ÖİB tarafından yapılan ihalede Tekel'in Sigara İşletmeleri'ne en yüksek teklifi veren BAT, faaliyette bulunduğu çok sayıda ülkede, tütün üreticilerini zor durumda bıraktı. Sigara karşıtı Acting on Smoking and Health (Sigara İçiciliği ve Sağlık Hareketi), Christian Aid (Hıristiyan Yardım) ve Friends of the Earth (Dünya Dostları) sivil toplum örgütlerinin Büyük Oyun: Alternatif BAT Raporu'nda BAT'ın bazı ülkelerdeki uygulamalarına şöyle yer verildi:
Uganda:
BAT tohum, gübre, üretim ile ilgili tavsiye verdiği üreticiyi bunlara karşı borçlandırıp ürününü kendisine sattırarak borçlarını kapattırıyor. Çiftçiler, ürünlerini sözleşme nedeniyle sadece BAT'a satarken borçlardan sonra çiftçilerin eline çok az bir miktar para kalıyor.
Brezilya:
BAT'ın kuruluşu Souza Cruz'un sözleşmeli üreticilerinin, BAT'ın derecelendirmesini yaptığı ürettikleri tütün
karşılığında alacakları paranın ne olacağı konusunda çok az söz sahibiler. Pek çok üretici, derecelendirme sürecinin şeffaf olmadığını, üçüncü bir kesim tarafından nadiren doğrulandığını ve kendilerinin bile bu süreçte nadiren yer alabildiklerini söylüyor.
Pakistan:
Swabi'deki üreticiler, Ağustos 2003'te BAT'ın yüzde 67'sine sahip olduğu Pakistan Tobacco Company gibi tütün şirketlerini, hükümetlerin koyduğu vergileri üreticilere yansıttığı ve yeni getirilen derecelendirme sisteminin tütün şirketlerinin lehine olduğu gerekçesiyle protesto ettiler.
Kenya:
2000'de BAT'ın pazarın yüzde 92.3'ünü elinde tuttuğu ülkede çoğu üretici BAT'ın kendilerine sattığı ve tütün
üretiminde kullanmaları konusunda ısrarcı olduğu tarım ilaçları nedeniyle sağlıklarının tehlikede olduğunu söylüyor.
Rusya:
BAT, özellikle IMF gibi uluslararası mali kuruluşlar ve bunların özelleştirme yanlısı politikalarından desteklendi.
Moldova'da IMF fonları 1999'da askıya almıştı.
02/03/2008
Sendika.org (Murat Kışlalı/Cumhuriyet)
