Tokat ili Crapronidae (Insecta: HYMENOPTERA) türleri üzerine Faunistik araştırmalar ve bazı ekolojik gözlemler

(1)

T.C.

GAZİOSMANPAŞA ÜNİVERSİTESİ

Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu

Sonuç Raporu

Proje No: 2009/42

Projenin Başlığı

TOKAT İLİ CRABRONIDAE (INSECTA: HYMENOPTERA) TÜRLERİ ÜZERİNE FAUNİSTİK ARAŞTIRMALAR VE BAZI EKOLOJİK GÖZLEMLER

Proje Yöneticisi Yrd.Doç.Dr. Yaşar GÜLMEZ

Birimi Biyoloji AB.D

Araştırmacılar ve Birimleri Faruk Tolga ÇUBUK Fen Bilimleri Enstitüsü

(2)

ÖZET

TOKAT İLİ CRABRONIDAE (INSECTA: HYMENOPTERA) TÜRLERİ ÜZERİNE FAUNİSTİK ARAŞTIRMALAR VE BAZI EKOLOJİK

GÖZLEMLER *

Bu çalışmada Tokat ili Crabronidae (Insecta: Hymenoptera) familyası faunistik olarak araştırılmış ve örneklerin doğal habitatlarıyla ilgili ekolojik gözlemler kaydedilmiştir. 2008 – 2010 yılları arasında, ilin çeşitli bölgelerinden bu familyaya ait toplam 587 örnek toplanmıştır. Bölgede örneklerin toplandıkları habitat çeşitleri ve ergin böceklerin besin bitkileri tespit edilmiştir. Şimdiye kadar Tokat ilinden 42 tür bilinmekteydi. Sonuçlarımızın bu verilerle karşılaştırılmasıyla 72 tür fauna için yeni olarak kaydedilmiştir. Böylece, Tokat’ta bulunan türlerin toplam sayısı 114’ye ulaşmıştır. Bu türlerden 4’ü aynı zamanda Türkiye faunası için de yeni kayıttır. Metindeki taksonlar sistematik sırada düzenlenmiş, Tokat faunasıyla ilgili olan referanslara da değinilmiştir. Her takson için; incelenen materyal, örneklerin bulundukları habitat çeşitleri, üzerinde örnek toplanan bitkiler, Dünyadaki ve Türkiye’deki yayılışları verilmiştir. Sonuçlar faunistik açıdan tartışılmış ve bölgeden yeni kayıt olan tür sayısı literatür verileriyle bir tablo ile karşılaştırılmıştır.

Anahtar Kelimeler: Crabronidae, Hymenoptera, fauna, ekoloji, habitat, Tokat, Türkiye.

(*) Bu çalışma Gaziosmanpaşa Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Komisyonu tarafından desteklenmiştir. (Proje No: 2009/42).

(3)

ABSTRACT

Ms Thesis

FAUNISTIC STUDIES AND SOME ECOLOGICAL OBSERVATIONS ON CRABRONIDAE (INSECTA: HYMENOPTERA) SPECIES OF TOKAT

PROVINCE

In this study, the family Crabronidae (Insecta: Hymenoptera) in Tokat province was investigated faunistically and ecological observations related to specimens’ natural habitats were recorded. Totally 587 specimens belonging to this family were collected between the years 2008 and 2010 from various regions of the Province. Habitat types and food plants of adult insects were determined in the region. Up to now, 42 species were known from Tokat province. By comparing our results with this data, 72 species were newly recorded to the fauna. Thus, total number of species found in Tokat reached to 114 At the same time 4 of these species are new records to the Turkish fauna. All the taxa were arranged by systematical order in the text and also it was touched on the faunistical references related to the fauna of Tokat. Materials examined, habitat types that specimens found, plants that specimens collected on, and distributions in the world as well as in Turkey were given for each taxon. Results were discussed from the faunistical standpoint and the number of species that newly recorded from the region were compared that of literary data by a table. Also a table that shows the numbers of species versus habitat types was prepared.

(4)

ÖNSÖZ

Çevremizde yaşayan ve kimilerinin bize sağladığı yararları bilmeden iç içe yaşadığımız binlerce canlıdan yalnızca belli bir gruba yönelik yapmış olduğum bu çalışmanın öncelikle Türkiye faunasına katkı sağlayacağını ümit ediyorum. Ayrıca konuya ilgisi olan herkese faydalı olacağını düşünüyorum.

Bana araştırma konusunu veren, gerekli olanağı sağlayan ve çalışmanın her safhasında beni yönlendiren danışman hocam, Sayın Yrd. Doç. Dr. Yaşar GÜLMEZ (Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Fakültesi)’e şükranlarımı arz ederim. Ayrıca her türlü manevi desteği sağlayan eşim Funda ÇUBUK ile kızım Ceren ÇUBUK ’a ve örneklerin toplanmasında yardımcı olan arkadaşlarım Erdoğan BESLER’e, Akif DİZER’e, Adem KESKİN’e ve Nuri SALTIK’a teşekkür ederim.

Faruk Tolga ÇUBUK Ağustos 2010

(5)

İÇİNDEKİLER Sayfa ÖZET ... i ABSTRACT ... ii ÖNSÖZ ... iii İÇİNDEKİLER ... iv ÇİZELGELER DİZİNİ ... v 1. GİRİŞ ... 1 2. KAYNAK ÖZETLERİ... 3 3. MATERYAL VE YÖNTEM ... 6 4. ARAŞTIRMA BULGULARI ... 8

4.1. Altfamilya Astatinae Lepeletier de Sain – Fargeau, 1845 ... 8

4.2. Altfamilya Bembicinae Latreille, 1802 ... 11

4.3. Altfamilya Crabroninae Latreille, 1802 ... 19

4.4. Altfamilya Pemphredoninae Dahlbom, 1835 ... 34

4.5. Altfamilya Philanthinae Latreille, 1802 ... 38

5. TARTIŞMA ve SONUÇ ... 45

(6)

ÇİZELGELER DİZİNİ

Sayfa Çizelge 5.1. Tokat ilinden Crabronidae familyasına ait literatürde verilen ve yeni

(7)

1. GİRİŞ

Hymenoptera, bal arıları ve karıncalar gibi sosyal yaşayan böceklerin de içinde bulunduğu en büyük böcek takımlarından biridir. Bu takıma ait bazı böcekler testere sinekleri, karıncalar, eşek arıları ve bal arılarıdır. Birçoğunda bir çift kanat bulunmaktadır. Ön ve arka kanatlar hamuli denen yapı ile birbirine bağlanarak, uçuş sırasında eş zamanlı hareket eder. Dişilerde yumurta bırakma görevi gören ovipositor bulunur. Kurtçuk benzeri larval evre ve hareketsiz olan pupadan sonra yetişkin böcek şeklinde gelişim gösterirler. Ağız parçaları genellikle çiğneyici tipte ve mandibulları iyi gelişmiştir. Hymenoptera türlerinin tercih ettiği besin, türlere göre farklılık göstermekle birlikte, larvaları genellikle yaprak ve çam iğneleri ile beslendiklerinden herbivordur. Ancak yaban arılarının larvaları predatör olup özellikle av olan canlıları yiyerek beslenirler. Bal arılarının erginleri nektar ve polenle beslenirler. Birkaç türün larvası parazitoittir.

Crabronidae familyası, Hymenoptera (Zar Kanatlılar) takımı içinde yer alan ve dünyada yaklaşık 8740 civarında türü bulunan geniş bir familyadır (Pulawski, 2010). Bu familyaya ait Türkiye‟de şimdiye kadar 378 tür saptanmıştır (Beaumont, 1967; Pulawski, 1967; Hensen and Van Ooijen 1987; Ljubomirov and Yıldırım, 2008).

