[Trakya Umumi Müfettişi Abidin Özmen tarafından Türk Tarih Kurumu Başkanlığına gönderilen yazı]

2I/XII/I944 Maarif Müş.

2609

Türk Tarih Kurumu Başkanlığına Ankara

Örnek /

Edirne ve Trakya Bölgesinde her biri Tarih ve sanat bakımın- dan ölçüsüz bir kıymet taşılan eski eser ve abideleri korumak ve kurtarmak gibi isabetli bir düşüncenin kurumunuzca Millî bir ödev halinde ele alın­ ması Cumhuriyet Devrinin mes’ut olaylarından sayılarak bütün muhitçe minnet ve şükranla karşılanacağı şüphesizdir.

Bu maksat uğrunda bölgemiz dahilinde yapılan çalışmalara ait bilgileri ve atiyyen yapılacak faaliyetlere esas teşkil edecek fikirleri mütalâa k ı l m a n bazı tedbirleri aşağı maddelerde telhis ediyorum.

1- Bir kaç yıl önce Umumî Müfettişlik Merkezi bulunan Edir- nede ( Trakya Eski Eserleri Sevenler Kurumu) adile bir cemiyet teşekkül etmiş fakat bu cemiyetin bölgevi olması mevzuata aykırı bulunduğundan sonradan fesh olunmuştur. Halen Edirnede yalnız Vilâyet sınırları içinde faaliyette bulunmak şartile yine (Edirne Eski Eserleri Sevenler Kurumu) isminde bir yeni cemiyet teşekkül ederek işe başlamıştır.

Bu itibarla Tarih kurumunca meydana getirilen Türk İslâm Devri Kitabeleri Derleme heyeti için Edirnede bir şube teşkil edilmesine

lüzum görmüyorum.Edirnede çalışmakta olan Kurum Edirne Vilâyeti ve hatta Trakyada vereceğiniz her hangi bir işi selâhiyetli elemenları vasıtasile telekki edeceği emirlerinizi yapmakla şeref duyar.

Edirne Eski Eserleri Sevenler Kurumunun İdare heyeti ile Edirne Kazalarında bu işleri başaracak Maarifçilerin isimleri şöyledir: A- Reis Maarif Müdürü Yusuf Cemil Üner,İkinci Reis Edirne Tarihi Müverrihi Öğretmen Osman Nuri Peremeci,Umumî Kâtip Yüksek Mimar Nafia Müşavir Muavini Kemal Altan,Aza Lise Baş Muavini Fahri Dilgen , Vakıflar Müdürü Şemsettin Arpat.

B_ Edirnede bu işlerle uğraşabilecek diğer şahıslar:

Tarih Öğretmeni Çetin Ispaha,Baş Öğretmen İhsan Gökçe,Recep Özgün,Murat Özgün ve Müze Memuru Necmi İğe.

C- Kazalarda .Uzunköprü Maarif Memuru Hami Köker,Keşan

Maarif Memuru Sabri Kutsal,İpsala Maarif Memuru Salih Tanıl,Meriç Maarif Memuru İbrahim Tüzün. Daimi Encümen Azasından Vahit Yayalar.

2- Trakyada Edirneden başka Tarihi ve mimari abidelerin daha ziyade Kırklarelinin Lüleburgaz Dolaylarında,Çanakkalenin Gelibolu Ezine, Bayramiç ve Tekirdağının Saray»Malkara,Çorlu,Hayrabolu Kazaların­ da

Toplanmış bulunması göz önüne alınarak (Türk İslâm Devri Derleme Heyetin ce) yapılıcak çalışmaları kolaylaştırmak ve verimli kılmak için açılması düşünülen şubelerinde Lüleburgaz Kasabasıle,Tekirdağ ve Çanakkale Merkezle­ rinde kurulması muvaffık olacağı mütalâa kılınmıştır.

3- Bu şehir ve kasabalarda açılacak şubeler için icap eden ehliyet ve vasıfları haiz elemanların mahallerince seçilerek adlarının bildirilmesi Bölge Vilâyetlerine tebliğ edilmiştir.

4- Yukarıda bahseylediğim şubeler Trakyada kuruluncaya kadar ve hatta sonraları bile (Türk İslâm Devri Kitabelerini Derleme Heyetince) arzu edilen bütün bilgi ve vaziyeti Umumî Müfettişliğimizde yakından ilgilenerek bildir­ meyi Millî bir borç addeder.

Esasen ötedenberi bu işlerle uğraşmadı kendisi için fikir gıdası addeden iki zat bu gün Umumî Müfettişliğimiz kadrosunda çalışmaktadırlar.

Mevcut eserlerden isimleri listede olanlar hakkında Tarihi Bilgi topla­ mak ve bazısının basit plânını almak ve kitabelerini tespit etmek hususunda Müfettişliğimiz Maarif Müşaviri Fâkir Erdem île Nafia Müşavir Muavinimiz Kemal Altan Gayret göstermişler ve emek sarfetmişlerdir. Bundan sonrada kendilerinden istifade edilecektir. Diğer zevattanda Umumî Müfettişlikçe istifade edilebilir ve bütün Umumî Müfettişlik Bölgesinde harcirahları temin edilmek şartile tetkikat yaptırılabilecektir.

Fotoğraf malzemesi temin edildiği takdirde bi gibi eserlerin ve yazıla­ rın fotoğrafını alacak fotoğrafçı memurumuz ve iyi makinemiz vardır.

5- Vilâyetlerden alınacak bilgilerin ve isimlerin ayrıca bildirileceği ni arz ederim.

Trakya Umumi Müfettişi Abidin Özmen

F.Erdem.

F.Ö.

