Trakya Bölgesi Lojistik Sektörü

(1)

TRAKYA BÖLGESi LOJiSTiK SEKTÖRÜ

NiSAN 2011

(2)

(3)

02 -03

TRAKYA DKALKINMA AJANSIN‹SAN 2011

TRAKYA BÖLGESi LOJiSTiK SEKTÖRÜ

NiSAN 2011

(4)

Trakya Kalkınma Ajansı

Genel Sekreterlik

Ertu¤rul Mah. ‹skele Cad. No: 12 59100 TEK‹RDA⁄

Tel: 0282 263 37 37 Faks : 0282 263 10 03 Web: www.trakyaka.org.tr e-posta: bilgi@trakyaka.org.tr

Edirne Yatırım Destek Ofisi Edirne Ticaret ve Sanayi Odas›, I. Murat Mahallesi, Talatpaﬂa Caddesi,

No: 80, Kat: 3 ED‹RNE

Tel: 0284 225 10 03 Faks: 0284 225 10 03

K›rklareli Yatırım Destek Ofisi Karakaﬂ Mah. Zincirlikuyu Cad.

Ferah 1 Apt. No: 60 Zemin Kat KIRKLAREL‹

Tel: 0288 214 25 25 Faks: 0288 214 70 80

(5)

04 -05

TRAKYA KALKINMA AJANSIN‹SAN 2011

(6)

1. TRAKYA BÖLGES‹ 1

2. BÖLGEN‹N SANAY‹ YAPISI 2

2.1. Organize Sanayi Bölgeleri 4

2.2. Avrupa Serbest Bölgesi 4

3. ULAﬁIM ALTYAPISI VE LOJ‹ST‹K 5

3.1. Karayollar› 5

3.2. S›n›r Kap›lar› 7

3.3. Demiryollar› 9

3.4. Limanlar 10

3.4.1. Akport Liman› 11

3.4.2. Martaﬂ Liman› 14

3.4.3. Asyaport Liman› 16

3.5. Havalimanlar› 17

4. BÖLGEY‹ ETK‹LEYEN ULAﬁIM VE ALTYAPI PROJELER‹ 17 4.1. Avrupa Kafkaslar-Asya Ulaﬂ›m Koridoru Projesi 17

4.2. TEN Projeleri 18

4.3. Avrupa H›zl› Tren ﬁebekesi 20

4.4. Nabucco Projesi-Türkiye-Avusturya Do¤al Gaz Boru Hatt› Projesi 21 4.5. Türkiye-Yunanistan Do¤al Gaz Boru Hatt› Projesi 22

5. DE⁄ERLEND‹RME 23

1. ‹Ç‹NDEK‹LER

(7)

06 -07

Tables

Table 1: Sectoral Distribution of Registered Enterprises (2010) 10 Table 2:Number of Vehicles Entered and Exited from Border Gates (2009) 14 Table 3: Technical Specifications of ports in Trakya 17 Table 4: Loading and Unloading Capacities of ports in Trakya 17 Table 5: Technical Specifications of Berths in Akport 20

Table 6: Port Facilities 21

Table 7: Loading and Unloading Capacity of Akport 22

Figures

Figure 1: Location of Trakya Region In Turkey 8

Figure 2: Location of Trakya in Marmara Region 9

Figure 3: Organized Industrial Areas 11

Figure 4: Location of the European Free Zone 11

Figure 5: Existing Highway Network of Trakya 12

Figure 6: Main Transportation Routes 13

Figure 7: Border Gates 13

Figure 8:Tekirdag-Muratli Railway Project 15

Figure 9: Location of Ports in Trakya Region 16

Figure 10: General View of Akport 18

Figure 11: Akport’s Connections Overseas 19

Figure 12: Domestic Ro-Ro Lines of Akport 19

Figure 13: Berths in Akport 20

Figure 14: Martaﬂ Port 21

Figure 15: General Plan of Asyaport 22

Figure 16: Specified Routes of TRACECA in Turkey and Their

Connections With Surrounding Countries 24 Figure 17: Trans-European Transportation Network 25

Figure 18: European High-Speed Train Network 27

Figure 19: Nabucco Pipeline 27

Figure 20: Natural Gas Pipeline 28

(8)

1. TRAKYA BÖLGES‹

Tekirda¤, Edirne ve K›rklareli illerini içine alan Trakya Bölgesi Türkiye’nin kuzeybat›s›nda yer almaktad›r. Bölgenin Karadeniz, Marmara Denizi ve Ege Denizi olmak üzere üç denize k›y›s›

bulunmaktad›r. Yüzölçümü (göller hariç) 18.665 km2 olup, 2010 y›l› nüfusu 1.521.328’dir.

Türkiye’nin Avrupa k›tas› üzerindeki topraklar›n›n büyük bir bölümünü oluflturan bölge, bu özelli¤i ile Türkiye’nin Avrupa’ya aç›lan kap›s› konumunda olup, Avrupa ile gelifltirilecek sosyo-ekonomik iliflki ve etkileflimler için uygun bir zemin sunmaktad›r.

