth'dan Hull'a ve Londra'dan Aberdeen'e k?dar bütün şehirlerdeki imar daireleri teferruatlı planlar hazırlamakta idi-ler. Bunların bazıları halka teşhir edilmiştir.
Bu planların bir çoğunun arkasında, bugün
ln-«Plymouth» şehrinin yeni plân gereğince akcnğı şekil
H A Z I R L A N I Y O R
gilterenin en meşhur şehircilik müşaviri olan ve Lon-dra Belediyesinin planım, LonLon-dra Belediyesi mi-marlarından Mr. J. H. Forshaw ile birlikte ve Plymouth planım (Mr. Patan Watson ile birlikte) hazırlayan Profesör Sir Patrick Abercrombie bu-lunmaktadır. Abe crombie yalmz büyük bir mimar ve şehirci değildir; iyi yazar kolayca ve mahirane fikirlerini ifade eder. Komple şehir fikrini ilk orta-ya atan «Howard vebir şehrin, halkın içinde ikamet ettiği ve çalıştığı bir yer olduğu nazariyesini ileri süren Geddesin şakirdidir.
İngiltere, Skoçya ve Gal Ayaleti şehirlerinin yeniden imarı için ileri sürülen planların hemen he-men hapsi şu esas fikir üzerine kurulmuştur: İka-metgâhlar çalışma yerlerine makul derecede yakın olmalıdır, sosyal kolaylıklar, bahçeler, parklar, mek-tepler, ibadet ye-leri, hastaneler, sinemalar, tiyat-rolar, tenis kortlan vç muhtelif spor sahaları ve nihayet açık arazi bulunmalıdır. Harpten evvel mil-yonlarca ingiliz için olduğu gibi işe gidip gelmek için kat'edilen uzun ve yorucu günlük yolculuk pa-halı yol ücretlerine sebep olmakta, zaman ve enerji kayıp ettitmer.de ve memleketin hastalık bilanço-sunda çok mühim rol oynamakta idi. Belediye Mec-lisi bu halin tekerrür etmemesi hususunda azmet-miştir.
Bunun neticesi olarak Londra Belediyesi, yani büvük Londranın iç çevresine ait meselelerde (Lon-dra Belediyesi .hudutları dahilinde takriben dört İ N G İ L İ Z Ş E H İ R L E R İ İ S T İ K B A L İ Ç İ N
Londrada yeni blök ikamet sahalar milyon nufus ve Büyük Lonra dahilinde takriben on milyon nufus vardır), Profesör Sir Patrick Aber-crombie ve Mr. Forshaw beyhude seyyahatle; in önü-ne geçmek ve halk için önü-nefes alacak geniş sahalar ayırmak arzusile işe başlamışlardır. Milli Oyun Sa-haları Cemiyeti bin kişi için 3 hetar açık saha tav-siye esnektedir. Fazla kalabalık ve sıkışık Londra'-da bu ideali yerine getirmek ümidi yoktur ve şe-hircilik Belediye dahilinde binkişiye 2 hektar ayı-rarak geriye kalan bir hektarı ikametgâhlardan ek-seriya 16 ve yahut 24 vc bazan 32 kilometre mesa-fede bulunan bir Yeşil çevre meydana getirerek te-lâfi etmişlerdir. Fakat bu asgarî açık saha ihtiyacını karşılamak için Londra şehi.çileri, harpten evvel bile bir Kraliyet Encümeninin tavsiye ettiği dağıt-ma siyasetine karar vermişlerdir. Londra Belediye-si bölgeBelediye-sinden 600 bin kişinin Yeşil Çevre dışında kurulacak yeni şehirlerde ve yahut mevcut küçük şehirlerin çevrelerinde yeni ikametgâh ve ye-ni iş temin ederek nakline karar vermişlerdir. Bu siyasetin umumiyetle arzu edildiğine şüphe yoktur; ortada mevcut olan yegâne mesele, 600.000 kişinin mi yoksa, bu iş üzerinde iken Londra Belediyesinin nüfusunun bir buçuk milyon azaltılmasının mı daha doğru olacağıdır. Muhakkak ki şehi:çiler apartıma yerine bahçeli ev, umu.nî arzusunu yerine getirmek isterlerse bu ölçüde bir dağıtma zarurî olacaktır.
Bahçeli şehirlere - yani ikametgâh, endüstri ve içtimaî hayatı olan şehirlere dağılma prensipi kabul edilmiştir ve Plymuut için hazırlanan planda dağılan halik için en az iki peyk şehire yer hazır-lanmıştır. Bütün planlar birlik hayatı üzerinde ay-nı derecede İsrarla durmaktad-rlar. Meselâ Londra-da beheri takribe 10,000 kişilik komşu birlikleri ha-linde, başşehirin genişlemesinin dağıttığı komşuluk-ları e nland:rmak için bütün emeklere sarf olun-maktadır.
«Thomas Sharp» tarafından yeni nazariyelere göre bilhassa, industri bölgelerinin yayılmasını sağlayan bir şehir plânı
Edinburgh, hemen hemen diğer bütün şehirler gibi şehirin genişlemesinin sınırlarını tesbit etmek için büyük ziraî çevre ayırmağa ve aynı zamanda işçilerine münasip ikametgâh temin edebilen en-düstrilerin şehirin me.kt-zinde kalmasına karar ver-miştir. Amerikan olarak doğmuş olan Belediye Re-isi Lord Astor'a bir çok hususlarda borçlu olan Plymoyth merkez istasyonundan Hoe'ya kadar bü-yük bir park aça. ak güzelliğini daha çok arttıracak-tır. Diğer taraftan Birmingham, merkezi kısımları Duddeston ve Nechells'in yeniden inkişafı için bir plan ve model hazırlanmış ve bu meyanda bekâr kimseler için onbeş katlı dokuz bina tasarlanmıştır. Bu, birçok münakaşalara yol açmıştır.
ve erkek veya kadın bekârlar için de iki katlı evler hususunda İsrar etmektedir. Harpten evvel, nüfu-su 334,000 olan Leicester, nüfunüfu-su 400,000 kişiye var-dığı zaman gelişmesine tamamen nihayet vermeyi teklif etmekte ve hektar başına 15 kişilik bir kesa-fet arzu etmektedir.
Görülüyorki, İngiltere şehirlerinin ferahla-ması» bütün planların esasım teşkil etmektedir. Planları yapanların dedikleri gibi, halkın evlerinin içinde, evlerinin dışında, şehirlerinin etrafında fe-rahlığa ihtiyacı vardır. Fefe-rahlığa sıhhatli yaşama-nın esas şartı nazarile bakmaktadırlar. Tabiî İngil-terenin harp sonrası evlerinde, iyi teçhiz edilmiş modern banyo ve mutfaklarolacaktır; fakat, Mum-ford'un yorulmadan tekrar ettiği gibi, bunlar kâfi değildir; yeni ve geniş şekillere girmiş şehirler, parkları, müteaddit açık sahaları ve her nevi sosyal binalarile, nüfusunun beşte dördü şehirlerde
bulu-(Burnville) de, çikolata fabrikalarının, 1900 yılı zarfında, ilk (bahçeli şehir) nazariyesine göre yaptıkları mahalle. Burada
bir acre içine 6 ev isabet etmektedir. nan bir ada olan ingiltere'de yaşıyan milyonlarca kimseye yeni ve daha mes'ut bir hayat temin etme-lidir.
G
Ü
V
E
N
I G O R T A
Bütün emlâk sahiplerinin ve iş adamlarının güven kaynağıdır.
