2J Istanbul
2 AĞUSTOS 2000 ÇARŞAMBA
■ MHNHMMMMMMMNHMIHIMMHIlIMIMMiBIMBtfMHtMIHtfllIlIRMiMliMiltM MtlllMIMtttHUMİlHBMI *Turing,
Büyükada'daki
Madam
Fabiotonun
köşkünü
restore ettirip
Ü rkü ttü r
Erin e
dönüştürdü.
Bahçesinde
tango geceleri
düzenlenen
Küttür Eri nde
İ
Kİ yanınızda eski İstanbul'dan kalma köşkler ve çınar ağaçlan. Kentin keşmekeşinden kurtulap Büyükada'nın huzur dolu ortamında yürürken birden kulağınızı uzaklardan gelen bir klasik müzik sesi dolduruyor. Müziğe doğru ilerlediğinizde, karşınıza kitaplarda kalan bir köşkün, zarif düzenlenmiş bahçesinde, ortada bir piyano eşliğinde aryalar söyleyen sopranoyu dinleyen, artık albümlerde kalmış bir topluluk çıkıyor.Mekan Büyükada. Çankaya Caddesi 21 numaradaki Büyükada Kültür Evi. 1998 yılında köhne bir yapıyı, içinde resim sergileri düzenlenip, konserler verilebilen hale getiren kurum ise Turing. Turing'in Başkanı Çelik Gülersoy, 9 eylül 1997de çöplük haline gelen binada bale gösterisi düzenleyerek başladığı macerada, sonunda gerçek bir kültür evi yaratarak mutlu sona ulaşmış.
İstanbul'un eski dokusunu en iyi koruyan ilçesi olan Adalar bu sayede bir konser
mekanına kavuşmuş.
Tangodan müzikale müzik
"İstanbul'dan iki kesim memnun değil" diyor Çelik Gülersoy. Biri eskiyi bilenler, biri de dışarıyı bilenler. "Bu ikisinden de habersiz olan diğerleri yaşadıkları yeri şehir sanıyorlar, çünkü ikisini de bilmiyorlar."
Büyükada'ya renk verdiği günden bu yana düzenlediği konserlerle hem eskiyi hem dışanyı bilen Büyükadalılann adaya gelmesi için başlı başına bir neden olmaya başlayan Turing'in Kültür Evi, bu konserleri her yılın temmuz ayında başlatıyor. Bu senenin programında İstanbul Üniversitesi Konservatuvan grubundan, Broadvvay müzikallerine, Carmen Operasından tangoya kadar birçok farklı renk var.
Maksat muhabbet o ls ır
Her konser gecesi, bahçesi tıklım tıklım dolan Madame Fabiotonun köşkü, 50 yaş üstü eski Büyükadalılar için sığınacak bir kültür adası haline gelmiş. Hatta sadece Adalılar için değil, Göztepe'de, Fenerbahçe'de oturanlar için bile bir
süreliğine de olsa nefes almak için o kadar yol tepilip, deniz aşılıp gelinen bir sığınak olmuş.
Çelik Gülersoy'a neden böyle bir şey yaptığım sorduğumuzda "Muhabbet olsun" diyerek cevap veriyor. Muhabbet olsun diye eski İstanbullulan tangolar, aryalar için toplamanın kurumu için sadece prestij amaçlı olduğunu da ekliyor. Neden klasik müzik
Çelik Gülersoy konserlerde genç konservatuvartılara kendilerini kanıtlama şansı sunuyor.
tercih edildiğini ise "ezilenden yana" olmasıyla açıklıyor.
Gülersoy, cumartesi ve pazar konserlerinin sanatçı seçiminde ise ölçünün daha çok genç, keşfedilmemiş, konservatuvar öğrencisi sanatçılardan yana işlediğini söylüyor. Konser verme ve kendini geliştirme fırsatı bulan bu gençler arasından birçok dehanın keşfedildiğini de ekliyor.
Kitaplığı bile var
Tarihi köşk müziğin dışında sanat etkinliklerine de ev sahipliği yapıyor.
Köşkün bodrum kah mutfak, tuvalet ve depo olarak kullanılıyor.
Giriş katında sağ. yan Çelik Gülersoy bağışı olan kitaplığa, sol taraf kışlık cafe'ye ayıîlmış.
Kuyruklu piyanonun bulunduğu üst kat konser mekanı. Aynı zamanda çeşitli kuruluşlarm toplantılarına da ev sahipliği yapabiliyor.
Her bölümü halka açık olan köşkün giriş kah biz
gittiğimizde bir resim sergisine ev sahipliği yapıyordu.
İstanbul manzaralarının yanı sıra, pek görmeye alışık olmadığımız ada peyzajlannın da bulunduğu sergi için Çelik Gülersoy, "Sergilenme karşılığı ada manzaraları çizdiriyoruz" diyor. İki Rus ressama ait sergide
Büyükada’dan resmedilmiş enstantaneler görülüyor.
Köşkün bir diğer önemli özelliği ise zengin bir kitaplığa ev sahipliği yapıyor oluşu. Giriş katındaki kitaplık Çelik Gülersoy'un özel
koleksiyonundan
oluşturulmuş. "Her ne kadar pek kullanan olmasa da birgüıı ihtiyaç duyulur elbet" diyor Gülersoy.
Sözleşme gereğince süresi sonunda köşk içindeki
eşyalarla birlikte devlete teslim edilecek. O süreye kadar Turing, Madame Fabioto'dan kalma Kültür Evi'ni, muhabbet olsun diye renklendirmeye devam edecek.
Tolga TANIŞ
▼ Madam Fabioto'nun
köşkü Kültür Evi oldu
1878'de yapılan bina, önce bir otel olarak inşa edilir. İlk sahipleri konusunda kesin bir bilgi olm am akla birlikte birkaç Italyan aile arasında el değiştirdiği biliniyor. Köşk, 1912'de İtalyan uyruklu bayan Gemm a Giuliani Pavlina'ya satılır, o da eşi Spridon Fabioto ile köşkü onun evlat edindiği kızı A uroya bırakır fakat her ikisinin vefatının ardından mülkün Büyükada'daki San Pasifico Kilisesi’ne geçm esini şart koşar. 1977de Auro Hanım da vefat edince köşk, 1993'de mahkeme kararıyla Maliye Bakanlığı'na devredilir. 1995te Hazine tarafından Emniyet M üdürlüğüne tahsis edilen bina ödenek bulunamadığı için onarılamaz. 1997de hüküm et değişikliğinde Kültür Bakanı İstemihan Talay, Turing ile işbirliği arzusunu açıkladığında da, Çelik Gülersoy ilk planda bu yerin kurtanlmasını önerir. Dönemin Başbakan Yardımcısı Ecevit'in de katkılarıyla, köşk üzerindeki polis tahsisi kaldırılır ve Kültür Bakanlığı’na devredilir, oradan da 25 yıllığına Turing'e onanm ve çok amaçlı kullanım için tahsisi gerçekleştirilir. 9 Eylül 1997'de başlayan çalışm alar 8 ayda tam am lanır ve restore edilen binanın içi Turing'in eski köşklerinden kalan eşyalar ile dönemin üslubu içerisinde dekore edilir.
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi
* 0 0 1 5 0 0 1 0 7 0 0 6 * • F o to ğ ra f: S e n ih G Ö R M E N
