DOĞAL KAYNAKLAR ve EKONOMİ

DOĞAL

KAYNAKLAR ve

EKONOMİ

cografyahocasi.com

NELER ÖĞRENECEKSİNİZ

Bu bölümde doğal kaynak çeşitlerini, dünyada doğal kaynak-ekonomi ilişkisini ve Türkiye’de doğal kaynak-ekonomi ilişkisini öğreneceksiniz.

Kazanım: 11.2.11. Doğal kaynaklar ile ekonomi ilişkisini açıklar.

Kazanım: 11.2.12. Türkiye’deki doğal kaynaklar

ile ekonomi arasındaki ilişkiyi analiz eder.

Teknolojinin ve insan aklının rolü

haricinde doğal

süreçlerle oluşmuş, mal ve hizmet

üretimi için gerekli

olan kaynaklara

doğal kaynak denir.

TAŞLAR

İnsanların taşlardan yararlanması insanlık

tarihi kadar eskiye dayanmaktadır. Paleolitik

Çağ'da avcılık ve toplayıcılık yaparak yaşamını

devam ettiren insanlar, avlanmak ve

hayvanlardan korunmak amacıyla taştan

kesici ve delici aletler yapmışlardır. Bu

dönemde obsidiyen (volkan camı), sileks

(çakmak taşı) gibi sert ve keskin kayaçlar

yaygın olarak kullanılmaktaydı. Günümüzde

ise oltu taşı, lüle taşı vb. kayaçların süs eşyası

yapımında; mermer, granit gibi kayaçların da

inşaat sektöründe kullanıldığı görülmektedir.

HAYVANLAR

Hayvanlar, Paleolitik Çağ'da avcılıkla yaşamını

devam ettiren insanlar için önemli bir besin

kaynağı iken Neolitik Çağ'da gücünden ve

çeşitli ürünlerinden yararlanılan bir kaynak

olmuştur. Hayvancılık faaliyeti geçmişten

günümüze önemini artırmıştır.

TOPRAK Neolitik Çağ'da başlayan tarımsal faaliyetler sayesinde topraklar ekonomik

yönden değer kazanmıştır. Tarımın yanı sıra hayvancılık faaliyetlerinin

yapılıyor olması, çayır ve otlakların da değer kazanmasını sağlamıştır. Toprak,

eskiden olduğu gibi günümüzde de çanak çömlek yapımından ev yapımına

kadar birçok alanda kullanılan oldukça önemli bir kaynaktır.

MADENLER

Madenler, ilk zamanlarda obsidiyen ve çakmak taşının işlenmesiyle önem kazanmıştır. Öncelikle işlenen ve yararlanılan madenler bakır, altın ve kalay gibi yumuşak olanlardır. Paleolitik Çağ'da taşlardan yapılan kesici ve delici aletler, zamanla yerini metalik madenlerden yapılanlara bırakmıştır. Anadolu’da Hititler; demir, bakır, gümüş gibi madenleri işleyerek demir çapa, saban, tekerlek çemberi, bıçak, balta ve orak gibi aletler yapmıştır.

ORMANLAR

Ormanlar, Paleolitik Dönem'de toplayıcılık yapan insanlar için ağaçların meyvelerinden faydalanma ve ağaç kovuklarını sığınak olarak kullanma adına önemli bir kaynak olmuştur. Ağaçlar, sonraki dönemlerde ateşin bulunmasıyla yemeklerin pişirilmesi ve ısınma ihtiyacının giderilmesi amacıyla da kullanılmıştır. Ayrıca madenlerin eritilmesini ve gemi yapımında da uzun yıllar kullanılmıştır. Orman endüstrisinin günümüzde ısınma, enerji üretimi, mobilya, ilaç, kozmetik ve kâğıt üretimi gibi geniş bir kullanım alanının olduğu görülmektedir.

RÜZGARLAR

Rüzgâr gücünün kullanımı çok eskiye dayanmaktadır.

İlk çağlarda yel değirmenlerinin, Sanayi Devrimi'ne kadar da yelkenli gemilerin hareket ettirilmesinde yaygın olarak kullanılmıştır. Günümüzde ise sörf yapma ve yelkenli yarışmaları şeklinde turizm amaçlı olarak devam etmektedir. Yenilenebilir enerji kaynağı olan rüzgâr, gelişen teknoloji ve artan enerji ihtiyacına bağlı olarak son yıllarda oldukça önem kazanan bir kaynak hâline gelmiştir.