Aslı Gibidir. 19/9/1945

1

Trakya Genel Müfettişliği Bölgesi Dahilinde mevcut Şimdiye kadar yerleri ve isimleri tespit edilen

Eski eser ve Abideleri gösterir çizelgedir.

Edirne Merkezinde, Edirne^Keşan Kazası

I- Selimiye Camisi 2» Üç Şerefeli n 3- Yıldırım " 4- Eski Cami. 5~ Muradiye H

6- İkinci Beyazit Cami3i 7- Gazi Mihal M 8- Sitti Sultan n 9- Defderdar rt 10- Şeyh Çelebi w 11- Ayşekadın " 12- Kadı Bedrettin " 13- Süle Çelebi M 14- Beylerbeyi " 15- Çavuş bey " 16- Şahmelek " 17- Sarıca Paşa Mescidi

18- Evliya Kasım Paşa Camisi 19- Kuşdoğan " 20- Süleymaniye " 21- Şahabettin "

22- Sokullu Mehmet Paşa Hamamı 23- İshak Paşa " 24- Yeniçeri n 25- Mezit Bey " 26- Abdullah " 27- Beylerbeyi " 28- Gazi Mihal " 29- Tonca Köprüsü 30- Meriç " 31- Şahabettin Paşa Köprüsü 32- Kanunî Köprüsü 33- Fatih " 34- Saraçhane

n

37- Amca Zade Hüseyin Paşa Çeşmesi 38- Fatih Adalet Kasrı kulesi

39- Yahya bey Mescidi,Su hâzinesi ve çeşmesi 40- Saray Hamamı

41- Darüşşifa

42- Çavuşbey Camisi 43-Saatli Medrese

44- Rızvani Ahmet Türbesi. Edirne^Uzunköprü_İl%eşİ. 45- Uzunköprü Köprüsü

46- Uzunköprü Camisi

47- Gazi Mahmut Bey Merkadi 48- Gazi Turhan Bey Türbesi 49- " " " Mescidi 50- Gazi Mahmut Bey Mescidi.

51 - Hersek Zade Ahmet Pş.Camiî Keşan Enez Bucağında

52» Fatih Camisi ( Kiliseden) 55 - Gazi Ömer Bey Mescidi

54 - Kapudan Has Yunusun Merkadi Edirne^İpsala^İlçesi_____ 55 - Hüsrev Kethüda Kervan S. 56 - Muradiye Camisi ( Yıkık) 57 - Alaca Mustafa Paşa Camisi

Edirne^Haysa_Bucagı________, 58- Sokullu Kervan sarayı 59- Sokullu Hamamı

60- Sokullu Camisi

|ekirdağ_M|rkezinde_=_=___ 61- Rüstem Paşa Camisi

62- " w Hamamı 63- Bedesten

=i=~=â!İ:

=2£==!=îi£!i=_=-=

65- Kanuni "

66- Şair Bihişti’nin Mezarı 67- Rüstem Paşa Kervan sarayı 68- M ” İmareti

69- " " Camisi 70- n " Suyolları

Tekirdağ Malkara _Kazası__ 7ı- Gazi Ömer Bey Camisi 7 2 - « " " Türbesi 73- Süleyman Paşa Camis#

74- Taşoğlu İbrahim Bey Camisi 75- Ahmet Paşa Çeşmesi

76- Şair Nevinin Babasının Mer Tekirdağ Hayraboiu_Kgzası_^ 77- Güzelce Haşan Bey Camisi 78- Sarban Baba Merkadi.

79- Gülşeniler Merkadi.

Kırkl ar eli „Merkez^n^e _ _ _ _ _ _ 80- Karacabey Camisi

81- Paşa H

82- Hıdır Bey Camiî ve Bedeste 83- " M Hamamı nı

Kırklareli_Vizg_İlgegi 84- Hüdavendigâr Camisi 85~ Haşan Bey " 86- " " İmareti 87- Haşan Bey Hamamı

88- Binbiroğlu Ahmet Türbesi 89- Bali Baba Merkadi

90- Bali Baba Tekkesi

KIrklareli Saray İlçesi

sssssrss =: =s sr as srrsrsssss =r ssîfsss ssrçsrssssss

91- Ayaz Paşa Camisi 92- Ayaz Paşa Hamamı 93- Ayaz Paşa Medresesi 94- Girayların Mezarları

Kırklarel4_B|baeski=Kazası:

95- Semiz Ali Paşa Camisi 96- n " Hamamı 97- " " Köprüsü 9°- Dört Yüzlü Meydan Çeşmesi.

Çanakkale_Gellbolu_Kazaşı_ 121- Süleyman Paşa Merkadi

122- " " Camisi 123- " " Hamamı 124- Sarıca Paşâ Köprüsü 125-

n

129- Yazıcı Oğullarının Türbesi*

Kırklareli_Lüleburgaz_İlge3i. 99- Timurtaş Oğlu Ali Bey Camisi 100- Zindan Baba Merkadi

101- Sokullu Camisi 102- " " Kervansarayı 103- " " Hamamı 104- " " İmareti 105- w " Medresesi 106- " " Kütüphanesi 107- " " Su Yolları Ş ® Ş | ^ § İ 6 a.Şzine_Kaz aşı__ . 108- Seferşah Hamamı 109- " " Mescidi

110- Ahi'lere ait Mezarlar.

Çanakkale Bayramiç^İlçesi_. 111- Serdengeçti Emin Ağa Camisi 112- " " " "Sarayı 113- " " " "Köprüsü 114- Kemalli Mescidi Çanakkale_B4.ga İlçesi. „ ___. 115- Serdengeçti Mezarları 116- " " Camisi 117- " " Çeşmesi

Çanakkale L6p3eki_Îİçesi Cardak_Buoağı. 118- Gazi Ömerbey Türbesi

119- " " Camisi

120- Hüdavendigâr Kervansarayı.