Crabronidae familyasına ait türlerin çoğunluğu soliter yaşarlar. Birçok türün bacaklarının kazmaya uygun olması ve toprağa yuva kazmaları nedeniyle kazıcı arılar olarak da adlandırılırlar. Familya bireyleri, larvalarına besin olmak üzere örümcekler ve çeşitli böceklerin ergin ve larvalarını sokarak felç eder ve yuvalarına taşırlar. Larvaları diğer türleri yiyerek beslendiklerinden, doğal olarak biyolojik dengenin korunmasında rol alırlar. Bu özellikleri nedeniyle, bu familya türleri insanlar tarafından bazı tarım zararlısı olan türlerin kontrol altına alınmasında da kullanılmaktadır. Örneğin önemli bir tarım zararlısı olan danaburnu “Gryllotalpa gryllotalpa (Korotneff, 1884)” üzerinde parazit olan Larra türleri bu amaçla kullanılmıştır (Bohart and Menke 1976).

Larvaları etcil olan crabronidlerin erginleri çeşitli gıdalarla beslenir. Türlerin çoğunun ağız parçalan kısa olduğundan, Compositae, Euphorbiaceae, Polygonaceae ve

(8)

Umbellifera familyalarına ait kısa korollası olan bitkilerden nektar almaktadırlar, bazı türler sadece belirli bitkilere özelleşmişlerdir. Beslenme sırasında bir dereceye kadar çiçekli bitkilerin tozlaşmasına da katkı sağlarlar.

Çalışmanın yapıldığı bölge 250 m ile 1900 m arasında değişen yükseltilere sahip olup, Kuzey Anadolu orman kuşağı ile Orta Anadolu‟nun tipik dağ stebi arasında bir geçiş bölgesinde yer almaktadır. Alanın coğrafik konumu, bitki örtüsü ve iklimsel özellikleri nedeniyle farklı habitatlara sahip olduğu dikkate alındığında Tokat ilinin zengin bir faunaya sahip olduğu tahmin edilebilir.

Bugüne kadar Tokat ili Crabronidae (Hymenoptera) faunası kapsamlı olarak araştırılmamış, literatürde mevcut çok az sayıda yayında ise familyaya ait toplam 42 tür kaydı verilmiştir. Bu sayı Türkiye faunasında kaydı bulunan 378 türle karşılaştırıldığında oldukça yetersizdir. Bölgede yapılacak kapsamlı bir araştırma ile elde edilecek veriler, ilin faunistik yapısını ortaya koyacak ve ülkemizin biyolojik zenginliklerinin ortaya çıkmasına katkı sağlayacaktır.

Bu çalışmada, Tokat İli‟nin Crabronidae familyasına ait türlerinin Mart – Ekim ayları arasında mümkün olduğu kadar doğal bitki örtüsünün hakim olduğu bölgelerdeki yaşam ortamlarında erginlerinin toplanması, teşhisi ve elde edilen sonuçların literatür verileriyle birlikte değerlendirilmesi ve örneklerin bulunduğu habitatlarla ilgili gözlem yapılması amaçlanmıştır.

(9)

2. KAYNAK ÖZETLERİ

Türkiye Hymenoptera faunası ile ilgili çalışmalar 1845 yıllarına dayanmaktadır (Lepeletier de Saint Fargeau, 1845). Bundan sonra Türkiye‟nin bazı bölgelerinde lokal olarak çeşitli bilim adamları tarafından örnekler toplanmış ve yayınlanmıştır. Bu çalışmalardan bazıları şunlardır: Kohl (1905), Fahringer and Friese (1921), Fahringer (1922), De Beaumont (1969), Hensen and van Ooijen (1987), Tüzün ve ark. (1999), Gülmez ve Tüzün (2005), Pulawski (2007).

Tokat ilinin Crabronidae faunası ile ilgili doğrudan çalışma bulunmamaktadır. Ancak çoğunlukla yabancılara ait olan ve ülkemize seyahatleri sırasında diğer lokalitelerle birlikte Tokat ilinden de topladıkları örneklerin değerlendirildiği az sayıda kaynak içeriği aşağıda özetlenmiştir.

İl faunası ile ilgili ilk kayıt, de Beaumont (1967) tarafından yayınlanmıştır. Bu çalışmada, British Museum (Natural History) için örnek toplama programı çerçevesinde 1959, 1960 ve 1961 yılları arasında araştırıcılar tarafından Türkiye‟nin çeşitli illerinden toplanan örnekler değerlendirilmiş, Tokat ilinden de 32 tür kaydı verilmiştir.

De Beaumont (1969) Türkiye‟den toplanan örnekleri değerlendirirken Tokat‟tan Crabronidae familyasına ait 3 tür kaydı vermiştir.

Pulawski, Crabronidae familyasına ait Tokat ilinden 1967 yılında 3, 1973 yılında 1 ve 2007 yılında 1 türün kaydını vermiştir. 1971 yılında, palearktik bölgedeki Tachysphex cinsine ait türlerin teşhisi için yapmış olduğu revizyon çalışmasında, 13000‟den fazla örneği incelemiş ve bu cinse ait tür teşhis anahtarı hazırlamıştır.

Bitsch ve Leclercq (1993), Crabroninae altfamilyasına ait Crossocerus, Ectemnius, Entomognathus, Lestica, Lindenius ve Oxybelus cinslerine ait Avrupadaki türleri incelemişler ve bunlarla ilgili tür teşhis anahtarları hazırlamışlardır.

Bitsch ve ark. (1997) Mellininae altfamilyasına ait Mellinus cinsinin, Nysoninae altfamilyasına ait Alysson, Bembix, Ammotomus, Gorytes, Harpactus, Oryttus, Psammaecius, Sphecius, Nysson, Bembecinus ve Stizus cinslerinin, Philanthinae altfamilyasına ait Cerceris ve Philanthus cinslerinin tür teşhis anahtarlarını vermişlerdir.

(10)

Bitsch ve ark. (2001) Pemphredoninae altfamilyasına ait Mimesa, Psenulus, Diodontus, Pemphredon, Passaloecus cinslerinin, Astatinae altfamilyasına ait Astata, Dryudella, cinslerinin, Larrinae altfamilyasına ait, Larra, Liris, Tachytes, Tachysphex, Prosopigastra, Solierella, Miscophus, Nitela, Pison, Trypoxylon cinslerinin, Entomosericinae altfamilyasına ait Entomosericus cinsinin tür teşhis anahtarlarını vermişlerdir.

Gayubo ve ark. (2003) çoğunlukla Türkiye‟nin doğu bölgelerinden toplanan örnekleri değerlendirdikleri çalışmalarında, Crabronidae familyasına ait Tokat‟tan 4 tür kaydı vermiştir.

Gayubo ve Özbek (2005) Türkiye‟nin çeşitli bölgelerinden toplanan örnekleri değerlendirmiş ve bu arada Crabronidae familyasına ait Tokat ilinden 2 tür kaydı vermiştir.

Ljubomirov ve Yıldırım (2005) Tokat ilinden Crabronidae familyasına ait 1 tür kaydı vermişlerdir.

Bohart ve Menke (1976) familyaya ait tüm dünyadaki örnekleri cins düzeyinde kapsamlı şekilde ele almışlardır. Çalışmada, familyaya ait altfamilya ve cinslerin teşhis anahtarları ile davranış, morfoloji ve zoocoğrafya bilgileri ve sinonimlerinin belirtildiği katalog yer almaktadır.

Bytinski–Salz (1956) Anadolu‟da 1951 yılında bir seyahat esnasında toplanan Coleoptera ve Hymenoptera takımlarına ait çeşitli türleri ve toplama yerleri hakkında bilgi vermiştir.