Rüzgârla Çalışan

Yel Değirmeni

Dünyada rüzgâr gücünden elde edilen enerji üretiminin kurulu kapasitesinin, 2000 yılından sonraki on yıl içinde kaydettiği büyüme oranı % 30 civarındadır. Bu kurulu gücün yarıdan fazlası Avrupa Kıtası’nda yer alır.

2000 yılından sonra, Avrupa ülkelerinde rüzgârdan enerji üretiminin önem kazanmasındaki temel neden aşağıdakilerden hangisidir?

A) Endüstri devriminden bu yana kullanılan kömür rezervinin gittikçe azalması

B) Kuzey Denizi’ndeki petrol üretiminin kıtanın taleplerini karşılayamaması

C) Doğal gaz rezervleri bakımından fakir olması

D) Enerjiyi yerli kaynaklardan sağlama isteği ve çevre duyarlılığının artması

E) Nükleer enerji potansiyelinin yüksek olması

2012-LYS3

SU Geçmişte genellikle içme, kullanma, tarım vb.

alanlarda kullanılan su kaynakları günümüzde enerji üretiminde oldukça önemli bir yere sahiptir. Ayrıca turizm, balıkçılık, ulaşım ve sanayi gibi alanlarda da suya ihtiyaç duyulması, bu kaynağın ne kadar önemli olduğunu açıkça ortaya koymaktadır.

Geçmişte genellikle içme, kullanma, tarım vb.

alanlarda kullanılan su kaynakları günümüzde

enerji üretiminde oldukça önemli bir yere

sahiptir. Ayrıca turizm, balıkçılık, ulaşım ve

sanayi gibi alanlarda da suya ihtiyaç

duyulması, bu kaynağın ne kadar önemli

olduğunu açıkça ortaya koymaktadır.

KÖMÜR

Kömür, odundan sonra kullanılan en eski enerji kaynaklarından biridir. 9. yüzyılda İngiltere’de konutları ısıtmak için kullanılmasının yanı sıra enerji kaynağı olarak da demir cevherini eritmek amacıyla kullanılmıştır. Sanayi Devrimi'ni başlatan bu maden, Sanayi Devrimi'yle birlikte demir-çelik üretiminde yaygın olarak kullanılmıştır.

Buharlı makinelerin, lokomotiflerin ve gemilerin icadıyla kullanım alanları son derece genişlemiştir. Günümüzde konutların ısıtılması, demir-çelik sanayisi, termik santral gibi çok geniş kullanım alanına sahiptir.

XIX. yüzyılda Batı Avrupa ülkelerinde başlayan sanayileşme faaliyetleri, zamanla Kuzey Amerika ve Doğu Asya ülkelerinde de gelişmeye başlamıştır. Demir-çelik sanayisi bu faaliyetlerin lokomotifi olmuş ve gelişen teknoloji ile birlikte farklı sanayi kolları doğmuştur.

Buna göre, demir-çelik sanayisinin gelişmesinde aşağıdaki doğal kaynaklardan hangisi etkili olmuştur?

A) Linyit B) Petrol

C) Ormanlar D) Doğal gaz E) Taş kömürü

2015 – LYS3

Sanayi Devrimi öncesi Avrupa Kıtası’nda, ormanlar en önemli enerji kaynağı durumundaydı. Sanayi Devrimi’yle birlikte sanayi üretiminde enerji kaynağı olarak orman ürünlerinin yerini maden kömürü almıştır.

Avrupa Kıtası’nda doğal kaynak kullanımında yaşanan bu değişimin temel nedeni, aşağıdakilerden hangisidir?

A) Orman alanlarının azalması B) Nüfusun artması

C) Kentleşmenin hız kazanması D) Siyasî yapının değişmesi

E) Teknolojinin ilerlemesi

2013 – LYS3

JEOTERMAL KAYNAK

İlk ve orta çağlarda sıcak su temini amacıyla faydalanılmıştır. Roma ve Osmanlı imparatorlukları, egemen oldukları topraklarda sıcak suların çıktığı alanlara hamam yaparak bu sulardan yararlanmışlardır. Günümüzde sağlık turizmine yönelik kaplıca, ılıca gibi tesislerde; seralar ve konutların ısıtılmasından elektrik üretimine kadar oldukça geniş bir kullanım alanına sahiptir.

