1 iiİillB illlliİ!iiil!IM Siljİ!!W B B i!|ii}
ADRES: Nuruosmaniye Caddesi
No: 65 İSTANBUL
TELGRAF: MİLLİYET, İstanbul
POSTA KUTUSU: 492, İstanbul
TELEFON: 22 44 10 (Santral)
YIL: 22, SAYI: 8683
7 - /
• ) )
Onger : "Birinci değil ikinci Er
hükümetiyle daha iyi anlaşabiliyor
GDAI AR
.
i
BİRLİĞİ
Hükümet
ATATÜRK ÜN DIŞ
İŞLERİ BAKANI
Tevfik Rüşfü
A ras dün
vefaf elli
Uzun yıllar Dışişleri Bakanlığı ve Londra
Elçiliği yapan Aras'ın naşı bugün Bebek
Camiinden kald.rılacak.
\
1972
olacaı
Başka
ya
T E V FİK RÜŞTÜ ARAST
k
C caret ı m iş ve Az kâr yararlıA
TATÜRK döneminin ünlü Dışişleri Ba kam Dr Tevfik Rüştü Aras, önceki gece saat 24’te Bebek’teki evinde 89 ya şında vefat etmiştir. Merhum Dr. Aras’ın ce nazesi bugün öğle namazından sonra Bebek Camiinden kaldırılarak Rumelihisar mezar lığındaki aile kabristanına defnedilecektir.HAYAT HİKÂYESİ
1883 yılında Çanakkale’de doğan Dr. Tev- fik Rüştü Aras, Üsküp İdadisi’nden sonra Numune-i Terraki’de öğrenimine devam et miş, Beyrut ve Paris Tıp Fakültelerinden me zun olmuştur.
Selanik Umum Sağlık Başmüfettişliği ve 1914 -1918 yılları arasında askerî doktorluk yapan Aras, ilk T.B.M.M. ne üye olarak ka tılmıştır. İki defa Sağlık Bakanlığında bulun duktan başka Türk - Yunan Muhacir Müba dele Heyit Başkanlığı da yapmıştır.
Dr. Tevfik Rüştü Aras, 1925 yılında Dış işleri Bakanı olmuş ve 1938’e kadar bu gö revde kalmıştır.
1939 - 1942 yılları arasında Londra Büyük elçiliği yapan Dr. Aras, Cemiyet-i Akvam de legeliği ve Başkanlığında da bulunmuştur. 1952 yılından sonra İş Bankası İdare Heyeti Başkanı, Denizcilik Bankası Deniz Nakliyat ve Şilepçilik İdare Heyeti Başkanı olarak gö rev yapmıştır.
Fransızca ve İngilizce bilen merhum Dr. Tevfik Rüştü Aras, bütün Balkanlar, İran, Irak, Mısır, Lübnan, Suriye, Fransa, İngil tere, İsviçre, İtalya, Almanya ve Amerika gi bi ülkelerde bulunmuştur. Dr. Aras ayrıca şu uluslararası konfreranslara katılmıştır:
«Cemiyet-i Akvam, Filistin Komisyonu, Montreux Konferansı, Balkan Antantı, Silâh sızlanma Konferansı, Sadâbâd Anlaşması, Türk • İran Hududunun Tanzimi, Ağrı Dabi’ nin Türk Topraklarına İthali.»
Merhumun «Lozan’ın İzlerinde» adlı bir kitabı vardır.
| Devamı Sa. 9, Sü. 6 da
TARİH İÇİNDE ARAŞ
C u m h u riy etin k u ru lu şu n d a n so n ra ilk D ışişleri B a k a n la rım ız d a n b iri o lan Tevfik R ü ştü A raş, A tü rk ün en y a k ın a rk a d a ş la rın d a n b iriy d i. Y u k ard a k i resim d e T evfik R ü ştü A ras’ı (A ta tü rk ’ü n lu n d a ) A ta tü rk ’ün 1937 y ılm m son av la rın d a güney illerin e y apacağı gezi dolay ısıy le B ay ar ve înc ile u ğ u rla rk e n görü y o rsu n u z. [F oto: Cem al Iş ık s e l’in koleksiyonundî
Aras
“Boğazda doğdun
Boğazda öleceğim,, derd
Çanakkale'de doğan Araş, "Boğazlarla ilgili anlaşmayı
imzalamak bana nasip oldu" diye gurur duyardı...