Dollfuss (1995) Pemphredon cinsine ait dünya revizyonu çalışması yapmıştır ve hem eski hem de yenidünya türlerinin tür teşhis anahtarlarını ve morfolojilerini bazı vücut kısımlarının çizimi ile birlikte vermiştir.

Guichard and Harvey (1967) Türkiye genelinde toplama yaptıkları lokaliteler hakkında kısaca bilgiler vermişler, Tokat‟tan sadece Niksar çevresi ve Lâdik yolu üzerinde toplama yaptıkları lokaliteleri kısaca tanımlamışlardır.

(11)

Hensen ve Van Ooijen (1987) Türkiye‟de toplamış oldukları Tachysphex cinsine ait türlerin morfolojilerini kısaca anlatmışlardır.

Kazenas (2001), Kazakistan ve Orta Asya‟da Cerceris cinsine ait türlerin tür teşhis anahtarını vermiştir.

Ljubomirov ve Yıldırım (2005) Türkiye‟de tespit edilmiş Crabronidae familyasına ait türlerin geçerli isimleri ve sinonimleri ile birlikte Türkiye dağılışlarını harita üzerinde göstermişlerdir.

Nemkov (1991, 1993, 1996a, 1996b) Rusya ve komşu ülkelerden toplanmış olan, Gorytes, Oryttus, Sphecius Ammatomus ve Harpactus cinslerine ait türlerin tür teşhis anahtarını ve bu türlere ait vücut parçalarının çizimlerine yer vermiştir.

Schmid–Egger (2000), Entomosericus cinsine ait türlerin revizyon çalışmasını yapmış ve bu türlerin tür teşhis anahtarları ile bazı vücut kısımlarının çizimlerini vermiştir. Gülmez ve Tüzün (2005) Pemphredoninae ve Astatinae altfamilyalarına ait 49 türün Ankara ilindeki dağılışları ve bitki kayıtlarını vermişlerdir.

(12)

3. MATERYAL VE YÖNTEM

Araştırma çalışmaları, Ekim 2008 ile Ağustos 2010 tarihleri arasında yapılmıştır. Ergin arılar gün içinde en fazla faal oldukları 09:00–19:00 saatleri arasında atrapla toplanmıştır. Toplanan örnekler, Potasyum siyanür (KCN) veya Etil Asetat (EtOAc) ile hazırlanmış kavanozlar içinde öldürülmüş ve kutular içerisinde laboratuara getirilmiştir.

Laboratuvarda örnekler özel olarak nemlendirilmiş yumuşatma kaplarında

yumuşatılmış, germe tahtaları veya strofor üzerinde belli standartlarda gerilerek tekrar kurutulmuştur. Bütün örnekler, toplama ile ilgili kısa bilgileri içeren lokalite etiketleri ile birlikte koleksiyon kutularına yerleştirilmiştir.

Araziden toplanan örneklerin tür düzeyinde teşhisleri danışmanın gözetiminde Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Entomoloji Araştırma Laboratuarı‟nda yapılmıştır. Teşhisler, literatürlerde bulunan teşhis anahtarlarından yararlanılarak “Bitsch et. al. (1993, 1997, 2001), Bohart and Menke (1976), de Beaumont (1949, 1951, 1953a, 1953b, 1954, 1956, 1960, 1961a, 1961b), Dollfuss (1995), Kazenas (2001a), Menke ve Pulawski (2000), Nemkov (1991, 1993, 1996a, 1996b), Pulawski (1962, 1971, 1979), Roth (1963), Schmid-Egger (2000)” Leika S6E marka stereomikroskop yardımı ile gerçekleştirilmiş ve laboratuarda bulunan danışmanın karşılaştırma materyali ile karşılaştırılarak doğrulanmıştır. Bu tezde familya grubu isimlerinde Bohart and Menke (1976) ve Menke (1997); vücut yapıları ile ilgili terminoloji için Bohart and Menke (1976) ve Goulet and Huber (1993)‟den yararlanılmıştır.

Toplama esnasında ergin böceklerin besin bitkileri ve/veya üzerine konduğu bitkiler mümkün olduğunca tespit edilmeye çalışılmıştır. Üzerinde örnek toplanan bitkiler alınarak, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Fen Fakültesi Biyoloji Bölümü‟nde teşhis edilmiştir. Ayrıca toplama lokalitelerinde baskın olarak bulunan bitki gruplarına göre habitat çeşidi kaydedilmiştir.

Bu tez kapsamında, bölgeden toplanarak incelenen örnek sayısı 587 tanedir. Yapılan teşhisler sonunda bunların toplam 5 alt familyaya ait, 90 tür oldukları belirlenmiştir. Gerek toplanan örnekler, gerekse literatür kayıtları dikkate alındığında çalışma alanında

(13)

tespit edilen toplam tür sayısı ise 112 tane olup çalışmada bu türlerin tamamı değerlendirilmiştir.

Tez metninin “ARAŞTIRMA BULGULARI” bölümünde araştırma alanından tespit edilen her tür, ait olduğu alt familya içerisinde verilmiştir. Her takson, geçerli bilimsel ismi, yazarı, yayın tarihi ile birlikte ifade edilmiştir. Taksonun geçerli bilimsel ismi koyu ve italik, yazarı ve yayın tarihi koyu puntolarla, faunistik referanslarında kullanılan diğer bilimsel isimler ise sadece italik puntoyla yazılmıştır. Söz konusu takson daha önce Tokat‟tan tespit edilmiş ise, buna dair referanslara yer verilmiştir. Bu referansların altında, bölgeden toplanan ve değerlendirilen materyal toplam örnek sayısı, eşeylerle birlikte verilmiş, ayrıca Tokat‟taki ilçeler dikkate alınarak toplama lokaliteleri, deniz seviyesinden yükseklikleri ve toplama tarihleriyle birlikte belirtilmiştir. Ergin bireylerin toplanma kayıtlarına göre düzenlenen uçuş dönemleri “Fenoloji” başlığı altında verilmiştir. Örneklerin toplandıkları habitatlar, “Toplama yapılan habitat çeşitleri” ve eğer bitki üzerinde toplanmış ise bu bitkiler, “Üzerinde toplama yapılan bitkiler” şeklinde her tür için kaydedilmiştir. Ayrıca türlerin Dünyadaki ve Türkiye‟deki yayılışları da verilmiştir.

Tezin “Kaynaklar” bölümünde, metin içerisinde adı geçen yayınlar, tez yazım esasları çerçevesinde düzenlenmiş, yazarların soyadlarına göre alfabetik ve tarih sırasına göre

(14)

4. ARAŞTIRMA BULGULARI

4.1. Altfamilya Astatinae Lepeletier de Sain-Fargeau, 1845

Astata affinis radoszkowskii Pulawski, 1957

Bu türün şimdiye kadar Tokat‟ta bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Zile ilçesinde tespit edilmiştir.

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♀ ): Zile: Edeköy Kızılüzüm Yaylası, 660 m, 01 08 2009 1 ♀.

Fenoloji: Ağustos

Toplama yapılan habitat çeşitleri: Step.

Dünyadaki yayılışı: Güneybatı Rusya (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Erzurum, Hatay, Konya, Kars, Osmaniye (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Astata boops (Schrank, 1781)

İncelenen Materyal (Toplam: 3 ♂♂, 3 ♀♀ ): Erbaa: Kaleköy, 280 m, 25 04 2010, 1 ♂; Pazar: Akdağ, 1900 m, 04 08 2009 1 ♂; Tokat Merkez: Kampüs içi, 650 m, 07 06 2010 1 ♂; Tokat Merkez: TOKİ ırmak kenarı, 620 m, 03 07 2010 3 ♀♀

Fenoloji: Nisan – Ağustos

Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Daucus sp., Teucrium sp.

Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Batı Asya, Kuzey Afrika, Hindistan (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Adana, Afyonkarahisar, Ankara, Artvin, Aydın, Bilecik, Burdur, Çanakkale, Erzurum, Eskişehir, İçel, İzmir, Kahramanmaraş, Kayseri, Kars, Kocaeli, Konya, Rize, Tokat, Trabzon (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Astata miegii scapularis Kohl, 1889

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♀ ): Almus: Tufantepe, 850 m, 01 07 2010 1 ♀. Fenoloji: Temmuz.

(15)

Dünyadaki yayılışı: Güneybatı Avrupa, Güney Fransa (Bohart and Menke,1976) Türkiye’deki yayılışı: Amasya, Ankara, Aksaray, Bilecik, Çankırı, Erzincan, Erzurum Gümüşhane, İzmir, Kars, Kütahya, Manisa, Tokat (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Astata minor Kohl, 1885

Bu türün şimdiye kadar Tokat‟ta bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Merkez, Pazar ve Sulusaray ilçelerinde tespit edilmiştir.

İncelenen Materyal (Toplam: 3 ♂♂): Pazar: Akdağ, 1900 m, 04 08 2009 1 ♂; Sulusaray: Ilıcak Köyü, 1030m, 03 07 2010 1 ♂; Tokat Merkez: TOKİ ırmak kenarı, 620 m, 03 07 2010 1 ♂.

Fenoloji: Temmuz – Ağustos

Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Eryngium sp., Anethum sp.

Dünyadaki yayılışı: Avrupa, kuzey Afrika, Güneybatı Rusya (Bohart and Menke,1976) Türkiye’deki yayılışı: Ankara, Bilecik, Erzurum, Gümüşhane, Hatay, Kars (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Astata rufipes Mocsâry, 1883

Bu türün şimdiye kadar Tokat‟ta bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Tokat Merkez ilçesinde tespit edilmiştir.

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♀): Tokat Merkez: TOKİ ırmak kenarı, 620 m, 03 07 2010 1 ♀.

Fenoloji: Temmuz

Dünyadaki yayılışı: Güney Avrupa, Güneybatı Rusya, Batı Sibirya, Kuzey Afrika (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Bitlis, Kars, Kütahya (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Dryudella tricolor anatolica (Pulawski, 1967)

(16)

Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Euphorbia sp.

Dünyadaki yayılışı: İspanya, Portekiz, Avusturya, Tacikistan, Cezayir, İtalya, Macaristan, Çekoslavakya, Fas, Fransa, Türkiye, Ukrayna ( Pulawski, 2010 ), Avrupa, Batı Asya (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Ankara, Artvin, Eskişehir, Kars (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

(17)

4.2. Altfamilya Bembicinae Latreille, 1802

Alysson ratzeburgi Dahlbom, 1843

Bu türün şimdiye kadar Türkiye‟de bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Almus ilçesinde tespit edilmiştir.

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♀): Almus: Ormandibi Kasabası yolu 10. km, 900 m, 06.07.2010 1 ♀.

Toplama yapılan habitat çeşitleri: Yol kenarı umbellifer. Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Daucus sp.

Dünyadaki yayılışı: Avrasya (Bohart and Menke,1976) Türkiye’deki yayılışı: Yeni Kayıt

Brachystegus scalaris (Illiger, 1807)

Bu türün şimdiye kadar Tokat‟ta bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Almus ilçesinde tespit edilmiştir.

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♂ ): Almus: Çevreli Kasabası, 900 m, 28 07 2010, 1 ♂. Fenoloji: Temmuz

Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Anethum sp. Dünyadaki yayılışı: Avrasya (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Çankırı, Erzurum, Iğdır, Kayseri, Konya, Sivas (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Nysson maculosus (Gmelin, 1790)

İncelenen Materyal (Toplam: 4 ♀♀): Tokat Merkez: Kampüs içi, 650 m, 07 06 2010 4 ♀♀.

Fenoloji: Haziran

(18)

Türkiye’deki yayılışı: Amasya, Ankara, Erzurum (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Gorytes foveolatus foveolatus Handlirsch, 1888

Bu türün şimdiye kadar Tokat‟ta bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Tokat Merkez ilçesinde tespit edilmiştir.

İncelenen Materyal (Toplam: 1♀): Tokat Merkez: Gıjgıj, 950 m, 18 06 2010 1 ♀. Fenoloji: Haziran

Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Kuzey Afrika, Orta Doğu (Bohart and Menke,1976) Türkiye’deki yayılışı: Antalya, Bilecik, Bursa, Erzurum, Gaziantep, Hatay, Isparta, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Konya, Manisa, Muğla, Şanlıurfa, Şırnak (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Gorytes quinquefasciatus quinquefasciatus (Panzer, 1798)

İncelenen Materyal (Toplam: 3 ♂♂ 4 ♀♀): Almus: Merkez, 950 m, 05 07 2010 1 ♂ 1 ♀; Almus: Tufantepe, 950 m, 30 06 2010, 1 ♂; Almus: Tufantepe, 950 m, 01 07 2010 1 ♂; Artova: Tokat – Artova yolu 10. km, 1000 m, 03 07 2010 1 ♀; Artova: Merkez, 1000 m, 03 07 2010, 1 ♀; Tokat Merkez: Kampüs içi, 650 m, 16 06 2010 1 ♀.

Fenoloji: Haziran – Temmuz

Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Euphorbia sp. Dünyadaki yayılışı: Avrasya (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Ankara, Artvin, Batman, Bursa, Erzurum, Giresun, İçel, Kastamonu, Konya, Muğla, Tokat (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Harpactus affinis (Spinola, 1808)

Bu türün şimdiye kadar Tokat‟ta bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Erbaa ve Merkez ilçelerinde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 2 ♂♂ 1 ♀): Erbaa: Kaleköy, 280 m, 25 04 2010, 2 ♂♂; Tokat: Kampüs içi, 650 m, 29 05 2010, 1 ♀.

Fenoloji: Nisan – Mayıs

(19)

Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Paliurus sp.

Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Orta Doğu (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Amasya, Bursa, Erzincan, Erzurum, İçel, İstanbul, Kırşehir, (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Harpactus elegans elegans Lepeletier de Saint-Fargeau, 1832

Bu türün şimdiye kadar Tokat‟ta bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Almus ve Sulusaray ilçelerinde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 4 ♀♀): Almus: Tufantepe, 950 m, 30 06 2010, 1 ♀; Almus: Tufantepe, 950 m, 01 07 2010, 2 ♀♀; Sulusaray: Ilıcak Köyü, 1000 m 03 07 2010 1 ♀.

Toplama yapılan habitat çeşitleri: Step. Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Daucus sp.

Türkiye’deki yayılışı: Ankara, Artvin, Erzincan, Erzurum, Sinop, İçel, Kars, Konya (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Harpactus tauricus Radoszkowski, 1884

Bu türün şimdiye kadar Türkiye‟ de bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Tokat Merkez ilçesinde tespit edilmiştir.

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♀): Tokat Merkez: Çördük, 900 m, 04 08 2009, 1 ♀. Fenoloji: Ağustos

Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Güneybatı Rusya (Bohart and Menke,1976) Türkiye’deki yayılışı: Yeni kayıt

Oryttus concinnus paradisiacus (de Beaumont, 1967)

Bu türün şimdiye kadar Tokat‟ta bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Turhal ilçesinde tespit edilmiştir.

