I.YET/HAYIR
OKTAY AKBAL
; ı
-Tütengil’i Anmak...
Ben oraya vardığımda kanı daha kurumamıştı. Belliydi vu rulup düştüğü yer. Hani bir resim çıktı gazetelerde, ufak tefek bir adam kıvrılıp yatmış, elinde sıkı sıkı tuttuğu küçük çanta sı... O resmi buldurdum, büyüt
tüm, duvara astım, ama daya namadım; baktıkça o anı yaşı yordum, o anın gerisindeki ni ce dakikaları, saatleri, günleri, geceleri yaşıyordum. Bir al bümde duruyor o resim, Cavit Orhan Tütengil’in öldürüldüğü sabah çekilen o resim...
Beş yıl geçti... Prof. Emre Kongar’ın TDK yayınlarında çı kan -hâlâ satılıyor mu bilmeml- “ Cavit Orhan Tütengil” adlı ki tapçığını okuyorum. Ali Püskül- lüoğlu’nün bir şiiri var kitabın başında: "Ozanım ben, yaralar beni/Her sabah gazetelere ge çen ölüler/Trafik kazaları, yan gınlar bile./N’olacak ülkemin hali, diyorum/Halkım yine de çı kacak düze/Biliyorum, düşünü yorum, ama irkiliyorum/Üstüme çevrilmiş silahlardan.”
Kim vurdu; niçin vurdu? Beş yıldır süren soruşturmadan ne sonuç alındı? Alındı mı? Katil kimdi? Niye yakalanmadı? Tü- tengil’i böyle bir korkunç bitişe götüren nedenler neydi? Hep si karanlıkta daha... Hepsi boş lukta... Bu cinayetlerin dosya ları kapatıldı mı? Tütengil’in, Karafakioğlu’nun, Doğanay’ın, Kaftaneıoğlu’nun, Öz’ün -ki ka tili diye idama mahkûm edilen kişi de sonunda aklanarak öz gürlüğe çıktı- daha niceleri ni celeri... Hepsi unutuldu mu? Bu cinayetlerin gizlerinin açık lanmayacağı kesinleşti mi? Beş yıl sonra bu tür soruları sormak artık hakkımızdır. Ama kime so racağız, kime?
Tütengil, 17 Ocak 1921’de Tarsus’a bağlı Sebil köyünde doğmuştu. Babası Kıbrıs Türk lerinden, annesi aktar Tüten Emmi’nin kızı Meryem... Beş çocuğun en büyüğüydü Cavit. Bir öğretmendi baba, bir köy öğretmeni. Cavit, babasının il kokulunda, sonra Tarsus Orta- okulu’nda öğrenim gördü. So rumluluk nedir bilen çalışkan bir çocuk. Parasız yatılı sınavı nı kazanarak Haydarpaşa Lise- si’ne gitti. Siyasal Bilgiler sına vını kazanmıştı, ama o öğret men olmak istiyordu.
Yüksek Öğretmen Okulunu yeğledi. “ Atatürk döneminin genel havası Tütengil’i de etki lemiştir: Ülküsü uğruna çalışa cak, topluma Atatürkçü kuşak lar yetiştirecektir” diye yazar Kongar... İlk görev Antalya Li sesinde. Askerlik Erzincan’da, topçu teğmeni... Sonra Köy Enstitüsü’nde öğretmenlik yıl ları. Kepirtepe, Aksu. 1951-52’de yurt dışında staj. Montesquieu üstüne çalışma lar, bir kitap hazırlar, felsefe doktoru olur. 1957’de TDK Bi-
(Ar kası 8. Sayfada)
İstanbul Şehir Üniversitesi Kütüphanesi Taha Toras Arşivi