PETROL

19. yüzyılın en önemli enerji kaynağı olan kömür, 20.

yüzyılda yerini petrole bırakmıştır. ABD'de ilk petrol kuyusu açılarak petrol üretimi başlamıştır. Benzinli ve dizel motorların icat edilmesi sonucu üretimi de ciddi anlamda artmıştır. Günümüzde petrol; motorlu araçlarda, termik santrallerde elektrik üretiminde, kara yolu yapımında, petrokimya sanayisinde ham madde ve enerji kaynağı olarak kullanılmaktadır.

Petrol Çıkarımı

2015-LYS3

Bu alanlardaki ham madde kaynaklarıyla ilgili olarak aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) I ve II numaralı alanlar zengin kömür kaynaklarına sahiptir.

B) II ve V numaralı alanlar önemli tarım alanlarına sahiptir.

C) III ve IV numaralı alanlar zengin petrol kaynaklarına sahiptir.

D) I ve IV numaralı alanlar ormanlar bakımından öneme sahiptir.

E) III ve V numaralı alanlar zengin ve temiz su kaynaklarına sahiptir.

Aşağıdaki haritada bazı alanlar numaralandırılarak koyu renkle gösterilmiştir.

Su değirmenlerinde geçmişte un elde etmek amacıyla ve tarım alanlarında kullanılan su, günümüzde Norveç, Türkiye vb. birçok ülkede hidroelektrik santralleri aracılığıyla elektrik üretiminde kullanılır.

İlk ve orta çağlarda sıcak su amacıyla, Roma ve Osmanlı devletinde hamam olarak kullanılan jeotermal kaynaklar,

günümüzde ABD,

Filipinler ve Endonezya gibi ülkelerde elektrik üretiminde kullanılır.

Kömür, geçmişte demir cevherini eritmek, evlerin ısıtılmasında, gemilerde ve trenlerde kullanılırken, günümüzde Çin, Hindistan gibi ülkelerde elektrik üretiminde, demir-çelik sanayinde kullanılır.

Geçmişte güneş enerjisinden sıcak su

elde edilirken,

günümüzde Almanya, İtalya, Türkiye vb ülkelerde elektrik

üretiminde kullanılmaktadır.

DÜNYADA DOĞAL KAYNAK-EKONOMI İLİŞKİSİ

Vancouver/Kanada

a Doğadaki mevcut kaynaklar, ülkelerin büyüme ve kalkınma sürecinde

üretim için gerekli bir faktördür. Dolayısıyla sahip oldukları bu kaynakları

planlı ve bilinçli bir şekilde kullanan ülkeler ekonomik yönden

kalkınmaktadır. Üretim ve kalkınma sürecinde ham madde ve enerji

ihtiyacını karşılayan kaynakların yanı sıra sermaye, çeşitli makineler, bilgi,

iş gücü ve Ar-Ge çalışmalarının da büyük önemi vardır. (Görsel)

DÜNYADA DOĞAL KAYNAK-EKONOMI İLİŞKİSİ

Mevcut kaynaklar bakımından zengin olan Nijerya, Türkmenistan, Venezuela, Irak, İran ve Cezayir gibi çok sayıda ülke ekonomik yönden yeterince gelişmemiştir (Görsel). Bu ülkeler, sermaye ve teknolojinin yetersizliği nedeniyle sahip oldukları kaynakları işlemeden veya yarı işlenmiş şekilde ihraç etmektedir. Bazen sahip olunan mevcut kaynakların zenginliği, birtakım olumsuzluklara neden olmaktadır.

Punto Fijo/Venezuela

b

DÜNYADA DOĞAL KAYNAK-EKONOMI İLİŞKİSİ

Bazı ülkelerin yeterince kalkınamamasında sahip oldukları sınırlı kaynakların yanı sıra bilim ve teknolojideki yetersizlik, ham maddenin dışarıdan temini, iş gücü ve sermayenin azlığı gibi nedenler etkili olmaktadır. Afrika Kıtası'ndaki bazı ülkelerle Moğolistan'ın örnek verilebileceği bu tür toplumlarda refah seviyesi düşük, üretim de sınırlıdır. (Görsel)

Ulan Batur/Moğolistan

c

DÜNYADA DOĞAL KAYNAK-EKONOMI İLİŞKİSİ

Sahip olduğu kaynaklar açısından fakir ülkeler, bazen zengin kaynaklara sahip ülkelere göre büyüme performansı açısından daha iyi seviyede olabilmektedir.