Türkiye’nin Avrupa’ya eriﬂimini sa¤layan tüm karayolu a¤›n›n ve son dönemde yap›m› h›z

kazanan baz› enerji nakil hatlar›n›n bölgede yer almas›, Trakya Bölgesine stratejik bir önem kazand›rmaktad›r. Yerli ve yabanc› yat›r›mlar aç›s›ndan ise Trakya Bölgesi güçlü ulafl›m, enerji ve haberleflme altyap›lar›, sahip oldu¤u co¤rafi konum ve ‹stanbul gibi bir dünya metropolü ve ticaret merkezine yak›nl›¤› dolay›s› ile özellikle lojistik sektöründe geliflime aç›k durumdad›r.

Küreselleflen dünyada, ekonomilerin daha entegre hale gelmesiyle h›z unsuru ön plana ç›km›fl ve lojistik faaliyetlerin önemi artm›flt›r. Farkl› tafl›ma modlar›n› bir araya getiren intermodal tafl›mac›l›k sistemleri, lojistik faaliyetler için önemli olmaya bafllam›flt›r.

Co¤rafi konumu ve güçlü ulaflt›rma altyap›s› ile Trakya Bölgesi lojistik üs olabilme niteliklerine sahiptir. Bölge, gerek Avrupa-Asya aras›nda bir köprü ifllevi görme, gerekse ‹stanbul’a yak›nl›k gibi özelliklerini etkin bir flekilde kullanabilmektedir.

Ayr›ca, ülke d›fl ticaretinde Avrupa ülkelerinin önemli bir paya sahip olmas›, Trakya Bölgesinin stratejik konumunu güçlendirmektedir. Bölgenin lojistik üs olmas› yolunda avantaj sa¤layan bir di¤er unsur ise mevcut demiryolu, denizyolu, havayolu ve karayolu altyap›s›n›n intermodal t a fl › m a c › l › k s i s t e m l e r i n e u y g u n l u ¤ u d u r . fiekil 1: Türkiye’de Trakya bölgesinin yeri

Kaynak: DPT (Devlet Planlama Teﬂkilat›)

TRAKYA BÖLGES‹

(9)

08 -09

D›ﬂ Ticaret Müsteﬂarl›¤›’n›n 2009 y›l› verilerine göre Türkiye’den yap›lan 102 milyar dolarl›k ihracat›n

%46’s› AB üyesi 27 ülkeye, %11’i ise di¤er Avrupa ülkelerine yap›lm›flt›r. ‹thalatta da benzer oranlar söz konusudur. AB üyesi 27 ülkeden yap›lan ithalat toplam ithalat›n %40’›n› olufltururken, di¤er Avrupa ülkelerinden yap›lan ithalat›n oran› %19’dur. D›fl ticaretimizde Avrupa’n›n bu büyük pay› Trakya Bölgesinin jeo-ekonomik konumunu daha önemli hale getirmektedir.

D›fl ticarette ulaflt›rma flekli olarak denizyolu ve karayolu daha fazla tercih edilmektedir. Gümrük Müsteflarl›¤›’n›n 2009 y›l› verilerine göre Türkiye’de yap›lan ihracat›n %46’s› denizyolu ile yap›l›rken,

%42’si karayolu ile gerçekleﬂtirilmiﬂtir. ‹thalatta ise denizyolunun a¤›rl›¤› daha fazlad›r; 2009 y›l›

ithalat›nda denizyolunun pay› %59 iken, karayolunun pay› %24’tür. Türkiye genelinde ise yolcu ve yük tafl›mac›l›¤› karayollar›na ba¤›ml›d›r. Yurtiçi yük ve yolcu tafl›mac›l›¤›nda karayollar›n›n pay› %90 seviyesinin üzerindedir. Trakya Bölgesi geliflmifl karayolu a¤›, limanlar›, havaalan›, var olan demiryolu hatt› ile eriflilebilirli¤i yüksek bir bölgedir.

ﬁekil 2 : Trakya Bölgesinin Yeri

Kaynak: DPT (Devlet Planlama Teﬂkilat›)

(10)

Trakya Bölgesi sahip oldu¤u 1.809 sanayi kuruluﬂu, 6 Organize Sanayi Bölgesi, 1 Avrupa Serbest Bölgesi, Teknopark ve BSH (Bosch und Siemens Hausgeraete), Danone, Coca Cola, Bunge, Zentiva, Foxconn (HP), Unilever gibi firmalar baﬂta olmak üzere 185 yabanc› sermayeli firma ile Türkiye ekonomisinde önemli bir yere sahiptir.

Türkiye, kurulu kapasite aç›s›ndan tekstil sektöründe dünyada say›l› ülkeler aras›na girmiﬂtir.

Tekstil ve Deri sanayi ülkemiz ad›na geleneksel ve lider sanayi faaliyetlerinden biri olarak görülmektedir. Türkiye’deki tekstil iﬂletmelerinin önemli bir bölümü ise Tekirda¤ ili s›n›rlar› içerisinde faaliyet göstermektedir. Trakya’da faaliyet

Tablo 1: Sanayi Siciline Kay›tl› ‹ﬂletmelerin Sektörel Da¤›l›m› (2010) y

Kaynak: Sanayi ve Ticaret ‹l Müdürlükleri

2. BÖLGEN‹N SANAY‹ YAPISI

(11)

10 -11

gösteren çeﬂitli kapasitelerde 600 adet tekstil, konfeksiyon ve deri sanayi iﬂletmesi bulunmaktad›r.

