Doğal gaz kullanımı büyük kentlerin vazgeçilmezleri arasına girdi. Bunun kendisi elbette başlı başına bir tartışma konusu. Enerji yolsuzluklarının mirası ve bir türlü kentleri kendi kendine yerli kılamamanın krizi olarak bugünlere geldik. Bu süreç aynı zamanda bir şeyi daha dayattı: Kentlilerin ucuz-temiz enerji kullanmasının kamusal bir hak olduğu gerçeğini.
Kamu adına görev yapmakta olan belediyelerin görevlerinden biri de halkın enerji ihtiyacını karşılamaktır. Fakat Ankara’da temel enerji ihtiyacını karşılayan doğalgaz, yıllardır halkımıza büyük maliyetlerle kullandırılmaktadır.
Ucuz, güvenli, sağlıklı, temiz enerji hakkımız ihlal edilmektedir. Ankaralıların geleceğini peşin peşin harcayan ama borca yazdıran Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin baskısıyla; EGO’nun dağıtım şirketlerinin, tüm mal varlıklarıyla özelleştirilmesini kapsayan yasa 25.5.2007 tarihinde meclisten geçti. Ardından da Cumhurbaşkanı tarafından onaylanarak yürürlüğe girdi. 12.6.2007 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanan Kanun yeni sıkıntıları da beraberinde getirecek.
Birçok kentten iki kat daha pahalıya doğalgaz tüketen Ankara halkı, yeni yasa ile daha pahalı ve daha niteliksiz bir hizmet satın alınmaya zorlanmaktadır. Son yıllarda kamu yönetimi anlayışının planlı bir bütçeden uzaklaşmasının sonuçları Ankaralıların sırtına yüklenmektedir. Yasanın yürürlüğe girmesi Ankaralıların geleceği açısından son derece karanlık günlerin beklediğinin işaretini vermektedir.
Hangi Belediyecilik Hangi Şeffaflık
Ankara Büyükşehir Belediyesi, BOTAŞ’tan aldığı doğalgazı peşin parayla halka satmaktadır. Ancak yıllardır halktan toplanan para BOTAŞ’a ödenmemektedir. Belediyenin bu tavrı nedeniyle doğalgaz fiyatları yıldan yıla artmaktadır.
Ankara Büyükşehir Belediyesi’nin BOTAŞ’a olan borcunun ceremesini yıllardır Ankaralılar pahalı enerji kullanarak ödemektedir. Bir gece ansızın “Doğalgaz Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” çıkarılmıştır.
5669 sayılı bu Kanun ile Büyükşehir Belediyesi’nin BOTAŞ’a olan borçlarının tavsiyesine yönelik “akılıca” bir fikir yasa haline getirilmiştir. Bu şekilde halktan topladığı parayı BOTAŞ’a ödemeyen Ankara Büyükşehir Belediyesi’ni kurtarma operasyonu, hükümetin katkılarıyla gerçekleştirilmeye çalışılmaktadır. Enerjideki özelleştirmelerin yeni bir halkası ile karşı karşıya kaldığımız şu günlerde halkımıza daha önce özelleştirilen BOTAŞ’a bağlı olan ESGAZ ile BURSAGAZ’ı hatırlamalarını istiyoruz. Tüm bu özelleştirmelerin faturası kirli ve pahalı enerji olarak halka
yansımıştır.
Yasa değişikliği Melih Gökçek’i kurtarma operasyonudur.
Her defasında bütçe disiplininden bahseden hükümet, Melih Gökçek’i kurtarma operasyonunda “bütçe disiplinini” bir kenara bırakabiliyor. EGO‘nun özelleştirilmesi ile elde edilecek “gelir” Büyükşehir Belediyesi’nin BOTAŞ’a olan borçlarının silinmesine hizmet edecektir. Peki, sormak gerekiyor bu borcun kayna ğı nedir? Yıllarca halktan toplanan doğal gaz bedelleri neden BOTAŞ’a ödenmemiştir?
