SAYFA CUMHURİYET
14
KULTUR
kultur@cumhuriyet.com.tr
NENAÇALtDÎS________________ 2002 yılı UNESCO’nun önerisiyle tüm dünyada Nâzım Hikmet Yıh ola rak kutlandı. Etkinlikler 14 Ocak’ta İs tanbul’da, Atatürk Kültür Merkezi’nde başladı. Yıl boyunca, Nâzım Hikmet Vakfı, Türkiye Yazarlar Sendikası, PEN ve başka kuruluşlar, İstanbul’da ve diğer pek çok kentte söyleşi, panel, konuşma ve şiir dinletileri düzenledi.
Nâzım Hikmet Vakfı ile Kültür Ba- kanlığı’mn ortaklaşa düzenledikleri Uluslararası Nâzım Hikmet Sempoz yumu Mimar Sinan Oditoryumu’nda yapıldı. Nâzım Hikmet 100. Yıl Etkin likleri Kurulu’nun martta Abdi ipek çi Spor Salonu’nda düzenlediği ‘Mem leket Nâzım H ikm et’ izlencesini 7 bin kişi izledi.
Yıl içinde N âzım ’ın şiirlerinden uyarlanan oyunlar sahnelendi. 7.TÜ- YAP İzm ir K itap F u an ’nın teması
‘2002 Nâzım Hikmet Yılı: Bu Hasret
Bizim’di. Zonguldak’ta Nâzım Hik met ve Okuma Yılı Kitap Fuan düzen lendi.
Nâzım Hikmet; dünyanın pek çok kentinde çeşitli etkinliklerle anıldı ve şairin dünya vatandaşı kimliği bir kez daha öne çıkarıldı.
Yazın dünyasına 'Kar' yağdı
Yılın en çok konuşulan üç kitabı
I Orhan Pamuk’un Kar (iletişim Yayın lan). Ahmet Aftan ’m Aldatmak (Can Yayınlan), Murathan Mungan’ m Yük sek TopuldarT (Metis) ve Yaşar Ke m al’in Karıncanın Su İçtiği - Bir Ada Hikâyesi 2 oldu. Hepsi de uzun süre ler çok satanlar listesinde başta yer aldı.
2002 yılı içinde 643 yayın kurulu şu, 5208 yeni kitapla okur karşısına çık tı.
İstanbul'un dört bir yanı fuar
İstanbul bu yıl tasa aralıklarla üç bü yük kitap fuarına ev sahipliği yaptı. İs tanbul’la, özellikle de Tepebaşı ile öz deşleşen 21. TÜYAP İstanbul Kitap Fu a n bu yıl ilk kez Beylikdüzü’nde
ya-1) İlhan Berk, 2) A hm et Altan, 3) M . C evdet Anday, 4) Faik Baysal, 5) Yaşar Kemal, 6) M üştak Erenus, 7) Can Y ü cel
pildi. Fuarın onur yazan İlhan Berk’ti.
CNR Uluslararası Fuarcılık ve Türki ye Yayıncılar Birliği’nin Yeşilköy’de yaptıklan İstanbul Uluslararası Kitap F uan kapsamında 2002 Banş Ödülü, Am erikalı siyeset bilim ci Noam Chom sky’ e verildi. Yılın ilk kitap fil an olan, Beşiktaş’taki 3. Kitap Dün yası F u an ’mn onur konuğu ise Yaşar K em al’di.
Her ölüm yeni bir başlangıçtır der ler. .. Geçen yıl yaşanan ekonomik kriz
her sektöre bir şekilde yansıdı, bun dan nasibini alan bazı edebiyat dergi leri de artık yayımlanmıyor. Mesela K ı yı, Üçüncü Öyküler, Hayalet Gem i, Ye- nibinyıl Şiir kapandı. Kum, Sanat ve Hayat, Son Kişot, Aries ve Yansıma ise bu yıl doğan dergiler.
Can Evi açıldı
Can Y ücel’in anısına ‘Can Şenliği’
başlığı altında düzenlenmekte olan
Datça Knidos K ültür ve Sanat etkin liği de bu yıl Nâzım Hikmet’e adan mıştı. Şenlik kapsamında, eski Dat ça’da, geçen yıl temeli atılan, şiir araş tırma merkezi niteliğindeki Can Evi de resmen açıldı.
Bozcaada’da bu yıl ilk kez güneşin doğuşundan batışına dek Hom eros’un
dizeleri okundu. Troya Sanat Deme- ği’nce bu yıl ilk kez yapılan Ozanın Günü etkinliği C evat Çapan tarafın dan açıldı. 105 ülkenin üye olduğu
BM Eğitim Bilim ve Kültür Örgü- tü’nün (UNESCO) düzenlediği ve İs tanbul’da yapılan K ültür B akanlan3. Yuvarlak M asa T oplantısının konu su Somut Olmayan K ültürel M irasın Korunm ası’ydı.
Türkiye Yazarlar Sendikası’nın gi rişimi ve Kültür Bakanlığı’nın mali desteğiyle Yıldız Sarayı M üzesi’ne bağlı olarak kurulm asına başlanan Edebiyat Müzesi, yılın son günlerin de resmi açılış aşamasına gelmişti.