2.1. Organize Sanayi Bölgeleri

Trakya Bölgesi’nde 4’ü Tekirda¤, 1’i Edirne ve 1’i K›rklareli’de olmak üzere 6 adet Organize Sanayi Bölgesi’nde toplam 271 iflletme faaliyet göstermektedir. Bunun yan›nda bölgede henüz faaliyete geçmemifl biri Keflan Organize Sanayi Bölgesi di¤eri ise K›rklareli Asrey ‹nflaat Aslan Özel Organize Sanayi Bölgesi olmak üzere iki OSB daha bulunmaktad›r.

ﬁekil 4: Avrupa Serbest Bölgesindeki Yeri

Türkiye'nin en büyük özel serbest bölgelerinden biri olan Avrupa Serbest Bölgesi, Trakya’n›n sanayi merkezi konumundaki Tekirda¤'›n Çorlu ilçesinde, 2.000.000 m2'lik bir alan üzerinde, toplam 127 firma ile faaliyet göstermektedir. Stratejik konumu nedeniyle Türkiye'nin d›ﬂ ticaretinde önemli bir rol oynayan Avrupa Serbest Bölgesi, 2008 y›l› itibariyle 2 milyar dolara yaklaﬂan ticaret hacmi ile modern bir teknokent ve sanayi bölgesidir.

2.2. Avrupa Serbest Bölgesi

ﬁekil 3: Organize Sanayi Bölgesi

(12)

Trakya Bölgesi geliflmifl karayolu ve demiryolu a¤›, limanlar›, havaalan› ve stratejik konumu ile güçlü bir ulafl›m altyap›s›na sahip, eriflilebilirli¤i yüksek bir bölgedir. Bölge içindeki ana akslar, sanayi bölgeleri ve limanlar aras›ndaki ba¤lant›lar otoyol ve bölünmüfl yollar ile sa¤lanmaktad›r. Tekirda¤’da bulunan Akport L i m a n › ’ n › n d e m i r y o l u h a t t › i l e b a ¤ l a n t › s › tamamlanm›flt›r. Yap›m› devam eden Asyaport Liman›

ile de demiryolu ba¤lant›s› kurulmas› planlanm›ﬂt›r.

Asya-Avrupa aras›ndaki yük trafi¤i Kocaeli-Tekirda¤

ve Bursa – Tekirda¤ aras›nda trenferi seferleri ile k›sa süre içerisinde sa¤lanmaya baﬂlayacakt›r. Yap›m›

devam eden ‹stanbul – Halkal› h›zl› tren ve ‹stanbul – Çanakkale otoyol projelerinin hayata geçmesiyle bölgenin ulaﬂ›m altyap›s› daha da güçlenecektir.

ﬁekil 5: Trakya Mevcut Karayolu A¤›

3.ULAﬁIM ALT YAPISI VE LOJ‹ST‹K

Kaynak: Ulaﬂt›rma ve ‹letiﬂim Bakanl›¤›

(13)

ﬁekil 6: Ana Ulaﬂ›m Yollar›

12 -13

Trakya Bölgesi’ndeki mevcut karayolu flebekeleri do¤u-bat› ve kuzey-güney do¤rultusunda oluflan ana akslar ve bunlar› birbirine ba¤layan tali yollardan oluflmaktad›r. Bölgedeki ulafl›m alt yap›s›n›n ana aks›n› oluflturan karayolu; uluslararas› öneme de sahip olan, ‹stanbul –Edirne otoyoludur. ‹stanbul ile ba¤lant›y› sa¤layan do¤u-bat› yönündeki di¤er önemli karayollar›; ‹stanbul-Kap›kule ba¤lant›s› D100 karayolu, K›nal›-Tekirda¤-‹psala ba¤lant›s› D110 karayoludur.

3.1. Karayollar›

ﬁekil 7: Trakya Bölgesi S›n›r Kap›lar›

3.2. S›n›r Kap›lar›

Trakya Bölgesinde Yunanistan ve Bulgaristan’a aç›lan 5 adet kara s›n›r kap›s› vard›r.

1. Dereköy 2. Hamzabeyli 3. ‹psala 4. Kap›kule 5. Pazarkule

(14)

Kaynak: KGM, 2009 Karayollar› trafik ve ulaﬂ›m bilgileri

Tablo 2: Giriﬂ - ç›k›ﬂ yapan yy›ll›k ortalama araç say››s›

Bölgedeki 5 s›n›r kap›s›ndan y›lda toplam 1.920.304 araç giriﬂ-ç›k›ﬂ yapmaktad›r. Bu da Türkiye toplam

giriﬂ-ç›k›ﬂ s›n›r trafi¤inin %38’ine tekabül etmektedir.

Dereköy, Hamzabeyli ve Kap›kule s›n›r kap›lar› Bulgaristan, ‹psala ve Pazarkule s›n›r kap›lar› ise Yunanistan ile ba¤lant›lar›

sa¤lamaktad›r. Ayr›ca Kap›kule’de

Bulgaristan’a aç›lan demiryolu gümrük kap›s›, Uzunköprü’de Yunanistan’a aç›lan demiryolu gümrük kap›s› bulunmaktad›r.

(15)

14 -15

Trakya Bölgesinin demiryolu a¤›, Türkiye’nin uluslararas› demiryolu ﬂebekesi içerisinde yer almaktad›r. ‹stanbul’dan baﬂlayan demiryolu hatt› ile;

Edirne ili s›n›rlar›ndan Kap›kule hudut kap›s› ile Bulgaristan’a, Pazarkule ve Eskiköy hudut kap›lar› ile Yunanistan üzerinden Avrupa’ya ba¤lant›

kurulmaktad›r.