D U R U M
TEVFİK RÜŞTÜ ARAS
K
ATI ve aşırı görüşlere iltifat etmeyen, dog matik ve fanatik saplantılara kapılmayan, barışçı ve insancıl bir yapıya sahip bulu nan devlet ve siyaset adamlarına daima ihtiyaç duyulmuştur. Dün dünyamızdan göçen Tevfik Rüştü Araş, bunlardan biriydi. Gerçi Araş aktif politikadan çoktan uzaklaşmıştı. Ama çekildiği köşede ilerlemiş yaşına, görmeyen gözlerine rağ men yurt ve dünya olaylarını —yerli ve yabancı radyoların haber yayınlarını hiç kaçırmadan— adım adım izliyordu. Bu olayları engin tarihi tecrübesinden ve yıpranmamış hafızasından ya rarlanarak değerlendiriyor, sonuçlar çıkarıyor ve fırsat buldukça yazdığı yazılar, yaptığı konuşma larla görüşlerini açıklamaya, yararlı olmaya ça lışıyordu. Belki sesini gerektiği kadar duyuramı yordu. Ama ondan istifade etmesini bilenler için daima bir ilham kaynağı oluyordu.Uyarmalarında çabalarını yoğunlaştırdığı nokta Türkiye’nin Atatürkçü bir dış politika çiz gisinde kalması ile ilgiliydi. Bunun için herşey den önce «yurtta barış, cihanda barış» ilkesini hatırlatıyor, Amerika ve Batı ile ittifaklara sa dık kalırken Sovyetler Birliği ile dostluğa önem verilmesini ve üçüncü dünya ülkeleriyle yakın ilişkiler kurulmasını öneriyordu. Atatürk döne minin gerçekçi ve şahsiyetli dış politikasını sür dürmek için sadece Amerika’ya bağlı kalmayıp Avrupa ülkeleriyle daha yakın temaslar kurul masını, bu arada Atatürk’ün Balkan ittifakının canlandırılması için Balkan ülkeleriyle de yakın laşmanın sağlanmasını istiyordu. Çin gerçeğine de herkesten önce dikkat çekmek istemiş bu ül kenin dünya siyasetinin çeleceğinde oynayacağı rolün iyi değerlendirilmesini sağlamaya çalışmış
t» Biitün bu değerlendirmelerini yaparken dai ma Atatürk’ü hatırlıyor ve hatırlatıyor, onun ba nşçı, gerçekçi ve şahsiyetli politikasını yaşat- m.nva uğraşıyordu, i
Barışçılık ve gerçekçilik ilkelerini iç politı kadaki gelişmeleri yorumlarken de titizlikle, sa vunuyordu. Aslında daima toplumcu ve ilerici görüşlerden yana olmuştu. Ama bunları doktri ner bir anlayışla savunmamış, Türkiyenin ger çekleriyle yorumlamaya, bağdaştırmaya ve pra tik çözüm yolları önermeye dikkat etmişti. Bu nu yaparken de ilham kaynağı Atatürk’ün prag matizmi, realizmi idi...
1 1 İR Boğaz’da doğ- ( ( K dum; Türk boğaz larına bağımsızlığı nı kazandıran Montreux an laşmasını imzalamak şerefine nail oldum. Ve başka bir boğaz kenarında ebedî uy kuma yatacağım.»
Ölümü büyük üzüntü ya ratan Atatürk’ün Dışişleri Bakanı Dr. Tevfik Rüştü Aras, yakınlarına sık sık böyle derdi. Çanakkale’de do ğan Aras, İstanbul Boğazının güzel yeri Bebek’te vefat et ti ve yine boğaz kıyısında Rumelihisar mezarlığında ebedî uykusuna yattı.
Eski arkadaşı emekli Bü yükelçi Cemal Hüsnü Taray, Araş için şunları söyledi:
« Dr. Tevfik Rüştü Aras, İstiklâl mücadelesinde Men- t Devamı Sa. 9, Sü. 3 de Gazeteci MURAT DAVMAN'ın son mâcerası :
MUTLAKA
ÖLECEKSİN
Cinayetlerin, entrikaların birbirini izlediği, korku ve heyecanla örülmüş bu son macerasında; gözüpek, kor kusuz ve çapkın gazeteci MU RAT DAVMAN, keskin zekâ sıyla blnbir düğümü çözerek suçluları adalete teslim eder ken sîzlere yine «Pes» dedir tecek...Yılın en güzel polis romanı
Pazar günü
MİLLİYET'te
ÇUKUROT
B A R İ,
ADANA, Ö2 Kadıncık suyu üzerinde ’ Çukur Elektrik Ananom Şirketi tarafını inşa ettirilecek olan' ikinci «Kadın
Araş ile birlikte Atatürk’ten kalan birkaç ya digârdan biri daha dünyamızdan göçtü. Allah rahmet eyleye...
İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi Taha Toros Arşivi
