SINIF YÖNETİMİ
PROF. DR. İLHAN GÜNBAYI AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ
EĞİTİM FAKÜLTESİ
PEDAGOJİK FORMASYON XI. HAFTA
Ders I-II ANTALYA
SINIF İÇİNDE ÖĞRETMEN
• Öğretmen sınıfın ilişki düzeninin
kurulması ve düzeltilip geliştirilmesinde yol gösterici bir liderdir, sınıf iklimin
hem yaratıcısı hem de etkilenenidir.
• KATI GEVŞEK
• Program merkezli Öğrenci merkezli
• Öğretmen merkezli Kurallar birlikçi
• Yetkeci Demokratik
• Etkili bir sınıf yönetiminin kritik öğesi öğretmendir, çünkü o diğer öğelerin bütünleştiricisi ve bir
dereceye kadar da belirleyicisidir.
• Etkili bir sınıf yöneticisi olarak öğretmenin sınıfı eğitim için hazırlaması, sınıf kural ve süreçlerini belirleyip öğretmesi, öğrenimi düzenleyip
sürdürmesi, öğrencilerin istendik davranışları göstermesini sağlaması beklenir.
• Sınıf yönetiminin öğretmen boyutu iyi önlemsel sınıf yönetimi anlayışına sahip olan öğretmenleri ön
plana çıkarır. Bu konuda üç öğretmen tipi karşımıza çıkar:
– Çok sevilen öğretmenler – Etkili öğretmenler
– Uzman öğretmenler
ÇOK SEVİLEN ÖĞRETMENLER
• Bol notlu, dersi eğlenceli kılan, ancak hedeflere ulaşmada yetersiz olan
öğretmenleri çok sevebilir ve iyi öğretmen olarak adlandırabilir,
• Çok sevilen öğretmenler, öğrencilere karşı bireysel ilgi, rahat edebilecekleri bir atmosfer ve sevecen anlayışlı ve esprili bir tutum sergiledikleri için,
öğrenciler tarafından aranan tiplerdir.
ÇOK SEVİLEN ÖĞRETMENLER
• İyi bir akademik öğrenme ortamı oluşur, ancak; öğrenme düzeyi vasat veya
yetersiz kalabilir,
• Öğrenciler öğretmeni memnun etmek istedikleri ve bunun karşılığında da
öğretmenin kendilerini sevmelerini istediği için, sınıf içerisinde istendik davranış sergilerler.
ETKİLİ ÖĞRETMENLER
• Öğrencinin uygulanan programın hedefleri doğrultusunda öğrenmesine yardımcı olur,
• Planlar, örgütler, öğretir, sınıfı iyi bir şekilde yönetir ve hiçbir şeyi şansa bırakmaz,
• Sınıfında başarının eğilimi yüksektir,
• Öğrenci güdüsü ve dikkate alınmasının
önüne geçtiğinden, bu tip öğretmenler çok sevilmezler,
• Düşük kişisel samimiyet ve sıcaklık içeren sınıflarda öğrenciler kendilerini rahatsız
hisseder.
ETKİLİ ÖĞRETMENLER
• Öğrenciler sınıf içerisindeki eğitimsel yaşantılardan hoşlanmazlar.
• Katı kurallar ve sonuçları ile
desteklenen katı yapılandırılmış programlarda aksi bir davranış gösterme şansları olmadığı için
öğrenciler istendik davranış sergilerler.
UZMAN ÖĞRETMENLER
• Diğer iki tipe göre en nitelikli olandır,
• Etkilidirler ancak esnek davranış da sergilerler,
• Öğrenmeyi ilgi çekici, heyecan verici ve doyum verici kılabilmek için ellerinden geleni yaparlar,
• Öğrencileri bu öğretmenleri takdir eder, saygı gösterir ve genellikle kişisel
olarak da severler.
UZMAN ÖĞRETMENLER
• Öğretmenlerin ussal standartlarından ve kendilerine karşı kişisel ilgilerinden dolayı istendik davranışlar ortaya çıkar,
• Hem kişilik hem de mesleki nitelik açısından istenilen özellikleri taşır.
SINIFTA ÖĞRETMENİN YERİ
• Öğretmenin sınıfta ne zaman nerede bulunacağı amaçlarına ve yaptığı
etkinliğin türüne göre değişir.