‹stanbul-Bükreﬂ-‹stanbul aras›nda her gün karﬂ›l›kl›

çal›flan Bosfor Ekspresi ve ‹stanbul-Selanik-‹stanbul aras›nda her gün karfl›l›kl› çal›flan tren seferleri bulunmaktad›r. ‹stanbul-Sofya, ‹stanbul-Belgrad,

‹stanbul-Budapeﬂte ve ‹stanbul- Kiﬂinev ba¤lant›s›;

B o s f o r E k s p r e s i n e b a ¤ l a n a n v a g o n l a r l a sa¤lanmaktad›r.

Ayn› zamanda mevcut hat üzerinden, ‹stanbul-Trakya Bölgesi aras›nda çal›ﬂan günlük 12 trenle yurtiçi yolcu taﬂ›ma hizmeti verilmektedir.

‹stanbul-Edirne demiryolu hatt›n› Tekirda¤-Akport Liman›na ba¤layan 45 km’lik bir hat bulunmakta olup,

bu hat üzerinden yük ve yolcu taﬂ›mac›l›¤›

yap›lmaktad›r.

Bölgede demiryolu ile yük tafl›mac›l›¤› yükselen bir grafik göstermektedir. Bölge genelinde demiryolu ile 2000 y›l›nda toplam 191.249 ton yük tafl›mas› yap›lm›fl iken bu rakam 2009 y›l›nda yaklafl›k 3 kat›na ç›karak 563.946 ton’a yükselmifltir.

3.3. Demiryollar›

ﬁekil 8: Akport Liman› - Muratl› Trenyolu Ba¤lant›s›

(16)

ﬁekil 9: Trakya Bölgesindeki Liman Yerleri

Trakya Bölgesinin; Marmara, Ege ve Karadeniz’e k›y›s› bulunmaktad›r. Bu yönü ile Türkiye’nin üç

denize birden k›y›s› olan tek bölgesi olup, denizyolu taﬂ›mac›l›¤› geliﬂen sektör konumundad›r.

3.4. Limanlar

(17)

16 -17

Kaynak: Tekirda¤ Liman Baﬂkanl›¤›

Tekirda¤-Muratl› demiryolu hatt›n›n faaliyete geçmesine paralel olarak, istasyondan limana demiryolu hatt› getirilerek; Tekirda¤-Band›rma, Trans-Asya ve Trans-Avrupa hatlar›nda Türkiye Devlet Demiryollar›n›n tafl›d›¤› vagonlar›n Marmara’ya giremeyen büyük bir k›sm›n›n, bu flekilde tafl›nmas› planlanmaktad›r.

Tekirda¤ liman alanlar›, ‹stanbul ilinin liman faaliyetlerine iliflkin gelecek senaryolar› aç›s›ndan stratejik önem tafl›maktad›r. Zira, ‹stanbul Haydarpafla Liman›’n›n faaliyetlerinin sona ermesi ve ‹stanbul Ambarl› Liman›’n›n orta vadede artan

talebi karﬂ›layamamas› durumunda, trafi¤in Tekirda¤ limanlar›na kayd›r›lmas› beklenmektedir.

Tekirda¤-Marmara Ere¤lisi bölgesi konteyner taﬂ›mac›l›¤›, genel ve dökme yük taﬂ›mac›l›¤› ve s›v›

yük elleçleme potansiyeli yüksek bir bölgedir.

Ulaﬂt›rma Bakanl›¤›’n›n “Ulaﬂt›rma K›y› Yap›lar›

Master Plan” çal›flmas›nda, bu alan geliflme bölgesi olarak belirtilmifltir. Trakya Bölgesi limanlar›nda 2009 y›l›nda toplam 1.185.848 ton ihracat, 2.477.303 ton ithalat olmak üzere toplam 3.663.151 ton yük elleçlenmifltir.

Table 4: Loading and Unloading Capacities of ports in Trakya

Kaynak: Ulaﬂt›rma K›y› Yap›lar› Master Plan›, 2010

Tablo 3: Trakya Bölgesi Limanlar› ve Teknik Özellikleri

(18)

Figure 9: Location of Ports in Trakya Region

3.4. Ports

ﬁekil 10: Akport Genel Görünümü

Akport Liman› Marmara Denizi k›y›s›nda Tekirda¤’da konumlanm›ﬂt›r. Tekirda¤ – Muratl› ve Tekirda¤ – K›nal› aras› bölünmüﬂ yollar›n tamamlanmas› ile birlikte Tekirda¤ – ‹stanbul karayolu ba¤lant›s›

kolaylaﬂt›r›lm›ﬂ olan liman, TEM otoyol ba¤lant›s›na 53 km, Tekirda¤ Çorlu Havaalan›na 44 km, ‹stanbul Atatürk Havaliman›na 135 km ve ‹stanbul Sabiha Gökçen Havaliman›na 200 km mesafededir.

Akport Liman›, toplam 130.000 m2 alana, 2.000 m r›ht›m uzunlu¤una, y›ll›k 3.000.000 ton dökme yük ve 200.000 TEU konteyner kapasitesine sahip, dahili ve Uluslararas› Ro-Ro hizmeti veren, ça¤daﬂ donan›m›

ve deneyimli kadrosuyla örnek bir liman kompleksidir.