20. yüzyılda İsviçre ve Japonya gibi mevcut kaynaklar bakımından fakir ülkeler, Rusya gibi kaynak zengini olan bir ülkeye göre ekonomik yönden daha iyi bir seviyeye ulaşmıştır. Yakın zamanda ise Güney Kore, Tayvan, Hong Kong ve Singapur gibi ülkeler petrol, doğal gaz ve madenler bakımından zengin çok sayıda ülkeyi ekonomik gelişmişlik yönünden geride bırakmıştır. (Görsel ç ve d)

Taipei / Tayvan ç

Singapur

d

• Kaynak zengini olan bu ülkelerden hangileri mevcut duruma rağmen az gelişmiştir? Bu durumun nedenleri neler olabilir?

Cevap:

• Sahip oldukları kaynak bakımından zengin olan bu ülkelerden hangileri mevcut kaynakları kullanarak ekonomilerini geliştirmiştir?

Cevap:

• Ülkelerin gelişmişlik seviyeleri ve rezervleri göz önünde bulundurulduğunda hangileri ham madde ihracatı yapmaktadır?

Cevap:

Türkiye’de Doğal Kaynak-Ekonomi İlişkisi

Türkiye, doğal kaynaklar bakımından zengin bir ülkedir. Ülkemiz; yer şekilleri, su kaynakları, ormanları, tarım alanları, madenleri ve enerji kaynaklarıyla önemli bir doğal kaynak potansiyeline sahiptir.

Türkiye, doğal kaynaklar bakımından zengin bir ülkedir. Ülkemiz; yer şekilleri, su kaynakları, ormanları,

tarım alanları, madenleri ve enerji kaynaklarıyla önemli bir doğal kaynak potansiyeline sahiptir.

Mermer Ocağı (Afyonkarahisar)

Mermer Ocağı (Afyonkarahisar)

Türkiye, maden çeşitliliği bakımından zengin bir ülkedir. Demir,

bakır, krom, kurşun, çinko, bor mineralleri ve mermer ülkemizdeki

madenlerin başlıcalarıdır.

Türkiye’de iklimin ve yeryüzü şekillerinin kısa mesafelerde değişmesi; toprak çeşitliliğini beraberinde getirmiş, böylece tarımsal üretim potansiyeli artmıştır. Türkiye topraklarından elde edilen bazı ürünler ekonomide çok önemli bir yere sahiptir. Bunların yanı sıra topraklar, sanayide ham madde olarak pek çok alanda kullanılmaktadır.

Türkiye'de orman ve otlakların varlığı ekonomiye önemli katkılar sunmaktadır.

Dolayısıyla bu alanlar, hayvancılık faaliyetlerinin yaygın olarak yapılmasına imkân tanımıştır.

Ülkemizin engebeli yeryüzü şekilleri ile çok sayıda akarsuya sahip olması, hidroelektrik üretimini olumlu yönde etkilemektedir.

Üretilen elektrik sayesinde ülkenin enerji

anlamında dışa bağımlılığı azalmaktadır.

Türkiye'nin coğrafi konumu, rüzgâr ve güneş enerjisi potansiyelini yükseltmiştir.

Ülkemizin jeolojik açıdan genç bir araziye sahip

olması jeotermal enerji kaynaklarını artırmıştır.

Güneş Enerjisi

Santrali (Kayseri)

• Elektrik üretimimizin önemli bir kısmı fosil kaynaklardan (%34'ü doğal gaz ve %31'i kömür) elde edilmektedir. Bu doğal kaynakların Türkiye'de rezervlerinin az olması ekonomiyi nasıl etkilemektedir?

Cevap:

• Türkiye'de her yıl enerji tüketimi yaklaşık %5 artmaktadır. Türkiye, elektrik enerjisi üretiminde dışa bağımlılığını azaltmak için hangi kaynaklara yönelmelidir?

Cevap:

• Güneş, hidroelektrik, rüzgâr ve jeotermal kaynakların elektrik üretimine yönelik oransal artışı ülke ekonomisini nasıl etkiler?

Cevap:

Yukarıdaki haritada numaralandırılmış şekilde verilen illerle tabloda yer alan kaynakları eşleştiriniz.

1 7 5 2 3

8 6 10

4

9















Doğal kaynaklarının zengin olması ve bunların etkin kullanımı, ülkelerin gelişmesindeki temel etkenlerden biridir.