• Öğretmen sınıfta olup bitenlerden
sürekli farkında olacak şekilde yerini belirlemelidir.
• Öğretmenin sınıfta dolaşması amaçsız olmamalıdır.
ÖĞRETMENİN ÖRNEK OLMASI
• Öğrencinin göstermesi gereken
davranışlar konusunda ona en yakın örnek görüntü öğretmendir.
• Öğretmenin derse bağlılığı ve ilgisi
• Öğretmenin tutarlılığı
• Öğretmenin örnek davranışları kendisinin de göstermesi
• Öğretmenin iyi giyimi
• Soğukkanlı ve sabırlı olmak
ÖĞRETMENİN ÖRNEK OLMASI
• Beklentiye dayalı kaygı
• Karşılıklı güvenin sağlanması
• Başarı beklentisi
• Deneyimli ve yeterli öğretmen
• Lider
• Ciddi ve kararlı ama esnek
• Olumsuzdan çok olumlu beklentileri vurgulama
• Adalet
İKLİM VE SINIF
SICAK, GÜNEŞLİ TEHDİT EDİCİ, KARANLIK
SINIF İKLİMİNİ YÖNETMEK
• Sınıf iklimi sınıfta baskın olan havayı hissetmek olarak açıklanabilir. Sınıfın havası kişilerin
tutumları, duyguları, değerleri ve ilişkilerinin bileşkesidir.
• Her öğretmen sınıf ikliminin farkındadır ve bir
sınıfa girdiğinde, o sınıfın ikliminin iyi ya da kötü olup olmadığını söyleyebilir.
• Kötü sınıf iklimi kaotik, düzensiz, soğuk,
düşmanca ve tehdit edicidir. Anlayış ve espri yok gibidir.
• Bunun yerine iğneleme, alay etme ve düşmanlık vardır. Bu gibi iklimler öğrenmeyi olumsuz yönde etkiler.
SINIF İKLİMİNİ YÖNETMEK
• Tehdit edici çevresel koşullar öğrencilerin baskı altında çalışmalarına neden olmasına rağmen, böyle bir istenmeyen hava aynı zamanda
öğrencilerin öğretmen ve okulu sevmemelerine neden olabilir.
• Soğuk ve katı bir şekilde kontrol edildikleri zaman öğrenciler hata yapmaktan korkarlar.
• Öğrenciler, öğretmenlerin kendilerine karşı
olumsuz tepkilerinden korktukları için kurallara uyarlar.
• Bu durumun aksine iyi bir sınıf iklimi sıcak, destekleyici, cesaretlendirici, memnuniyet verici ve arkadaşçadır.
• Sınıf içerisinde böyle bir iklim verimli
çalışmaları cesaretlendirir, memnuniyet ve başarma hissi yaratır.
• Olumlu bir sınıf ortamı yaratmak için öncelikle sınıfın öğrenci sayısı, ısı, ışık, sıra-masa düzeni, temizlik ve estetik gibi fiziksel ortamın yeterli
olması gerekir.
• Ancak fiziksel ortam öğrencinin kendisini rahat ve güvende hissetmesi ve kendisini derse
vermesini sağlamada yetersiz kalmaktadır.
SINIF İKLİMİNİ YÖNETMEK
SINIF İKLİMİNİ YÖNETMEK
• Çok iyi bir şekilde düzenlenmiş sınıf ortamındaki psikolojik yani iklimsel ve sosyal yani kültürel ortam gergin olursa bu durum öğrenciyi rahatsız eder.
• Hatta fiziksel koşulların olumsuz
olduğu bazı durumlarda bile iklimsel- kültürel ortamın rahat olması
öğrencilerin olumsuz koşulları
önemsememelerine neden olabilir.
KAYNAKÇA
• Başar, H. (2014). Sınıf Yönetimi. 19. Baskı, Ankara: Anı Yayıncılık.
• Günbayı, İ (Editör). (2017) Sınıf Yönetimi.
4. Baskı, İstanbul: Lisans Yayıncılık.
• Günbayı, İ. (1994) Örgütsel İletişim.
Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi.
• Münevver, Y. ve Günbayı, İ (Editör). (2006) Sınıf Yönetimi. İstanbul: Lisans Yayıncılık.