6 milyon ton genel kargo ve dökme yük kapasitesiyle Marmara Bölgesinin en büyük 3. liman› olan Akport, 1 milyon ton s›v› yük elleçleme kapasitesiyle de Marmara Bölgesindeki en büyük 7. limand›r.

Tekirda¤ – Muratl› demiryolu hatt›n›n faaliyete geçmesiyle birlikte liman Balkanlara ve Avrupa'ya

demiryolu ba¤lant›s› olan bir liman haline gelmiﬂtir.

3.4.1. Akport Liman›

(19)

ﬁekil 11: Yurtd›ﬂ› Akport Kullan›c› Ba¤lant›lar›

18 -19

Akport Liman›’n›n Marmara Denizi’nde Gemlik, Band›rma, Karabiga ve Biga ile düzenli Ro-Ro seferleri vard›r. Bunun yan›nda, Trieste ve Toulon limanlar›na da düzenli Ro-Ro seferleri yap›lmaktad›r. Band›rma-

Tekirda¤, Gemlik-Tekirda¤, Derince-Tekirda¤ Ro-Ro seferleri ile yük tafl›yan tafl›tlar›n ‹stanbul trafi¤ine girmeden Tekirda¤’a ulaflabilmeleri mümkündür.

Böylelikle Tekirda¤-Band›rma aras›ndaki Ro-Ro seferleri ile aradaki mesafe yaklaﬂ›k 600 km k›salmaktad›r.

ﬁekil 12: Akport Liman› Marmara Bölgesi Ro-Ro Ba¤lant›lar›

(20)

Baflta Çorlu ve Çerkezköy olmak üzere Trakya Bölgesindeki ve ‹stanbul’daki geliflmifl sanayi bölgeleri, Çorlu'da kurulan Avrupa Serbest Bölgesi, Trakya bölgesinin ithalat ve ihracat hacminde büyük bir yer tutmaktad›r. Akport Liman›, Bulgaristan s›n›r›na 150

km ve Yunanistan s›n›r›na 125 km mesafe ile en yak›n liman oldu¤u için kapasitesini art›rmas›yla beraber bu ülkeler ile yap›lacak transit ticarette önem kazanacakt›r.

ﬁekil 13: Akport Liman› R›ht›mlar›

Kaynak: www.akport.com.tr

Tablo 5: Akport Liman› Teknik Özellikleri

Kaynak: www.akport.com.tr

(21)

20 -21

3.4.2. Martaﬂ Liman›

Tablo 6: Liman Tesisleri

Kaynak: Uluflt›rma ve ‹letiflim Baflkanl›¤›

ﬁekil 14: Martaﬂ Liman›

Farkl› geniﬂlik ve derinlikteki 5 farkl› r›ht›m› ile 100.000 dwt’nin alt›ndaki gemilere hizmet verebilecek niteliktedir. Liman›n 2 adet römorkörü

bulunmakta olup, ayn› zamanda NATO askeri g e m i l e r i n e d e h i z m e t v e r i l e b i l m e k t e d i r . Marmara Denizi k›y›s›nda kurulmuﬂ olan liman, Çorlu

Havaalan›na 35 km, ‹stanbul Atatürk Havaliman›na ise 70 km mesafededir. Ana ulaﬂ›m akslar› ve sanayi a l a n l a r › n a y a k › n l › ¤ › l i m a n › n e n b ü y ü k

avantajlar›ndand›r.

Toplam sahas› 100.000 m2 olan liman y›lda 3.5 milyon tonluk yükleme boﬂaltma kapasitesine sahiptir.

(22)

Asyaport, kuruluﬂ planlamas› olarak uluslararas›

transit liman (Ana Liman - Hub Port) olarak inﬂa edilmekte ve 2012 y›l›nda hizmete girmesi planlanmaktad›r.

Asyaport projesinin y›ll›k kapasitesi 2 milyon 500 bin konteyner olup, 500.000 adet konteynerin boflaltma ve yüklemesi konusunda MSC (Mediterranean Shipping Company) ile anlaflma sa¤lanm›flt›r. "Derin Deniz Konteyner Terminali" olarak planlanan Asyaport'un r›ht›m uzunlu¤u toplam 2010 metre olup derinlikler bunlar›n derinlikleri -10 ile -20 metre aras›nda de¤iflmektedir.

Liman, seçilen konumu ve kullan›lacak vinçleri sayesinde dünya denizlerinde henüz sefer yapmaya

bafllayan, 13.000 TEU kapasiteli Super Post Panamax türünde gemilere hizmet verecek flekilde organize olmufltur.

Asyaport Liman›'ndan, Trakya'daki tüm sanayi bölgelerine ve ‹stanbul'a otoyol ve bölünmüfl yollarla ulafl›m›n tamamlanm›fl olmas›, Tekirda¤-Muratl›

demiryolu kullan›larak orta Balkanlara ve Avrupa'ya ba¤lant› kurulabilmesinin yan›nda küçük gemilerle bütün Karadeniz limanlar›na, körfez ve güney Marmara sahillerine de ekonomik ve süratli olarak servis vermek mümkün olacakt›r. Asyaport Liman›

geri sahas›nda 5 milyon m2 alan sanayi ve antrepo alan› bulunmaktad›r.

