ÖZEL DURUMLARDA İLETİŞİM
ÖZEL DURUMLARDA İLETİŞİM
HASTANEYE YATMAK VE BİREYİN HASTA ROLÜ
HASTANEYE YATMAK VE BİREYİN HASTA ROLÜ
Hastaneye yatmak, bireyler için alıştıkları ortamlardan uzak, bilinmezlerle dolu,
yabancı, ürkütücü ve yaşamak zorunda kalınan bir deneyimdir.
Hastane ortamı, aletleri, çalışanları, kullanılan dil vb. yönleriyle birey için yabancı bir
dünyadır. Hastaneye yatmadan önce belirli rolleri olan bir bireyken (eş, çocuk, ana-baba, çalışan, işveren vb.) hastaneye yattığında bu rollere bir de “hasta” rolü eklenir.
Bireyin hastaneye ilk kabulü, sıcak karşılanışı, servisin tanıtılması, diğer hastalarla, hekim ve hemşirelerle
tanıştırılması bireyin hastaneye alışmasını ve rahatlamasını sağlamada önemli bir
etkendir.
HASTA AĞLADIĞINDA HASTA AĞLADIĞINDA
Ağlama, bir duygu ifadesidir. Kişi konuşmayla ifade edemeyecek denli yoğun bir sevinç veya
üzüntü yaşadığında, bu duygusunu ağlayarak ifade etmekte ve böylelikle rahatlamaktadır. Hemşire,
hastanın ağlamasını durdurmamalı, aksine ağlamaya izin verici olmalıdır.
İŞBİRLİĞİNİ SAĞLAMADA OLUMLU ÖNERİ
İŞBİRLİĞİNİ SAĞLAMADA OLUMLU ÖNERİ
Hastanın işbirliği yapmasını kolaylaştırmak için ona olumlu nitelikte öneriler sunulabilir. Örneğin, doğum sırasında kişiye “ıkınma” dediğimizde kişi ıkınmayı sürdürebilir. Oysa, “ıkınma ihtiyacı
duyduğunuzda onun yerine nefes alın” denebilir.
Çünkü olumsuz bir emir kipine zihin karşı koyar ve tersini yapar..
Olumsuz Öneri Olumlu Öneri
“Bundan sonraki sancıda ıkın; dur dediğimizde artık ıkınma.”
“Bundan sonraki sancıda kuvvetle ıkının biz de
bebeğinizi rahatça alalım.
Sancı durduğunda kesik kesik nefes alın ve verin.”
HASTA KİŞİSEL SORULAR SORDUĞUNDA
HASTA KİŞİSEL SORULAR SORDUĞUNDA
Hasta, hemşirenin kişisel yaşamıyla ilgili sorular sorduğunda, hemşire önce bu sorunun nedenini araştırmalıdır.
Hemşire, soruyu kısaca yanıtladıktan sonra
konuşmayı yeniden hasta üzerine döndürebilir.
Hastalar çoğu kez, sosyal ilişki kurmak için, kişisel soru sorabilirler.
“Nerelisiniz?”
.Böyle bir soru yanıtlanabilir. Önemli olan, konunun yeniden hastaya döndürülmesidir.
HASTA GİZLİLİK İSTEDİĞİNDE HASTA GİZLİLİK İSTEDİĞİNDE
Hasta, hemşireden ona söylemek istediği şeyler olduğunu fakat bundan kimseye söz etmemesini isteyebilir. Hemşire, bunu kabul
etmemelidir. Çünkü öğrendiği bilgi, hasta veya başkaları açısından önemli olabilir.
HASTA SUSKUNSA HASTA SUSKUNSA
Suskunluğun ne tür bir suskunluk olduğunun ayırt edilmesi önemlidir. Smitherman (1981), dört tür suskunluktan söz eder.
Düşünceli Suskunluk Dirençli Suskunluk Duygusal Suskunluk Sinirli Suskunluk
ETKİLEŞİM KESİLDİĞİNDE ETKİLEŞİM KESİLDİĞİNDE
Hemşirenin bir işi çıktığında, hastayla görüşmeyi kesmek zorunda kalabilir. Veya hastaya randevu verdiği saatte veya hasta görüşmek istediğinde işi çıktığı için görüşemeyecekse bunu hastaya açıkça söylemeli, ne zaman döneceğini belirtmelidir:
Döndüğünde etkileşimi bıraktığı noktadan sürdürebilir.
