+
k
-n ^io
mmmsmmmmmmm
MİMAR HAKAN KIRAN
:
. '?
*¿1
«H* ... . . .
-“ n a s *if e » . .
Restorasyon çalışması, son 30
yıldır harabeye dönüştüğü için
Perili Köşk diye anılan Rumeli
Hisarı ndaki Yusuf Ziya Paşa
r~ :.
;
rf
-Köşkü nün perilerini kaçırdı.
perileri
> Fotoğraf: Batuhan KIRAN
SEKİZ YIL SÜRDÜ
Rumelihisarı'ndan geçerken dikkat çeken ve yıllardır ter
kedilmiş halde metruk, duran tarihi binanın sonunda yü
zü güldü. Onarım serüveni sekiz yıl önce başlayan köş
kün restorasyonu bitmek üzere. Tarihi binanın sahibi
Basri Erdoğan, zorlu bir restorasyon süreci geçirdiklerini
ama buna değdiğini düşünüyor. Binanın turizm amaçlı
kullanılmasını arzuluyor.
İSTANBUL KAZANDI
Eylül romanının yazarı Mehmet Rauf, bir yazısında, kırmı
zı renginden ötürü bu köşkü, “ Boğaziçi'nin yakut gerdan
lığı” diye nitelendiriyor. Restorasyonu
yapan mimar Hakan Kıran da rengi
muhafaza etmiş. Her ihtimale karşı
da binanın yüksekliği 50 santim dü
şük tutulmuş: “ Böyle yapmakla en
üst katın camları biraz küçük oldu
ama olsun İstanbul kazandı.”
• Ersin KALKAN ın haberi sayfa 6 da
Geçen yüzyılın sonunda yıldırım düşmesi sonucu yanarak yıkılan kule bir kere de restorasyonda yıkıldı. Köşkün, küçük tutulan şapkası Ressam Güleryüz’ün ikazı üzerine yıkılıp büyütüldü.
Maydanoz
Çadırını da yaptı
Perili Köşk, Hakan Kıran'ın henüz mimarlık öğ- rencisiyken hayallerine girmiş, işi almadan önce de eserin orijinal formundan sapmama konusun da patrondan teminat almış. Kıran’ın imza attığı işler arasında Aya Yorgi Kilisesi Kompleksi, Ce- lalettin Bey, Reşitpaşa Köşkü, Tuzcubaba Kona ğı gibi tarihi eserlerin yaraşıra Mydonose Show- land Piramit Çadırı gibi modern tasarımlar da var.
BİNA SAHİBİ BASRİ ERDOĞAN
ar
Ressam Güleryüz
beni şaşırttı
Bina yıkılınca manzarası genişleyen kom şular, bina yapılırken şikayete başladı. Bazıları “ kaçak inşaat yapıyorlar” diyecek kadar ileri gittiler. Halbuki şapkayı proje den de küçük tutmuştuk. Hemen arka mızda evi olan komşumuz ünlü ressam Mehmet Güleryüz bir gün beni çağırdı. Ben de yine yersiz yakınmalardan biriyle karşılaşacağımı zannetttim. Güleryüz, "Böyle görkemli bir yapının kulesinde kü çük şapka olmaz. Eğer sınırınız elveriyor sa lütfen, şapkayı yükseltin ve bu çirkinli ğe son verin' dedi. Şaşkınlıklar içindey dim. Şapkanın her santimi Güleryüz'ün manzarasını kapatıyordu ama o bir sanat çı olduğu için, güzellikle çirkinlik arasında seçim yapıyordu.”
Perili Köşk yıllarca bu halde kaldı. Restorasyondan sonra kulenin tepesine yıkılmış olan şapka yeniden yapıldı.
Perili Köşk canlandı
Rumelihisaıindaki Yusuf Ziya Köşkü yıllarca metruk kalmıştı.
Öyle ki adı Perili Köşk e çıkmıştı. Sahibi Basri Erdoğan, Mimar
Hakan Kıran a binayı yeniden, aslına uygun olarak yaptırdı.
balkon korkulukları, tüm metal basamak öğeleri, yeni yapıda kullanılmak üzere saklanmış.
İngiltere'de bulunuyor
R
umelihisarinın sembollerinden biri olan Yusuf Ziya Paşa Köşkü'nün restorasyonu bitmek üzere. Geçen yüzyılın başında inşa edilen bu görkemli yapıya, son 30 yıldır harabe ve metruk olduğu için Perili Köşk adı verilmişti.Son yıllarda içinde sadece bekçilik yapan bir ailenin yaşadığı köşkün onarım serüveni 1992'de başladı. Binanın sahibi Basri Erdoğan,
restorasyonuhu mimar Hakan Kıran'a verdi.