3.4.3. Asyaport Liman›

Kaynak: www.asyaport.com

ﬁekil 15: Asyaport Genel Plan›

Tablo 7: Martaﬂ Liman› Yükleme - Boﬂaltma Kapasitesi

(23)

22 -23

Trakya Bölgesinde hizmet veren bir havaalan›

bulunmakta olup 7/24 saat uluslararas› hava trafi¤ine aç›kt›r. Y›ll›k kapasitesi 600.000 yolcu olan havaalan›nda yolcuya aç›k alanlar 2145 m2 olup, 297 araçl›k otopark mevcuttur. Havaalan›n›n pisti 3000 x 45 m boyutlar›nda ve beton kaplamad›r.

Çorlu havaalan›ndaki uçak trafi¤inin büyük k›sm›n›

ticari uçaklar oluﬂturmaktad›r. Ticari uçaklar›n daha yo¤un olarak geldi¤i ülkeler Ukrayna, Türkmenistan, Azerbaycan, Kazakistan ve Özbekistan’d›r.

Havaalan›nda 2009 y›l›nda Türkiye toplam›nda gerçekleflen yük trafi¤inin %7,3’ü gerçekleflmifl iken,

‹stanbul’da var olan 2 havaalan›nda 2009 y›l›nda Türkiye toplam›nda gerçekleﬂen yük trafi¤inin %55’i gerçekleﬂmektedir.

3.5. Havalimanlar›

(24)

TRACECA Kapsam›nda Türkiye’de belirlenen güzergâhlar ve çevre ülkelerle ba¤lant›lar›

Türkiye’yi Do¤u Avrupa’ya ve Kafkaslara ba¤layan TRACECA (Transport Corridor Europe-Caucaus-Asia / AKAUK-Avrupa-Kafkaslar-Asya Ulaﬂ›m Koridoru) sadece AB de¤il Türkiye’nin komﬂusu olan ülkelerin

yan›nda, Kafkaslar ve Uzak Do¤u ülkelerinin de deste¤iyle geliﬂtirilen bir ulaﬂ›m koridorudur.

Limanlar›n, karayolu ba¤lant›lar›n›n, demiryollar›n›n iyileﬂtirilmelerini içeren ve ilgili mevzuatlar› ele alan proje kapsam›nda, Türkiye’nin Avrupa ile karayolu ba¤lant›s› Trakya üzerinden gerçekleﬂmektedir.

Kaynak: www.traceca.org.tr

4.ÖNEML‹ ULAﬁIM VE ALT YAPI PROJELER‹

ﬁekil 16: Terecca Güzergah›

Ulusal aç›dan güçlü ulaﬂ›m a¤lar›n› bar›nd›ran bölge,

‹stanbul’un ve dolay›s›yla Türkiye’nin Avrupa ba¤lant›s›n› sa¤layan demiryolu ve karayolu a¤lar›na

sahip olmas› nedeniyle uluslararas› aç›dan da büyük öneme sahiptir. Bu ulafl›m a¤lar› ve ileriye dönük projelere afla¤›da yer verilmifltir.

4.1. Avrupa Kafkaslar-Asya Ulaﬂ›m Koridoru Projesi

(25)

24 -25

ﬁekil 17: Trans Avrupa Ulaﬂ›m Ag›

Kaynak: www.ec.europa.eu

4.2. TEN Projeleri

Birleﬂmiﬂ Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (UN/ECE) Trans-Avrupa Kuzey-Güney Yol A¤›

Program› kapsam›nda 1977 y›l›nda bafllat›lan Trans- Avrupa Otoyollar› (Trans- European Motorway Project) ve Trans-Avrupa Demiryollar› (Trans- European Railway Project) Projeleri, Trakya Bölgesi aç›s›ndan önemi olan ulafl›m projeleridir. TEM (Trans European Motorway) otoyolu bu proje kapsam›nda gerçeklefltirilmifltir. Otoyol, enerji, haberleflme projelerini de içeren Trans-Avrupa A¤lar›n›n gelifltirilmesindeki temel amaç AB’de sosyal ve ekonomik uyumun gelifltirilmesi ve ülkeler aras›nda ulafl›m altyap›s›n›n gelifltirilerek, tafl›mac›l›¤›n, ekonomik, sosyal ve kültürel bütünleflmenin art›r›lmas›d›r. Trans-Avrupa A¤lar› (TENs) Projesinin 7. Aya¤› kapsam›nda AB s›n›rlar› içinde yürütülen proje ‹psala kap›s›na kadar gelmekte, AB’nin Türkiye s›n›r›na kadar olan bölümü içinde yer alan otoyollar iyilefltirilmektedir. Türkiye’nin AB ülkelerine eriflimini de kolaylaflt›racak bu projeyle, bölgedeki yerleflmelerin çevre ülkelerdeki kentlerle iliflkileri de güçlenmektedir.