HASTA SÜREKLİ KONUŞUYORSA HASTA SÜREKLİ KONUŞUYORSA
Hastaya konuşma fırsatı verilmelidir. Ancak hasta durmaksızın konuşursa hemşire bunalır ve bir süre sonra dinleyemez olur. Bu durumda hemşire iki şey yapabilir. İlk olarak, hemşire
kaç dakika süreyle konuşabileceğini hastaya başlangıçta bireye bildirir. Bu şekilde sınır
koyma, hastanın hemşirenin zamanını kötüye kullanmasını önler. Hasta, zamanını daha iyi kullanmayı öğrenir.
HASTA HALK TERİMLERİ KULLANDIĞINDA
HASTA HALK TERİMLERİ KULLANDIĞINDA
Hasta bazen kendinden söz ederken, halk
arasında yaygın terimler kullanır ve hemşirenin bunları anladığını varsayar. Sıcak basması,
kafayı üşütmek, midenin yanması, ekşime, nöbet geçirme bu tür terimlerden bazılarıdır. Hastanın bu terimlerle neyi kastettiğini öğrenmedikçe
hemşire ne anlatıldığını anlayamaz.
HASTA GERÇEKLERDEN KAÇTIĞINDA
HASTA GERÇEKLERDEN KAÇTIĞINDA
Hasta, sağlığıyla ilgili bazı durumları inkar
ediyor olabilir. Hasta, yeni durumuyla yüz yüze gelmeye hazır olduğunda ve uygun zamanda yapılmalıdır. İstenen sonuca ulaşılmadıysa, ‘şu an’vurgulanmalıdır.
HASTA DURMADAN
İSTEKLERDE BULUNUYORSA HASTA DURMADAN
İSTEKLERDE BULUNUYORSA
Hastanın en önemli gereksinmelerinden biri güvenlik gereksinmesidir. Hastanede
bulunduğu sürece bireyin davranışlarını en çok etkileyen etmenlerden biri, kendini güvencede hissedip etmediğidir. Hastanın sürekli isteyici davranışlarının durdurulması için bireyin
güvenlikte olduğundan, kendisiyle ve
durumuyla ilgilenildiğinden emin olması sağlanmalıdır.
HASTANIN YANINDA TIBBİ TERİMLERLE KONUŞMAK
HASTANIN YANINDA TIBBİ TERİMLERLE KONUŞMAK
Hastaların yanında, özellikle vizitlerde tıbbi terimlerle konuşma, tetkik ve tedavi
işlemlerinin neler olacağına karar verme yanı sıra bu konuşmalara hastayı katmama ve sanki konuşulanlar onunla ilgili değilmiş gibi
herhangi bir açıklama yapmama, hastayı
düşündüğümüzden daha fazla etkilemektedir.
CİNSEL İÇERİKLİ DAVRANIŞ CİNSEL İÇERİKLİ DAVRANIŞ
Servislerde kimi hastaların cinsel anlam taşıyan davranışlar sergilediği görülür. Bu
hastaların yaşamakta oldukları hastalığın ciddi biçimde yaşamlarını etkilediği, bir durum içinde oldukları görülür. Stresi ile başedemeyen hasta bu davranış ile zihinsel olarak kaçmaya,
böylece kendini korumaya çalışır.
ÖLÜM ÖLÜM
Batı kültürlerinde toplumlar, yaşama ve gençliğe çok önem vermektedirler. Sağlıkla uğraşanlar için ölüm bir tür başarısızlık olarak algılanmaktadır.
Hemşire doktorun bu konuda hastaya ne söylediğini bilmelidir.
Hemşire hastanın bu duruma gösterdiği tepkileri gözlediği için gözlemlerini doktorla tartışıp kişiyi nasıl ele alacaklarına birlikte karar vermelidirler.
Aksi halde hemşire hastanın sorularını yanıtlamakta zorlanır.