Buna göre aşağıda verilen ülke ve doğal kaynak eşleştirmelerinden hangisi yukarıdaki genellemeye uymaz?

A) İsveç – Demir

B) Güney Afrika Cumhuriyeti – Altın C) Japonya – Deniz ürünleri

D) Rusya Federasyonu – Doğal gaz E) İngiltere – Taş kömürü

2011 – LYS3

I. Rafting ve kano gibi faaliyetlerin yapılabileceği akarsuların bulunması

II. Jeotermal alanlardaki su kaynaklarının enerji üretiminde kullanılması

III. Demir-çelik ürünlerinin ihracatta büyük bir paya sahip olması IV. Rafinerilerde üretilen akaryakıtın ihtiyacın büyük bölümünü karşılaması

Yukarıdaki faaliyetlerden hangilerinin bir ülkede yapılabilmesi için ilgili doğal kaynağa sahip olunması zorunludur?

A) I ve II

B) I ve III

C) II ve III

D) II ve IV

E) III ve IV

2016-LYS4

Günümüzde dünya enerji ihtiyacının önemli bir bölümünü karşılayan fosil kaynakların tüketimi her geçen yıl artmaya devam etmektedir.

Bu enerji kaynakları rezervleri itibarıyla sınırlı kaynaklardır. Artan enerji ihtiyacı ve mevcut rezervler düşünüldüğünde bu enerji kaynaklarının önümüzdeki yıllarda tükenmesi beklenmektedir.

Aşağıdaki enerji kaynaklarından hangisi bu grup içerisinde yer almaz?

A) Petrol

B) Doğal gaz C) Hidrojen D) Kömür E) Kaya gazı

2016 – LYS3

Doğal kaynakların birçoğunun yenilenebilir özellikte olmaması, verimsiz ve aşırı kullanımı bu kaynakların sürdürülebilir bir şekilde kullanılmasını gerekli kılmıştır.

Aşağıdakilerden hangisi bu kaynakların sürdürülebilirliğine uygun bir örnek olarak gösterilebilir?

A) Barajların çevresinin ağaçlandırılması

B) Şehirlerin doğal gaz ile ısıtılmaya başlanması C) Doğal alanların millî park şeklinde korunması D) Fosil enerji kaynaklarının çıkarılmasında yeni teknolojilerin kullanılması

E) Havza planlamaları ile su kaynaklarının korunması

2016 – LYS3

Dünyada pek çok ülkede doğal gaz rezervi bulunmakta ve çıkarılmaktadır. Yüksek doğal gaz rezervi ve üretimi olan ülkelerin dünya pazarındaki etkisi de fazla olmaktadır.

Bu enerji kaynağının üretimi ve pazarlanmasında aşağıdaki ülkelerden hangisinin küresel etkisi daha fazladır?

A) Japonya B) Çin

C) Nijerya D) Rusya E)Meksika

2019 – AYT

Enerji üretiminin sağlandığı doğal kaynaklardan bir bölümü belirli bir rezerve sahip olup bu kaynakların zaman içerisinde tükeneceği öngörülmektedir.

Aşağıdaki enerji kaynaklarından hangisi bu öngörü içerisinde değerlendirilemez?

A) Petrol

B) Doğal gaz C) Taş kömürü D) Jeotermal E) Linyit

2020 – AYT

Ekonomik açıdan yeterince kalkınmamış bazı ülkeler çeşitli ham madde kaynaklarına sahip olmalarına rağmen bunları işleyerek mamul maddeye dönüştürecek sanayileri yetersiz olduğu için, ihtiyaç duydukları işlenmiş ürünleri diğer ülkelerden satın alırlar.

Kalkınmamış bazı ülkelerde görülen bu durum üzerinde, aşağıdakilerden hangisinin etkisi daha fazladır?

A) Doğal kaynaklarının yetersiz olması

B) Sahip oldukları nüfus miktarının düşük olması

C) Teknoloji ve nitelikli insan gücünün yetersiz olması D) Ülke yüzölçümlerinin küçük olması

E) Tarım topraklarının yetersiz olması

2020 – AYT

2020-AYT

Taş kömürünün sanayide enerji kaynağı olarak kullanımı, ilk olarak bu alanların hangisinde başlamıştır?

A) I B) II C) III D) IV E) V

Aşağıdaki haritada bazı alanlar numaralandırılarak gösterilmiştir.

ÖLÇME ve DEĞERLENDİRME

………...motorlu araçlarda, termik santrallerde elektrik üretiminde, kara yolu yapımında, petrokimya sanayisinde kullanılmaktadır.