Projede Trakya Bölgesi’ni etkileyen iki önemli

güzergâh bulunmaktad›r. Birinci güzergâh, UN/ECE Kuzey-Güney Otoyol a¤› Trans-Avrupa Otoyol Projesi (Trans- European Motorway Project) kapsam›nda Kap›kule’den geçen güzergâht›r. Bu güzergâh TEM otoyolunu kapsamakta ve Türkiye’nin önemli sanayi ve hizmet merkezleri olan ‹stanbul-Kocaeli-Bursa, Ankara-K›r›kkale, ‹zmir- Denizli-Ayd›n ve Adana- Gaziantep-‹çel gibi kentsel bölgeleri Avrupa’ya ba¤lamaktad›r. ‹kinci güzergâh, Türkiye’yi Yunanistan üzerinden Avrupa’ya ba¤layan güzergâht›r. Bu güzergâhtan geçen otoyolun Yunanistan’da Türkiye’ye kadar gelen ba¤lant›s› geliﬂtirilmiﬂ ve

‹psala s›n›r kap›s›nda kadar olan k›sm› tamamlanm›ﬂt›r.

(26)

Yunanistan’›n kuzey bat›s› ile ‹talya aras›nda yol çal›flmalar› devam ederken Türkiye taraf›nda da bu yolda yer yer geniflletme çal›flmalar› yürütülmektedir.

Bu iki ba¤lant›n›n geliﬂtirilmesinin, bölge ve ‹stanbul’un Güney Avrupa’ya mal ve yolcu ak›mlar›n›

kolaylaﬂt›rmas› beklenmektedir.

2000 y›l›nda bafllanan, TENs program›na dahil edilmifl olan ve Trakya’n›n Avrupa ile iliflkisi konusunda önemli bir yeri olan Egnatia Otoyolu, Yunanistan’› boydan boya geçip Türkiye s›n›r›na kadar ulaflmaktad›r ve dikey olan dokuz aks›yla Arnavutluk, Makedonya, Bulgaristan ve Türkiye s›n›rlar›na ba¤lanmaktad›r.

Ulusal düzeyde, Egnatia otoyolu Kuzey Yunanistan ulaﬂ›m sisteminin ana hatt› olacakt›r ve ulaﬂ›m, turizm

ve sanayi gibi sektörlerde yeni yat›r›mlar için f›rsat sa¤layacak ve bütün Kuzey Yunanistan için geliflim aks› olarak hizmet edecektir. Avrupa düzeyinde, Egnatia otoyolu bat›yla do¤udaki sanayi merkezlerini birbirine ba¤lamaktad›r. Bu sebeple de AB, Egnatia Otoyolu’na çok miktarda yat›r›m yapmaktad›r. Otoyol ayr›ca, Balkan ve Güney-do¤u Avrupa ulafl›m sistemi için toplay›c› bir güzergah olacakt›r. Pan-Avrupa Koridoru IV (Berlin-Sofya-Selanik), IX (Helsinki, Alexandroupolis) ve X (Viyana, Belgrad, Selanik), Egnatia Otoyolu’nda son bulmaktad›r. Bu otoyol, bütün bölge için büyük bir stratejik önem tafl›maktad›r.

Üç büyük alan, Karadeniz, Ege (Do¤u Akdeniz) ve Adriyatik/Ionian Denizleri, Egnatia ile oluﬂturulan bir dörtgenle birbirine ba¤lanacakt›r.

4.3. European High-Speed Train Network

Bölgedeki bir di¤er önemli demiryolu altyap›s› ise planlama aﬂamas›nda olan “Edirne-‹stanbul H›zl› Tren”

projesidir. Avrupa H›zl› Tren ﬁebekesinin bir parças›

olan ‹stanbul ile Bulgaristan s›n›r› aras›ndaki k›s›m tamamland›¤›nda, Türkiye’de Bölge için turizm ve ulaﬂt›rma sektörlerinde alternatif yarat›lm›ﬂ olacak ve böylece bölgenin rekabet gücü artacakt›r.

Uygulama Projeleri DLH taraf›ndan gerçekleﬂtirilen

ve Halkal›-Bulgaristan s›n›r› aras›n› 230km’ye indiren bu proje ile demiryolunda 250 km/saat h›za ulaﬂ›lmas›

hedeflenmektedir. Bu projede Halkal›-Bulgaristan aras›nda; Halkal›-Çatalca-Çerkezköy Büyükkar›ﬂt›ran- Lüleburgaz-Babaeski-Edirne ve Kap›kule’de olmak üzere 8 istasyon ve Karaa¤aç ve Büyükkar›ﬂt›ran’da 2 adet lojistik köy yer alacakt›r.

(27)

26 -27

ﬁekil 18: Avrupa H›zl› Tren ﬁebekesi

4.4. Nabucco Projesi-Türkiye-Avusturya Do¤al Gaz Boru Hatt› Projesi

ﬁekil 19: Nabucco Boru Hatt›

Türkiye’nin, üzerinden geçen petrol ve do¤al gaz boru hatlar›yla, enerji nakli aç›s›ndan önemi giderek artmaktad›r. Çeflitli uluslararas› kurulufllarca gerçeklefltirilen projeksiyonlara göre, Türkiye üzerinden Avrupa’ya artan miktarlarda Hazar ve Ortado¤u gaz› tafl›nacakt›r. Talepleri karfl›lamak için, yap›m› süren Yunanistan hatt›na alternatif yeni güzergâhlar önerilmektedir. Bu kapsamda gelifltirilen bir proje ile do¤algaz›n Bulgaristan’dan bafllay›p Romanya ve Macaristan güzergâh›n› izleyerek Avusturya’ya ulaflt›r›lmas› planlanmaktad›r. AB TEN program› fonundan fizibilite çal›flmalar›n›n yar›s›