Bu savurganlığın bedeli sonucunda oluşan faizler dağ gibi büyümüştür. BOTAŞ‘a ve Hazine‘ye olan borçlarının faizleri bu yasa ile halkın omuzlarına yüklenmektedir. Karlı tüm kamu kurumlarını yağmalattıran bu zihniyet, EGO’nun doğalgaz dağıtım şirketini satın alacak şirkete de önemli imtiyazlar sağlamaktadır. Bu yasa ile EGO‘nun özelleştirilmesi sonucunda, birim hizmet ve yıpranma payı bedelleri, bu şirketi satın alacak özel sermaye lehine artırılacaktır. Buna karşın EGO tarafından halktan yıllardır tahsil edilen paraların nasıl kullanıldığı halka bir türlü izah edilememektedir. Her televizyon kamerası ya da denklanşör karşısında şeffaf belediyecilikten dem vuran Melih Gökçek neden halktan tahsil edilen bu paraların nasıl kullanıldığını, nasıl muhasebeleştirildiğini açıklamamaktadır.
Bu şeffaflık halka uzak, yağmacılara yakındır.
Nasıl mı?
Aldığımız doğalgaza 30 yıl süreyle yapılacak zamla..Yani 12 yıldır belimizi büken pahalı doğalgaz, otuz yıl daha belimizi bükecektir. Gökçek’in Şeffaf belediyeciliği Ankara halkını zor günler yaşatmaya devam edecektir. Bu dağıtım şirketlerini satın alacaklar içinse bulunmaz yeni bir kar kapısıdır. Şimdi yine soruyoruz, Bu kapı kime açılacaktır? 13 Haziran 2007 tarihli gazete haberlerine göre EGO doğalgaz dağıtım birimleri 4 ay içinde Melih
Gökçek tarafından özelleştirilecek. Bakalım ne olacak…!
AKP hükümeti bu uygulamayla, Ankara’nın önümüzdeki otuz yılını ipotek altına almaktadır. EPDK kararlarına göre lisans sahibi şirketlerin uygulayacağı iletim bedelleri, birim hizmet yıpranma payı bedeline eşitlenirken, Ankara‘da EGO‘yu satın alacak şirkete, bugüne kadar öngörülen yüksek birim hizmet ve yıpranma payı bedelinin en az % 50 fazlası ve fahiş bir fiyat olan 7.777 cent/m³ uygulama imkânı tanınmaktadır. EPDK‘nin çıktığı kentsel doğal gaz lisans ihalelerinde birim hizmet ve yıpranma payı bedelleri, ilk 8 yıl için en yüksek 2.5 cent/m³ olurken, bazı kentlerde 0 olarak gerçekleşmiştir. Oysa mevcut yasa ile EGO‘yu satın alacak şirkete 10 yıl süreyle birim hizmet yıpranma payı bedelini 5.555 cent olarak uygulama imkanı verilmektedir. Uzun Lafın kısası EGO kapanın elinde kalacaktır.
EPDK kararlarıyla EGO, İZGAZ, İGDAŞ gibi şirketlere, diğer kentlere göre çok daha yüksek olan metre küp başına 0.058019-0.069649 YTL birim hizmet amortisman bedeli uygulama imkanı tanınırken, bu yasa ile bugünkü kurdan % 25 artış anlamına gelen 0.07444 YTL birim hizmet amortisman bedeli uygulanması öngörülmektedir.
BOTAŞ‘a olan borçlarını ve ayrıca Hazine garantili dış kredileri ödemeyen Gökçek yönetimi, kentin ulaşım sorununu çözmek için en ufak adım atmamaktadır. Kentin Enerji geleceğini planlamamaktadır. Belediye Meclisinde halka “su sıkıntımız var su kullanmayın talimatı verirken” yağmurlu günlerde refüj aralarındaki ithal ağaçlarını sulamaktadır.
Bu yasa Gökçek yönetimine, AKP tarafından verilen “yaşanmaz bir kent yaratma” ödülüdür.
Gerek özelleştirmenin bu özel biçimi gerekse genel sonuçları gaz tüketecek Ankaralıların aleyhine acı faturalar çıkaracaktır.
Ankaralılara kira öder gibi enerji faturası ödeten Gökçek, Enerjiyi daha pahalıya satarak kendini kurtarmak istemektedir.
Yoksul halkın ısınma hakkını tarumar eden bu belediyecilik ve hükümet etme anlayışı elbette siyasal krizini taçlandırmaktadır. her şeyin doğal hale getirildiği bugünlerde bu satışın doğal sonucu da yoksullaşmak olacaktır.
Tabi “doğal kaz” olmaya devam edeceksek..
Ahmet EKİN TAŞ - EKOLOJİ KOLEKTİFİ-