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♀): Turhal: Çaylı Kasabası, 650 m, 01 08 2010, 1♀; Fenoloji: Ağustos

(20)

Dünyadaki yayılışı: Türkiye (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Kars, İzmir (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Psammaecius punctulatus (Vander Linden, 1829)

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♀): Almus: Merkez, 950 m, 05 07 2010, 1♀. Fenoloji: Temmuz

Dünyadaki yayılışı: Avrasya (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Balıkesir, Erzincan, Erzurum, Iğdır, Kars, Konya, Muş (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Ammatomus coarctatus (Spinola, 1808)

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♂): Almus: Tufantepe, 950 m, 30 06 2010, 1 ♂. Fenoloji: Haziran

Dünyadaki yayılışı: Cezayir, Kıbrıs, Güney Avrupa‟dan Güneybatı Rusya‟ya kadar, İran (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Adana, Amasya, Ankara, Antalya, Artvin, Bursa, Çankırı, Denizli, Erzincan, Eskişehir, Hatay, Iğdır, İçel, Kahramanmaraş, Kars, Konya, Kütahya, Manisa, Şanlıurfa, Tekirdağ, Tokat, (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Ammatomus rogenhoferi (Handlirsch, 1888)

İncelenen Materyal (Toplam: 4 ♂♂ 6 ♀♀): Tokat Merkez: Kampüs içi, 650 m, 16 06 2010, 2 ♂♂ 6 ♀♀; Tokat Merkez: Kampüs içi, 650 m, 17 06 2010, 2 ♂♂

Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Euphorbia sp. Dünyadaki yayılışı: Avrasya (Bohart and Menke,1976)

(21)

Türkiye’deki yayılışı: Adana, Amasya, Ankara, Artvin, Bilecik, Bursa, Denizli, Erzurum, Hatay, İçel, İzmir, Kahramanmaraş, Konya, Kütahya, Manisa, Niğde, Şanlıurfa (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Sphecius nigricornis (Dufour, 1838)

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♀): Almus: Almus – Tokat yolu 5. Km Serince civarı, 1000 m, 17 06 2010, 1 ♀.

Dünyadaki yayılışı: Akdeniz Ülkeleri (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Amasya, Erzurum, İçel, Konya, Sivas, Kars (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Bembecinus innocens de Beaumont, 1967

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♂): Tokat Merkez: Kampüs içi, 650 m, 16 06 2010, 1 ♂.

Toplama yapılan habitat çeşitleri: Kum.

Dünyadaki yayılışı: Türkiye (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Ankara, İçel, Malatya, Siirt, Erzincan, Erzurum (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Bembecinus meridionalis A. Costa, 1859

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♂): Tokat Merkez: Kampüs içi, 650 m, 07 06 2010, 1 ♂.

(22)

Dünyadaki yayılışı: Güney Avrupa, Orta Doğu (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Antalya, Batman, Denizli, Gaziantep, Hatay, Isparta, İçel, İzmir, Kayseri, Konya, Mardin, Siirt, Şanlıurfa (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Bembecinus tridens tridens (Fabricius, 1781)

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♀): Almus: Almus – Akarçay yolu 15. km, 950 m, 09 07 2009, 1 ♀.

Dünyadaki yayılışı: Avrasya (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Adana, Adıyaman, Afyonkarahisar, Amasya, Ankara, Antalya, Artvin, Aydın, Balıkesir, Bursa, Denizli, Erzurum, Erzincan, Eskişehir, Gaziantep, Hakkâri, Hatay, Iğdır, İçel, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kars, Kayseri, Konya, Kütahya, Malatya, Manisa, Niğde, Samsun, Sinop, Şanlıurfa, Şırnak, Tekirdağ, Tokat, Trabzon, Tunceli, Yozgat, Van (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Stizus pubescens pubescens (Klug, 1835)

İncelenen Materyal (Toplam: 3 ♀♀): Zile: Edeköy Kızılüzüm Yaylası, 660 m, 01 08 2009, 3 ♀♀

Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Eryngium sp.

Dünyadaki yayılışı: İspanya, Yunanistan, İran, Mısır, Kıbrıs, Portekiz, Tacikistan, İsrail, Malta, Sicilya ( Pulawski, 2010)

Türkiye’deki yayılışı: Antalya, Artvin, Erzincan, Erzurum, İçel, İstanbul, İzmir, Kars, Konya, Manisa (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Bembix oculata oculata Panzer, 1801

Bu türün şimdiye kadar Tokat‟ta bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Erbaa, Tokat Merkez ve Zile ilçelerinde tespit edilmiştir.

(23)

İncelenen Materyal (Toplam: 6 ♀♀): Erbaa: Kelkit kumocağı, 280 m, 04 10 2009, 2 ♀♀; Tokat: Kampüs içi, 650 m, 17 06 2010, 2 ♀♀; Tokat Merkez: Kömeç Köyü, 650 m, 16 10 2008, 1 ♀; Zile: Edeköy Kızılüzüm Yaylası, 660 m, 01 08 2009, 1 ♀.

Fenoloji: Haziran - Ekim

Dünyadaki yayılışı: Güney Avrupa, Orta Doğu, İran, Afganistan (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Adana, Afyonkarahisar, Antalya, Artvin, Aydın, Balıkesir, Burdur, Çanakkale, Erzincan, Hatay, Iğdır İçel, İstanbul, İzmir, Kars, Kilis, Mardin, Muğla (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Bembix olivacea olivacea Fabricius, 1787

İncelenen Materyal (Toplam: 11 ♀♀): Erbaa: Kelkit kumocağı, 280 m, 03 10 2009, 7 ♀♀; Erbaa: Kelkit kumocağı, 280 m, 04 10 2009, 4 ♀♀

Fenoloji: Ekim

Dünyadaki yayılışı: Güney Avrupa, Kuzey Avrupa, Türkiye (Bohart and Menke,1976) Türkiye’deki yayılışı: Adana, Ankara, Antalya, Burdur, Denizli, Hatay, Iğdır, İçel, İzmir, Kars, Kayseri, Manisa, Mardin, Samsun, Tokat, Trabzon (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Bembix rostrata rostrata (Linnaeus, 1758)

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♂): Zile: Edeköy Kızılüzüm Yaylası, 660 m, 01 08 2009, 1 ♂

Dünyadaki yayılışı: Palearktik bölge (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Balıkesir, Erzurum, İstanbul, İzmir, Kars, Kayseri, Muğla, Sinop (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

(24)

Bembix sinuata sinuata Panzer, 1804

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♀): Erbaa: Kelkit kumocağı, 280 m, 03 10 2009, 1 ♀ Fenoloji: Ekim

Dünyadaki yayılışı: Avrupa (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Balıkesir, Erzurum, İzmir, Kars, Manisa, Muğla (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

(25)

4.3. Altfamilya Crabroninae Latreille, 1802

Larra (Larra) anathema anathema (Rossi, 1790)

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♂): Tokat Merkez: TOKİ ırmak kenarı, 620 m, 03 07 2010, 1 ♂

Dünyadaki yayılışı: Güney Avrupa, Kuzey Afrika, Irak (Bohart and Menke,1976) Türkiye’deki yayılışı: Adana, Ankara, Amasya, Antalya, Aydın, Artvin, Balıkesir, Bilecik, Burdur, Bursa, Erzincan, Erzurum, Hatay, Iğdır, Isparta, İçel, İstanbul, İzmir, Kahramanmaraş, Kars, Kırşehir, Konya, Malatya, Manisa, Niğde, Ordu, Rize, Samsun, Trabzon, Yalova (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Liris atratus (Spinola, 1805)

Bu türün şimdiye kadar Tokat‟ta bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Almus ve Zile ilçelerinde tespit edilmiştir.

İncelenen Materyal (Toplam: 2 ♀♀): Almus: Bakımlı, 1000m, 29 07 2009, 1 ♀; Zile: Edeköy Kızılüzüm Yaylası, 660 m, 01 08 2009, 1 ♀.

Fenoloji: Temmuz – Ağustos

Dünyadaki yayılışı: Güney Avrupa, Kuzey Afrika, Doğu Akdeniz Ülkeleri, Irak, İran, Kanarya Adaları, Cape Verde Adaları (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Ankara (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Liris inopinatus de Beaumont, 1961

Bu türün şimdiye kadar Türkiye‟ de bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Tokat Merkez ilçesinde tespit edilmiştir.

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♂ 1 ♀): Erbaa: Samsun – Lâdik yolu, 280 m, 25 04 2010, 1 ♀;Tokat Merkez: Kömeç Köyü, 650 m, 16 10 2008, 1 ♂.

(26)

Dünyadaki yayılışı: Akdeniz Ülkeleri (Bohart and Menke,1976) Türkiye’deki yayılışı: Yeni Kayıt

Liris (Leptolarra) niger niger (Fabricius, 1775)

İncelenen Materyal (Toplam: 11 ♀♀):1 ♀; Erbaa: Kaleköy, 280 m, 25 04 2010, 2 ♀♀; Tokat Merkez: Kömeç Köyü, 650 m, 16 10 2008, 2 ♀♀; Tokat Merkez: Kampüs içi, 650 m, 16 06 2010, 3 ♀♀; Tokat Merkez: Kampüs içi, 650 m, 17 06 2010, 1 ♀; Zile: Edeköy Kızılüzüm Yaylası, 660 m, 01 08 2009, 1 ♀

Fenoloji: Nisan – Ekim

Dünyadaki yayılışı: Güney Avrupa, Kuzey Afrika, Güneybatı Rusya, Irak, Afganistan, Hindistan (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Adana, Ankara, Antalya, Artvin, Aydın, Burdur, Bursa, Çorum, Denizli, Erzincan, Erzurum, Hatay, İçel, Kars, Konya, Malatya, Manisa, Şanlıurfa Tokat (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Liris (Leptolarra) nigricans nigricans (Walker, 1871)

İncelenen Materyal (Toplam: 6 ♀♀): Erbaa: Kelkit ırmak içi, 280 m, 27 03 2010, 2 ♀♀; Erbaa: Kelkit kumocağı, 280 m, 04 10 2009, 1 ♀; Tokat Merkez: Kömeç Köyü, 650 m, 16 10 2008, 3 ♀♀

Fenoloji: Nisan – Ekim

Dünyadaki yayılışı: Afrika, Cape Verde Adaları, Kanarya Adaları, Akdeniz Ülkeleri, Madagaskar, Seychelles Adaları, Irak (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Antalya, Kars (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Prosopigastra bulgarica Pulawski, 1958

Bu türün şimdiye kadar Tokat‟ ta bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Niksar ilçesinde tespit edilmiştir.

(27)

Dünyadaki yayılışı: Bulgaristan, Türkiye (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Ankara, Kırıkkale, Hakkâri (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Tachysphex brullii brullii (F. Smith, 1856)

Bu türün şimdiye kadar Tokat‟ ta bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Almus ilçesinde tespit edilmiştir.

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♂): Almus: Ormanevleri, 950 m, 13 05 2010, 1 ♂ Fenoloji: Mayıs

Dünyadaki yayılışı: Güney Avrupa, Güneybatı Rusya (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Amasya, Ankara, Çorum, Erzurum, Konya, Muğla, Niğde, Sivas (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Tachysphex fulvitarsis (A. Costa, 1867)

Bu türün şimdiye kadar Tokat‟ ta bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Almus ve Tokat Merkez, ilçelerinde tespit edilmiştir.

İncelenen Materyal (Toplam: 2 ♀♀): Almus: Almus – Tokat yolu 3. km, 1000 m,19 07 2009, 1 ♀; Tokat Merkez: Kampüs içi, 650 m, 17 06 2010, 1 ♀

Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Kuzeybatı Afrika, Batı Asya, İran, Sibirya (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Ankara, Antalya, Artvin, Bilecik, Erzurum, Hatay, İçel, İstanbul, Kayseri, Konya, Samsun, Sinop, Şanlıurfa (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Tachysphex incertus (Radoszkovsky, 1877)

Bu türün şimdiye kadar Tokat‟ta bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Almus, Başçiftlik, Niksar ve Zile ilçelerinde tespit edilmiştir.

(28)

İncelenen Materyal (Toplam: 9 ♀♀): Almus: Merkez, 900 m, 03 08 2010, 1 ♀; Almus: Tufantepe, 950 m, 05 06 2010, 1 ♀; Almus: Tufantepe, 950 m, 20 07 2010, 1 ♀; Başçiftlik: Merkez, 1400 m, 26 09 2009, 1 ♀; Niksar: Dönekse, 350 m, 10 07 2009, 1 ♀; Niksar: Dönekse, 350 m, 05 07 2009, 1 ♀; Zile: Edeköy Kızılüzüm Yaylası, 660 m, 01 08 2009, 3 ♀♀.

Fenoloji: Temmuz – Eylül

Dünyadaki yayılışı: Güney Afrika, Kuzeybatı Afrika, Güneybatı Asya (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Adana, Amasya, Antalya, Hatay, İçel, İstanbul, Kahramanmaraş, Konya, Muğla (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Tachysphex latifrons Kohl, 1884

Bu türün şimdiye kadar Tokat‟ ta bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Almus ve Niksar ilçelerinde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 2 ♀♀): Almus: Dumanlı, 1600 m, 30 05 2009, 1 ♀; Niksar: Dönekse, 350 m, 03 10 2009, 1 ♀.

Fenoloji: Mayıs – Ekim

Toplama yapılan habitat çeşitleri: Step. Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Thymus sp.

Dünyadaki yayılışı: Kuzey Afrika, Yunanistan, Türkiye, Güneybatı Rusya, İran (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Ankara, Bursa, Çorum, Eskişehir, Erzurum, Giresun, Hatay, Kars, Samsun (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Tachysphex mocsaryi Kohl, 1884

Bu türün şimdiye kadar Tokat‟ ta bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Almus ilçesinde tespit edilmiştir.

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♀): Almus: Almus – Görümlü yolu 10. km, 950 m, 25 07 2009, 1 ♀.

(29)

Dünyadaki yayılışı: Güneybatı Avrupa, Güneydoğu Avrupa, Güneybatı Rusya, Afganistan, Libya (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Balıkesir, Kayseri (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Tachysphex nitidior de Beaumont, 1940

İncelenen Materyal (Toplam: 3 ♀♀): Almus: TOKİ civarı, 950 m, 21 07 2010 1 ♀; Reşadiye: Zinav Gölü, 1200 m, 26 09 2009, 1 ♀; Tokat Merkez: Havaalanı, 650 m, 12 07 2010, 1 ♀.

Fenoloji: Eylül

Dünyadaki yayılışı: Kuzey Afrika, Güney Avrupa, Batı Asya (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Çankırı, Hakkâri, Hatay, Erzurum, Kars, Tokat (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Tachysphex panzeri (Vander Linden, 1829)

İncelenen Materyal (Toplam: 2 ♂♂ 2 ♀♀): Tokat Merkez: Kampüs içi, 650 m, 16 06 2010, 1 ♀; Zile: Edeköy Kızılüzüm Yaylası, 660 m, 01 08 2009, 2 ♂♂ 1 ♀.

Toplama yapılan habitat çeşitleri: Euphorbia sp.

Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Kuzeybatı Afrika, Batı Asya, Sri Lanka (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Adana, Amasya, Ankara, Antalya, Bursa, Erzincan, Erzurum, Hatay, İçel, Kars, Tekirdağ, Tokat (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Tachysphex pompiliformis (Panzer, 1805)

Bu türün şimdiye kadar Tokat‟ ta bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Erbaa, Tokat Merkez ve Yeşilyurt ilçelerinde tespit edilmiştir.

İncelenen Materyal (Toplam: 3 ♀♀): Erbaa: Kelkit kumocağı, 280 m, 25 04 2010, 1 ♀; Tokat Merkez: Kampüs içi, 650 m, 07 06 2010 1 ♀; Yeşilyurt: Su deposu civarı, 900 m, 03 07 2010, 1 ♀.

(30)

Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Kuzeybatı Afrika, güney Palearktik Bölgeden Sibiryaya ve Kuzeybatı Hindistana kadar (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Ankara, Ağrı, Artvin, Bitlis, Bolu, Bursa, Erzincan, Erzurum, Hatay, Kars, Kastamonu, Kayseri, Kırşehir, Konya, Kütahya, Niğde, Sinop, Trabzon. (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Tachysphex psammobius (Kohl, 1880)

Bu türün şimdiye kadar Tokat‟ ta bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Erbaa ve Tokat Merkez ilçelerinde tespit edilmiştir.

İncelenen Materyal (Toplam: 3 ♀♀): Erbaa: Kelkit kumocağı, 280 m, 25 04 2010, 1 ♀; Tokat Merkez: Kampüs içi, 650 m, 16 06 2010 1 ♀; Tokat Merkez: Kömeç Köyü, 650 m, 24 04 2010, 1 ♀.

Fenoloji: Nisan – Haziran

Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Güneybatı Rusya, Sibirya (Bohart and Menke,1976) Türkiye’deki yayılışı: Amasya, Ankara, Antalya, Bilecik, Bingöl, Çorum, Hatay, İçel, Kars, Konya, Muğla, Şanlıurfa, Trabzon. (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Tachytes etruscus etruscus (Rossi, 1790)

Bu türün şimdiye kadar Tokat‟ ta bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Zile ilçesinde tespit edilmiştir.

İncelenen Materyal (Toplam: 3 ♂♂ 5 ♀♀): Zile: Edeköy Kızılüzüm Yaylası, 660 m, 01 08 2009, 3 ♂♂ 5 ♀♀.

Dünyadaki yayılışı: Güney Avrupa, Güneybatı Asya (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Bursa, Erzurum, Hatay, Samsun (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

(31)

Miscophus (Miscophus) bicolor bicolor Jurine, 1807

Bu türün şimdiye kadar Tokat‟ ta bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Tokat Merkez ilçesinde tespit edilmiştir.

İncelenen Materyal (Toplam: 2 ♀): Tokat Merkez: Kömeç Köyü, 650 m, 16 10 2008, 2 ♀

Fenoloji: Ekim

Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Güneybatı Asya (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Denizli, Hatay, Konya (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Nitela truncata Gayubo and Felton, 2000

Bu türün şimdiye kadar Türkiye‟ de bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Almus ilçesinde tespit edilmiştir.

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♀): Almus: Teknecik, 1250 m, 28 07 2010, 1 ♀. Fenoloji: Temmuz

Toplama yapılan habitat çeşitleri: Orman kenarı Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Coryllus sp.

Dünyadaki yayılışı: İspanya, Fransa, Almanya, Yunanistan, İtalya, Portekiz (Pulawski, 2010)

Türkiye’deki yayılışı: Yeni Kayıt

Solierella compedita compedita (Piccioli, 1869)

Bu türün şimdiye kadar Tokat‟ta bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Almus ilçesinde tespit edilmiştir.

Toplama yapılan habitat çeşitleri: Orman kenarı Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Betula sp.

Dünyadaki yayılışı: Akdeniz Ülkeleri (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Denizli, Hatay, Konya, İçel, Kırşehir, Şanlıurfa (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

(32)

Pison (Pison) sericeum Kohl, 1888

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♂): Zile: Edeköy Kızılüzüm Yaylası, 660 m, 01 08 2009 1 ♂.

Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Eryngium sp.

Dünyadaki yayılışı: Güney Avrupa (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Amasya, Ankara, Bursa, Denizli, Edirne, İçel (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Trypoxylon attenuatum attenuation F. Smith, 1851

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♀): Almus: Ormanevleri, 950 m, 13 05 2010, 1 ♀. Fenoloji: Mayıs

Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Asya (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Amasya, Artvin, Aydın, Bilecik, Bursa, Erzurum, Konya, Manisa, Muğla, Samsun (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Trypoxylon minus de Beaumont, 1945

Bu türün şimdiye kadar Tokat‟ta bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Pazar ilçesinde tespit edilmiştir.

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♂): Pazar: Ocaklı, 1200 m, 04 08 2009, 1 ♂. Fenoloji: Ağustos

Dünyadaki yayılışı: İsviçre, Almanya, İtalya, Türkiye, Çek Cumhuriyeti, Luxemburg, Rusya (Pulawski, 2010)

(33)

Oxybelus subspinosus Klug, 1835

İncelenen Materyal (Toplam: 2 ♂♂): Almus: Merkez, 950 m, 03 08 2010, 1 ♂; Tokat: Kampüs içi, 650 m, 29 05 2010, 1 ♀

Fenoloji: Mayıs – Ağustos

Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Orta Doğu, Kuzey Afrika (Bohart and Menke,1976) Türkiye’deki yayılışı: Adana, Amasya, Ağn, Ankara, Antalya, Bingöl, Bursa, Erzurum, Eskişehir, Denizli, Hatay, İçel, Kayseri, Kırşehir, Konya, Kütahya, Samsun, Şanlıurfa, Tekirdağ, Tokat (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Entomognathus (Entomognathus) brevis (Vander Linden, 1829)

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♂): Almus: Almus – Görümlü yolu 10. km, 950 m, 25 07 2009, 1 ♂.

Dünyadaki yayılışı: Palearktik Bölge (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Amasya, Ankara, Antalya, Kocaeli, Bursa, Erzurum, İçel, İstanbul, Kastamonu, Konya (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Crossocerus (Ablepharipus) assimilis assimilis (F. Smith, 1856)

Türkiye’deki yayılışı: Ankara, Erzurum, Giresun, Trabzon (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

(34)

Crossocerus (Ablepharipus) podagricus podagricus (Vander Linden, 1829)

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♂ 1 ♀): Tokat Merkez: Kızılöz köyü, 750 m, 08 07 2010 1 ♀. Almus: Teknecik, 1250 m, 28 07 2010, 1 ♂.

Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Daucus sp., Betula sp. Dünyadaki yayılışı: Palearktik Bölge (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Amasya Antalya, Bitlis, Hakkâri, Erzurum, Konya, Sivas (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Crossocerus (Acanthocrabro) vagabundus vagabundus (Panzer, 1798)

Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Coryllus sp.

Türkiye’deki yayılışı: Ankara, Artvin, Bursa, Bitlis, Erzurum, Samsun, Trabzon (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Crossocerus (Crossocerus) elongatulus elongatulus (Vander Linden, 1829)

Toplama yapılan habitat çeşitleri: Step. Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Betula sp.

Dünyadaki yayılışı: Arktik halkanın Palearktik bölgesi, Kuzey Afrika, Arjantin (Bohart and Menke,1976)

(35)

Türkiye’deki yayılışı: Amasya, Ankara, Denizli, Erzurum, Hatay, Istanbul, Konya, Kütahya, Muğla, Trabzon). (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Crossocerus (Hoplocrabro) quadrimaculatus (Fabricius, 1793)

Fenoloji: Ekim

Dünyadaki yayılışı: Palearktik bölgenin doğusundan Sibiryaya kadar (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Amasya, Bayburt, Bursa, Erzincan, Erzurum, Hakkâri, Istanbul, İzmir, Van (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Crossocerus (Oxycrabro) acanthophorus (Kohl, 1892)

Fenoloji: Ekim

Türkiye’deki yayılışı: Amasya, Ankara, Konya, Kahramanmaraş, Hakkâri, Nevşehir (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Ectemnius (Hypocrabro) continuus continuus (Fabricius, 1804)

İncelenen Materyal (Toplam: 10 ♂♂ 7 ♀♀): Almus: Çatak, 1100 m, 28 07 2010, 1♀; Almus: Merkez, 950 m, 05 07 2010 1 ♂; Almus: Merkez, 950 m, 30 06 2010, 1 ♀; Tokat Merkez: Kat Kasabası, 560 m, 31 07 2010, 1 ♀; Tokat Merkez: Kızılöz köyü, 750 m, 08 07 2010, 3 ♂♂; Tokat Merkez: Kızılöz köyü, 750 m, 13 07 2010, 5 ♂♂ 2 ♀♀; Turhal: Çaylı Kasabası, 650 m, 19 07 2010, 1 ♂ 1 ♀; Sulusaray: Ilıcak Köyü, 1030m, 03 07 2010 1 ♀.

(36)

Dünyadaki yayılışı: Holarktik Bölge (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Adana, Amasya, Ankara, Antalya, Artvin, Bitlis, Bolu, Bursa, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Giresun, Gümüşhane, Iğdır, İçel, İstanbul, Kars, Konya, Kütahya, Malatya, Muğla, Rize, Samsun, Tokat, Trabzon, Van (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Ectemnius (Hypocrabro) meridionalis (A. Costa, 1871)

Bu türün şimdiye kadar Tokat‟ta bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Almus ve Turhal ilçelerinde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 4 ♂♂): Almus: Ormandibi Kasabası yolu 10. km, 900 m, 13.07.2010 1 ♂; Almus: Tufantepe, 850 m, 01 07 2010 1 ♂; Tokat Merkez: Kat Kasabası, 560 m, 31 07 2010, 1 ♂; Turhal: Çaylı Kasabası, 650 m, 12 07 2010, 1 ♂. Fenoloji: Temmuz

Dünyadaki yayılışı: Doğu Avrupa, Akdeniz Ülkeleri (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Adana, Adıyaman, Amasya, Antalya, Ankara, Artvin Bitlis, Bolu, Bursa, Çanakkale, Denizli, Edirne, Erzincan, Erzurum, Eskişehir, Hakkâri, Hatay, Iğdır, İçel, İzmir, Kahramanmaraş, Konya, Kütahya, Malatya, Mardin, Muğla, Samsun, Sinop, Şanlıurfa, Van (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Ectemnius (Hypocrabro) rubicola rubicola (Dufour and Perris, 1840)

(37)

Türkiye’deki yayılışı: Artvin, Bayburt, Bitlis, Bursa, Erzurum, Hakkâri, Kars, Istanbul (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Ectemnius (Metacrabro) fossorius fossorius (Linnaeus, 1758)

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♀): Tokat Merkez: Kızılöz köyü, 750 m, 13 07 2010, 1 ♀.

Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Rusya, Türkiye (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Antalya, Artvin, Erzurum, Gümüşhane, İstanbul, (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Ectemnius (Metacrabro) kriechbaumeri (Kohl, 1879)

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♀): Tokat Merkez: TOKİ ırmak kenarı, 620 m, 03 07 2010 1 ♀

Toplama yapılan habitat çeşitleri: Step. Üzerinde toplama yapılan bitkiler: Daucus sp. Dünyadaki yayılışı: Avrupa (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Antalya, Batman, Erzurum, Hakkâri, İçel (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Ectemnius (Thyreocerus) crassicornis (Spinola, 1808)

(38)

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♀): Tokat Merkez: TOKİ ırmak kenarı, 620 m, 03 07 2010 1 ♀

Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Güneybatı Rusya (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Adana, Adıyaman, Ağrı, Amasya, Ankara, Antalya, Artvin, Aydın, Balıkesir, Batman, Bilecik, Bitlis, Bursa, Çanakkale, Denizli, Edirne, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Gaziantep, Hakkâri, Hatay, Iğdır, İçel, İzmir Kahramanmaraş, Kars, Kırıkkale, Konya, Kütahya, Malatya, Muğla, Nevşehir, Niğde, Sivas, Şanlıurfa, Van (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Lestica (Solenius) clypeata clypeata (Schreber, 1759)

Bu türün şimdiye kadar Tokat‟ta bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Almus ve Turhal ilçelerinde tespit edilmiştir. İncelenen Materyal (Toplam: 3 ♀♀): Almus: Almus – Tokat yolu 3. km, 1000 m,19 07 2009, 1 ♀; Tokat Merkez: Kat Kasabası, 560 m, 31 07 2010, 1 ♀; Turhal: Çaylı Kasabası, 650 m, 19 07 2010, 1 ♀.

Türkiye’deki yayılışı: Adana, Amasya, Ankara, Antalya, Artvin, Aydın, Balıkesir, Bilecik, Bolu, Bursa, Çanakkale, Elazığ, Erzincan, Erzurum, Giresun, Hatay, Iğdır, İçel, İstanbul, Kahramanmaraş, Kars, Kastamonu, Konya, Kütahya, Malatya, Samsun, Şanlıurfa, Tekirdağ, Van (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Lindenius albilabris albilabris (Fabricius, 1793)

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♀): Tokat Merkez: Havaalanı, 650 m, 12 07 2010, 1 ♀. Fenoloji: Temmuz

(39)

Dünyadaki yayılışı: Avrupa‟dan Moğolistan ve Kuzey Kore‟ye kadar (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Adana, Amasya, Ardahan, Artvin, Bilecik, Bolu, Erzincan, Er-zurum, Eskişehir, Kars, Kastamonu, Kayseri, Konya, Malatya, Nevşehir, Sakarya, Sivas, Tokat, Trabzon, Van (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Lindenius panzeri (Vander Linden, 1829)

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♂): Tokat Merkez: Havaalanı, 650 m, 12 07 2010, 1 ♂. Fenoloji: Temmuz

Dünyadaki yayılışı: Avrupa, Batı Asya, Kuzey Afrika (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Ağrı, Ankara, Hatay, Isparta, İstanbul, Van (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

(40)

4.4. Altfamilya Pemphredoninae Dahlbom, 1835

Entomosericus concinnus Dahlbom, 1845

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♀): Almus: Tufantepe, 950 m, 30 06 2010, 1 ♀ Fenoloji: Haziran

Dünyadaki yayılışı: Yunanistan, Güneybatı Rusya (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: Ağrı, Amasya, Ankara, Antalya, Batman, Bilecik, Bolu, Elazığ, Erzurum, İçel, Isparta, Konya, Kütahya, Manisa, Mardin, Muğla, Nevşehir, Şanlıurfa, Sivas, Van (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Mimesa grandii grandii Maidl, 1933

İncelenen Materyal (Toplam: 1 ♀): Tokat: Kampüs içi, 650 m, 21 07 2010, 1 ♀ Fenoloji: Temmuz

Dünyadaki yayılışı: Akdeniz Ülkeleri, Güneybatı Rusya, İran (Bohart and Menke,1976)

Türkiye’deki yayılışı: İçel, Erzurum, Konya, Nevşehir (Ljubomirov and Yıldırım, 2008)

Psenulus fuscipennis fuscipennis (Dahlbom, 1843)

Bu türün şimdiye kadar Tokat‟ta bulunduğuna dair herhangi bir literatür kaydına rastlanmamıştır. Arazi çalışmalarında Almus ve Tokat Merkez ilçelerinde tespit edilmiştir.

İncelenen Materyal (Toplam: 3 ♀): Almus: Tufantepe, 950 m, 05 06 2010, 1 ♀; Tokat Merkez: Taşocağı, 650 m, 03 07 2010 1 ♀; Tokat: Tahtoba Köyü, 700 m, 27 05 2010, 1 ♀.