karﬂ›lanan projede, Türkiye’nin BOTAﬁ (Boru Hatlar›

ile Petrol Tafl›ma Afi), Bulgaristan’›n Bulgargaz, Romanya’n›n Transgaz, Macaristan’›n MOL ve Avusturya’n›n OMV Gas firmalar› ile ortaklafla çal›flmalar yürütülmektedir. Proje ortaklar›nca, Haziran 2004 tarihinde, projenin finansman ve boru hatt› tafl›ma kapasitesinin pazarlanmas› ifllerini yürütmek üzere Nabucco Company Pipeline Study GmGH (Nabucco Boru Hatt› ‹fl Gelifltirme fiirketi) kurulmufl ve projenin Türkiye kesimi ile ilgili çal›flmalar, Temmuz 2004 tarihinden itibaren yürütülmeye bafllanm›flt›r.

(28)

2002 tarihinde baﬂlayan ve 2007 tarihinde tamamlanan proje, AB TEN program›n›n öncelikli projeleri aras›nda yer almaktad›r. 209 km’si Türkiye s›n›rlar›nda olmak üzere, toplam 300 km uzunlu¤undaki hat, Yunanistan’dan sonra ‹talya’ya uzat›lacakt›r. Özellikle Trakya Bölgesi, Türkiye’nin gerek enerji piyasalar› ile bütünleﬂmesinde, gerekse

s›nai mallar›n ulaflt›r›lmas›nda önemli bir geçifl bölgesi olarak gittikçe önemini art›rmaktad›r. Bu ak›fl›n, yerel sektörlerin geliflimi aç›s›ndan fayda yaratacak flekilde de¤erlendirilebilmesi, geliflmekte olan sanayi kümelerinin bu ak›mlardan faydalanacak flekilde gereken tesis ve altyap›larla desteklenmesi önem arz etmektedir.

ﬁekil 20: Do¤algaz Boru Hatlar›

4.5. Türkiye-Yunanistan Do¤al Gaz Boru Hatt› Projesi

Mevcut DOğalgaz Boru Hatları Mevcut Petrol Boru Hatları İnşa Halindeki Doğalgaz Boru Hatları Plan Aşamasındaki Doğalgaz Boru Hatları Teklif Edilmiş Doğalgaz Boru Hatları İnşa Halindeki Petrol Boru Hatları

(29)

28 -29

5.DE⁄ERLEND‹RME

Türkiye, Do¤u-Bat› aras›ndaki 600 milyar dolarl›k mal hareketinin geçiﬂ noktas›nda; karayollar›, demiryollar›, 3 taraf›n› çevreleyen denizleri, havaalanlar› ve da¤›t›m merkezleri ile Avrasya ticaretinin kalbinde; Avrupa, Balkanlar, Karadeniz, Kafkasya, Orta Asya, Kuzey Afrika ve Orta Do¤u aras›ndaki mal ve hizmet ak›mlar›n›n ba¤lant› merkezi konumundad›r. Trakya Bölgesi ise, Türkiye’nin Avrupa k›tas› üzerindeki topraklar› üzerinde, Karadeniz, Marmara ve Ege denizine olan k›y›lar› ile stratejik bir konuma sahiptir.

Türkiye’nin Avrupa ile olan d›ﬂ ticaret hacminin büyüklü¤ü Trakya Bölgesinin bu co¤rafyada önemli ve de¤erli bir lojistik üs olmas›nda önemli rol oynayacakt›r.

Trakya Bölgesinin güçlü bir ulaﬂt›rma altyap›s›

mevcuttur. Bölgenin uluslararas› karayolu güzergahlar› üzerinde olmas› ve bölge içi ulafl›m akslar›n›n büyük ölçüde bölünmüfl yollarla sa¤lanmas›, yük tafl›mac›l›¤›n›n büyük k›sm›n›n karayolu ile yap›ld›¤› ülkemizde, çok önemlidir. Deniz tafl›mac›l›¤›nda geliflme potansiyeli olan Bölgede A k p o r t l i m a n › n › n d e m i r y o l u b a ¤ l a n t › s › n › n tamamlanm›fl olmas› bölgenin rekabetçili¤ine katk›

yapacakt›r. Bölgede inﬂaat› devam eden 2.5 milyon TEU kapasiteli Asyaport liman› ve devam eden di¤er ulaﬂt›rma projelerinin tamamlanmas›yla birlikte Trakya Bölgesi, bu co¤rafyan›n da¤›t›m merkezi olacakt›r.

(30)

(31)

(32)

Trakya Kalkınma Ajansı Genel Sekreterlik

Ertu¤rul Mah. ‹skele Cad. No: 12 59100 TEK‹RDA⁄

Tel: 0282 263 37 37 Faks : 0282 263 10 03 Web: www.trakyaka.org.tr

e-posta: bilgi@trakyaka.org.tr Edirne Yatırım Destek Ofisi Edirne Ticaret ve Sanayi Odas›, I. Murat Mahallesi, Talatpaﬂa Caddesi, No: 80, Kat: 3 ED‹RNE

Tel: 0284 225 10 03 Faks: 0284 225 10 03 K›rklareli Yatırım Destek Ofisi

Karakaﬂ Mah. Zincirlikuyu Cad.

Ferah 1 Apt. No: 60 Zemin Kat KIRKLAREL‹

Tel: 0288 214 25 25 Faks: 0288 214 70 80