Yasaklanan kitaplar
Son yıllarda artış gösteren kültür sanat eserlerine uygulanan sansür bas kısı özellikle edebiyat dünyasının üs tüne karabulut gibi çöktü. Halkın ar ve hayâ duygularım rencide ettiği! ge rekçesiyle bu yılda pek çok kitap top latıldı. Bu zincirden payım alan ki taplar arasında M arquis D e Sade’nin
Ayrıntı Yayınlan’ndan çıkan Yatak Odasında Felsefe ve aynı yayınevin den çıkan Babic D ragan’ın Son Sür- gün’ü de vardı. Aynca ABD yaşayan Türk yazar Erje Ayden’ in Piramid Ya- yınlan’ndan çıkan H auptbahnhortan Bir Tirene Bindim ’ ve İkinci Caddenin Çılgın Yeşili ile Everest Yayınlan eti ketiyle satışa sunulan Serge Bramly’ın Yatak Odasm da Terör ve Elfriede Je linek’in Piyanist adlı romanı bu fırtı nadan payım alanlardan.
Yitirdiklerimiz
Sanat dünyası bu yıl yazm dünya sının pek çok ulu çınannı kaybetti. Şair E ce Ayhan’la başlayan yaprak dökümü M elih Cevdet Anday, M emet Fuat, Müştak Erenus ve FaikBaysal’la
devam etti. Aynca Belge Yayınlan’- mn kurucusu Ayşe Zarakolu, M uzaf fer Uyguner, Adnan Y ücel ve Eser Gürson yitirdiğimiz diğer önemli isim ler.
Çocuklar bu yıl U zun Çoraplı Pi- pi’nin yaratıcısı ve masalcı ninesi ola rak bilinen Astrid Lindgren ’ i kaybet tiler. Bunun yanı sıra dünya edebiya tı da H alfdan Rasm ussen, Franco Lu- centini ve Jose H ierro’yu kaybetti.
~^r—
I , *2 & 0
Nâzım’i anlatmak
.Tr SgŞ fV
B ütün dünyada N âzım H ikm et Yılı olan 2 0 0 2 ’de büyük şairi değişik yönle riyle irdeleyen pek çok kitap yayım landı. N âzım H ik- m et’in kendi yapıtlan ise bu yıl yayınevi değiştirdi ve Ya pı Kredi Yayınlan’ndan çık maya başladı. Aynı yayıne vi, Nâzım’m kitaplarına des tek veren M em et F u a t’ın A’dan Z ’ye N âzım H ikm et
ve A bidin Dino’nun N âzım Üstüne kitapları da Yapı Kre di Yayınlan tarafından ba sıldı. N âzım üzerine diğer kitaplar ise şunlar: N âzım H ikm et ve Tiyatrosu (Anto nina Sverçevskaya) ve K ar deşim Nâzım (A. Sverçevska ya - S.Utugari ) Cem Yayıne vi;
Tanıdığım Nâzım H ikm et
(Orhan Karaveli) Pergamon Yayınlan; Nâzım H ikm et’in Oyun Yazarlığı (Sevda Şe ner) K ültür Bakanlığı; Na zım H ikm et Bibliyografyası
(Hazırlayan: Bahriye Bal kan) K ültür B akanlığı yayı nı; Sevdalınız K om ünisttir
B ü yük şairi d eğişik yön leriyle ird eleyen b irçok k itap çıktı.
(E m in K araca) G endaş; m ı ve D avalan (Atilla Coş-
Dünya Şairi Nâzım H ikm et kun) Cem Yayınevi; Rom an-(N edim Gürsel) C an Yayın- tik K om ünist (Saime Gök-
lan; N âzım ’ın Siyasal Yaşa- su - Edward Tim m s)Doğan
K itap; N âzım ’la Son Söyle şim iz (Vera Tulyakova Hik met) Everesi Y ayınlan; N â zım H ikm et’in Son Y ıllan
(Zekeriya Sertel) R em zi K i- tabevi; N âam , Dünya ve B iz
(Şükran Kurdakul - Sennur Sezer) Evrensel B asım Ya yın; Sanat ve E debiyat Ü stü ne Nâzım Hikm et (Haz: Aziz Çahşlar)EvrenseI Basım Ya yın; K uvayı M illiye (Çizgi roman) (Nuri Kurtcebe) Te m an Yayınlan; Nâzrnı H ik m et - Siyasi B iyografi (Hik m et Akgül) C hiviyazü an; N âzım H ik m et’in H asreti
(Türkkaya A taöv) Literatür Yayıncılık; N âzrnı H ikm et Yaşam ı ve Y apıdan (Ekber Babayev) İn k ılap ; N âzım H ik m et (A hm et K abaklı)
T ürk Edebiyatı Vakfi Yay.; N âzım H ikm et’in Şiiri (Af şar Timuçin) Bubut Yayuıla- n ; G üzel G ünler G öreceğiz Ç ocuklar - N âzım H ikm et P anelleri (N âzım H ikm et Kültürevi Yayınlan); Rad yo'd a N âzım H ik m et
(TSTAV Yayınlan).
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi