AYNALIKAVAK KASRI 7*f- S01bb¿
Üç yüz yıl boyunca H aliç kıyılarını süsleyen ve bugün Aynalıkavak Kasrı olarak bilinen yapı. Osm anlI İmparatorluğu dönem inde "Aynalıkavak Sarayı" ya da "Tersane Sarayı" adıyla anılan yapılar grubundan günümüze ulaşabilen tek örnektir.
Ünlü gezgin Evliya Çelebi, Kasr'ın bulunduğu alanın Bizans döneminde imparatorlara ait bir bağ olduğunu söyler. Haliç kıyılarından Okmeydanı ve Kasım paşa sırtlarına doğru gelişen bu büyük bağ ve koru İstanbul’un fethinden sonra, Fatih Sultan M ehmet'ten başlayarak sultanların beğenisini kazanm ış, Osm anlI imparatorluk Tersanesi'nin Kasım paşa’da kurulup gelişmeye başlam asıyla birlikte "Tersane H asbahçesi" adını alm ıştır.
Tersane Hasbahçesi, çeşitli dönem lerin yapılaşm aları sonucunda köşklerle, kasırlarla ve bu yapıların eklentileriyle bezenm iş, Haliç kıyısında oluşan bu yapılar grubu giderek "Tersane Sarayı" adıyla anılır olmuştur.
Saray bütünü içinde yer alan ve Sultan III. Ahm et döneminde (1703-1730) yaptırıldığı sanılan Aynalıkavak Kasrı, Sultan II. Selim dönem inde (1789-1807) yeniden düzenlenm iş. Sultan II. M ahmut dönem inde de (1808- 1839) değişikliklere uğrayarak bugünkü görünüm ünü alm ıştır. Deniz cephesinde iki, kara cephesinde tek katlı kütlesi ile geleneksel Osm anlI m im alığının son ve en güzel örneklerinden biri olan Aynalıkavak Kasrı bezeme açısından da çağının beğenisini en iyi biçim de yansıtır. Yapı Arz O dası'yla, Divanhane'siyle, bu m ekanların duvarlarını dolaşan yazıtlarıyla, alçı şebekeli pencereleriyle, III. Selim tuğralı ve Batı yaklaşım lı iç bezemeleriyle 18. yüzyıl m imarlık yapıtları içinde özel bir yer tutarken, Osm anlI geleneğine uygun, sedir, mangal, kandil gibi öğeleriyle bugün yokolm uş bir yaşam a biçim inin ilginç görünüm lerini sergiler.
AYNALIKAVAK PAVILION
Aynalıkavak is the only surviving exam ple o f the group o f buildings called the Tersane (Arsenal) Palace during the Ottoman period.
According to Evliya Çelebi, the w ell-know n traveller, the site occupied by the present palace w as a vineyard during the Byzantine period. This vast vineyard and the wood w hich extended from the shores o f Golden Horn to the slopes o f Okmeydanı and Kasım paşa became a favourite spot o f the Ottoman sultans after the conquest o f Istanbul by Mehmet II and w as called the Royal Garden o f the Arsenal w hen the im perial naval arsenal w as established at Kasım paşa.
The various buildings constructed at different dates on this shore of the Golden Horn came to be know n as the Tersane Palace. The little palace called
Aynalıkavak, a reminder o f the tim e w hen this shore w as lined w ith im perial and vezirial palaces and pleasure gardens, w as probably constructed during the reign of Ahm et III (1703-1730), restored during the reign o f Selim III (1789-1807), and w as given its present form w ith additional alterations during the reign of M ahmut II (1808-1839).
W ith its two storeyed front facade and one storeyed rear facade this little palace Is one o f the last and most beautiful exam ples of traditional Ottoman architecture. Its interior decoration and ornaments also reflect the taste o f the period.
Aynalıkavak holds a special place am ong 18th century architectural works w ith its Audience H all, its gesso mozaic w indow s, interior w alls inscribed w ith fine exam ples of Ottoman calligraphy and other decorations such as the im perial monogram o f Selim III. It also m anifests interesting aspects of the
traditional Ottoman w ay o f life w ith such elements as divans, braziers, and candelabra.
Kişisel Arşivlerde Istanbul Belleği Taha Toros Arşivi