Hakan Kıran, Perili Köşk'ün henüz mimarlık öğrencisiyken hayallerini süslediğini söylüyor: "O zamanlar bana İstanbul'da hangi binayı restore etmek istersin diye sorsalardı, ilk sırayı Perili Köşk alırdı. Eserin sahibiyle
karşılaştığımda çok heyecanlandım." İşi almadan önce bina sahibiyle sıkı bir anlaşma yapan Kıran, eserin orijinal formundan sapmaması konusunda teminat aldı.
Hakan Kıran, önceleri binanın
yıkılmadan yapılması gerektiğini düşünüyordu. Ama binanın statik yapısında bozulmalar tespit edince işi üniversiteye bıraktı. Binanın arka duvarlarında yarım metreye varan çatlakların incelenmesi ve zemin etüdü sonucu binanın yıkılması
doğrultusunda rapor hazırlandı. Prof. Dr. Müfit Yorulmaz, Prof. Dr. Nafiz Çamhbel ve Doç. Dr. Ahmet Ersel'in hazırladığı bu raporlar doğrultusunda Yüksek Anıtlar Kurulu'na proje başvurusu yapıldı. Kurul 18 ay sonra projeyi onayladı.
Geçen yüzyıl başında yapılan binada Marsilya, Büyükdere ve normal harman tuğlası kullanılmıştı. Bu tuğla ve taşlar tek tek sayılarak yerlerinden çıkarıldı. Yeniden yapımda örnek oluşturabilecek profilli ve değişik boyutlu tuğlalar, iç-dış pencere ve kapı silmeleri, saçak ve kat döşeme
kotlarındaki silme, korniş ve kirpiler toplanarak muhafaza edildi. Özgün renkli cam vitraylar, metal merdiven ve
Hakan Kıran, Marsilya ya da Büyükdere tarzı tuğlarım artık üretilmemesini büyük bir eksiklik olarak görüyor.
Ellerinde tuğla örnekleriyle memleketin tüm tuğla ocaklarım dolaşıyorlar. Büyük firmalardan da sonuç alamıyorlar. Sonunda
İngiltere'de aradıklarım buluyorlar. Bir İngiliz firması tuğlaların dökümünü üstleniyor.
Metal için çözümü Denizli'de, ahşap için İstanbul'da buluyorlar.
Kıran Perili Köşk'ün restorasyonuna başlarken, belediye imar müdürlüğüne ve tapu dairesine giderek, her kah attıklarında ilgili memurun
bulunmasını ve zabıt tutmasını istemiş. "Daha sonra üç santim, beş santim fazla oldu denilmemesi için bunu yaptık" diyor. "Eserin yüksekliğim 50 santim düşük tuttuk. Böylece en üst katın camlan biraz küçük oldu ama olsun İstanbul kazandı."
Ersin KALKAN
▼ Mydonose'un mimarı
Perili Köşkün restorasyonunu yapan Yüksek Mimar M. Hakan Kıran Tarihsel Çevre ve Yapı Korumacıları Derneği kurucu başkanı. Kıran, 1985 Mimar Sinan Üniversitesi mezunu. Restorasyon dalında İhtisas yapan Kıran, uzun yıllardır rolöve, restütisyon ve restorasyon projeleri üzerinde çalışıyor. Tasarımını yaptığı Binbirdirek Sarnıcı, uygulayıcı firma tarafından yanlış restore edilince Kıran, projesini geri çekmiş ve bundan sonra tasarım ve uygulamayı bir arada yürütmeye karar vermiş. Hakan Kıran'ın çalışmalarından bazıları şöyle: Aya Yorgi Kilisesi Kompleksi, Celalettin Bey Köşkü,
Reşitpaşa Köşkü, Tuzcubaba Konağı, Zehra Hanım Köşkü, Seferoğlu Yalısı, Ali Şükrü Bey Konağı. Kıran dekorasyon işi de yapıyor. İşlerinden en ünlüsü, Mydonesse Shovvland Piramit Çadırı. Konteynır - çadır - çelik karma demontabl yapım tekniğini birleştirip geliştirerek kullandığı bu yapının dekorasyonunu da kendisi yapmış. Kıran geleneksel ahşap el oymacılığının geliştirilmesi için üç yıl önce Kastamonu'da bir atölye kurmuş. 60 öğrenci ve ustanın çalıştığı atölyede 100 yıllık ağaçlardan üretilen OsmanlI tarzı mobilyalar dünyanın her yanından alıcı buluyor.
"
3
^ -T
-"1
Kişisel Arşivlerde İstanbul Belleği Ta h a To ros Arşivi