……… gücü ilk çağlarda yel değirmenlerinin, Sanayi Devrimi'ne kadar da yelkenli gemilerin hareket ettirilmesinde yaygın olarak kullanılmıştır.

………., Sanayi Devrimi'ni başlatan madendir.

Güneş, rüzgar, su ve dalga ………. enerji kaynakları arasında yer alır.

Teknolojinin ve insan aklının rolü haricinde doğal süreçlerle oluşmuş, mal ve hizmet üretimi için gerekli olan kaynaklara ……….. denir. doğal kaynak

yenilenebilir

Kömür Rüzgar

Petrol

BOŞLUK DOLDURMA

Ülkemizin jeolojik açıdan genç bir araziye sahip olması, taş kömürü yataklarının zengin olmasını sağlamıştır.

Günümüzde oltu taşı, lüle taşı vb. kayaçların süs eşyası yapımında; mermer, granit gibi kayaçların da inşaat sektöründe kullanıldığı görülmektedir.

Sahip olduğu doğal kaynaklar açısından fakir olan ülkelerin hepsi geri kalmış ülkeler arasında yer almaktadır.

Türkiye bor, mermer ve krom gibi madenler bakımından oldukça zengindir.

Sahip oldukları doğal kaynakları planlı ve bilinçli bir şekilde kullanan ülkeler ekonomik yönden kalkınmaktadır.

DOĞRU-YANLIŞ

Doğada kendi kendine yenilenemeyen kaynaklara tükenebilir kaynaklar denir.

1) Buna göre aşağıdakilerden hangisi tükenebilir doğal kaynaklara örnek değildir?

A) Rüzgar

B) Doğalgaz C) Madenler D) Petrol

E) Kömür

Ülkelerin gelişmişlikleri üzerinde sahip oldukları doğal kaynakların önemli etkisi vardır. Ancak bazı ülkelerin doğal kaynakları zengin olmadığı halde gelişmişlik seviyeleri yüksektir.

2) Aşağıdaki ülkelerden hangisi bu duruma örnek olarak gösterilebilir?

A) Almanya B) Kanada C) Rusya

D) Japonya

E) İngiltere

I. Doğal kaynakların farklı alanlarda kullanılması, önemini arttıran etkenlerden biridir.

II. Kanada, ABD ve Rusya gibi gelişmiş ülkeler doğal kaynaklarını verimli kullanmaktadırlar.

III. Teknolojik gelişmeler doğal kaynak israfını artırmıştır.

3) Doğal kaynaklarla ilgili olarak yukarıdaki açıklamalardan hangileri yanlıştır?

A) Yalnız I

B) Yalnız II

C) Yalnız III

D) I ve II

E) II ve III

4) Aşağıdakilerin hangisi ekonomiye katkı sağlayan doğal kaynaklar arasında yer almaz?

A) Hawaii’de volkanik faaliyetlere bağlı olarak oluşan topraklar üzerinde

endemik bitki türlerinin yaygın olması ve buna bağlı olarak turizm potansiyeli oluşturması

B) İsviçre’nin Dünya’nın en gelişmiş bankacılık sistemlerine sahip olması C) Almanya’da akarsuların yatak eğiminin az olmasına bağlı olarak akarsu taşımacılığının gelişmesi

D) Norveç’te ilginç buzul şekilleri ve fiyortların turizm faaliyetlerine neden olması

E) Nil Nehri Havzası’nın tarımsal yönden verimli olması sebebiyle tarihin

çeşitli dönemlerinde önemli bir yerleşim merkezi durumunda olması

5) Buna göre yukarıda verilen sanayi kuruluşlarının hammaddesi, haritada verilen yerlerin hangisinde daha fazladır?

A) I ve II B) I ve III C) II ve III D) II ve IV E) III ve IV

Orman alanları bakımından zengin olan

ülkelerde mobilya, kağıt, kereste gibi

sanayi kuruluşlarının sayısı fazladır.

KAYNAKLAR

MEB Coğrafya 11 Ders Kitabı, 2019

Yazarlar

Kenan TÜRKEZ Mutlu KARAKOÇ Nurullah BALŞEN

Tolga PEKTAŞ

GÜN Yayınları Coğrafya 11, 2019

Yazarlar

Mehmet BARANAYDIN Yusuf AYDIN

Gülten TEKBAŞ