Bir müze için yeni bir yer

(1)

Bir müze

9 •

Geçen sene çıkmış bir yazı ile Rumeli hisarında her güıı evi min pencerelerinde gördüğüm ve her gün önünden geçtiğim bir bü yük ve kagir yalıda bir (Boğaziçi müzesi) vücuda getirilmesi temen nisini izhar etmiş, bu müzenin ne gibi eserleri ihtiva edeceğinden bahsederek aynı mevzua dönece ğimi söylemiştim. Bunu yapa madım ye o büyük yalının, Sultan Kamit devrinde Tophane Müşiri Zeki Paşa tarafından yaptırılıp cumhuriyetin ilânına kadar bir kaç senede son halifenin oğliyle »on padişahın kızma ikametgâhbk etmiş binanın önünden her gün geçtikçe hep bomboş olduğunu, gittikçe daha metruk, eski bir çeh re takınmağa başladığım görüp e- ief etmekte devam ediyordum. Dün gördüm ki, asfalt üzerindeki ka pısı açılmış ve bîr takım amele bahçeye kum ve saire taşımakla meşgul. Bina tam ir edilip bazı ta dilat ile bir apartman haline ge tirilecekmiş: Zengin kiracıları öl gün Rumeli hisarının çehresini ihtimal ki şenlendirir ve günde üç saat tatil edip kapanan fakir ve tembel çarşısını belki bir az canlandırırlar...

Fakat Boğaz içine ait her ha tırayı, eski fotoğraflarla, halikın daki literatürden nebatatına ve balıklarına kadar her şeyi ihtiva

(2)

edecek bir müzenin tesisine alâka lı makamlar pek isabetli bir hare ket teşkil etmek üzere karar ve rirlerse, bomboş ve Zeki paşa ya lısından daha mükellef bir bina, İhtişamlı bir koru içinde emirleri ne muntazır bulunmaktadır, Ve bu bina esasen belediyeye ait bu lunduğu için millet hazînesi istim laki için para da sarfetmiyecektir Çubuklu sırtlarında son Mısır Hi- divi Abbas Hilmi Paşa tarafından ve II. Abdülhamidin son zamanla- lanııda yaptırılmış köşkü kasdedi yorum.

Hatırlıyorum ki, dokuz sene önce yazdığım bir yazıda sahibi tarafından kapıları yıllardanberi — Galiba birinci harbin başından beri — kapatılmış bulunan bu bi nanın harap olmağa mahkûm bu lunduğunu söylemiş ve Istanbul- da bomboş bir halde harap olma- 1 ğa mahkûm edilmiş — harap ia

j

olmuş! — bir takım büyük bina ları zikrederek (— Aman bu ha zin listeye girmesin!) demiştim. Epeyi bir müddet sonra, İstanbul belediyesi burasını konisiyle bera ber ve zannederim pek ucuz bir bedele satın aldı. Ve pek zengin bir zat olan Abbas Hilmi Paşanın fevkalâde bir itina ile yaptırdığı birinci cihan harbinin başından :- tibaren mukadderatı meşkûk ve mülküne dönmekten memnu bir prens haline girdikten sonra da îstanbula geldikçe kendine otel ia ireierini kâfi bulup ayak atmadı

(3)

ğı — Bu Çubuklu kasrının haya tında bu sayede yeni bir devir baş lamadı: Çubuklu sırtındaki köşk hep kapalı, hep metruk; hâlâ fay dasız ve maksatsız yükselmekte berdevam.

Onu bir müzeye lâyık ve muîı taç olan müstesna Boğaz içinin emrine verip bu akim halden kur tarmış, korusunu halka açmış ve şehrin turistik değerlerine bu ca zibeli tenezzühü de ilâve etmiş ol mak muvaffakiyetini sayın Liltfi Kırdar hizmetlerinin cetveline, te menni edelim ki, ilâve etsin.

t tT ' I I I I M i p i < J ||f ı _

Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Taha Toros Arşivi