- 1
-y\J/
iAA-Büyük Türk f i l o z o f t® t a k i b i î b n i B i a â d te h u ra d a d o ğ m u ştu r.
B a b a s ı (A ptallab-) ad3.n<İa-j^Ih l i b i r Türir-fd l:. T a h s ilin i Buharada ikm al e tm iş ve y irm i y a ş l a r ın a doğru g e re k f e l s e f e ve gerek ta b a b e t B ah asın da k en d in i t a n ı t t ı r m ı ş t ı r . T abip o la ra k te d a v i e t t i ğ i Brraanl hükümda r ın ın teveccühünü, kaşanm ası ona bu hanedanın Şu b arad ak i büyük kütüpha n e sin d e s e r b e s t ş e şa liç ra a k im kânını v e r m iş t i. Burada başka yerde nüs
h a l a r ı bulunmayan (F a r a b l) ve Kbu Zeyyid B e lh î'n in e s e r l e r i n i te t k ik e t m i ş t i r . ünün ¡aUotakbel yüksek i r f a n p r e s i n i ih r a z obaeainde bu kütüphanenin büyük t e s i r i o lm u ştu r. Sanan o ğ u l l a r ı d e v le tin in s a r s ı l m ası ve b a b a sın ın ölümü ü ze rin e gony f i l o z o f Buhuradan Hârezm’ e
ş e k ilm iş ve bura hükümdarının sa ra y ın d a (B b u 3 eh l-i N esim D va ( :bu
- ı *
Hr>y h a n /lliru n i) g ib i san an ın en büyük filim le r i l e tem asa g e lm iş ve ilm i k u d re tin i o n lara da t a n ı t t i r r a i ç t i r , A rtık İlm î ş ö h r e ti her t a r a f a yay ılm aya b a şla y a n tb n i S in a b i r müddet so n ra burudan îraıat-^ L -tm iştir* Bu zam anlarda İra n büyük b i r a n a r ş i iy in d e bulunmakta ve Büvayh hane
danının m u h te lif ş u b e l e r i l e Bûkveyh oğlunun e lin d e taüoadile sa h n e si olm akta ve d iğ e r t a r a f t a n ü a z n u li ü u ltan ¿¿ahmudun t a z y ik i bu a n a r ş iy i büsbütün a r tır r a a k tu id i. ib n i B ina herun y e n i b i r neroü merş i ş i n e gömülen bu d iy a rd a Isfah an d an (Rey) e (Eoy)denHemedana göştaek ü zere
h e y e can lı b i r haya t geçişm ey e b a ş la d ı/ Basan b i r p re n sin v e z i r i , basan ÇS)
da onun r e k ib in in e s i r i olmak ü zere g e ş i r d i g i bu d a l g a l ı h a y a tta h iş b i r saman İlm î f a a l i y e t i n i bırakm am ış, dU şm oalurının t a k ip le r in den kurtulm ak lisere saklan dığa, y e r le r d e veya h a s ıs l u r m ın g a l e b e s i l e t ı k ı l d ı g ı m e c lisle r d e daima okumuş ve y a z m ış t ır , a s ı r l a r c a i.vrupada olduğu kadar îalfin dünyasında da f i k i r l e r e hâkim olan e s e r l e r i n i bu büyük adam bu ş e r a i t a l t ı n d a ve b ö y le y e r le r d e y a z m ış tır . Hemedana h a y ata g ö z le r in i k ap ad ığ ı saman ark a sın d a ir fa n ın d a n f e y i z a la n b in le r c e gü zid e g e n ş le r b ırak m ış olduğu g i b i e s e r l e r i de Aoiyada Çin
£ « *
h u d u tların d a n Avrupeda P iren e d a ğ l a n ve , . f r i kaçla A tla s d a ğ l a n mave r a s ı n a k ad ar y a y ılm ış bulunuyordu.,
S a tir le r i erkenden it'.tlnooyo te r e Ura o o i l l o i ç vo d e fo a tlo b a -
u ılm .lş tır * B ittin u r ta Zwm n mUddetince Avrupadu ¿ö re k ta b a b e t âlem inde ve ücrek & o şşaiy e P rop atesy en f e l s e f e s i n d e ve £ arek h eyet ve t a b i î
i l i k l e r d e îb n i Jîinânm « s e r l e r i h â k le , m erci o lm u ştu r, d e n i l e b i l i r k i
3bni
S in â çarktan siy n d e garp t o tanınm ış « s e r l e r i çarktım a s ı r l a r c a ev v e l Avrupade b a n ıl maç t ı r .İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi Taha Toros Arşivi