DOĞUM SONU DOĞUM SONU
EMASYONEL(DUYGUSAL) EMASYONEL(DUYGUSAL) SORUNLAR VE YAKLAŞIM SORUNLAR VE YAKLAŞIM
Nesibe ÜZEL
Nesibe ÜZEL
22
Doğum sonrası ( Postpartum) dönemde ortaya çıkan psikiyatrik hastalıklar;
-annelik hüznü,
-doğum sonu depresyonu (postpartum depresyon)
-doğum sonrası psikoz ( post partum)
olmak üzere üç grupta ele alınmaktadır.
1-Annelik hüznü:
1-Annelik hüznü:
Doğumu takiben ilk bir haftada yeni duruma Doğumu takiben ilk bir haftada yeni duruma uyum, annelik rolüne adaptasyonla birlikte;
uyum, annelik rolüne adaptasyonla birlikte;
biyolojik, hormonal dengedeki ani değişiklikle biyolojik, hormonal dengedeki ani değişiklikle
ilgili ortaya çıkan;
ilgili ortaya çıkan;
hafif huzursuzluk, yorgunluk, uyumsuzluk, ağlama hafif huzursuzluk, yorgunluk, uyumsuzluk, ağlama
krizleri ile belirgin bir tablo vardır.
krizleri ile belirgin bir tablo vardır.
Bu durum annelerin %50-80’ninde olur ve 1-2 Bu durum annelerin %50-80’ninde olur ve 1-2
hafta içinde herhangi bir tıbbi müdahale olmadan hafta içinde herhangi bir tıbbi müdahale olmadan
kendiliğinden geçer.
kendiliğinden geçer.
44
1-Annelik
1-Annelik hüznü hüznü : :
• Doğumdan sonraki 4-5. günlerde en Doğumdan sonraki 4-5. günlerde en
şiddetli noktaya ulaşır ve 10-14. günlerde şiddetli noktaya ulaşır ve 10-14. günlerde
sonlanır.
sonlanır.
• Annelerin bir kısmında bu durum Annelerin bir kısmında bu durum depresyona dönüşür.
depresyona dönüşür.
Ortaya çıkışı etkileyen faktörler Ortaya çıkışı etkileyen faktörler
Yaş, Yaş,
Doğum sayısı, Doğum sayısı,
Eğitim düzeyi, Eğitim düzeyi,
Ekonomik düzey, Ekonomik düzey,
Çevresel destek eksikliği ve Çevresel destek eksikliği ve
Eşle ilgili sorunlar. Eşle ilgili sorunlar.
66
• 2-Lohusalık depresyonu:2-Lohusalık depresyonu:
• Annelerin % 10-15’inde görülür. Ciddi bir tablodur. Annelerin % 10-15’inde görülür. Ciddi bir tablodur.
Tedavi gerektirir.
Tedavi gerektirir.
• Genellikle doğumu izleyen ilk 6 hafta da başlar ve Genellikle doğumu izleyen ilk 6 hafta da başlar ve doğum sonrası 1yıla kadar sürebilir.
doğum sonrası 1yıla kadar sürebilir.
3-Doğum
3-Doğum sonusonu pisikozupisikozu:
Doğumu izleyen ilk iki hafta içinde belirti verebilir.
Erken dönem tedavisi oldukça önemlidir.
88
Doğum Sonu Pisikozu Doğum Sonu Pisikozu
Litaratür bilgileri, Litaratür bilgileri,
hamilelik dönemine kıyasla, doğumu takip hamilelik dönemine kıyasla, doğumu takip
eden ilk bir ayda psikozun ortaya çıkma eden ilk bir ayda psikozun ortaya çıkma
olasılığının 10-20 kat daha fazla olduğunu olasılığının 10-20 kat daha fazla olduğunu
ortaya koymaktadır.
ortaya koymaktadır.
Görülme sıklığı:
Görülme sıklığı:
Doğumdan sonra % 0 1-2 oranında görülür. Doğumdan sonra % 0 1-2 oranında görülür.
• Genellikle doğumu takip eden 2-3 hafta Genellikle doğumu takip eden 2-3 hafta içinde başlar ve 2-3 ay kadar sürer.
içinde başlar ve 2-3 ay kadar sürer.
• Primiparlarda daha sık görülür. Bu kadınların Primiparlarda daha sık görülür. Bu kadınların daha sonra tekrar geçirme olasılığı %70’tir.
daha sonra tekrar geçirme olasılığı %70’tir.
• Uzamış travay, sezeryan ve ölü doğum gibi Uzamış travay, sezeryan ve ölü doğum gibi obstetrik komplikasyonlar riski arttırır.
obstetrik komplikasyonlar riski arttırır.
1010
RİSK FAKTÖRLERİ RİSK FAKTÖRLERİ
Aile öyküsünde bu Aile öyküsünde bu döneme ilişkin
döneme ilişkin hastalık öyküsü hastalık öyküsü
olanlar, olanlar,
Adet düzensizlikleri Adet düzensizlikleri tanımlayan kadınlar, tanımlayan kadınlar,
İstenmeyen İstenmeyen gebelikler, gebelikler,
Bozuk aile içi ilişkileri,Bozuk aile içi ilişkileri,
Sosyal destek Sosyal destek
sistemlerinin yoksunluğu, sistemlerinin yoksunluğu,
depresyon gelişimini depresyon gelişimini
kolaylaştırıcı etmenlerdir.
kolaylaştırıcı etmenlerdir.
ANNE BEBBEK ANNE BEBBEK
İLİŞKİSİNİN İLİŞKİSİNİN
DEĞERLENDİRİLMESİ
DEĞERLENDİRİLMESİ
1212
Bunlar;
Bunlar;
Bebeğin takma isimle çağrılması, Bebeğin takma isimle çağrılması,
Yetersiz kilo alması, Yetersiz kilo alması,
Kirli ve bakımsız olması, Kirli ve bakımsız olması,
Hijyenik önlemlerin sürdürülmemesi, Hijyenik önlemlerin sürdürülmemesi,
